SlideShare a Scribd company logo
1 of 11
ХӨРСНИЙ ЧИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ
Ү.Баянжаргал
 Дэлхийн II дайны дараа хөрсний чийг, нягт
хэмжилтийн нейтрон, гамма-цацрагийн
арга техникийг ашиглах талаар судалгаанд
зориулсан хөгжлийн гэрээг Корнеллийн их
сургууль авсан. Энэхүү шинэ аргыг анх
Корнелийн их сургууль орчимд туршиж,
хөрсний чийг нягтыг тодорхойлоход
цөмийн арга нь эдийн засгийн хувьд болон
шинжилгээнд давуу талуудыг бий
болгосон.
Хөрсний чийг , химийн
элементийн найрлага зэрэгт
цөмийн арга хэрэглэх
тохиромжтой.
 Гамма цацаргийн шингээлт тухайн
бодисын нягт, элементийн дугаараас
хамаардаг учир хөрсний нягт чулуулгын
байдлыг мэдэхэд ашигладаг
 Нейтроны удаашралыг тодорхой орчинд
байгаа ус төрөгчийн хэмжээнээс
хамаардаг. Иймээс хөрсөнд байгаа ус
чийгийн хэмжээг тодорхойлох
Давуу тал
 Хөрсийг гэмтээлгүй хүссэн гүндээ хүртэл
хөрсний чийглэгийг мэдэх боломжтой
 Нэвтрэх гуурс ашигласнаар ойр орчмын
газарт байгаа усыг зайлуулах шаардлаггүй
удаан хугацааны турш хянах боломжтой
Сул тал
 Багажны анхны зардал харьцангуй өндөр
 Хөрсний төрлөөс хамаарч гуурсаа сонгоно
 Цөмийн төхөөрөмжүүд үйл ажиллагаанд
гамма цацрагийн эх сурвалжийг
тулгуурлна.
 хөрсний чийгийн агууламжийг хэмжихэд
нейтрон ашиглаж байна.
 Хөрсөн дэх нейтрон эх үүсвэр бүхий
хэмжигч оруулах замаар нейтронууд
устөрөгчийн атомын цөм харилцаж болно,
үр дүнд нь зарим нэг эрчим хүч алдах
болно. " хурдан " нейтронууд ийм
харилцан дараа " удаан " нейтронууд болж
байна.
хөрсний чийг тодорхойлох арга
хөрсний чийг тодорхойлох арга
хөрсний чийг тодорхойлох арга

More Related Content

What's hot

лекц 4 гаот уул газар хөдлөлт
лекц 4 гаот уул газар хөдлөлтлекц 4 гаот уул газар хөдлөлт
лекц 4 гаот уул газар хөдлөлтDavaa-Ochir Azzaya
 
Газарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptx
Газарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptxГазарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptx
Газарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptxEnkh Tseba
 
монголын түүх
монголын  түүхмонголын  түүх
монголын түүхbee Bear
 
МОНГОЛын мал аж ахуйн түүхэн хөгжил.
МОНГОЛын мал аж ахуйн түүхэн хөгжил.МОНГОЛын мал аж ахуйн түүхэн хөгжил.
МОНГОЛын мал аж ахуйн түүхэн хөгжил.Kun Martice
 
Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.
Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.
Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.tolya_08
 
хөрсийг элэгдэл эвдэрлээс хамгаалах8
хөрсийг элэгдэл эвдэрлээс хамгаалах8хөрсийг элэгдэл эвдэрлээс хамгаалах8
хөрсийг элэгдэл эвдэрлээс хамгаалах8otgooPhh
 
экосистемийн үндсэн ойлголт
экосистемийн үндсэн ойлголтэкосистемийн үндсэн ойлголт
экосистемийн үндсэн ойлголтkhongoroo_38
 
хэрэглэгдэхүүн 3
хэрэглэгдэхүүн 3хэрэглэгдэхүүн 3
хэрэглэгдэхүүн 3tsewegmed
 
үсэг бичгийн үүсэл гарал
үсэг бичгийн үүсэл гаралүсэг бичгийн үүсэл гарал
үсэг бичгийн үүсэл гаралUkos Erised
 
