SlideShare a Scribd company logo
1 of 28
Ρύπανση υδατικών
οικοσυστημάτων
1
Σύμφωνα με την Ελληνική Νομοθεσία:
«Ρύπανση» είναι η, συνεπεία ανθρώπινων
δραστηριοτήτων, άμεση ή έμμεση εισαγωγή,
στον αέρα, το νερό ή το έδαφος, ουσιών ή
θερμότητας που μπορούν να είναι επιζήμια για
την υγεία του ανθρώπου ή για την ποιότητα των
υδατικών οικοσυστημάτων ή των χερσαίων
οικοσυστημάτων που εξαρτώνται άμεσα από
υδατικά οικοσυστήματα, συντελούν στη φθορά
υλικής ιδιοκτησίας, ή επηρεάζουν δυσμενώς ή
παρεμβαίνουν σε λειτουργίες αναψυχής ή σε
λοιπές νόμιμες χρήσεις του περιβάλλοντος.
Ποιότητα φυσικών νερώνΠοιότητα φυσικών νερών
((συνάρτηση φυσικών διεργασιών και ανθρώπινωνσυνάρτηση φυσικών διεργασιών και ανθρώπινων
δραστηριοτήτων)δραστηριοτήτων)2
(ας υποτεθεί ότι δεν υπάρχουν ζώντες
οργανισμοί)
τα φυσικά νερά που σχηματίζονται από την
αλληλεπίδραση
νερού –ατμόσφαιρας - εδάφους
επιστρέφουν στους ωκεανούς μεταφέροντας
διάφορα διαλυμένα συστατικά και αιωρούμενα
σωματίδια αργίλου και ιλύος.
αποσάθρωσηαποσάθρωση--διάβρωση
3
 από τις διεργασίες της αποσάθρωσης
(weathering effect) και της διάβρωσης (soil
erosion) των πετρωμάτων το νερό εμπλουτίζεται με
διαλυμένα άλατα. (K+
, Na+
, Ca2+
, Mg2+
και SiO2 )
 στους ωκεανούς συμβαίνει η αντίστροφη της
αποσάθρωσης αντίδραση: Τα κατιόντα, τα όξινα
ανθρακικά ιόντα, και τα διαλυμένα πυριτικά και
αργιλικά ορυκτά αντιδρούν προς το σχηματισμό νέων
πετρωμάτων στο πυθμένα
Ποιότητα φυσικών νερών
4
Η αλληλένδετη φύση αυτών των αντιδράσεων έχει
σημαντικές επιπτώσεις στη σύσταση των φυσικών
νερών.
Οι συγκεντρώσεις των κύριων συστατικών των
φυσικών νερών, Ca2+
, Mg2+
Na+
, Cl-
, SO4
2-
, HCO3
-
,
SiO2(aq) εμφανίζουν μικρές διακυμάνσεις στις
συγκεντρώσεις τους λόγω της ρυθμιστικής δράσης
των αντιδράσεων αυτών.
Για τον ίδιο λόγο, στο θαλάσσιο νερό η αναλογία
των συγκεντρώσεων των κύριων διαλυμένων
συστατικών παραμένει πρακτικά σταθερή .
τα αστικά λύματα αυξάνουν την περιεκτικότητα των
φυσικών νερών σε αιωρούμενες και διαλυμένες
ανόργανες και οργανικές ενώσεις5
 εισαγωγή περίσσειας ανόργανων αλάτωνεισαγωγή περίσσειας ανόργανων αλάτων
Εκτιμάται ότι τα αστικά λύματα συνεισφέρουν
 300 mg/L ολικών διαλυμένων ανόργανων αλάτων
όμως η συγκέντρωση Cl-
, NH4
+
και NO3
-
είναι
δυσανάλογα μεγαλύτερη από την συγκέντρωση των
ιόντων Ca+
, Mg2+
και SO4
2-
 Μεταβάλονται οι αναλογίες των συστατικών
των φυσικών νερών
εισαγωγή περίσσειας οργανικής ύληςεισαγωγή περίσσειας οργανικής ύλης
αστικά λύματα
 περιέχουν 300 mg/L
οργανικό άνθρακα
 10-30 mg/L οργανικό
άζωτο
 1-2 mg/l φωσφόρο
συνδεδεμένο με
οργανικές ενώσεις,
φυσικά νερά
 1-5mg/L οργανικό
άνθρακα
 <1 mg/L οργανικό
άζωτο
 <0,5 mg/L οργανικό
φωσφόρο
6
επιπτώσεις εισαγωγής περίσσειας οργανικήςεισαγωγής περίσσειας οργανικής
ύληςύλης
7
 Βιοαποδομήσιμες
 Οι οργανισμοί καταναλώνουν οξυγόνο αυξημένες ποσότητες
οξυγόνου για την αποδόμηση οργανικής ύλης και δεν προλαβαίνει να
αναπληρωθεί
 έλλειψη οξυγόνου - αναερόβιες συνθήκες
 Μη βιοαποδομήσιμες
 τοξικές οργανικές ενώσεις μεταβάλλουν, ή διακόπτουν
βιολογικές διεργασίες
 δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία
 Άσχημη γεύση και οσμή
Οι βιοαποδομήσιμες οργανικές ενώσεις αποτελούν
βασική τροφή ετερότροφων οργανισμών
Αερόβια διάσπαση
Οργανική ύλη + Ο2
μικροοργανισμοί
CO2 +H2O +
νέα κυτταρική ύλη + NO3
-
+SO4
2-
+ PO4
3-
 Αν υπάρχει περίσσεια οργανικής ύλης το οξυγόνο
δεν προλαβαίνει να αναπληρωθεί
Αναερόβια διάσπαση
Οργανική ύλη μικροοργανισμοί
CO2 +CH4 +
νέα κυτταρική ύλη + NH3 +H2S
8
Στα φυσικά νερά υπάρχουν μικροοργανισμοί και οι διεργασίες
που επιτελούν έχουν επίδραση στην ποιότητα των υδάτων
9
 Π.χ. η φωτοσύνθεση είναι μια αντίδραση κατά την οποία
μικροοργανισμοί δεσμεύουν ηλιακή ενέργεια για να επιτελέσουν
μια οξειδοαναγωγική αντίδραση κατά την οποία ανόργανος
άνθρακας ανάγεται σε οργανική ύλη με την παραγωγή οξυγόνου.
CO2 + H2O ηλιακήενέργεια
CHCOH + O2
Θρεπτικάσυστατικά
 Με την κατανάλωση HCO3
-
, CO3
-2
, αυξάνεται το pH με αποτέλεσμα
ενώσεις όπως Mg(OH)2, CaCO3 να καταβυθίζονται και μειώνεται η
αλκαλικότητα.
 Καταναλώνεται Ν και P και μεταβάλλεται η συγκέντρωση των
θρεπτικών συστατικών
 Παρέχουν οργανικές ενώσεις
 Επικρατούν αερόβιες συνθήκες
Ανακεφαλαίωση
10
 Από τις χημικές αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα μεταξύ νερού,
ατμόσφαιρας και στερεών πετρωμάτων του εδάφους
σχηματίζονται αραιά υδατικά διαλύματα τα οποία ονομάζονται
επιφανειακά και υπόγεια νερά. Τα νερά αυτά μαζί με
αποσαθρωμένα πετρώματα επιστρέφουν στους ωκεανούς όπου
συμβαίνει η αντίστροφη της αποσάθρωσης αντίδραση. Το
αποτέλεσμα είναι η διατήρηση της σύστασης των ωκεανών και ο
σχηματισμός πετρωμάτων. Οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες
και οι δραστηριότητες των οργανισμών που ζουν μέσα ή κοντά
στα υδατικά συστήματα μεταβάλλουν την συγκέντρωση των
οργανικών και ανόργανων συστατικών των διαλυμάτων αυτών.
Οι κυριότερες αλληλεπιδράσεις φάσεων
στα φυσικά νερά11
Τα υδατικά συστήματα είναι πολυσύνθετα. Αποτελούνται από την υδατική
φάση σε επαφή με την ατμόσφαιρα, ορυκτά συγκροτήματα και περιέχουν
διαλυμένα χημικά είδη, αδιάλυτες ενώσεις, μικροοργανισμούς
ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΝΕΡΑ
οξεοβασικές αντιδράσεις (acid-base reactions).
 Οι αντιδράσεις οξέων βάσεων αποτελούν ίσως τις πιο
σημαντικές αντιδράσεις στη μελέτη της χημείας νερού.
 Πολλές χημικές ενώσεις στο νερό δρουν ως οξέα
(ελευθερώνοντας Η+
), άλλες δρουν ως βάσεις
(προσλαμβάνοντας Η+
), και το μόριο του νερού
συμπεριφέρεται και ως οξύ και ως βάση.
 Μια σημαντική ένωση στη χημεία των φυσικών νερών είναι
τα όξινα ανθρακικά ιόντα, HCO3
-
, που δρουν ως οξύ και ως
βάση (οξεοβασική χημεία του συστήματος ανθρακικών). Η
γνώση της οξεοβασικής χημείας αποτελεί τη βάση για τη
