8 Mart 2013 tarihinde 1. Semantik Ağ ve Üst Veri Sistemleri Konferansı'nda Prof. Dr. Oğuz Dikenelli tarafından yapılan konuşma

1. Bağlı Açık Üniversite Verisi
Prof. Dr. Oğuz Dikenelli

2. İçerik
● Gereksinim
● Bağlı Veri
● Bağlı Açık Veri Uygulamaları
● Ege Üniversitesi Açık Veri Prototipi
● Tartışma

3. Üniversite Bilgi Ağı
Kütüphane
Basılı/Elektronik Dersler Dış Kaynaklar
Kitap/Dergi/Yayın İçerik
Tez Kaynaklar
Görsel – İşitsel …
…
Projeler
BAP
Tübitak
Kuruluşlar … Akademisyenler
Konum bilgileri
Bilimsel Yayın
İstatistikler
Patent
Personel
İlgili Alanları
Ders programları
Yürütülen Tezler
İletişim
…
…

5. Bilginin Tümleşimi

6. Yemek metaforunu ele alırsak
İstenilen güzel bir yemek

7. Bilgiyi oluşturan alt bilgi dağılmış durumda
Bir pazardaymış gibi

8. … bazen çok fazla seçenek içinde ...

9. Aradığımıza
bir seferde
ulaşamıyoruz

10. Nasıl?
● İlişkili verileri birbirine bağlayarak
● Veriyi yazılımcıların kullanımına açarak

11. (1989) Bir bilgi ağı çözümü: Veb
Anlaşılması güç ancak
heyecan verici...

12. Klasik Veb
HTML
URI
HTTP
WWW bir döküman
tümleşim mimarisidir

13. (2011) Akıllı yazılımlar için bir bilgi ağı çözümü: Bağlı Veri Vebi
http://richard.cyganiak.de/2007/10/lod/

14. Bağlı Veri Çözümü *
● Varlıkları tanımlamak için URI'ler kulanın
(yalnızca sayfalar için değil)
● HTTP URI'ler kullanın
– Evrensel olarak tekil isimler ve dağıtık aidiyet
– Erişilebilmeyi sağlar
● Verdiğiniz URI'ye erişmek istendiğinde gerekli
bilgiyi RDF olarak verin
● Başka URI'lere RDF bağlantıları yapın
– Böylece ilişkili veriye ulaşılabilsin
*
http://www.w3.org/DesignIssues/LinkedData.html

15. RDF Veri Modeli
rdf:type
iyte:SemanticWeb aiiso:Course
teach:courseTitle
Anlamsal Veb Teknolojileri
Başka bir kaynağa
teach:teacherOf işaret ediyor
ege:Mehmet
Semantic Web course has a title which is “Anlamsal Web Teknolojileri”.
iyte: <http://data.iyte.edu.tr/resource/>
ege: <http://data.ege.edu.tr/resource/>
aiiso: <http://purl.org/vocab/aiiso/schema#>
teach: <http://linkedscience.org/teach/ns#>
rdf: <http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#>
RDF (Resource Description Framework): Kaynak Tanımlama Çerçevesi

16. RDF Veri Modeli ...
RDF/XML
RDF/N3

17. RDF Veri Modeli ...
ege:Mehmet kaynağı
rdf:type çözümleniyor...
iyte:SemanticWeb aiiso:Course
teach:courseTitle
Anlamsal Veb Teknolojileri
teach:teacherOf
ege:Mehmet
foaf:name aiiso:member
Mehmet Yılmaz owl:sameAs ege:BilMuh
tubitak:MY103
Aynı varlığın
diğer tanımları
bağlanmış!

18. RDF Veri Modeli ...
Gerektiğinde yeni
kaynaklar çözümlenerek
rdf:type bilgi genişletiliyor...
iyte:SemanticWeb aiiso:Course
teach:courseTitle
Anlamsal Veb Teknolojileri
ege:Oguz
teach:teacherOf aiiso:member
ege:Mehmet
foaf:name aiiso:member
11.8526973e0
geo:lat
Mehmet Yılmaz owl:sameAs ege:BilMuh
geo:long
26.5623455e0
tubitak:MY103

19. rdf:Property
RDF Veri Modeli ... rdf:type
rdfs:range
aiiso:teaches
Üst-veriye dayalı tümleşim...
rdfs:domain
rdf:type rdfs:Class
iyte:SemanticWeb aiiso:Course
rdf:type aiiso:Organization
rdf:type
teach:courseTitle
Anlamsal Veb Teknolojileri
ege:Oguz
teach:teacherOf aiiso:member
ege:Mehmet
foaf:name aiiso:member
11.8526973e0
geo:lat
Mehmet Yılmaz owl:sameAs ege:BilMuh
geo:long
26.5623455e0
tubitak:MY103
RDFS: RDF Schema / OWL: Web Ontology Language

20. Bağlı Açık Bilgi Ağı Ne Sağlayabilir?
● Öğrencilerin ders kaynaklarına daha kolay
erişimi
● Akademik kaynaklara daha kolay erişim
● Üniversite içi bilgiye erişim uygulamaları
● Başarı istatistikleri ve durum analizleri
● Birçok öğrencinin bu bilgi üzerinde
gereksinimlere göre uygulamalar geliştirmesi
● …