дэлхийн хэлбэр,хэмжээ
дэлхийн хэлбэр,хэмжээдэлхийн хэлбэр,хэмжээ
дэлхийн хэлбэр,хэмжээBaterdene Tserendash
 
хөрс
хөрсхөрс
хөрсtnrngrl
 
Шумерийн соёл
Шумерийн соёлШумерийн соёл
Шумерийн соёлBorte
 
дотоод шүүрлийн булчирхай
дотоод шүүрлийн булчирхайдотоод шүүрлийн булчирхай
дотоод шүүрлийн булчирхайbyamba-1
 
бичиг үсэг.pptx
бичиг үсэг.pptxбичиг үсэг.pptx
бичиг үсэг.pptxEnkh Tseba
 
эзэлхүүн 2014.04.17
эзэлхүүн 2014.04.17эзэлхүүн 2014.04.17
эзэлхүүн 2014.04.17Baagii Bataa
 

What's hot (20)

лекц 4 гаот уул газар хөдлөлт
лекц 4 гаот уул газар хөдлөлтлекц 4 гаот уул газар хөдлөлт
лекц 4 гаот уул газар хөдлөлт
 
Газарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptx
Газарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptxГазарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptx
Газарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptx
 
хөдөлмөрийн нийлүүлэлт
хөдөлмөрийн нийлүүлэлтхөдөлмөрийн нийлүүлэлт
хөдөлмөрийн нийлүүлэлт
 
монголын түүх
монголын  түүхмонголын  түүх
монголын түүх
 
МОНГОЛын мал аж ахуйн түүхэн хөгжил.
МОНГОЛын мал аж ахуйн түүхэн хөгжил.МОНГОЛын мал аж ахуйн түүхэн хөгжил.
МОНГОЛын мал аж ахуйн түүхэн хөгжил.
 
нарны цацраг 2
нарны цацраг 2нарны цацраг 2
нарны цацраг 2
 
Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.
Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.
Дэлхий дахины түүхэнд Монголчуудын гүйцэтгэсэн үүрэг,эзлэх байр суурь.
 
хөрсийг элэгдэл эвдэрлээс хамгаалах8
хөрсийг элэгдэл эвдэрлээс хамгаалах8хөрсийг элэгдэл эвдэрлээс хамгаалах8
хөрсийг элэгдэл эвдэрлээс хамгаалах8
 
Lekts 2
Lekts 2Lekts 2
Lekts 2
 
газар доорх ус
газар доорх усгазар доорх ус
газар доорх ус
 
экосистемийн үндсэн ойлголт
экосистемийн үндсэн ойлголтэкосистемийн үндсэн ойлголт
экосистемийн үндсэн ойлголт
 
хэрэглэгдэхүүн 3
хэрэглэгдэхүүн 3хэрэглэгдэхүүн 3
хэрэглэгдэхүүн 3
 
үсэг бичгийн үүсэл гарал
үсэг бичгийн үүсэл гаралүсэг бичгийн үүсэл гарал
үсэг бичгийн үүсэл гарал
 
Bie daalt
Bie daaltBie daalt
Bie daalt
 
дэлхийн хэлбэр,хэмжээ
дэлхийн хэлбэр,хэмжээдэлхийн хэлбэр,хэмжээ
дэлхийн хэлбэр,хэмжээ
 
хөрс
хөрсхөрс
хөрс
 
Шумерийн соёл
Шумерийн соёлШумерийн соёл
Шумерийн соёл
 
дотоод шүүрлийн булчирхай
дотоод шүүрлийн булчирхайдотоод шүүрлийн булчирхай
дотоод шүүрлийн булчирхай
 
бичиг үсэг.pptx
бичиг үсэг.pptxбичиг үсэг.pptx
бичиг үсэг.pptx
 
эзэлхүүн 2014.04.17
эзэлхүүн 2014.04.17эзэлхүүн 2014.04.17
эзэлхүүн 2014.04.17
 

More from Баянжаргал Үнэнбат

More from Баянжаргал Үнэнбат (8)