κατανόηση του ανθρακικού συστήματος που επηρεάζει το
pH των φυσικών νερών και τη διαλυτότητα ορισμένων
μεταλλικών ιόντων.
12
ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΝΕΡΑ
αντιδράσεις διαλυτοποίησης- ιζηματοποίησης(dissolution and
precipitation)
Οι αντιδράσεις αυτές συνετέλεσαν στην παρουσία των κυριότερων
κατιόντων στα φυσικά νερά.
Οι αντιδράσεις διαλυτοποίησης – καταβύθισης είναι από τις
σημαντικότερες αντιδράσεις τόσο στα φυσικά υδατικά συστήματα
όσο και στις διεργασίες επεξεργασίας του νερού.
Η διαλυτοποίηση των ορυκτών αποτελεί καθοριστικό παράγοντα
της χημικής σύστασης των φυσικών υδάτων. Η χημική σύσταση των
φυσικών υδατικών διαλυμάτων μπορεί να μεταβληθεί με την
καταβύθιση και τον επακόλουθο σχηματισμό ιζημάτων αυτών των
στερεών, από υπέρκορα διαλύματα.
Η χημική καταβύθιση αποτελεί τη βάση διεργασιών που
χρησιμοποιούνται στην επεξεργασία νερού και υγρών αποβλητων,
όπως π.χ η μείωση της σκληρότητας του νερού, η απομάκρυνση
σιδήρου, η απομάκρυνση φωσφορικών, και η κροκκίδωση με
υδρολυόμενα άλατα μετάλλων.
13
ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΝΕΡΑ
αντιδράσεις διαλυτοποίησης- ιζηματοποίησης:-(dissolution and
precipitation)
Οι αντιδράσεις αυτές συνετέλεσαν στην παρουσία των κυριότερων
κατιόντων στα φυσικά νερά.
Οι αντιδράσεις διαλυτοποίησης – καταβύθισης είναι από τις
σημαντικότερες αντιδράσεις τόσο στα φυσικά υδατικά συστήματα
όσο και στις διεργασίες επεξεργασίας του νερού.
Η διαλυτοποίηση των ορυκτών αποτελεί καθοριστικό παράγοντα
της χημικής σύστασης των φυσικών υδάτων. Η χημική σύσταση των
φυσικών υδατικών διαλυμάτων μπορεί να μεταβληθεί με την
καταβύθιση και τον επακόλουθο σχηματισμό ιζημάτων αυτών των
στερεών, από υπέρκορα διαλύματα.
Η χημική καταβύθιση αποτελεί τη βάση διεργασιών που
χρησιμοποιούνται στην επεξεργασία νερού και υγρών αποβλητων,
όπως π.χ η μείωση της σκληρότητας του νερού, η απομάκρυνση
σιδήρου, η απομάκρυνση φωσφορικών, και η κροκκίδωση με
υδρολυόμενα άλατα μετάλλων.
14
ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΝΕΡΑ
Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής
 είναι αντιδράσεις ανταλλαγής ηλεκτρονίων, στις οποίες
μεταβάλλεται ο αριθμός οξείδωσης τουλάχιστον δύο
ατόμων.
 από τις πιο σημαντικές αντιδράσεις που παρατηρούνται στα
φυσικά νερά και στις μεθόδους κατεργασίας νερού και
υγρών αποβλήτων.
 οι περισσότερες αντιδράσεις οξειδοαναγωγής καταλύονται
από μικροοργανισμούς.
 Οι βασικές βιοχημικές διεργασίες της φωτοσύνθεσης και της
αναπνοής συντελούνται με οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις.
15
ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΝΕΡΑ
Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής
 Η χημική συμπεριφορά των ενώσεων που περιέχουν
άνθρακα, άζωτο, θείο, σίδηρο και μαγγάνιο επηρεάζεται
κυρίως από οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις.
 Ο προσδιορισμός BOD και COD, η απολύμανση του νερού
(χλωρίωση, όζον κλπ.) βασίζονται σε αντιδράσεις
οξειδοαναγωγής.
 Πολλές αντιδράσεις οξειδοαναγωγής οι οποίες καταλύονται
από ένζυμα (μικροοργανισμούς) αποτελούν τη βάση
μεθόδων επεξεργασίας αποβλήτων όπως π.χ. η αναερόβια
επεξεργασία, συστήματα ενεργούς ιλύος κ.α.
16
ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΝΕΡΑ
Αντιδράσεις συμπλοκοποίησης
(complexation reactions)
 Σύμπλοκες ενώσεις, ή ενώσεις συναρμογής ή ενώσεις σύνταξης, ή
σύμπλοκα (complex or coordination compounds) ονομάζονται
πολύπλοκα χημικά είδη(σταθερά συγκρότημα ατόμων) τα οποία
αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κεντρικά άτομα ή ιόντα
(συνήθως μετάλλου) τα οποία συνδέονται με ορισμένο αριθμό
ατόμων, ή μορίων, ή ιόντων αμετάλλου, που ονομάζονται
υποκαταστάτες, ή ομάδες συναρμογής (ligands).
 Οι αντιδράσεις συμπλοκοποίσης είναι πολύ διαδεδομένες στα
φυσικά νερά, εμφανίζονται τόσο σε χημικές διεργασίες όσο και σε
βιολογικές και χρησιμοποιούνται εκτεταμένα στις χημικές
αναλύσεις νερού (προσδιορισμός σκληρότητας, χλωριόντων, COD).
Ο σχηματισμός συμπλόκων είναι σημαντικός στη χημεία των
φυσικών νερών γιατί μεταβάλλει τη χημική μορφή των μετάλλων
στο υδατικό διάλυμα.
17
ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
18
 Τα φυσικά νερά δια μέσου των αιώνων έχουν αποκτήσει
μια σχεδόν σταθερή περιεκτικότητα σε διάφορες ενώσεις,
γεγονός που τα κατατάσσει σε διάφορες κατηγορίες:
 Θαλάσσιο νερό
 Νερό της ατμόσφαιρας (βροχή ,χιόνι)
 Επιφανειακά (λίμνες, ποτάμια) και Υπόγεια (πηγές,
γεωτρήσεις, έδαφος) νερά.
 Η περιεκτικότητα των φυσικών νερών σε διάφορες ενώσεις
προσδιορίζει την ποιότητα του νερού και επίσης
προσδιορίζει τη χρήση τους:
 Νερό ύδρευσης, άρδευσης, βιομηχανίας, κολύμβησης,
διαβίωσης ψαριών.
ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ
19
 Ως ρύπανση νερού ορίζεται η ύπαρξη στο νερό ουσιών πέρα
από τα φυσιολογικά όρια (και ύπαρξη ουσιών που
φυσιολογικά δεν υπάρχουν στη φύση).
 Ως ποιότητα νερού ορίζεται το σύνολο των χαρακτηριστικών
που καθιστούν το νερό αποδεκτό για την επιθυμητή χρήση.
 Ο έλεγχος της ποιότητας του νερού περιλαμβάνει τον
καθορισμό και τον έλεγχο ορισμένων παραμέτρων, των
παραμέτρων ποιότητας – (παραμέτρων ρύπανσης) και στη
συνέχεια αξιολογείται συγκρίνοντας τα αποτελέσματα με
πρότυπα ποιότητας (οριακές ή ενδεικτικές τιμές) οι οποίες
βασίζονται σε επιστημονικά αποδεδειγμένες τιμές ή επίπεδα
τοξικότητας για τον άνθρωπο ή για τα υδατικά
οικοσυστήματα.
Ποιές παράμετροι επιλέγονται για τον
χαρακτηρισμό της ποιότητας των υδάτων;
20
Οι διάφοροι έλεγχοι της ποιότητας και του βαθμού ρύπανσης νερού
περιλαμβάνουν τον καθορισμό ορισμένων παραμέτρων που επιλέγονται
με βάση τους στόχους ελέγχου, την προοριζόμενη χρήση και τη συχνότητα
εμφάνισης κάποιου ρυπαντή.
 ΟΡΓΑΝΟΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ (γεύση, οσμή, θολερότητα)

ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ (pH, T, DO, σκληρότητα, κλπ.)
 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΡΥΠΑΝΣΗΣ (BOD,COD,TOC, θρεπτικά, κλπ.)
 ΤΟΞΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ( βαρέα μέταλλα, κυανιούχες κλπ.)
 ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ (χλωροφύλλη, φυτοπλαγκτόν, βιοποικιλότητα)
 ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ (κολοβακτηρίδια, παθογόνοι)
 ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΚΕΣ (ραδιοϊσότοπα)
 ΕΙΔΙΚΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ (ιζημάτων, τοξικολογικοί)
Έλεγχος Παραμέτρων Ποιότητας
21
 Ο έλεγχος των διαφόρων παραμέτρων ποιότητας γίνεται σε
επιφανειακά και υπόγεια νερά που προορίζονται για
αστική, αρδευτική, βιομηχανική χρήση, σε θαλάσσια νερά
και σε υγρά αστικά και βιομηχανικά απόβλητα γιατί και
αυτά καταλήγουν στο υδατικό περιβάλλον.
 Οι παράμετροι που προσδιορίζονται
 Η μέθοδος προσδιορισμού τους
 Η συχνότητα ελέγχων
 Οι οριακές ανώτατες επιτρεπτές ή ενδεικτικές τιμές
καθορίζονται νομοθετικά.
 Οι νομοθετικές διατάξεις αναθεωρούνται με προσθήκες
νέων παραμέτρων ή με μεταβολές στις αποδεκτές τιμές.
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ Ε.Ε. για τη προστασία του
περιβάλλοντος
22
 Κανονισμοί -(R) Regulations: έχουν «άμεση ισχύ»
 Οδηγίες -(L) Directives: υποχρεώνουν τα κράτη μέλη να
λάβουν αναγκαία νομοθετικά μέτρα- εναρμόνιση Ελληνικού
Δικαίου – ώστε να εφαρμόσουν τις υποχρεώσεις που
επιβάλουν. Δίνεται περίοδος προσαρμογής
 Αποφάσεις- (D) Decisions: δεσμεύουν τα κράτη μέλη-
συνήθως αναφέρονται στη κύρωση διεθνών συμβάσεων,
στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ ΕΚ και Κρατών Μελών,
σύσταση επιτροπών κ.α
Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον: ορίζονται οι
προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Περιβάλλοντος
για μια δεκαετία
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ Ε.Ε.
23
που βρίσκουμε πληροφορίες:
 http://europa.eu
 http://www.ypeka.gr
 http://www.google.com (λέξεις κλειδιά)
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ Ε.Ε.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ24
Βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη
 (1970-1990):Στόχος ο καθορισμός προτύπων ποιότητας
νερού καθώς και η προστασία επιφανειακών υδάτων που
προορίζονταν για πόσιμο ή άλλες χρήσεις.
 (1990~1996): Στόχος ο περιορισμός ρήψης ρυπογόνων
ουσιών σε υδάτινους αποδέκτες- ο έλεγχος της ρύπανσης ως
μέσο επίτευξης ποιοτικών προτύπων και διατήρησης της
ποιότητας του φυσικού περιβάλλοντος.
 (1996 και μετά): ολοκληρωμένη προσέγγιση-βιώσιμη χρήση
υδάτινων πόρων - Οδηγία Πλαίσιο 2000/60/ΕΚ WFD
-Water Framework Directive
(όταν τεθεί σε πλήρη εφαρμογή θα αντικαταστήσει τις προηγούμενες)
Οδηγίες «πρώτης γενιάς» (1970-1990)
 Οι Οδηγίες «πρώτης γενιάς» στόχευαν στον καθορισμό
προτύπων ποιότητας του νερού και στην προστασία των
επιφανειακών υδάτων που προορίζονταν για πόσιμο ή άλλες
χρήσεις.
 Οδηγία 75/440/ΕΟΚ «Περί της απαιτούμενης ποιότητας των
επιφανειακών υδάτων για την παραγωγή πόσιμου νερού»
 Οδηγία 78/659/ΕΟΚ «Περί της ποιότητας υδάτων για τη
διαβίωση ψαριών»
 Οδηγία 79/923/ΕΟΚ - οστρακοειδή
 Οδηγία 76/160/ΕΟΚ - Νερά κολύμβησης
 Οδηγία 80/778/ΕΟΚ -πόσιμο νερό κ.α.
25
Οδηγίες «δεύτερης γενιάς» στόχευαν στον περιορισμό ρήψης
ρυπογόνων ουσιών σε υδάτινους αποδέκτες (1990-96)
 Οδηγία 91/271/ΕΟΚ για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων είναι η
προστασία του περιβάλλοντος από τις αρνητικές επιδράσεις της
απόρριψης αστικών λυμάτων και της απόρριψης λυμάτων από τη
βιομηχανία.
 Οδηγία για τη νιτρορύπανση. Η προστασία των υδάτων από νιτρικά
γεωργικής προέλευσης καθορίζεται από την Οδηγία 91/676/ΕΟΚ που
επιδιώκει τον περιορισμό και τη πρόληψη της ρύπανσης των υδάτων
από νιτρικά ιόντα από γεωργικές πηγές.
 Πόσιμο νερό. Η οδηγία 98/83/ΕΚ ορίζει τα βασικά πρότυπα ποιότητας
για το νερό που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση.
 Οδηγία IPPC. Η Οδηγία 96/61/ΕΕ, σχετικά με την Ολοκληρωμένη
Πρόληψη και Έλεγχο της Ρύπανσης, γνωστή ως Οδηγία IPPC (Integrated
Pollution Prevention and Control), αναφέρεται στην πρόληψη και τον
έλεγχο της ρύπανσης, που προέρχεται από βιομηχανίες μεγάλης
δυναμικότητας. Η Οδηγία αντικαταστάθηκε από ττην Οδηγία
2010/75/EU the Industrial Emissions Directive.
26
Οδηγία Πλαίσιο για τα Ύδατα (ΟΠΥ) 2000/60/EK
 Από το 1996 η Κοινότητα ακολουθεί μια ολοκληρωμένη
προσέγγιση σχετικά με τη διαχείριση και προστασία των υδάτων
με την έκδοση της Οδηγίας Πλαίσιο για τα ύδατα (WFD, Water
Framework Directive) η οποία αποτελεί μια καινοτόμο
προσπάθεια να εξασφαλισθεί η αειφόρος χρήση νερού σε όλη την
Ευρώπη. Βασικός στόχος η επίτευξη της «καλής κατάστασης» για
όλα τα ύδατα της Ευρώπης μέσω της κατάρτισης σχεδίων
διαχείρισης σε επίπεδο λεκάνης απορροής.
 Το WISE (Water Information System for Europe, Σύστημα
πληροφοριών σχετικά με τα ύδατα για την Ευρώπη)— είναι ένα
μέσο για τη συλλογή και την ανταλλαγή δεδομένων και
πληροφοριών σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και για την παρακολούθηση
των ρύπων που εκλύονται στο υδάτινο περιβάλλον.
27
Η ΟΠΥ συμπληρώνεται και από άλλες νέες Οδηγίες:
 Την οδηγία 2006/118/EΚ σχετικά με την προστασία των υπόγειων
υδάτων καθορίζει ειδικά κριτήρια για την αξιολόγηση της καλής χημικής
κατάστασης
 Την οδηγία για τα ύδατα κολύμβησης (2006/7/ΕΚ), η οποία στοχεύει
στην ενίσχυση της δημόσιας υγείας κα ιτης προστασίας του
περιβάλλοντος με τον καθορισμό διατάξεων για την παρακολούθηση και
την ταξινόμηση (σε τέσσερις κατηγορίες) των υδάτων κολύμβησης.
 Την οδηγία σχετικά με τα πρότυπα ποιότητας περιβάλλοντος
(2008/105/ΕΚ).
 Την οδηγία της ΕΕ για τις πλημμύρες (2007/60/EΚ) που αποσκοπεί στη
μείωση και τη διαχείριση των κινδύνων που παρουσιάζουν οι πλημμύρες
για την ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον, τις υποδομές και την
περιουσία.
 Την οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική(οδηγία 2008/56/ΕΚ)
που αποσκοπεί στην επίτευξη καλής περιβαλλοντικής κατάστασης των
θαλάσσιων υδάτων έως το 2020.
28