21. Mobil Uzman Arama
Open University Expert Search

22. Analizler
Aalto University Data

23. Üniversite Bilgi Haritası
Eindhoven TU Explore Map

24. Üniversite Bilgi Haritası …
Southampton Open Data Map

25. Kişisel Üniversite Asistanı
Southampton Personal University Assistant

26. Üniversiteler Arası Bilgi Ağı

27. Üniversite Arası Ne Sağlanabilir?
● Akademisyenler için işbirliği arama
● Öğrenciler için öğrenim/staj/pozisyon bulma
● Ders ile ilgili kaynaklarda üniversiteye kısıtlı kalmama
● Analiz veya deney için uygun üniversite bulma
● Sanayi için danışabilecek akademisyen bulma
● Daha çok bilimsel kaynağa erişim
● Öğrenciler için yaz okulu dersi bulması
● Lisansüstü öğrencilerin ders bulma
● Erasmus öğrencileri için ders bulma
● Ulusal Ar-Ge projeleri analizleri
● …

28. Kuruluşlar Arası Uzman Arama
Multi-institutional search

29. Analizler
International Researcher Network

30. Girişimler
● Linked Universities
– http://linkeduniversities.org/
– Avrupa üniversiteleri
● VIVO
– http://vivoweb.org/
– Amerika, Avustralya ve Avrupa üniversiteleri

31. Linked Universities
● The Open University, İngiltere
● University of Southampton, İngiltere
● Aalto University, Finlandiya
● University of Münster, Almanya
● KTH Royal Institute of Technology, İsveç
● Aristotle University of Thessaloniki, Yunanistan
● University of Bristol, İngiltere
● Italian National Research Council, İtalya
● Talis Education Ltd, İngiltere

32. Linked Universities …
● Kabul edilen sözlükler
– Ders ve nitelik tanımlamaları
● Metadata for Learning Opportunities
● Course Advertising Profile Vocabulary
● Teaching Core Vocabulary
– Üniversite Organizasyonu
● Academic Institution Internal Structure Ontology
● Bowlogna Ontology
– Akademik Yayınlar
● The Bibliographic Ontology
– Akademik Konular
● Mathematics Subject Classification SKOS Vocabulary
– Araştırma Tanımlamaları
● Linked Science Core Vocabulary

33. VIVO
● Uluslararası Araştırmacı Ağı
● Cornell Universitesi tarafından başlatılan
●
W3C Open Research Networking Community1
● İşbirlikleri
– Consortia Advancing Standards in Research
Administration Information2
– The European Organisation for International Research
Information3
1 http://www.w3.org/community/vivo/
2 http://casrai.org/
3 http://www.eurocris.org

34. VIVO Üniversiteleri
● Cornell University, ABD
● Indiana University, ABD
● University of Florida, ABD
● Harvard University, ABD
● State University of New York REACH, ABD
● University of Colorado, ABD
● Ponce School of Medicine, ABD
● The Scripps Research Institute, ABD
● University of Melbourne, Avustralya
● Griffith University, Avustralya
● Technische Universiteit Eindhoven, Hollanda
● Bournemouth University, İngiltere
● Colegio de Postgraduados, Meksika

35. VIVO Sözlüğü

36. VIVO Sözlüğü ...

37. VIVO Akademik Profil

38. Bağımsız Girişimler
● University of Oxford, İngiltere
● University of Leeds, İngiltere
● Tsinghua University, Çin
● US Library of Congress, ABD
● NTNU Library, Norveç
● OCLC WorldCat, Uluslararası

39. Ege Üniversitesi Açık Veri Prototipi
● Türkiye'nin ilk bağlı açık üniversite verisi
örneği
● Var olan sistemler
– Üniversite bilgi yönetim sistemi
– Bilimsel araştırma projeleri yönetim sistemi
● Örnek: Seçeceğim dersi veren öğretim
üyesinin yaptığı araştırma projeleri nelerdir?

40. Ege Üniversitesi Açık Veri Prototipi
http://data.ege.edu.tr
PROJE DERS
1. PROJELER 1. DERSLER
2. PROJE ÇALIŞANLARI 2. ÖĞRETİM ÜYELERİ
3. BÖLÜMLER 3. BÖLÜMLER
4. FAKÜLTELER 4. FAKÜLTELER
BAĞ KÜMESİ
PROJE ÇALIŞANI => ÖĞRETİM ÜYESİ

41. Öğretim Üyelerinin Bağlanması
Ad ve soyad üzerinden benzerlik analizi* Elde Edilen Sonuçlar
Öğretim Üyesi (Ders) 5947
1.Alfabetik indirgeme uygula
Proje Çalışanı (Proje) 2124
– Ahmet Emre → AhmetEmre, Tetik → Tetik
Örtüşen Kimlik No 1817
2.Küçük harfe dönüştür Bulunan Bağlantı 1742
• AhmetEmre → ahmetemre, Tetik → tetik Doğru Bağlantı 1736 (%95.5)
3.Jaro-Winkler benzerliğini hesapla Yanlış Bağlantı 6 (%0.34)
• ahmetemre (proje) – ahmetemre (ders): %100
• teetik (proje) – tetik (ders): %96
4.Ad ve soyad benzerliklerinin ortalamasını al
• ( Ad benzerliği (%100) + Soyad benzerliği (%96) ) / 2 = %98
* Silk 2.5.3 bağ keşif çerçevesi kullanılarak yapılmıştır.

42. Örnek: Ders bilgisinden projeye

43. Teşekkürler
Tartışma ve Sorular...