2. โครงงาน หมายถึง กิจกรรมการศึกษาวิชาการ
งานที่ส่งเสริมสนับสนุนให้นักเรียนได้เลือกขึ้นมาศึกษา
ค้นคว้า ริเริ่มสร้างสรรค์ผลงานตามที่ตนเองมีความถนัด
มีความพร้อมและสนใจ แล้วลงมือปฏิบัติให้บรรลุตาม
จุดมุ่งหมายที่กําหนดไว้ โดยมีรายละเอียดของงานที่จะ
ทําไว้ล่วงหน้า เป็นขั้นตอน พร้อมทั้งคาดการณ์ผลที่
จะเกิดขึ้น ทั้งนี้โดยได้รับคําแนะนําปรึกษาจากครูใน
โรงเรียนของตน ความหมาย
ความสําคัญของโครงงานในแง่ของการเรียนการ
สอน และการจัดกิจกรรมเสริมตามหลักสูตรมัธยมศึกษา
ตอนต้น ฉบับปรับปรุงพุทธศักราช 2533 มีดังนี้คือ
1. ด้านนักเรียน
2. ด้านโรงเรียนและครูอาจารย์
3. ดานทองถิ่น ความสําคัญของโครงงาน

3. 1. ด้านนักเรียน ก่อให้เกิดคุณค่าต่าง ๆ ดังนี้คือ
1.1 ช่วยสร้างความหวังใหม่ในการริเริ่มงานที่จะ
นําไปสู่งานอาชีพ และการศึกษาต่อที่ตนเองมีความ
ถนัด และสนใจ
1.2 สร้างเสริมประสบการณ์จากการปฏิบัติจริง
ด้วยชีวิตจริง ส่งผลให้เกิดความเข้าใจอย่างซาบซึ้งใน
โครงงานที่สร้างสรรค์ขึ้นมา
1.3 ได้มีโอกาสทดสอบความถนัดของตนเอง
และการแก้ปัญหาในงานที่ตนเองสนใจและมีความ
พร้อม ส่งผลให้เกิดความมั่นใจในการดําเนินงาน
ต่อไป
1.4 ก่อให้เกิดความภาคภูมิใจที่ได้สร้างเกียรติ
ประวัติในโครงงานที่ ได้ริเริ่มสร้างสรรค์
1.5 ก่อให้เกิดความรัก ความเข้าใจและ

4. 2. ด้านโรงเรียนและครูอาจารย์ ก่อให้เกิดคุณค่าต่าง ๆ
ดังนี้คือ
2.1 เกิดการประสานงานทางวิชาการที่ผสมผสาน
หรือบูรณาการเกิดขึ้นในโรงเรียน ตรงกับหลักสูตร
มัธยมศึกษา และแนวทางการพัฒนาการศึกษาของ
กระทรวงศึกษาธิการ
2.2 เกิดความเข้าใจที่ตรงกันว่า การเรียนการสอน
ในปัจจุบันขึ้นอยู่กับการฝึกปฏิบัติจริงในโครงงานของ
นักเรียนมากกว่าที่จะเรียนอยู่แต่ในห้องเรียนเท่านั้น
2.3 เกิดศูนย์รวมสื่อการเรียนการสอน หรือศูนย์
วัสดุอุปกรณ์การสอน สําหรับให้หมวดวิชาต่าง ๆ ใน
โรงเรียนได้ใช้ร่วมกัน ส่งผลให้นักเรียนได้มีโอกาสฝึก
ใช้สื่อการสอนอย่างแท้จริงและหลากหลาย