More Related Content

What's hot

Apoli80meno dasos
Apoli80meno dasosApoli80meno dasos
Apoli80meno dasosPOKY94
 
Ρύπανση των υδάτων από αστικά και βιομηχανικά λύματα, ευτροφισμός (1)
Ρύπανση των υδάτων από αστικά και βιομηχανικά λύματα, ευτροφισμός (1)Ρύπανση των υδάτων από αστικά και βιομηχανικά λύματα, ευτροφισμός (1)
Ρύπανση των υδάτων από αστικά και βιομηχανικά λύματα, ευτροφισμός (1)2 Αναργυρων
 
ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ
ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ
ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝsopa4
 
Κομποστοποίηση - Περιβαλλοντική Ομάδα Μουσικού Σχολείου Ξάνθης
Κομποστοποίηση - Περιβαλλοντική Ομάδα Μουσικού Σχολείου ΞάνθηςΚομποστοποίηση - Περιβαλλοντική Ομάδα Μουσικού Σχολείου Ξάνθης
Κομποστοποίηση - Περιβαλλοντική Ομάδα Μουσικού Σχολείου Ξάνθηςfkokkini
 
Άστυ και ύδωρ
Άστυ και ύδωρΆστυ και ύδωρ
Άστυ και ύδωρFotini Razakou
 
προστασια των υδατινων πορων
προστασια των υδατινων πορωνπροστασια των υδατινων πορων
προστασια των υδατινων πορωνarisgew gew
 
Rypansh periballontos 10-11
Rypansh periballontos 10-11Rypansh periballontos 10-11
Rypansh periballontos 10-11paez2013
 
Βιογεωχημικοί Κύκλοι & Ρύπανση- Γ λυκείου
Βιογεωχημικοί Κύκλοι & Ρύπανση- Γ λυκείουΒιογεωχημικοί Κύκλοι & Ρύπανση- Γ λυκείου
Βιογεωχημικοί Κύκλοι & Ρύπανση- Γ λυκείουΠαναγιώτα Γκογκόση
 
Εργασία και απόβλητα
Εργασία και απόβλητα Εργασία και απόβλητα
Εργασία και απόβλητα gymnasio
 
ομάδα 2
ομάδα 2ομάδα 2
ομάδα 23gymsyke
 
μετρα αντιμετώπισης της ρύπανσης του νερου
μετρα  αντιμετώπισης  της ρύπανσης του νερουμετρα  αντιμετώπισης  της ρύπανσης του νερου
μετρα αντιμετώπισης της ρύπανσης του νερουevakelepouri
 
Ρύπανση των θαλασσών
Ρύπανση των θαλασσώνΡύπανση των θαλασσών
Ρύπανση των θαλασσώνCsi Johnny
 
ρύπανση του νερού
ρύπανση του νερούρύπανση του νερού
ρύπανση του νερούDespina Setaki
 
νέο 2 παρουσίαση Πηνελοπης και Μαρινας
νέο 2  παρουσίαση Πηνελοπης και Μαριναςνέο 2  παρουσίαση Πηνελοπης και Μαρινας
νέο 2 παρουσίαση Πηνελοπης και Μαριναςvasilioumontzolidimoulia
 
το οικολογικο προβλημα και ο ανθρωποσ
το οικολογικο προβλημα  και ο ανθρωποστο οικολογικο προβλημα  και ο ανθρωποσ
το οικολογικο προβλημα και ο ανθρωποσlyknikai
 

What's hot (20)

Apoli80meno dasos
Apoli80meno dasosApoli80meno dasos
Apoli80meno dasos
 
Ρύπανση των υδάτων από αστικά και βιομηχανικά λύματα, ευτροφισμός (1)
Ρύπανση των υδάτων από αστικά και βιομηχανικά λύματα, ευτροφισμός (1)Ρύπανση των υδάτων από αστικά και βιομηχανικά λύματα, ευτροφισμός (1)
Ρύπανση των υδάτων από αστικά και βιομηχανικά λύματα, ευτροφισμός (1)
 
ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ
ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ
ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ
 
Κομποστοποίηση - Περιβαλλοντική Ομάδα Μουσικού Σχολείου Ξάνθης
Κομποστοποίηση - Περιβαλλοντική Ομάδα Μουσικού Σχολείου ΞάνθηςΚομποστοποίηση - Περιβαλλοντική Ομάδα Μουσικού Σχολείου Ξάνθης
Κομποστοποίηση - Περιβαλλοντική Ομάδα Μουσικού Σχολείου Ξάνθης
 
Άστυ και ύδωρ
Άστυ και ύδωρΆστυ και ύδωρ
Άστυ και ύδωρ
 
ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ
ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ
ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ
 
προστασια των υδατινων πορων
προστασια των υδατινων πορωνπροστασια των υδατινων πορων
προστασια των υδατινων πορων
 
Rypansh periballontos 10-11
Rypansh periballontos 10-11Rypansh periballontos 10-11
Rypansh periballontos 10-11
 
Βιογεωχημικοί Κύκλοι & Ρύπανση- Γ λυκείου
Βιογεωχημικοί Κύκλοι & Ρύπανση- Γ λυκείουΒιογεωχημικοί Κύκλοι & Ρύπανση- Γ λυκείου
Βιογεωχημικοί Κύκλοι & Ρύπανση- Γ λυκείου
 
Εργασία και απόβλητα
Εργασία και απόβλητα Εργασία και απόβλητα
Εργασία και απόβλητα
 
Όξινη βροχή‏
Όξινη βροχή‏Όξινη βροχή‏
Όξινη βροχή‏
 
θαλάσσια ρύπανση
θαλάσσια ρύπανσηθαλάσσια ρύπανση
θαλάσσια ρύπανση
 
ΤΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
ΤΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
ΤΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
 
ομάδα 2
ομάδα 2ομάδα 2
ομάδα 2
 
μετρα αντιμετώπισης της ρύπανσης του νερου
μετρα  αντιμετώπισης  της ρύπανσης του νερουμετρα  αντιμετώπισης  της ρύπανσης του νερου
μετρα αντιμετώπισης της ρύπανσης του νερου
 
Ρύπανση των θαλασσών
Ρύπανση των θαλασσώνΡύπανση των θαλασσών
Ρύπανση των θαλασσών
 
μόλυνση των υδάτων
μόλυνση των υδάτωνμόλυνση των υδάτων
μόλυνση των υδάτων
 
ρύπανση του νερού
ρύπανση του νερούρύπανση του νερού
ρύπανση του νερού
 
νέο 2 παρουσίαση Πηνελοπης και Μαρινας
νέο 2  παρουσίαση Πηνελοπης και Μαριναςνέο 2  παρουσίαση Πηνελοπης και Μαρινας
νέο 2 παρουσίαση Πηνελοπης και Μαρινας
 
το οικολογικο προβλημα και ο ανθρωποσ
το οικολογικο προβλημα  και ο ανθρωποστο οικολογικο προβλημα  και ο ανθρωποσ
το οικολογικο προβλημα και ο ανθρωποσ
 

Viewers also liked

3Com 3CR15800
3Com 3CR158003Com 3CR15800
3Com 3CR15800savomir
 
New hanjo everyday luminous white &amp; vanilla cream 50g
New hanjo everyday luminous white &amp; vanilla cream 50gNew hanjo everyday luminous white &amp; vanilla cream 50g
New hanjo everyday luminous white &amp; vanilla cream 50gtradeacoglobal
 
Прозорро: переваги та недоліки
Прозорро: переваги та недолікиПрозорро: переваги та недоліки
Прозорро: переваги та недолікиВадим Войтик
 
Dossier Prensa Smart Mobility
Dossier Prensa Smart MobilityDossier Prensa Smart Mobility
Dossier Prensa Smart MobilityMarta Guerrero
 
Business intelligence for higher education
Business intelligence for higher educationBusiness intelligence for higher education
Business intelligence for higher educationJisc
 
Learning analytics interventions should always be mediated by a human being
Learning analytics interventions should always be mediated by a human beingLearning analytics interventions should always be mediated by a human being
Learning analytics interventions should always be mediated by a human beingJisc
 
Doing better things: transforming how we use Turnitin for learning
Doing better things: transforming how we use Turnitin for learningDoing better things: transforming how we use Turnitin for learning
Doing better things: transforming how we use Turnitin for learningJisc
 
3Com 3C12091
3Com 3C120913Com 3C12091
3Com 3C12091savomir
 

Viewers also liked (12)

3Com 3CR15800
3Com 3CR158003Com 3CR15800
3Com 3CR15800
 
New hanjo everyday luminous white &amp; vanilla cream 50g
New hanjo everyday luminous white &amp; vanilla cream 50gNew hanjo everyday luminous white &amp; vanilla cream 50g
New hanjo everyday luminous white &amp; vanilla cream 50g
 
