De Wet Versterking Pensioenfondsen heeft grote impact op de sector. Pensioenfondsen worden geacht eind 2013 een keuze te hebben gemaakt met betrekking tot het bestuursmodel. De implementatie moet 1 juli 2014 zijn afgerond.

1. Nieuwsbrief
Nieuwsbrief
Invoering wet WVP
verloopt traag
Xudoo anticipeert met advies en
bestuurscapaciteit
De Wet Versterking Pensioenfondsen heeft grote impact op de sector. Pensioenfondsen worden geacht eind 2013 een keuze te hebben gemaakt met betrekking tot het
bestuursmodel. De implementatie moet 1 juli 2014 zijn afgerond.
Xudoo merkt in de praktijk dat veel pensioenfondsen deze tijdslijnen niet of met
moeite gaan realiseren. In sommige gevallen staat het onderwerp nog niet op de
bestuurlijke agenda.De fondsenNieuwsbrief hebben gemaakt, kiezen in
die al wel een keuze
meerderheid voor het paritaire bestuursmodel, vaak aangevuld met externe deskundigen. In slechts een beperkt aantal gevallen is de beslissing gebaseerd op een fundamentele analyse en/of een scenario vergelijking.
De inzichten van Xudoo worden ondersteund door recent onderzoek van DNB
(nieuwsbrief Pensioenen 5 november 2013). DNB maakt in hetzelfde schrijven
duidelijk dat zij de toetsing van de fondsen serieus ter hand neemt. DNB legt veel
nadruk op de aanwezigheid van sterkte/zwakte analyses, de vastlegging van evenwichtige belangenafweging en het advies c.q. de participatie in de besluitvorming
van de deelnemersraad van het fonds.
Onvoldoende analyse en afweging van de verschillende mogelijkheden
Wat opvalt is dat er slechts in beperkte mate een grondige analyse wordt gemaakt
van de behoefte van het fonds en zijn deelnemers, de fase waarin het fonds zich
bevindt en de toekomstige uitdagingen waarvoor het fonds staat. Veelal wordt de
intentie uitgesproken, of soms zelfs een “principebesluit” genomen, om te kiezen voor
“paritair” zonder serieuze afweging van de voor- en nadelen van het onafhankelijke en
het one tier board model. Ook de consequenties die voortvloeien uit deze keuzes zijn
vaak onbekend of onduidelijk. Denk hierbij maar aan de inzet van gepensioneerden,
de consequenties voor de zittende partijen (met name de werknemersdelegatie), de
wijze van selectie, taakverdelingen etc.
Xudoo vindt dat hier kansen gemist worden. De modellen gebaseerd op gemengd
bestuur zijn zeker het overwegen waard. Zij doen recht aan de behoefte de sector
vertegenwoordigd te laten zijn in het fonds EN geven een (extra) impuls als het gaat
om kwaliteit en continuïteit door de inzet van externe deskundigen. Deze inzet kan
plaatsvinden in het uitvoerende of het niet-uitvoerende (toezichthoudende) deel.
Het omgekeerd gemengd bestuur: een effectieve variant!
Een goed voorbeeld is de variant ‘omgekeerd gemengd bestuur’. Hierbij wordt het
uitvoerende deel van het bestuur gevormd door externe beroepsbestuurders. Het
niet-uitvoerende deel van het bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van belanghebbenden. Voorts kent het omgekeerd gemengd bestuur een onafhankelijk voorzitter die geen directe vertegenwoordiger is van de belanghebbenden en onderdeel is
van het niet-uitvoerende deel van het bestuur.
Het model ‘omgekeerd gemengd bestuur’ is zeer effectief. De eindverantwoordelijkheid voor het algemene beleid van het pensioenfonds blijft bij het niet-uitvoerend
bestuur. De uitvoering is in handen van beroepsbestuurders die, binnen specifiek
omschreven taken, daadkrachtig en professioneel de uitvoering van het beleid
kunnen realiseren.
De keuze van het model ontslaat de niet-uitvoerende bestuursleden niet van de
taken zoals het deelnemen aan commissie etc. Wel kan het gehele bestuur een
aantal taken benoemen die specifiek door de uitvoerende bestuursleden worden
uitgevoerd. Te denken valt aan:
• Beleidsvoorbereidende werkzaamheden op het gebied van risicomanagement,
beleggingscommissie en pensioencommunicatie.
• Voorbereiden en organiseren van de agenda bestuursvergaderingen en
commissies.
• Overleg en aansturen van de uitvoerder.
• Uitbesteding regisseren en bewaken.
Dit betekent dat de tijdbesteding van de uitvoerende bestuursleden zal toenemen.
Deze extra druk op de uitvoerende bestuurders wordt echter ruimschoots gecompenseerd door de efficiency verbetering op andere vlakken. In de praktijk is het
‘omgekeerd gemengd bestuur’ een professionele en tevens kostenefficiënt bestuursmodel, dat serieuze overweging verdient van elk pensioenfonds.
Xudoo begeleidt het keuze proces en neemt bestuurlijke verantwoordelijkheid
Xudoo begeleidt pensioenfondsen bij een zorgvuldige afweging van de mogelijkheden. Vanuit de geformuleerde visie, missie en strategie. Met een scenario
planning die de voor- en nadelen van de mogelijke modellen in kaart brengt.
Tevens neemt Xudoo bestuurlijke verantwoordelijkheid, zowel in de rol van bestuurder als lid van de Raad van Toezicht. De consultants van Xudoo zijn ervaren
pensioenfondsbestuurders, gespecialiseerd in uitvoering, uitbesteding, governance
en risicomanagement.
