Πείραμα με Ξύδι και Ιωδιούχο Κάλιο.

1. 145 - Ξύδι και ΚΙ
Γουρζής Στάθης – Φυσικός ΥΣΕΦΕ 2012 - 2013
Εργαστήρια Φυσικών Επιστημών Νυδριού Λευκάδος

2. Στο σημερινό πείραμα ,
θα δείξουμε την αντίδραση
του οξικού μολύβδου
με το ιωδιούχο κάλιο.
Pb( CH3COO)2 + 2KJ 2CH3COOK + PbJ2

3. Ο οξικός μόλυβδος σχηματίζεται από την
αντίδραση του οξικού οξέος,
που περιέχεται στο ξύδι,
με τον μόλυβδο …
2 CH3COOH + Pb Pb(CH3COO)2 + Η2

4. Θα χρησιμοποιήσουμε ξύδι του εμπορίου,
ένα βαρίδι ψαρέματος, ( μόλυβδο - Pb ),
και ένα ποτήρι ζέσης …

5. … Ιωδιούχο Κάλιο – ΚΙ , ένα υδροβολέα,
ένα ποτήρι ζέσης και ένα κουτάλι …

6. …. δοκιμαστικούς σωλήνες, χωνί διαχωρισμού
και ποτήρια ζέσης …

7. … και μια βάση στήριξης, με μια μικρή μεταλλική ράβδο,
ένα σύνδεσμο, ένα μικρό σφιγκτήρα και μια λαβίδα.

8. Βάζουμε το βαρίδι μέσα σε ένα ποτήρι ζέσης …

9. … και προσθέτουμε ξύδι …

10. … μέχρι να σκεπάσουμε την επιφάνεια του μολύβδου.

11. Παίρνουμε ένα άλλο ποτήρι ζέσης,
και αφού βάλουμε ένα μαγνήτη ανάδευσης
στο εσωτερικό του,
το τοποθετούμε πάνω στον μαγνητικό αναδευτήρα …

12. Προσθέτουμε νερό με τον υδροβολέα …

13. … και ανοίγουμε τις στροφές του αναδευτήρα.

14. Παίρνουμε μια ποσότητα ΚΙ …

15. … την προσθέτουμε στο νερό …

16. … και ανακατεύουμε για λίγη ώρα.

17. Συναρμολογούμε την βάση στήριξης …

18. … και την στερεώνουμε καλά στον πάγκο.

19. Τοποθετούμε το χωνί διαχωρισμού
στη λαβίδα και σφίγγουμε προσεκτικά …

20. … ενώ προσέχουμε να έχουμε κλειστή,
σε αυτή την θέση,
την στρόφιγγα του χωνιού.

21. Προσθέτουμε το Ιωδιούχο κάλιο - ΚΙ …

22. … και αφήνουμε το χωνί ανοιχτό,
χωρίς την τάπα στο επάνω μέρος.

23. Παίρνουμε το διάλυμα του ξυδιού με τον μόλυβδο ...

24. … και μοιράζουμε
στους δοκιμαστικούς σωλήνες ...

25. … που βρίσκονται
στη βάση στήριξης.

26. Θα χρησιμοποιήσουμε και διάλυμα ξυδιού και μολύβδου,
που έχουμε φτιάξει σε παλαιότερο πείραμα
και συγκεκριμένα πριν από τρεις εβδομάδες …

27. Στο διάλυμα αυτό, το ξύδι και ο μόλυβδος,
αντιδρούν για όλο αυτό το χρονικό διάστημα
και άρα η συγκέντρωση του οξικού μολύβδου θα είναι σαφώς μεγαλύτερη …

28. Μοιράζουμε και αυτό το διάλυμα
στους δύο δοκιμαστικούς σωλήνες ...

29. … που βρίσκονται στην ίδια βάση στήριξης
με τους προηγούμενους.

30. Το περίσσευμα το βάζουμε
σε ένα μικρό ποτήρι ζέσης ...

31. Εδώ είναι το διάλυμα που φτιάξαμε σήμερα ...

32. … και εδώ είναι το διάλυμα
που φτιάξαμε πριν τρεις εβδομάδες.