Прозорро: переваги та недоліки
Прозорро: переваги та недолікиПрозорро: переваги та недоліки
Прозорро: переваги та недоліки
 
Aparato digestivo
Aparato digestivoAparato digestivo
Aparato digestivo
 
Dossier Prensa Smart Mobility
Dossier Prensa Smart MobilityDossier Prensa Smart Mobility
Dossier Prensa Smart Mobility
 
Task 6 – cinemas
Task 6 – cinemasTask 6 – cinemas
Task 6 – cinemas
 
Business intelligence for higher education
Business intelligence for higher educationBusiness intelligence for higher education
Business intelligence for higher education
 
Learning analytics interventions should always be mediated by a human being
Learning analytics interventions should always be mediated by a human beingLearning analytics interventions should always be mediated by a human being
Learning analytics interventions should always be mediated by a human being
 
Means of transport
Means of transportMeans of transport
Means of transport
 
Doing better things: transforming how we use Turnitin for learning
Doing better things: transforming how we use Turnitin for learningDoing better things: transforming how we use Turnitin for learning
Doing better things: transforming how we use Turnitin for learning
 
3Com 3C12091
3Com 3C120913Com 3C12091
3Com 3C12091
 
Voyainde
VoyaindeVoyainde
Voyainde
 

Similar to ρύπανση νερού

λίμνες γεφυρώνοτας το αστικό με το φυσικό περιβάλλον
λίμνες γεφυρώνοτας το αστικό με το φυσικό περιβάλλονλίμνες γεφυρώνοτας το αστικό με το φυσικό περιβάλλον
λίμνες γεφυρώνοτας το αστικό με το φυσικό περιβάλλον2oGymnasio Pefkis
 
Η ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΔΡΟΒΙΑ ΖΩΗ ΣΤΟ ΥΠΕΡΑΛΜΥΡΟ ΝΕΡΟ ΤΩΝ ΑΛΥΚΩΝ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
Η ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΔΡΟΒΙΑ ΖΩΗ ΣΤΟ ΥΠΕΡΑΛΜΥΡΟ ΝΕΡΟ ΤΩΝ ΑΛΥΚΩΝ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥΗ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΔΡΟΒΙΑ ΖΩΗ ΣΤΟ ΥΠΕΡΑΛΜΥΡΟ ΝΕΡΟ ΤΩΝ ΑΛΥΚΩΝ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
Η ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΔΡΟΒΙΑ ΖΩΗ ΣΤΟ ΥΠΕΡΑΛΜΥΡΟ ΝΕΡΟ ΤΩΝ ΑΛΥΚΩΝ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥEdiLab - Technological Educational Institute of Western Greece
 
Ρύπανση Νερού
Ρύπανση ΝερούΡύπανση Νερού
Ρύπανση Νερούarkoudaki1973
 
Πτυχιακή εργασία
Πτυχιακή εργασίαΠτυχιακή εργασία
Πτυχιακή εργασίαEvi Tsip
 
ο ευτροφισμος στην χωρα μας
ο ευτροφισμος στην χωρα μαςο ευτροφισμος στην χωρα μας
ο ευτροφισμος στην χωρα μαςevakelepouri
 
οργανωση ζωης βιολογικα συστηματα
οργανωση ζωης βιολογικα συστηματαοργανωση ζωης βιολογικα συστηματα
οργανωση ζωης βιολογικα συστηματαΜαυρουδης Μακης
 
Πρόγραμμα σχολικής δραστηριότητας
Πρόγραμμα σχολικής δραστηριότητας Πρόγραμμα σχολικής δραστηριότητας
Πρόγραμμα σχολικής δραστηριότητας gymnasiovelou
 
Το Νερό στη Φύση
Το Νερό στη ΦύσηΤο Νερό στη Φύση
Το Νερό στη Φύση1gympyl
 
Project 2014 2015-b_b
Project 2014 2015-b_b Project 2014 2015-b_b
Project 2014 2015-b_b lyk-erymanth
 
Ρύπανση υδάτων στη λεκάνη του Ασωπού
Ρύπανση υδάτων στη λεκάνη του ΑσωπούΡύπανση υδάτων στη λεκάνη του Ασωπού
Ρύπανση υδάτων στη λεκάνη του ΑσωπούGeorgia Koutrou
 
microbiological and chemical agents of drinking water
microbiological and chemical agents of drinking watermicrobiological and chemical agents of drinking water
microbiological and chemical agents of drinking waterMHTSOS2007
 
η ρύπανση του νερού
η ρύπανση του νερούη ρύπανση του νερού
η ρύπανση του νερούifh
 
Ανθρωπογενείς επιδράσεις στο Περιβάλλον
Ανθρωπογενείς επιδράσεις στο ΠεριβάλλονΑνθρωπογενείς επιδράσεις στο Περιβάλλον
Ανθρωπογενείς επιδράσεις στο ΠεριβάλλονEfthimiou Nikos
 

Similar to ρύπανση νερού (20)

λίμνες γεφυρώνοτας το αστικό με το φυσικό περιβάλλον
λίμνες γεφυρώνοτας το αστικό με το φυσικό περιβάλλονλίμνες γεφυρώνοτας το αστικό με το φυσικό περιβάλλον
λίμνες γεφυρώνοτας το αστικό με το φυσικό περιβάλλον
 
Η ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΔΡΟΒΙΑ ΖΩΗ ΣΤΟ ΥΠΕΡΑΛΜΥΡΟ ΝΕΡΟ ΤΩΝ ΑΛΥΚΩΝ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
Η ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΔΡΟΒΙΑ ΖΩΗ ΣΤΟ ΥΠΕΡΑΛΜΥΡΟ ΝΕΡΟ ΤΩΝ ΑΛΥΚΩΝ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥΗ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΔΡΟΒΙΑ ΖΩΗ ΣΤΟ ΥΠΕΡΑΛΜΥΡΟ ΝΕΡΟ ΤΩΝ ΑΛΥΚΩΝ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
Η ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΔΡΟΒΙΑ ΖΩΗ ΣΤΟ ΥΠΕΡΑΛΜΥΡΟ ΝΕΡΟ ΤΩΝ ΑΛΥΚΩΝ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
 
Ρύπανση Νερού
Ρύπανση ΝερούΡύπανση Νερού
Ρύπανση Νερού
 
Πτυχιακή εργασία
Πτυχιακή εργασίαΠτυχιακή εργασία
Πτυχιακή εργασία
 
Διάβρωση
ΔιάβρωσηΔιάβρωση
Διάβρωση
 
ο ευτροφισμος στην χωρα μας
ο ευτροφισμος στην χωρα μαςο ευτροφισμος στην χωρα μας
ο ευτροφισμος στην χωρα μας
 
Ρύπανση του νερού
Ρύπανση του νερούΡύπανση του νερού
Ρύπανση του νερού
 
οργανωση ζωης βιολογικα συστηματα
οργανωση ζωης βιολογικα συστηματαοργανωση ζωης βιολογικα συστηματα
οργανωση ζωης βιολογικα συστηματα
 
EpanalipsiCclassTechnology
EpanalipsiCclassTechnologyEpanalipsiCclassTechnology
EpanalipsiCclassTechnology
 
Πρόγραμμα σχολικής δραστηριότητας
Πρόγραμμα σχολικής δραστηριότητας Πρόγραμμα σχολικής δραστηριότητας
Πρόγραμμα σχολικής δραστηριότητας
 
12889 (1).pdf
12889 (1).pdf12889 (1).pdf
12889 (1).pdf
 
ΝΕΡΟ.ppt
ΝΕΡΟ.pptΝΕΡΟ.ppt
ΝΕΡΟ.ppt
 
οξινη βροχη
οξινη βροχηοξινη βροχη
οξινη βροχη
 
Το Νερό στη Φύση
Το Νερό στη ΦύσηΤο Νερό στη Φύση
Το Νερό στη Φύση
 
Project 2014 2015-b_b
Project 2014 2015-b_b Project 2014 2015-b_b
Project 2014 2015-b_b
 
Ρύπανση υδάτων στη λεκάνη του Ασωπού
Ρύπανση υδάτων στη λεκάνη του ΑσωπούΡύπανση υδάτων στη λεκάνη του Ασωπού
Ρύπανση υδάτων στη λεκάνη του Ασωπού
 
microbiological and chemical agents of drinking water
microbiological and chemical agents of drinking watermicrobiological and chemical agents of drinking water
microbiological and chemical agents of drinking water
 
Η μικροσκοπική υδρόβια ζωή των αλυκών Μεσολογγίου
Η μικροσκοπική υδρόβια ζωή των αλυκών ΜεσολογγίουΗ μικροσκοπική υδρόβια ζωή των αλυκών Μεσολογγίου
Η μικροσκοπική υδρόβια ζωή των αλυκών Μεσολογγίου
 
