azot fghjtgjdtyjyerdtkjyeukyukryuktdykuhttkggkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkhtj;rftjh'rstfohrthrt h rtwh wrt ghwr th wfdh rft hrft h rtfh rw hrt h dh rh e hsr hsf hsf h fsgh sfg hsf hs rfghsf gh fhffyfy y uf f fy f ftftf ]fft f t]f h f[ f ][tf f tyofli;rj;gyhjsfdfhbdfghbdhaerg'areg aedrfgeargerfghdrfgdsgsrtfh se rg ab at gb artfghsrth

2.  1772 թվականին Հենրի Կավենդիշը
իրականացրել է հետևյալ փորձը. նա
բազմիցս օդ է բաց թողել
այրվող քարածխի վրա, որի արդյունքում
առաջացավ նստվածք, որը Կավենդիշը
անվանեց խեղդող օդ։
 Ազոտը հայտնագործվել է 1772
թվականին շատլանդացի գիտնական Դանիել
Ռեզերֆորդի կողմից՝ ածխի, ծծմբի, գազային
ֆոսֆորի այրման արգասիքները ծծմբական
լուծույթի միջով անցկացնելիս (այս դեպքում
այն չի կլանվում՝ ի տարբերություն CO2-ի)։
 Շուտով ֆրանսիացի քիմիկոս Անտուան
Լավուազիե եկավ եզրակացության, որ այդ
«խեղդող» գազը մտնում է մթնոլորտի
բաղադրության մեջ և անվանեց այն “azote”
 (հուն՝ ἄζωτος (ազոտոս), անկենդան)։
Անտուան Լորան
Լավուազիե

3. N2
 Ազոտը չունի համ,
գույն, հոտ:
 Ջրի մեջ վատ է
լուծվում:
 Օդից ավելի թեթեւ է:

4.  Թթվածնի հետ ազոտը միանում է միայն շատ բարձր
ջերմաստիճանում։ Բնության մեջ այդ ռեակցիան
ընթանում է կայծակի ժամանակ.
 N2 + O2 → 2NO − Q
 Դժվար ընթացող ռեակցիա է նաև փոխազդեցությունը
ջրածնի հետ։ Ազոտը միանում է ակտիվ մետաղներին՝
տաքացման և ճնշման պայմաններում։
Միայն լիթիումի հետ փոխազդում է սենյակային
ջերմաստիճանում առաջացնելթվ լիթիումի նիտրիդ։
 CA + N2→ CA3N2
 6Li + N2 → 2Li3N
 Ամեն տարի արդյունաբերական եղանակով ստացվում է
մոտավորապես 1x106 տոննա ազոտ։

5. Ազոտը առկա է բոլոր կենդանի օրգանիզմներում՝
լինելով ամենակարեւոր կենսագեն տարրը:
Այն սպիտակուցների, նուկլեինաթթուների,
կոենզիմների, հեմոգլոբինի, քլորոֆիլի եւ շատ այլ
կենսաբանորեն ակտիվ նյութերի մոլեկուլների մի մասն

6. Երկրի ընդերքում տարածվածության առումով
ազոտը զբաղեցնում է 17-րդ տեղը, ինչը կազմում է
Երկրի ընդերքի զանգվածի 0.0019%:
Ազատ տեսքով –
մթնոլորտում
Օդում
պարունակությունը 78%
ըստ ծավալի
Կապված տեսքով - հիմնականում
երկու աղաթթուների
բաղադրության մեջ՝ նատրիումի
NaNO3 (հայտնաբերվել է Չիլիում)
եւ կալիում ի KNO3
(հայտնաբերվել է
Հնդկաստանում) եւ մի շարք այլ
միացություններ.

8. Բնության մեջ ազոտի հիմնական մատակարարը
բակտերիաներն են. դրանց շնորհիվ մոտ 90-140
միլիոն տոննա ազոտի կապ:

9. ОАО
«Невинномысский
Азот"
Հեղուկ օդից ազոտի ստացման համար գործարան

10. Կոսմետոլոգիայում
Փորձերի
ժամանակ Իներտ
միջավայր
ստեղծելու համար
Որպես
սառեցուցիչ
Ամոնիակ
սինթեզելու համար

11.  հանքային պարարտանյութերի արտադրություն
 պայթուցիկ նյութերի արտադրություն
 դեղերի արտադրություն

12. Էվտրոֆիկացիան (ջրիմուռներով ջրային մարմինների
աղտոտումը) ազոտի հետ կապված առավել տհաճ
բնապահպանական խնդիրն է: Ազոտը
պարարտացնում է լճի ջրիմուռները, եւ դրանք աճում
են՝ տեղահանելով կյանքի մնացած բոլոր ձեւերը:

14. В 1669 Хеннинг Бранд при нагревании
смеси белого песка и выпаренной мочи
получил светящееся в темноте вещество,
названное сначала «холодным огнём».
Вторичное название
«фосфор» происходит
от греческих
слов «фос» — свет
и «феро» — несу.
Открытие фосфора