цөмийн цацрагийг гал командад хэрэглэх
цөмийн цацрагийг гал командад хэрэглэхцөмийн цацрагийг гал командад хэрэглэх
цөмийн цацрагийг гал командад хэрэглэх
 
Дэлхий дээрх цөмийн цацрагийн осол гэмтлүүд
Дэлхий дээрх цөмийн цацрагийн осол гэмтлүүдДэлхий дээрх цөмийн цацрагийн осол гэмтлүүд
Дэлхий дээрх цөмийн цацрагийн осол гэмтлүүд
 
монгол дахь цөмийн технологийн үүсэл
монгол дахь цөмийн технологийн үүсэлмонгол дахь цөмийн технологийн үүсэл
монгол дахь цөмийн технологийн үүсэл
 
засаглалын үйл явц механизм
засаглалын үйл явц механизмзасаглалын үйл явц механизм
засаглалын үйл явц механизм
 
кристаллын эвдрэл-1
кристаллын эвдрэл-1кристаллын эвдрэл-1
кристаллын эвдрэл-1
 
кристалаас үүсэх-дифракцийн-аргууд
кристалаас үүсэх-дифракцийн-аргуудкристалаас үүсэх-дифракцийн-аргууд
кристалаас үүсэх-дифракцийн-аргууд
 
бодисын соронзон-шинж-чанар-1
бодисын соронзон-шинж-чанар-1бодисын соронзон-шинж-чанар-1
бодисын соронзон-шинж-чанар-1
 
нойр ба-зүүд
нойр ба-зүүднойр ба-зүүд
нойр ба-зүүд
 

хөрсний чийг тодорхойлох арга

  • 2.  Дэлхийн II дайны дараа хөрсний чийг, нягт хэмжилтийн нейтрон, гамма-цацрагийн арга техникийг ашиглах талаар судалгаанд зориулсан хөгжлийн гэрээг Корнеллийн их сургууль авсан. Энэхүү шинэ аргыг анх Корнелийн их сургууль орчимд туршиж, хөрсний чийг нягтыг тодорхойлоход цөмийн арга нь эдийн засгийн хувьд болон шинжилгээнд давуу талуудыг бий болгосон.
  • 3. Хөрсний чийг , химийн элементийн найрлага зэрэгт цөмийн арга хэрэглэх тохиромжтой.
  • 4.  Гамма цацаргийн шингээлт тухайн бодисын нягт, элементийн дугаараас хамаардаг учир хөрсний нягт чулуулгын байдлыг мэдэхэд ашигладаг  Нейтроны удаашралыг тодорхой орчинд байгаа ус төрөгчийн хэмжээнээс хамаардаг. Иймээс хөрсөнд байгаа ус чийгийн хэмжээг тодорхойлох
  • 5. Давуу тал  Хөрсийг гэмтээлгүй хүссэн гүндээ хүртэл хөрсний чийглэгийг мэдэх боломжтой  Нэвтрэх гуурс ашигласнаар ойр орчмын газарт байгаа усыг зайлуулах шаардлаггүй удаан хугацааны турш хянах боломжтой
  • 6. Сул тал  Багажны анхны зардал харьцангуй өндөр  Хөрсний төрлөөс хамаарч гуурсаа сонгоно
  • 7.  Цөмийн төхөөрөмжүүд үйл ажиллагаанд гамма цацрагийн эх сурвалжийг тулгуурлна.  хөрсний чийгийн агууламжийг хэмжихэд нейтрон ашиглаж байна.
  • 8.  Хөрсөн дэх нейтрон эх үүсвэр бүхий хэмжигч оруулах замаар нейтронууд устөрөгчийн атомын цөм харилцаж болно, үр дүнд нь зарим нэг эрчим хүч алдах болно. " хурдан " нейтронууд ийм харилцан дараа " удаан " нейтронууд болж байна.