5. 3. ด้านท้องถิ่น ก่อให้เกิดคุณค่าต่าง ๆ ดังนี้คือ
3.1 การเผยแพร่และประชาสัมพันธ์ความรู้
ผลงานในเชิงปฏิบัติของโครงงานที่ประสบความสําเร็จ
ไปสู่ท้องถิ่น ทําให้ท้องถิ่นกับโรงเรียนมีความเข้าใจ
และประสานสัมพันธ์กันดียิ่ง
3.2 ช่วยลดปัญหาวัยรุ่นในท้องถิ่นเกี่ยวกับความ
ประพฤติ จรรยามารยาท และศีลธรรม เพราะ
นักเรียนที่มีโครงงานมักจะเป็นนักเรียนที่มีความประพฤติ
ดี มุ่งมั่นและสนใจการศึกษาเล่าเรียนเท่านั้น
3.3 ทําให้ประชาชนในท้องถิ่นมีพื้นฐานทาง
การศึกษาดี โดยเฉพาะงานอาชีพที่หลากหลายและการ
พัฒนาการศึกษาที่มุ่งเน้นให้เยาวชนของชาติมีนิสัยรัก
การทํางาน ไม่เป็นคนหยิบโหย่งและช่วยเหลือพ่อแม่
ผูปกครองดวยดี

7. ขอบข่ายของโครงงาน
1. เป็นกิจกรรมการเรียนให้นักเรียนศึกษา ค้นคว้า
ปฏิบัติดัวยตนเองโดยอาศัยหลักวิชาการทางทฤษฎีตาม
เนื้อหาโครงงานนั้นๆ หรือจากประสบการณ์และ
กิจกรรมต่าง ๆ ที่ได้พบเห็นมากแล้ว
2. นักเรียนทุกคนพิจารณาจัดทําโครงงานด้วย
ตนเอง หรือเป็นกลุ่มโดยใช้ระยะเวลาสั้นๆ เป็นภาค
เรียน หรือมากว่าก็ได้ แล้วแต่โครงงานเล็กหรือใหญ่
3. นักเรียนเป็นผู้พิจารณาริเริ่มสร้างสรรค์
คัดเลือกโครงงานที่จะศึกษาค้นคว้าปฏิบัติด้วยตนเองตาม
ความถนัด สนใจ และความพร้อม
4. นักเรียนเป็นผู้เสนอโครงงาน รายละเอียดของ
โครงงาน แผนปฏิบัติงานและการแปลผล รายงานผล
ต่ออาจารย์ที่ปรึกษา เพื่อดําเนินงานร่วมกันให้บรรลุ

8. ประเภทของโครงงาน
1. โครงงานพัฒนาสื่อเพื่อการศึกษา เป็นโครงงาน
ที่ใช้คอมพิวเตอร์ในการผลิตสื่อเพื่อการศึกษา
เช่น โครงงานเกี่ยวกับการพัฒนาเว็บไซต์
2. โครงงานพัฒนาเครื่องมือ เป็นโครงงานที่สร้าง
เครื่องมือ ใช้สร้างงาน ส่วนใหญ่จะอยู่ในรูปของ
ซอฟต์แวร์ เช่น ซอฟต์แวร์วาดรูป
3. โครงงานประเภทการทดลองทฤษฎี เป็ น
โครงงานที่ใช้คอมพิวเตอร์ในการจําลองการทดลองของ
สาขาต่างๆ
4. โครงงานประเภทการประยุกต์ใช้งาน สร้าง
ผลงานเพื่อประยุกต์ใช้งานชีวิตประจําวัน
5. โครงงานพัฒนาเกม เพื่อความรู้ ความ
เพลิดเพลิน เช่น เกมหมารุก