De consultants van Xudoo zijn altijd beschikbaar voor het geven van extra informatie:
Peter Priester
Maas Simon
Martin Straatmeijer
Telefoon 06 10 36 35 65 Email peter.priester@xudoo.nl
Telefoon 06 53 18 27 19 Email maas.simon@xudoo.nl
Telefoon 06 51 61 82 80 Email martin.straatmeijer@xudoo.nl
Achtergrondinformatie model ‘omgekeerd gemengd bestuur’
Toelichting
De wet geeft aan in art. 101a lid 4 dat binnen het gekozen model een taakverdeling
moet worden gemaakt. De bestuurders die zich in het bijzonder bezig houden met
de dagelijkse leiding van het pensioenfonds zijn de uitvoerende bestuurders. Bestuurders aan wie geen specifieke uitvoerende taken zijn opgedragen, hebben als hoofdtaak het algemeen besturen. Deze bestuurders worden aangeduid als niet uitvoerend
bestuurder. Taken die niet specifiek aan individuele bestuurders zijn toebedeeld,
vallen toe aan het bestuur als geheel, dat wil zeggen aan zowel de niet uitvoerende
als de uitvoerende bestuurders. Deze opzet voorkomt dat onbenoemde taken tussen
wal en schip kunnen vallen. (Het risico is dan wel dat als taken onvoldoende specifiek
worden toebedeeld, in feite het one tier model wordt uitgehold, omdat bestuurders
dan (eigenlijk) allemaal toezichthoudend zouden zijn, terwijl deze taken een collectieve onverdeelde verantwoordelijkheid voor het hele bestuur blijven.) Een taakverdeling en het vormen van een uitvoerend bestuur laten onverlet dat de verantwoordelijkheid, ook voor de taakuitoefening door uitvoerende bestuurders, blijft
berusten bij het bestuur. De term «uitvoerende» bestuurders geeft aan dat zij belast
zijn met specifiek omschreven taken. De taken van de niet uitvoerend bestuurder omvatten meer dan advisering en toezicht houden in de bekende zin. De bestuursleden
die belast zijn met algemene bestuurstaken zullen meer dan de leden van de raad
van toezicht actief betrokken zijn bij het algemene beleid van het pensioenfonds. Zij
nemen immers deel aan en zijn direct verantwoordelijk voor de besluitvorming over
de algemene beleidslijnen.
Taken
De wet geeft een opsomming van taken die zijn voorbehouden aan de niet uitvoerende bestuurders. Die taken kunnen niet worden toegedeeld aan de uitvoerende
bestuurders. Zo kunnen de uitvoerende bestuurders niet worden belast met het doen
van voordrachten voor benoeming van bestuurders en de taak om de bezoldiging
van uitvoerende bestuurders vast te stellen. In het belang van een goed toezicht
wordt net als in de Wet van 6 juni 2011 (die de one tier board in het vennootschapsrecht in Boek 2 BW regelt) bepaald dat aan een uitvoerende bestuurder niet de taak
van voorzitter van het bestuur kan worden opgedragen. In het vijfde lid van artikel
101a is bepaald dat de uitvoerende bestuurders niet kunnen deelnemen aan de
besluitvorming over de bezoldiging van de uitvoerende bestuurders. De uitvoerende
bestuurders worden in die gevallen geacht een tegenstrijdig belang te hebben.
Mandaat en besluitvorming
Het mandaat dat de uitvoerende bestuurders hebben wordt door middel van de
statuten of besluiten van het gehele bestuur vastgelegd. De wet gaat uit van besluitvorming door het bestuur als totaal. Zonder nadere wettelijke regeling kunnen
met een bepaalde taak belaste leden van het bestuur niet zelfstandig besluiten
nemen die als bestuursbesluiten hebben te gelden. Het zesde lid van art 101a brengt
deze mogelijkheid aan door uitdrukkelijk te bepalen dat door het bestuur aan bestuurders bevoegdheden kunnen worden toegekend, die zij alleen of samen kunnen
uitoefenen. In dat geval wordt een besluit over bepaalde onderwerpen, dat door een
of meer bestuurders is genomen, toegerekend aan het bestuur. Deze aanpak brengt
Peter Priester
met zich mee dat hun besluit geldt als een besluit van het bestuur. Met deze uitwerkPeter 10 36 35 65
t. 06 Priester
ing wordt in een praktische behoefte voorzien. Alle bestuursleden dienen zich te
t. 06 10 36 35 65
e. peter.priester@xudoo.nl
realiseren dat ondanks deze toerekening hun gezamenlijke verantwoordelijkheid voor
e. peter.priester@xudoo.nl blijft. Het ligt voor de hand dat zij zich regelmatig op de
het besluit volledig in stand
Maas Simon
hoogte stellen van de wijze waarop door bestuurders met deze bevoegdheid wordt
Maas 53 18 27 19
omgegaan. Desgewenst kan in de statuten worden bepaald op welke wijze aan de
t. 06 Simon
t. 06 53 18 27 19
informatiebehoefte van andere bestuurders tegemoet dient te worden gekomen.
e. maas.simon@xudoo.nl
e. maas.simon@xudoo.nl
Martin Straatmeijer
Martin Straatmeijer
t. 06 51 61 82 80
t. 06 51 61 82 80
e. martin.straatmeijer@xudoo.nl
e. martin.straatmeijer@xudoo.nl
Peter Priester B.V.
Xudoo
t. 06 10 36 35 B.V.
Xudoo 65
Skipper 30
Skipper 30 Knipe
8456 JB De
e. peter.priester@xudoo.nl
8456 JB De Knipe
Maas Simon
info@xudoo.nl
info@xudoo.nl
www.xudoo.nl
www.xudoo.nl