η ρύπανση του νερού
η ρύπανση του νερούη ρύπανση του νερού
η ρύπανση του νερού
 
Ανθρωπογενείς επιδράσεις στο Περιβάλλον
Ανθρωπογενείς επιδράσεις στο ΠεριβάλλονΑνθρωπογενείς επιδράσεις στο Περιβάλλον
Ανθρωπογενείς επιδράσεις στο Περιβάλλον
 

ρύπανση νερού

  • 1. Ρύπανση υδατικών οικοσυστημάτων 1 Σύμφωνα με την Ελληνική Νομοθεσία: «Ρύπανση» είναι η, συνεπεία ανθρώπινων δραστηριοτήτων, άμεση ή έμμεση εισαγωγή, στον αέρα, το νερό ή το έδαφος, ουσιών ή θερμότητας που μπορούν να είναι επιζήμια για την υγεία του ανθρώπου ή για την ποιότητα των υδατικών οικοσυστημάτων ή των χερσαίων οικοσυστημάτων που εξαρτώνται άμεσα από υδατικά οικοσυστήματα, συντελούν στη φθορά υλικής ιδιοκτησίας, ή επηρεάζουν δυσμενώς ή παρεμβαίνουν σε λειτουργίες αναψυχής ή σε λοιπές νόμιμες χρήσεις του περιβάλλοντος.
  • 2. Ποιότητα φυσικών νερώνΠοιότητα φυσικών νερών ((συνάρτηση φυσικών διεργασιών και ανθρώπινωνσυνάρτηση φυσικών διεργασιών και ανθρώπινων δραστηριοτήτων)δραστηριοτήτων)2 (ας υποτεθεί ότι δεν υπάρχουν ζώντες οργανισμοί) τα φυσικά νερά που σχηματίζονται από την αλληλεπίδραση νερού –ατμόσφαιρας - εδάφους επιστρέφουν στους ωκεανούς μεταφέροντας διάφορα διαλυμένα συστατικά και αιωρούμενα σωματίδια αργίλου και ιλύος.
  • 3. αποσάθρωσηαποσάθρωση--διάβρωση 3  από τις διεργασίες της αποσάθρωσης (weathering effect) και της διάβρωσης (soil erosion) των πετρωμάτων το νερό εμπλουτίζεται με διαλυμένα άλατα. (K+ , Na+ , Ca2+ , Mg2+ και SiO2 )  στους ωκεανούς συμβαίνει η αντίστροφη της αποσάθρωσης αντίδραση: Τα κατιόντα, τα όξινα ανθρακικά ιόντα, και τα διαλυμένα πυριτικά και αργιλικά ορυκτά αντιδρούν προς το σχηματισμό νέων πετρωμάτων στο πυθμένα
  • 4. Ποιότητα φυσικών νερών 4 Η αλληλένδετη φύση αυτών των αντιδράσεων έχει σημαντικές επιπτώσεις στη σύσταση των φυσικών νερών. Οι συγκεντρώσεις των κύριων συστατικών των φυσικών νερών, Ca2+ , Mg2+ Na+ , Cl- , SO4 2- , HCO3 - , SiO2(aq) εμφανίζουν μικρές διακυμάνσεις στις συγκεντρώσεις τους λόγω της ρυθμιστικής δράσης των αντιδράσεων αυτών. Για τον ίδιο λόγο, στο θαλάσσιο νερό η αναλογία των συγκεντρώσεων των κύριων διαλυμένων συστατικών παραμένει πρακτικά σταθερή .
  • 5. τα αστικά λύματα αυξάνουν την περιεκτικότητα των φυσικών νερών σε αιωρούμενες και διαλυμένες ανόργανες και οργανικές ενώσεις5  εισαγωγή περίσσειας ανόργανων αλάτωνεισαγωγή περίσσειας ανόργανων αλάτων Εκτιμάται ότι τα αστικά λύματα συνεισφέρουν  300 mg/L ολικών διαλυμένων ανόργανων αλάτων όμως η συγκέντρωση Cl- , NH4 + και NO3 - είναι δυσανάλογα μεγαλύτερη από την συγκέντρωση των ιόντων Ca+ , Mg2+ και SO4 2-  Μεταβάλονται οι αναλογίες των συστατικών των φυσικών νερών
  • 6. εισαγωγή περίσσειας οργανικής ύληςεισαγωγή περίσσειας οργανικής ύλης αστικά λύματα  περιέχουν 300 mg/L οργανικό άνθρακα  10-30 mg/L οργανικό άζωτο  1-2 mg/l φωσφόρο συνδεδεμένο με οργανικές ενώσεις, φυσικά νερά  1-5mg/L οργανικό άνθρακα  <1 mg/L οργανικό άζωτο  <0,5 mg/L οργανικό φωσφόρο 6
  • 7. επιπτώσεις εισαγωγής περίσσειας οργανικήςεισαγωγής περίσσειας οργανικής ύληςύλης 7  Βιοαποδομήσιμες  Οι οργανισμοί καταναλώνουν οξυγόνο αυξημένες ποσότητες οξυγόνου για την αποδόμηση οργανικής ύλης και δεν προλαβαίνει να αναπληρωθεί  έλλειψη οξυγόνου - αναερόβιες συνθήκες  Μη βιοαποδομήσιμες  τοξικές οργανικές ενώσεις μεταβάλλουν, ή διακόπτουν βιολογικές διεργασίες  δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία  Άσχημη γεύση και οσμή
  • 8. Οι βιοαποδομήσιμες οργανικές ενώσεις αποτελούν βασική τροφή ετερότροφων οργανισμών Αερόβια διάσπαση Οργανική ύλη + Ο2 μικροοργανισμοί CO2 +H2O + νέα κυτταρική ύλη + NO3 - +SO4 2- + PO4 3-  Αν υπάρχει περίσσεια οργανικής ύλης το οξυγόνο δεν προλαβαίνει να αναπληρωθεί Αναερόβια διάσπαση Οργανική ύλη μικροοργανισμοί CO2 +CH4 + νέα κυτταρική ύλη + NH3 +H2S 8
  • 9. Στα φυσικά νερά υπάρχουν μικροοργανισμοί και οι διεργασίες που επιτελούν έχουν επίδραση στην ποιότητα των υδάτων 9  Π.χ. η φωτοσύνθεση είναι μια αντίδραση κατά την οποία μικροοργανισμοί δεσμεύουν ηλιακή ενέργεια για να επιτελέσουν μια οξειδοαναγωγική αντίδραση κατά την οποία ανόργανος άνθρακας ανάγεται σε οργανική ύλη με την παραγωγή οξυγόνου. CO2 + H2O ηλιακήενέργεια CHCOH + O2 Θρεπτικάσυστατικά  Με την κατανάλωση HCO3 - , CO3 -2 , αυξάνεται το pH με αποτέλεσμα ενώσεις όπως Mg(OH)2, CaCO3 να καταβυθίζονται και μειώνεται η αλκαλικότητα.  Καταναλώνεται Ν και P και μεταβάλλεται η συγκέντρωση των θρεπτικών συστατικών  Παρέχουν οργανικές ενώσεις  Επικρατούν αερόβιες συνθήκες
  • 10. Ανακεφαλαίωση 10  Από τις χημικές αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα μεταξύ νερού, ατμόσφαιρας και στερεών πετρωμάτων του εδάφους σχηματίζονται αραιά υδατικά διαλύματα τα οποία ονομάζονται επιφανειακά και υπόγεια νερά. Τα νερά αυτά μαζί με αποσαθρωμένα πετρώματα επιστρέφουν στους ωκεανούς όπου συμβαίνει η αντίστροφη της αποσάθρωσης αντίδραση. Το αποτέλεσμα είναι η διατήρηση της σύστασης των ωκεανών και ο σχηματισμός πετρωμάτων. Οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες και οι δραστηριότητες των οργανισμών που ζουν μέσα ή κοντά στα υδατικά συστήματα μεταβάλλουν την συγκέντρωση των οργανικών και ανόργανων συστατικών των διαλυμάτων αυτών.
  • 11. Οι κυριότερες αλληλεπιδράσεις φάσεων στα φυσικά νερά11 Τα υδατικά συστήματα είναι πολυσύνθετα. Αποτελούνται από την υδατική φάση σε επαφή με την ατμόσφαιρα, ορυκτά συγκροτήματα και περιέχουν διαλυμένα χημικά είδη, αδιάλυτες ενώσεις, μικροοργανισμούς
  • 12. ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΝΕΡΑ οξεοβασικές αντιδράσεις (acid-base reactions).  Οι αντιδράσεις οξέων βάσεων αποτελούν ίσως τις πιο σημαντικές αντιδράσεις στη μελέτη της χημείας νερού.  Πολλές χημικές ενώσεις στο νερό δρουν ως οξέα (ελευθερώνοντας Η+ ), άλλες δρουν ως βάσεις (προσλαμβάνοντας Η+ ), και το μόριο του νερού συμπεριφέρεται και ως οξύ και ως βάση.  Μια σημαντική ένωση στη χημεία των φυσικών νερών είναι τα όξινα ανθρακικά ιόντα, HCO3 - , που δρουν ως οξύ και ως βάση (οξεοβασική χημεία του συστήματος ανθρακικών). Η γνώση της οξεοβασικής χημείας αποτελεί τη βάση για τη κατανόηση του ανθρακικού συστήματος που επηρεάζει το pH των φυσικών νερών και τη διαλυτότητα ορισμένων μεταλλικών ιόντων. 12
