1. Ο ρόλος του φωτογράφου. Από τον κόκκο στα
εικονοστοιχεία.
Δίνοντας αυτόν τον τίτλο θέλω να τονίσω το μεγάλο χάσμα
που έχει δημιουργηθεί μεταξύ του νέου και του παλιού. Του
τώρα με το πριν. Και αναμφίβολα του τώρα με το αύριο.
Η φράση του Λάζλο Μοχόλυ Ναγκύ (στις αρχές του 20ου
αι.), πως όποιος τον 21ο αι. δε γνωρίζει φωτογραφία θα
θεωρείται αναλφάβητος και του Ζαν Μποντριγιάρ πιο
πρόσφατα, πως η υψηλή ευκρίνεια του μέσου αντιστοιχεί
στη χαμηλή ευκρίνεια του μηνύματος μπορούν να
συνοψίσουν λίγα από αυτά στα οποία θα αναφερθώ.
Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω πως δεν με απασχολεί τόσο το
μέλλον της φωτογραφίας, όσο το μέλλον της ζωής, του
κόσμου, του πλανήτη. Με απασχολεί, οι εποχές να είναι
κανονικές, να μη γίνονται διαρροές πετρελαίου ή
ραδιενέργειας, να μη γίνονται πόλεμοι. Με απασχολεί με
ποιο τρόπο μπορεί ο φωτογράφος να συμβάλει ώστε να
σταματήσουν όλα αυτά. Ή έστω να ελαχιστοποιηθούν..
Δεν πρέπει να κρατάμε απόσταση από τα πράγματα, διότι
ακριβώς επειδή μοιραζόμαστε την ίδια μοίρα, την ίδια γη και
ο,τιδήποτε συμβαίνει εδώ πάνω, έχει τελικά παγκόσμιο
αντίκτυπο. Πιστεύω πως ναι, το φτερούγισμα της
πεταλούδας στη μία άκρη της Γης, μπορεί να προκαλέσει
τυφώνα στην άλλη.

2. Τα μέσα που διαθέτει ο άνθρωπος, είναι ταυτόχρονα η
καταδίκη και η απελευθέρωσή του. Κάθε εικόνα ο
φωτογράφος και ο θεατής πρέπει να ψάξει από που έρχεται
και που πηγαίνει. Μόνο έτσι θα καταλάβουμε αν είναι καλή
ή όχι ή αλλοιώς αν είναι στην υπηρεσία του καλού ή όχι.
Η κοινωνία, όπως και όλα τα Μέσα βρίσκονται σε κρίση.
Θετική ή αρνητική, αδιάφορο. Με ενδιαφέρει αυτή η κρίση
να είναι δημιουργική. Με ενδιαφέρει να συζητήσω για το
ρόλο του φωτογράφου και λιγότερο για το ρόλο της
τεχνολογίας. Η εξέλιξη της τεχνολογίας εμπλέκεται και
επηρεάζει το κοινωνικό-πολιτικό ρόλο του φωτογράφου, δε
παύει όμως να είναι ένα εργαλείο το οποίο ανάλογα με τη
χρήση του, αντί για εμπόδιο μπορεί να λειτουργήσει
ευεργετικά και προς όφελος του αποτελέσματος.
Και αναρωτιέμαι, με ένα δις φωτογραφικές μηχανές-κινητά
τηλέφωνα, 60 δις φωτογραφίες στο φέισμπουκ και 750
εκατομμύρια φωτογραφίες αναρτημένες στο διαδίκτυο μόνο
το ΣΚ της πρωτοχρονιάς, με ποιο τρόπο είναι χρήσιμο να
προσθέτουμε τόσες πολλές φωτογραφίες στη ζωή μας, αντί
να προσπαθούμε να προσθέσουμε κάτι απ’ αυτήν μέσα σε
αυτές.
Σαν τεχνικοί, μαθαίνουμε να συγχρονίζουμε την ένταση,
την χορογραφία και το φως σε ένα εξηκοστό του
δευτερολέπτου. Αυτό δεν αρκεί. Γίνεται πια επιτακτική η
ανάγκη να γίνουμε μέρος του περιεχομένου που
φωτογραφίζουμε, να μπούμε κι εμείς οι ίδιοι στο κάδρο που
συνθέτουμε. Το έργο μας να ενσωματώνει τη λύση.

3. Τώρα που η όσμωση των τεχνών μας επιτρέπει να μιλάμε
για τον Φωτογράφο, με ποιο τρόπο αυτός συγκροτεί τις
εικόνες του πέρα από την ιδιότητα του ως φωτογράφου-
ρεπόρτερ, φωτογράφου-εικαστικού ή φωτογράφου-
ερασιτέχνη, πως αντιλαμβάνεται αυτές τις αλλαγές και σε
ποιο βαθμό εμπλέκεται ως πολίτης-φωτογράφος;
Ευχαριστίες:
Ελculture για τη διοργάνωση και ιδιαίτερα στην Ε Μπ.
Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση για τη
φιλοξενεία.
• Κωνσταντίνος Βασιλείου. Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου
της Σορβόννης και συγγραφέας του βιβλίου Προς την
Τεχνολογία της Τέχνης σύντομα από τις εκδόσεις
Πλέθρον.
• Πάνος Κοκκινιάς, φωτογράφος
• Νίνα Μαρία Πασχαλίδου και Νίκος Κατσαούνης,
δημιουργοί του ντοκιμαντέρ Crisis που προέκυψε ως
αποτέλέσμα του multimedia project The Prism
• Δημήτρης Μιχαλάκης, φωτογράφος,
• Αγγελική Γραμματικοπούλου, διδάσκουσα φωτογραφία
στο τμήμα κινηματογράφου της Καλών Τεχνών του ΑΠΘ
• Γιώργος Δρίβας, σκηνοθέτης
• Παντελής Αραπίνης, γκαλερί ΑΔ