1. Το ελculture στη Στέγη - Talk Forward
Ο ψηφιακός πολιτισμός στην εποχή της κρίσης:
Ταυτότητες, αγορές και αντιστάσεις
Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2012
19:00 Χώρος πολλαπλών λειτουργιών
Η ιδέα για τη σημερινή μας συνάντηση προέκυψε μέσα από κουβέντες που είχαμε
κάνει με τον Ηλία για το τελευταίο βιβλίο του Manuel Castells Communication
Power. Στο βιβλίο αυτό ο Castells εξηγεί μεταξύ άλλων πώς ο πολιτισμός μας
σήμερα αναπτύσσεται και δομείται κυρίως μέσα από τα συστήματα επικοινωνίας.
Είναι ένας πολιτισμός παγκόσμιος που βασίζεται όχι στο περιεχόμενο αλλά στη
διαδικασία, όχι σε κάποιες κοινές αξίες αλλά στην ίδια την αξία της επικοινωνίας
αναφέρει χαρακτηριστικά. Πρόκειται για ένα πολιτισμό πρωτοκόλλων αναπτυγμένο
πάνω στην δύναμη του networking, στη δυνατότητα της συνεχούς ανταλλαγής
πληροφοριών.
Δύο είναι οι βασικές λοιπόν οι προϋποθέσεις του
• η πρόσβαση των χρηστών στα δίκτυα
• η διάθεση μας για επικοινωνίας
Πιστεύω πως βρισκόμαστε εδώ και καιρό στο στάδιο της ενσωμάτωσης της γνώσης
και της πληροφορίας στον ψηφιακό πολιτισμό. Δεν ανταλλάσσουμε απλά
πληροφορίες μέσω των δικτύων. Διαμορφώνουμε τις σκέψεις μας και τις απόψεις
μας πλέον μέσα σε αυτά. Προσδιορίζουμε τα δίκτυα στα οποία συμμετέχουμε και
ταυτόχρονα μας προσδιορίζουν. Επηρεαζόμαστε από τη συνεχή ροή πληροφοριών
που παρακολουθούμε και παίρνουμε θέση μέσα από αυτά διαμορφώνοντας
μορφές συνεργασίας, και οργάνωσης.
Με λίγα λόγια ζούμε μέσα στα δίκτυα.
Ταυτόχρονα όμως στα ίδια αυτά σημεία που οι πληροφορίες διαμορφώνονται και
διακινούνται αναπτύσσονται σχέσεις εξουσίας και ελέγχου. Ενώ επικοινωνούμε,
συνεισφέρουμε, ανταλλάσσουμε πληροφορίες, την ίδια στιγμή παράγουμε αξία και
κάποιοι επωφελούνται από αυτό. Ενώ διαμορφώνουμε την ίδια μας την ταυτότητα
μέσα από την αλληλεπίδραση μας με τους άλλους και αναπτύσσουμε νέες μορφές
συλλογικότητας και δράσης, δεν νιώθουμε ιδιαίτερα ασφαλείς.

2. Η ανάγκη αντίστασης, ή αναπρογραμματισμού των δικτύων, όπως την ορίζει ο
Castells γίνεται όλο και πιο σαφής. Είναι κάτι τέτοιο όμως εφικτό;
Πως αλλάζουν οι συνδέσεις ανάμεσα στα δίκτυα επικοινωνίας και στους
οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτιστικούς κόμβους;
Μπορούμε να καταφύγουμε σε μορφές συνεργασίας και παραγωγής, διαφεύγοντας
του κινδύνου της οικειοποίησης και του ελέγχου;
Σήμερα λοιπόν θα προσπαθήσουμε μέσα από σύντομες τοποθετήσεις να
συζητήσουμε εναλλακτικές και τακτικές που προτείνονται σε περιόδους κρίσης σε
σχέση με τα δίκτυα. Θα δούμε αν μπορούμε να αξιοποιήσουμε τις ίδιες μας τις
δυνατότητες και τη διάθεση μας για επικοινωνία και συνεργασία για να
αναπτυχθούν δίκτυα με βάση τις ανάγκες μας, αλλά και τις προσδοκίες για την
ίδια τη ζωή.