  • 13. ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΝΕΡΑ αντιδράσεις διαλυτοποίησης- ιζηματοποίησης(dissolution and precipitation) Οι αντιδράσεις αυτές συνετέλεσαν στην παρουσία των κυριότερων κατιόντων στα φυσικά νερά. Οι αντιδράσεις διαλυτοποίησης – καταβύθισης είναι από τις σημαντικότερες αντιδράσεις τόσο στα φυσικά υδατικά συστήματα όσο και στις διεργασίες επεξεργασίας του νερού. Η διαλυτοποίηση των ορυκτών αποτελεί καθοριστικό παράγοντα της χημικής σύστασης των φυσικών υδάτων. Η χημική σύσταση των φυσικών υδατικών διαλυμάτων μπορεί να μεταβληθεί με την καταβύθιση και τον επακόλουθο σχηματισμό ιζημάτων αυτών των στερεών, από υπέρκορα διαλύματα. Η χημική καταβύθιση αποτελεί τη βάση διεργασιών που χρησιμοποιούνται στην επεξεργασία νερού και υγρών αποβλητων, όπως π.χ η μείωση της σκληρότητας του νερού, η απομάκρυνση σιδήρου, η απομάκρυνση φωσφορικών, και η κροκκίδωση με υδρολυόμενα άλατα μετάλλων. 13
  • 14. ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΝΕΡΑ αντιδράσεις διαλυτοποίησης- ιζηματοποίησης:-(dissolution and precipitation) Οι αντιδράσεις αυτές συνετέλεσαν στην παρουσία των κυριότερων κατιόντων στα φυσικά νερά. Οι αντιδράσεις διαλυτοποίησης – καταβύθισης είναι από τις σημαντικότερες αντιδράσεις τόσο στα φυσικά υδατικά συστήματα όσο και στις διεργασίες επεξεργασίας του νερού. Η διαλυτοποίηση των ορυκτών αποτελεί καθοριστικό παράγοντα της χημικής σύστασης των φυσικών υδάτων. Η χημική σύσταση των φυσικών υδατικών διαλυμάτων μπορεί να μεταβληθεί με την καταβύθιση και τον επακόλουθο σχηματισμό ιζημάτων αυτών των στερεών, από υπέρκορα διαλύματα. Η χημική καταβύθιση αποτελεί τη βάση διεργασιών που χρησιμοποιούνται στην επεξεργασία νερού και υγρών αποβλητων, όπως π.χ η μείωση της σκληρότητας του νερού, η απομάκρυνση σιδήρου, η απομάκρυνση φωσφορικών, και η κροκκίδωση με υδρολυόμενα άλατα μετάλλων. 14
  • 15. ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΝΕΡΑ Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής  είναι αντιδράσεις ανταλλαγής ηλεκτρονίων, στις οποίες μεταβάλλεται ο αριθμός οξείδωσης τουλάχιστον δύο ατόμων.  από τις πιο σημαντικές αντιδράσεις που παρατηρούνται στα φυσικά νερά και στις μεθόδους κατεργασίας νερού και υγρών αποβλήτων.  οι περισσότερες αντιδράσεις οξειδοαναγωγής καταλύονται από μικροοργανισμούς.  Οι βασικές βιοχημικές διεργασίες της φωτοσύνθεσης και της αναπνοής συντελούνται με οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις. 15
  • 16. ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΝΕΡΑ Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής  Η χημική συμπεριφορά των ενώσεων που περιέχουν άνθρακα, άζωτο, θείο, σίδηρο και μαγγάνιο επηρεάζεται κυρίως από οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις.  Ο προσδιορισμός BOD και COD, η απολύμανση του νερού (χλωρίωση, όζον κλπ.) βασίζονται σε αντιδράσεις οξειδοαναγωγής.  Πολλές αντιδράσεις οξειδοαναγωγής οι οποίες καταλύονται από ένζυμα (μικροοργανισμούς) αποτελούν τη βάση μεθόδων επεξεργασίας αποβλήτων όπως π.χ. η αναερόβια επεξεργασία, συστήματα ενεργούς ιλύος κ.α. 16
  • 17. ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΝΕΡΑ Αντιδράσεις συμπλοκοποίησης (complexation reactions)  Σύμπλοκες ενώσεις, ή ενώσεις συναρμογής ή ενώσεις σύνταξης, ή σύμπλοκα (complex or coordination compounds) ονομάζονται πολύπλοκα χημικά είδη(σταθερά συγκρότημα ατόμων) τα οποία αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κεντρικά άτομα ή ιόντα (συνήθως μετάλλου) τα οποία συνδέονται με ορισμένο αριθμό ατόμων, ή μορίων, ή ιόντων αμετάλλου, που ονομάζονται υποκαταστάτες, ή ομάδες συναρμογής (ligands).  Οι αντιδράσεις συμπλοκοποίσης είναι πολύ διαδεδομένες στα φυσικά νερά, εμφανίζονται τόσο σε χημικές διεργασίες όσο και σε βιολογικές και χρησιμοποιούνται εκτεταμένα στις χημικές αναλύσεις νερού (προσδιορισμός σκληρότητας, χλωριόντων, COD). Ο σχηματισμός συμπλόκων είναι σημαντικός στη χημεία των φυσικών νερών γιατί μεταβάλλει τη χημική μορφή των μετάλλων στο υδατικό διάλυμα. 17
  • 18. ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΔΑΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 18  Τα φυσικά νερά δια μέσου των αιώνων έχουν αποκτήσει μια σχεδόν σταθερή περιεκτικότητα σε διάφορες ενώσεις, γεγονός που τα κατατάσσει σε διάφορες κατηγορίες:  Θαλάσσιο νερό  Νερό της ατμόσφαιρας (βροχή ,χιόνι)  Επιφανειακά (λίμνες, ποτάμια) και Υπόγεια (πηγές, γεωτρήσεις, έδαφος) νερά.  Η περιεκτικότητα των φυσικών νερών σε διάφορες ενώσεις προσδιορίζει την ποιότητα του νερού και επίσης προσδιορίζει τη χρήση τους:  Νερό ύδρευσης, άρδευσης, βιομηχανίας, κολύμβησης, διαβίωσης ψαριών.
  • 19. ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ 19  Ως ρύπανση νερού ορίζεται η ύπαρξη στο νερό ουσιών πέρα από τα φυσιολογικά όρια (και ύπαρξη ουσιών που φυσιολογικά δεν υπάρχουν στη φύση).  Ως ποιότητα νερού ορίζεται το σύνολο των χαρακτηριστικών που καθιστούν το νερό αποδεκτό για την επιθυμητή χρήση.  Ο έλεγχος της ποιότητας του νερού περιλαμβάνει τον καθορισμό και τον έλεγχο ορισμένων παραμέτρων, των παραμέτρων ποιότητας – (παραμέτρων ρύπανσης) και στη συνέχεια αξιολογείται συγκρίνοντας τα αποτελέσματα με πρότυπα ποιότητας (οριακές ή ενδεικτικές τιμές) οι οποίες βασίζονται σε επιστημονικά αποδεδειγμένες τιμές ή επίπεδα τοξικότητας για τον άνθρωπο ή για τα υδατικά οικοσυστήματα.
  • 20. Ποιές παράμετροι επιλέγονται για τον χαρακτηρισμό της ποιότητας των υδάτων; 20 Οι διάφοροι έλεγχοι της ποιότητας και του βαθμού ρύπανσης νερού περιλαμβάνουν τον καθορισμό ορισμένων παραμέτρων που επιλέγονται με βάση τους στόχους ελέγχου, την προοριζόμενη χρήση και τη συχνότητα εμφάνισης κάποιου ρυπαντή.  ΟΡΓΑΝΟΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ (γεύση, οσμή, θολερότητα)  ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ (pH, T, DO, σκληρότητα, κλπ.)  ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΡΥΠΑΝΣΗΣ (BOD,COD,TOC, θρεπτικά, κλπ.)  ΤΟΞΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ( βαρέα μέταλλα, κυανιούχες κλπ.)  ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ (χλωροφύλλη, φυτοπλαγκτόν, βιοποικιλότητα)  ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ (κολοβακτηρίδια, παθογόνοι)  ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΚΕΣ (ραδιοϊσότοπα)  ΕΙΔΙΚΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ (ιζημάτων, τοξικολογικοί)