10. ความหมายโครงงานพัฒนาสื่อเพื่อการศึกษา
ลักษณะเด่นของโครงงานประเภทนี้ คือ เป็นโครงงาน
ที่ใช้คอมพิวเตอร์ ในการผลิตสื่อเพื่อการศึกษา โดย
การสร้างโปรแกรมบทเรียนหรือหน่วยการเรียน ซึ่ง
อาจจะต้องมีภาคแบบฝึกหัด บททบทวน และคาถามคา
ตอบไว้พร้อม ผู้เรียนสามารถเรียนแบบรายบุคคลหรือ
รายกลุ่มการสอน โดยใช้คอมพิวเตอร์ ช่วยสอนนี้ ถือ
ว่าคอมพิวเตอร์เป็นอุปกรณ์การสอน ซึ่งอาจเป็นการ
พัฒนาบทเรียนแบบออนไลน์ ให้ผู้เรียนเข้ามาศึกษา
ด้วยตนเองก็ได้ โครงงานประเภทนี้สามารถพัฒนาขึ้น
เพื่อใช้ประกอบการสอนในวิชาต่างๆ โดยผู้เรียนอาจ
คัดเลือกเนื้อหาที่เข้าใจยาก มาเป็นหัวข้อในการพัฒนา
สื่อเพื่อการศึกษาตัวอย่างโครงงาน เช่น การเคลื่อนที่
แบบโปรเจ็กไตล์ ระบบสุริจักรวาล ตัวแปรต่างๆ ที่มี

11. 1.โครงงานพัฒนาสื่อเพื่อการศึกษา
(EDUCATIONAL MEDIA) เป็นโครงงานทีใช้คอมพิวเตอร์
ในการผลิตสื่อเพื่อการศึกษา โดยการสร้างโปรแกรม
บทเรียน หรือหน่วยการเรียนซึ่งอาจจะต้องมีภาค
แบบฝึกหัด บททบทวนและคาถามคาตอบไว้พร้อม
ผู้เรียนสามารถเรียนแบบรายบุคคลหรือรายกลุ่ม การ
สอนโดยใช้คอมพิวเตอร์ ช่วยนี้ ถือว่าเครื่อง
คอมพิวเตอร์ เป็นอุปกรณ์การสอนไม่ใช่ เป็นครู
ผู้สอน ซึ่งอาจเป็นการพัฒนาบทเรียนแบบ ONLINE
ให้นักเรียนเข้ามาศึกษาด้วยตนเองก็ได้โครงงาน
ประเภทนี้ สามารถพัฒนาขึ้นเพื่อใช้ประกอบการสอน
ในวิชาต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นสาขาคอมพิวเตอร์ วิชา
คณิตศาสตร์ วิชาวิทยาศาสตร์ วิชาสังคม วิชาชีพ
อื่นๆ ฯลฯ โดยนักเรียนอาจคัดเลือกหัวข้อที่นักเรียน
ทั่วไปที่ทาความเขาใจยาก มาเป็นหัวขอในการพัฒนา

12. 2. โครงงานพัฒนาสื่อเพื่อการศึกษา เป็นโครงงาน
ที่ใช้คอมพิวเตอร์ ในการผลิตสื่อ เพื่อการศึกษาโดย
การสร้างโปรแกรมบทเรียน หรือหน่วยการเรียนซึ่ง
อาจจะต้องมีภาคแบบฝึกหัด บททบทวน และคาถาม
คาตอบไว้พร้อม ผู้เรียน สามารถเรียนแบบรายบุคคล
หรือรายกลุ่มการสอน โดยใช้คอมพิวเตอร์ ช่วยสอนนี้
ถือว่าคอมพิวเตอร์เป็น อุปกรณ์การสอน ซึ่งอาจเป็น
การพัฒนาบทเรียนแบบออนไลน์ ให้ผู้เรียนเข้ามา
ศึกษาด้วยตนเองก็ได้ โครงงานประเภทนี้สามารถ
พัฒนาขึ้นเพื่อใช้ประกอบการสอนในวิชาต่างๆ โดย
ผู้เรียนอาจคัดเลือก เนื้อหาที่เข้าใจยาก มาเป็นหัวข้อ
ในการพัฒนาสื่อเพื่อการศึกษา เช่น การเคลื่อนที่แบบ
โปรเจ็กไตล์ ระบบสุริยะจักรวาล หลักภาษาไทย และ
สถานที่สําคัญของประเทศไทย โครงงานเกี่ยวกับการ