33. Φέρνουμε την διάταξη με το χωνί διαχωρισμού,
πάνω από τον πρώτο μικρό δοκιμαστικό σωλήνα ...

34. … έτσι ώστε να πέφτουν οι σταγόνες του ΚΙ
κατευθείαν μέσα στο σωλήνα ...

35. Αρχίζουμε να ανοίγουμε την στρόφιγγα
πολύ προσεκτικά ...

36. … μέχρι να έρθει, περίπου,
σε αυτή την θέση.

37. Με αυτόν τον τρόπο προσθέτουμε
το διάλυμα του ΚΙ
στο διάλυμα του ξυδιού,
σταγόνα – σταγόνα …

38. Παρατηρούμε ότι δεν έχουμε μεγάλη αντίδραση,
στο διάλυμα που έχουμε παρασκευάσει σήμερα …

39. … όπως φαίνεται και εδώ.

40. Ανακατεύουμε …

41. … και τοποθετούμε στην βάση στήριξης
των δοκιμαστικών σωλήνων.

42. Φέρνουμε την διάταξη με το χωνί διαχωρισμού,
πάνω από τον άλλο μικρό δοκιμαστικό σωλήνα ...

43. … έτσι ώστε να πέφτουν οι σταγόνες του ΚΙ
κατευθείαν μέσα στο σωλήνα .

44. Παρατηρούμε σχηματισμό κίτρινου ιζήματος ,
που οφείλεται στον Ιωδιούχο μόλυβδο (PbI2) …

45. Προσθέτοντας περισσότερες σταγόνες διαλύματος ΚΙ …

46. … παρατηρούμε την βύθιση του ιζήματος …

47. … με σχετικά αργό ρυθμό …

48. … που μας δίνει ωραίες εικόνες …

49. … όπως εδώ …

50. … και εδώ επίσης.

51. Κλείνουμε την στρόφιγγα πολύ προσεκτικά ...

52. … και ανακινούμε το διάλυμα ...

53. … που παίρνει αυτό το χρώμα ...

54. … και αποθηκεύουμε στην βάση των δοκιμαστικών σωλήνων.

55. Φέρνουμε την διάταξη με το χωνί διαχωρισμού,
πάνω από τον μεγάλο δοκιμαστικό σωλήνα ...

56. … και ανοίγουμε την στρόφιγγα σιγά – σιγά ...

57. Οι σταγόνες του διαλύματος ΚΙ …

58. … σχηματίζουν αμέσως ίζημα ιωδιούχου μολύβδου …

59. … και μας δίνει πάλι πολύ όμορφες εικόνες …

60. … όπως αυτές …

61. … και αυτές επίσης.

62. Κλείνουμε την στρόφιγγα πολύ προσεκτικά ...

63. … και ανακατεύουμε το διάλυμα ...

64. … που γίνεται πολύ κίτρινο,
λόγω του ιζήματος του ιωδιούχου μολύβδου.

65. Αποθηκεύουμε και αυτό το δείγμα στην βάση στήριξης ...

66. Τοποθετούμε, τέλος, το χωνί διαχωρισμού με το διάλυμα του ΚΙ,
πάνω από το μικρό ποτήρι ζέσης, όπου έχουμε βάλει
το υπόλοιπο του διαλύματος του οξικού μολύβδου,
που έχουμε παρασκευάσει πριν από μερικές εβδομάδες.

67. Ανοίγουμε
την στρόφιγγα
σιγά – σιγά ...

68. … και παρατηρούμε την δημιουργία του ιζήματος ...

69. … καθώς οι σταγόνες του διαλύματος του ΚΙ ...

70. … προστίθενται στο διάλυμα του οξικού μολύβδου.

71. Κλείνουμε την στρόφιγγα πολύ προσεκτικά ...

72. … και παρατηρούμε το ίζημα ...

73. … όπως έχει σχηματιστεί.

74. Με μια ξύλινη λαβίδα ...

75. … ανακατεύουμε ...

76. Εδώ έχουμε όλες τις προσπάθειες που είχαμε στο πείραμα ...

77. … τέλος παρουσίασης.