  • 21. Έλεγχος Παραμέτρων Ποιότητας 21  Ο έλεγχος των διαφόρων παραμέτρων ποιότητας γίνεται σε επιφανειακά και υπόγεια νερά που προορίζονται για αστική, αρδευτική, βιομηχανική χρήση, σε θαλάσσια νερά και σε υγρά αστικά και βιομηχανικά απόβλητα γιατί και αυτά καταλήγουν στο υδατικό περιβάλλον.  Οι παράμετροι που προσδιορίζονται  Η μέθοδος προσδιορισμού τους  Η συχνότητα ελέγχων  Οι οριακές ανώτατες επιτρεπτές ή ενδεικτικές τιμές καθορίζονται νομοθετικά.  Οι νομοθετικές διατάξεις αναθεωρούνται με προσθήκες νέων παραμέτρων ή με μεταβολές στις αποδεκτές τιμές.
  • 22. ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ Ε.Ε. για τη προστασία του περιβάλλοντος 22  Κανονισμοί -(R) Regulations: έχουν «άμεση ισχύ»  Οδηγίες -(L) Directives: υποχρεώνουν τα κράτη μέλη να λάβουν αναγκαία νομοθετικά μέτρα- εναρμόνιση Ελληνικού Δικαίου – ώστε να εφαρμόσουν τις υποχρεώσεις που επιβάλουν. Δίνεται περίοδος προσαρμογής  Αποφάσεις- (D) Decisions: δεσμεύουν τα κράτη μέλη- συνήθως αναφέρονται στη κύρωση διεθνών συμβάσεων, στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ ΕΚ και Κρατών Μελών, σύσταση επιτροπών κ.α Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον: ορίζονται οι προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Περιβάλλοντος για μια δεκαετία
  • 23. ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ Ε.Ε. 23 που βρίσκουμε πληροφορίες:  http://europa.eu  http://www.ypeka.gr  http://www.google.com (λέξεις κλειδιά)
  • 24. ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ Ε.Ε. ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ24 Βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη  (1970-1990):Στόχος ο καθορισμός προτύπων ποιότητας νερού καθώς και η προστασία επιφανειακών υδάτων που προορίζονταν για πόσιμο ή άλλες χρήσεις.  (1990~1996): Στόχος ο περιορισμός ρήψης ρυπογόνων ουσιών σε υδάτινους αποδέκτες- ο έλεγχος της ρύπανσης ως μέσο επίτευξης ποιοτικών προτύπων και διατήρησης της ποιότητας του φυσικού περιβάλλοντος.  (1996 και μετά): ολοκληρωμένη προσέγγιση-βιώσιμη χρήση υδάτινων πόρων - Οδηγία Πλαίσιο 2000/60/ΕΚ WFD -Water Framework Directive (όταν τεθεί σε πλήρη εφαρμογή θα αντικαταστήσει τις προηγούμενες)
  • 25. Οδηγίες «πρώτης γενιάς» (1970-1990)  Οι Οδηγίες «πρώτης γενιάς» στόχευαν στον καθορισμό προτύπων ποιότητας του νερού και στην προστασία των επιφανειακών υδάτων που προορίζονταν για πόσιμο ή άλλες χρήσεις.  Οδηγία 75/440/ΕΟΚ «Περί της απαιτούμενης ποιότητας των επιφανειακών υδάτων για την παραγωγή πόσιμου νερού»  Οδηγία 78/659/ΕΟΚ «Περί της ποιότητας υδάτων για τη διαβίωση ψαριών»  Οδηγία 79/923/ΕΟΚ - οστρακοειδή  Οδηγία 76/160/ΕΟΚ - Νερά κολύμβησης  Οδηγία 80/778/ΕΟΚ -πόσιμο νερό κ.α. 25
  • 26. Οδηγίες «δεύτερης γενιάς» στόχευαν στον περιορισμό ρήψης ρυπογόνων ουσιών σε υδάτινους αποδέκτες (1990-96)  Οδηγία 91/271/ΕΟΚ για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων είναι η προστασία του περιβάλλοντος από τις αρνητικές επιδράσεις της απόρριψης αστικών λυμάτων και της απόρριψης λυμάτων από τη βιομηχανία.  Οδηγία για τη νιτρορύπανση. Η προστασία των υδάτων από νιτρικά γεωργικής προέλευσης καθορίζεται από την Οδηγία 91/676/ΕΟΚ που επιδιώκει τον περιορισμό και τη πρόληψη της ρύπανσης των υδάτων από νιτρικά ιόντα από γεωργικές πηγές.  Πόσιμο νερό. Η οδηγία 98/83/ΕΚ ορίζει τα βασικά πρότυπα ποιότητας για το νερό που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση.  Οδηγία IPPC. Η Οδηγία 96/61/ΕΕ, σχετικά με την Ολοκληρωμένη Πρόληψη και Έλεγχο της Ρύπανσης, γνωστή ως Οδηγία IPPC (Integrated Pollution Prevention and Control), αναφέρεται στην πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης, που προέρχεται από βιομηχανίες μεγάλης δυναμικότητας. Η Οδηγία αντικαταστάθηκε από ττην Οδηγία 2010/75/EU the Industrial Emissions Directive. 26
  • 27. Οδηγία Πλαίσιο για τα Ύδατα (ΟΠΥ) 2000/60/EK  Από το 1996 η Κοινότητα ακολουθεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση σχετικά με τη διαχείριση και προστασία των υδάτων με την έκδοση της Οδηγίας Πλαίσιο για τα ύδατα (WFD, Water Framework Directive) η οποία αποτελεί μια καινοτόμο προσπάθεια να εξασφαλισθεί η αειφόρος χρήση νερού σε όλη την Ευρώπη. Βασικός στόχος η επίτευξη της «καλής κατάστασης» για όλα τα ύδατα της Ευρώπης μέσω της κατάρτισης σχεδίων διαχείρισης σε επίπεδο λεκάνης απορροής.  Το WISE (Water Information System for Europe, Σύστημα πληροφοριών σχετικά με τα ύδατα για την Ευρώπη)— είναι ένα μέσο για τη συλλογή και την ανταλλαγή δεδομένων και πληροφοριών σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και για την παρακολούθηση των ρύπων που εκλύονται στο υδάτινο περιβάλλον. 27
  • 28. Η ΟΠΥ συμπληρώνεται και από άλλες νέες Οδηγίες:  Την οδηγία 2006/118/EΚ σχετικά με την προστασία των υπόγειων υδάτων καθορίζει ειδικά κριτήρια για την αξιολόγηση της καλής χημικής κατάστασης  Την οδηγία για τα ύδατα κολύμβησης (2006/7/ΕΚ), η οποία στοχεύει στην ενίσχυση της δημόσιας υγείας κα ιτης προστασίας του περιβάλλοντος με τον καθορισμό διατάξεων για την παρακολούθηση και την ταξινόμηση (σε τέσσερις κατηγορίες) των υδάτων κολύμβησης.  Την οδηγία σχετικά με τα πρότυπα ποιότητας περιβάλλοντος (2008/105/ΕΚ).  Την οδηγία της ΕΕ για τις πλημμύρες (2007/60/EΚ) που αποσκοπεί στη μείωση και τη διαχείριση των κινδύνων που παρουσιάζουν οι πλημμύρες για την ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον, τις υποδομές και την περιουσία.  Την οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική(οδηγία 2008/56/ΕΚ) που αποσκοπεί στην επίτευξη καλής περιβαλλοντικής κατάστασης των θαλάσσιων υδάτων έως το 2020. 28

Editor's Notes

  1. Τα υδατικά συστήματα είναι πολυσύνθετα. Αποτελούντασι από την υδατική φάση σε επαφή με την ατμόσφαιρα, ορυκτά συγκροτήματα