14. ความหมายและตัวอย่างโครงงานประเภท “การ
พัฒนาเครื่องมือ” โครงงานประเภทนี้เป็นโครงงานเพื่อ
พัฒนาเครื่องมือช่วยสร้างงานประยุกต์ต่างๆ โดยส่วน
ใหญ่จะอยู่ในรูปซอฟต์แวร์ เช่น ซอฟต์แวร์วาดรูป
ซอฟต์แวร์พิมพ์งาน และซอฟต์แวร์ช่วยการมองวัตถุ
ในมุมต่างๆ่่ เป็นต้น สาหรับซอฟต์แวร์เพื่อการพิมพ์
งานนั้นสร้างขึ้นเป็นโปรแกรมประมวลค่า ซึ่งจะเป็น
เครื่องมือให้เราใช้ในการพิมพ์งานต่างๆบนเครื่อง
คอมพิวเตอร์ ส่วนซอฟต์แวร์การวาดรูป พัฒนาขึ้น
เพื่ออานวยความสะดวกให้การวาดรูปบนเครื่อง
คอมพิวเตอร์ให้เป็นไปได้ โดยง่าย สําหรับซอฟต์แวร์
ช่วยการมองวัตถุในมุมต่างๆ ใช้สาหรับช่วยการ
ออกแบบสิ่งของ อาทิเช่น ผู้ใช้วาดแจกันด้านหน้า
และต้องการจะดูว่าด้านบนและ ด้านข้างเป็ นอย่างไร

15. โครงงานพัฒนาเครื่องมือ
1. โปรแกรมการค้นหาคําภาษาไทย
2. โปรแกรมอ่านอักษรไทย
3. โปรแกรมวาดภาพสามมิติ
4. โปรแกรมบีบอัดข้อมูล
5. โปรแกรมประมวลผลคําไทยบน
ระบบปฏิบัติการลีนุกซ์
ที่มา http://www.thaigoodview.com/node/38138
http://www.svcomsanom.com/index.php?topic=1593.0
http://krumewstp.wordpress.com

17. โครงงานประเภทการทดลองทฤษฎี(Theory
Experiment) เป็นโครงงานใช้คอมพิวเตอร์ในการจาองการ
ทดลองของสาขาต่าง ๆ เป็นโครงงานทีผู้ที่ต้องศึกษา
รวบรวมความรู้ หลักการ ข้อเท็จจริงและ
แนวความคิดต่าง ๆ อย่างลึกซึ้งในเรื่องที่ต้องการ
ศึกษา แล้วเสนอเป็นแนวคิด แบบจาลอง หลักการ
ซึ่งอาจอยู่ในรูปของสมการ สูตร หรือคาอธิบายก็ได้
พร้อมทั้งนาเสนอวิธีการจาลองทฤษฎีด้วยคอมพิวเตอร์
การทําโครงงานประเภทนี้มีจุดสําคัญอยู่ที่ผู้ทาต้องมี
ความรู้เรื่องนั้น ๆ เป็นอย่างดี ตัวอย่าง เช่น การ
ทดลองเรื่องการไหลของเหลว การทดลองเรื่อง
พฤติกรรมของปลาอโรวาน่า ทฤษฎีการแบ่งแยกดีเอ็น
เอ ตัวอย่างเช่น การทดลองปัจจัยต่างๆ
ในการเลี้ยงปลานิลด้วยคอมพิวเตอร์ การทํานาย

18. โครงงานจําลองทฤษฎี
1. การทดลองปัจจัยต่างๆ ในการเลี้ยงปลานิล
ด้วยคอมพิวเตอร์
2. การทดลองปัจจัยต่างๆ ในการเพาะปลูกแก้ว
มังกรด้วยคอมพิวเตอร์
3. การทดลองผสมสารเคมีต่างๆ ด้วย
คอมพิวเตอร์
4. ปัจจัยต่างๆ กับการเคลื่อนที่ของเครื่องบิน
5. ผลการปลูกข้าวในสภาวะแวดล้อมที่ต่างกัน
6. โปรแกรมสังเคราะห์เสียงพูดเบื้องต้น
7. โปรแกรมจําลองการทํางานของเครื่อง
คอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล
ที่มา http://krunutdotcom.blogspot.com/2011/11/blog-post_03.html

