.

1. 1
OPŠTA OSTEOLOGIJA
 Osteologija - proučava koštani
sistem.
 206 kostiju
 Skelet ili kostur – kosti povezane
pomoću spojeva

2. 2
Skelet se deli na:
 osovinski skelet
(skeleton axiale)
 pridruženi skelet
(skeleton appendiculare)

3. 3
Osovinski skelet
(skeleton axiale)
 80 kostiju
 Čine ga:
• lobanja (cranium)
• kičmeni stub (columna vertebralis)
• grudna kost (sternum)
• rebra (costae).

4. 4
Apendikularni skelet
(skeleton appendiculare)
 126 kosti
 Čine ga:
• kosti gornjeg uda
(ossa membri superioris)
• kosti donjeg ekstremiteta
(ossa membri inferioris)

5. 5
OPŠTA OSTEOLOGIJA
 Funkcija kostiju:
• zaštitna
• potporna
• mehanička osnova za pokret
• stvaranje krvnih ćelija
• uskladištenje soli.
 Kosti su živi organi, podložni
promenama, mogu oboleti

6. 6
OBLIK KOSTIJU
Prema obliku kosti se dele na:
1. duge
2. kratke
3. pljosnate
4. nepravilne
5. pneumatične
6. sezamoidne

7. 7
Duge kosti (ossa longa)
 Imaju izraženu jednu dimenziju –
dužinu
 Nalaze se u sastavu gornjih i
donjih ekstremiteta
Osnovni delovi:
1. telo (corpus) - dijafiza (diaphysis)
2. dve okrajka ili epifize
(epiphysis proximalis et distalis)
§ metafiza (metaphysis)
1.deo između tela i okrajaka.

8. 8
Kratke kosti (ossa brevia)
 Sve dimenzija su podjednake
 Oblik kocke - šest strana.
 kosti na završecima ekstremiteta –
• kosti ručja (ossa carpi)
• kosti nožja (ossa tarsi).

9. 9
Pljosnate kosti (ossa plana)
 Jedna dimenzija (debljina)
znatno manja od druge dve
 Opisuju se:
• dve strane
• ivice
• uglovi.
 Neke kosti lobanje,
grudnog koša, ramenog i
karličnog pojasa.

10. 10
Nepravilne kosti (ossa irregularia)
 Ne mogu se svrstati u neku od prethodnih
grupa.
• kosti lica (viscerocranium)
• kičmeni pršljenovi (vertebrae).

11. 11
Pneumatične kosti (ossa pneumatica)
 Sadrže šupljine ispunjene vazduhom.
• okružuju nosnu duplju - paranazalne šupljine ili
sinusi (sinus paranasales).

12. 12
Sezamoidne kosti
(ossa sesamoidea)
 Oblik - seme susama.
 Razvijaju se u tetivama mišića:
• oko zglobova stopala i šake
• u tetivama mišića noge
 čašica (patella)
najveća, u tetivi m. quadriceps
femoris.

13. 13
SPOLJNI IZGLED KOSTIJU
Na kostima se razlikuju:
• ispupčenja
 zglobna
 nezglobna
• udubljenja
 zglobna
 nezglobna.
• otvori.

14. 14
Zglobna ispupčenja
 Glatke konveksne
površine, prekrivene
zglobnom hrskavicom
 Oblik:
• glave (caput)
• kolotura (trochlea)
• zglobne kvrge (condylus).

15. 15
Nezglobna ispupčenja
• linearna
• okruglasta
• oštra

16. 16
Nezglobna ispupčenja
 Linearna:
• linija (linea)
• greben (crista).

17. 17
Nezglobna ispupčenja
 Okruglasta:
• kvržica (tuberculum et epicondylus),
• kvrga (tuber, trochanter et protuberantia).
tuberculum
tuber
trochanter
epicondylus

18. 18
Nezglobna ispupčenja
 Oštra:
• bodlja (spina)
• nastavak (processus).

19. 19
Udubljenja
 Zglobna:
• glatke konkavne površine,
• prekrivena zglobnom hraskavicom
• zglobne čašice
 acetabulum
 cavitas glenoidalis.

20. 20
Udubljenja
 Nezglobna:
• utisnuće (impressio)
• pukotina (fissura)
• žleb (sulcus)

21. 21
Udubljenja
 Jamica (fovea), jama (fossa) i usek (incisura)
i zglobna i nezglobna udubljenja.
fovea
fossa
incisura

22. 22
Udubljenja
 Jamica (fovea), jama (fossa) i usek (incisura)
i zglobna i nezglobna udubljenja.
fovea
fossa
incisura

23. 23
Otvor (foramen)
 Mogu biti:
• Prolazni: veliki potiljačni
otvor (foramen magnum)
• Otvor za ishranu kostiju
(foramen nutritium).
 Može da se nastavlja u kanal
(canalis).
 Hodnik (meatus) - kanal koji se
slepo završava

24. 24
Krvni sudovi i živci kosti
 Arterije:
• dijafizalne nutritivne arterije
– ulaze kroz foramen nutritium
• epifizne arterije
• periostalne arterije.
 Vene - prate arterije
 Živci
• sve kosti, izuzev slušnih
• najbrojniji na zglobnim površinama
• vrsta živaca:
 autonomni – vazomotorni
 somatski – senzitivni – u pokosnici