20. โครงงานประยุกต์ใช้งานเป็นโครงงานที่ใช้
คอมพิวเตอร์ในการ สร้างผลงานเพื่อประยุกต์ใช้งาน
จริงในชีวิตประจาวัน อาทิเช่น ซอฟต์แวร์สาหรับการ
ออกแบบและตกแต่งภายในอาคาร ซอฟต์แวร์สาหรับ
การผสมสี และซอฟต์แวร์สาหรับการระบุคนร้ายเป็น
ต้น โครงงานประเภทนี้จะมีการประดิษฐ์ฮาร์ดแวร์
ซอฟต์แวร์ หรืออุปกรณ์ใช้สอยต่างๆ ซึ่งอาจเป็นการ
คิดสร้างสิ่งของขึ้นใหม่ หรือปรับปรุงเปลี่ยนแปลง
ของเดิมที่มีอยู่ แล้วให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้น โครงงาน
ลักษณะนี้จะต้องศึกษาและวิเคราะห์ความต้องการ ของ
ผู้ใช้ก่อน แล้วนาข้อมูลที่ได้มาใช้ในการออกแบบ
และพัฒนาสิ่งของนั้นๆ ต่อจากนั้นต้องมีการทดสอบ
การทางานหรือทดสอบคุณภาพของสิ่งประดิษฐ์แล้วปรับ
ปรุงแกไขใหมีความสมบูรณ โครงงานประเภทนี้ผูเรียน

21. โครงงานประยุกต์ใช้งาน
1. โปรแกรม สารบรรณสําเร็จรูป : Readymade
Archivist
2. โปรแกรมระบบฐานข้อมูลทางการแพทย์
เบื้องต้น
3. โปรแกรมระบบแฟ้ มฐานข้อมูลผู้เรียน 2001
4. เครื่องรดนํ้าต้นไม้และให้อาหารปลาผ่าน
โทรศัพท์มือถือ
5. เครื่องให้อาหารไก่ไข่อัตโนมัติ
6. ระบบบริหารจัดการข้อมูลผู้เรียนของโรงเรียน
7. ระบบจัดการข้อมูลการเงินส่วนบุคคล
8. ระบบจองตั๋วรถไฟบนอินเทอร์เน็ต
9. ระบบแนะนําเส้นทางเดินรถประจําทาง

23. โครงงานพัฒนาเกม(Game Development) เป็นโครงงาน
พัฒนาซอฟต์แวร์เกมเพื่อความรู้ หรือ ความเพลิดเพลิน
เช่น เกมหมากรุก เกมหมาก เกมการคํานวณเลข ซึ่ง
เกมที่นี้น่าจะเน้นให้เป็นเกมที่ไม่รุนแรง เน้นการใช้
สมองเพื่อฝึกคิดอย่างมีหลักการ โครงงานประเภทนี้จะมี
การออกแบบลักษณะและกฎเกณฑ์การเล่น เพื่อให้
น่าสนใจแก่ผู้เล่น พร้อมทั้งให้ความรู้สอดแทรกไปด้วย
ผู้พัฒนาควรจะได้ทาการสํารวจและรวบรวมข้อมูล
เกี่ยวกับเกมต่าง ๆ ที่มีอยู่ทั่วไปและนามาปรับปรุงหรือ
พัฒนาขึ้นใหม่เพื่อให้เป็นเกมที่แปลกใหม่และน่าสนใจแก่
ผู้เล่นกลุ่มต่าง ๆ
โครงงานพัฒนาเกม
1. โปรแกรม ต่อให้เพิ่ม เติมให้เต็ม (Magic Puzzle)
2. โปรแกรม เกมผู้รอดชีวิต