1. Sơ lược về chứng viêm họng
1.1. Định nghĩa
1.2. Nguyên nhân
1.3. Sinh lý bệnh
1.4. Triệu chứng
1.5. Những trường hợp cần ý kiến BS
2. Phương pháp điều trị
2.1. Liệu pháp dùng thuốc
2.2. Liệu pháp không dùng thuốc
1. SỬ DỤNG THUỐC TRONG ĐIỀU TRỊ
VIÊM HỌNG
DS. NGUYỄN PHẠM QUANG VINH
1. SƠ LƯỢC VỀ TRIỆU CHỨNG VIÊM HỌNG
2. Định nghĩa
3. Nguyên nhân
4. Sinh lý bệnh
5. Triệu chứng
6. Những trường hợp cần đến BS
7. PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ
NỘI DUNG
2. Viêm họng là cảm giác ngứa, và/hoặc đau rát vùng cuống họng, hạch hầu. Xảy ra
ở mọi lứa tuổi, giới tính…TB 1 người lớn bị 2-3 lần/năm
ĐỊNH NGHĨA
3. Phần lớn do virus gây ra (influenza virus, adenovirus, EBV…)
Phần lớn còn lại do vi khuẩn (Streptococcus nhóm A*)
Nguyên nhân khác: chứng trào người dd-thực quản (GERD), viêm tuyến giáp do
virus, nhiễm nấm khoang miệng do Candiada ablicans, K thanh quản, hầu-họng,
thuốc lá, sử dụng thuốc gây mất BC hạt …
NGUYÊN NHÂN
4. Các vi khuẩn/ virus gây đáp ứng MD tại chỗ do trực tiếp xâm lấn niêm mạc hầu-
họng, hoặc kích ứng niêm mạc hầu họng do dịch tiết đường mũi.
Các vk streptococcus còn giải phóng ngoại độc tố và protease
SINH LÝ BỆNH
5. Triệu chứng thường gặp: đau họng, khó nuốt, chãy nước mũi, viêm thanh quản, kết
mạc, ho, sốt > 38 độ C, viêm tai giữa, sụt cân…
Triệu chứng ít gặp: đau đầu, viêm màng não, đau bụng, nôn mữa…
Biểu hiện đặc trưng của các tác nhân khác nhau
Viêm họng do VK (Streptococcus nhóm A): viêm bạch huyết vùng cổ, sốt cao, đau
đầu, đau bụng, nôn nữa...
Viêm họng do virus trong các trường hợp nhiễm trùng đường hh trên: ho, viêm
thanh quản, viêm kết mạc…
DẤU HIỆU-TRIỆU CHỨNG
6. Viêm họng kèm theo:
Viêm họng > 1 tuần
Khàn giọng > 2 tuần
Khó nuốt hoặc khó thở
Thân nhiệt > 38.3
Chảy nước bọt quá mức (trẻ sơ sinh/ trẻ nhỏ)
Sưng cổ/ cứng cổ
Không có khả năng / không muốn ăn uống
Sưng lưỡi/ khó mở miệng
Xuất hiện mảng bám trắng ở BH
Phát ban da
Có bệnh mạn tính/ dùng thuốc ảnh hưởng đến MD
NHỮNG TRƯỜNG HỢP CẦN HƯỚNG
DẪN CỦA BS
7. KHÔNG DÙNG THUỐC
Súc miệng = nc muối (0.5 muỗng café muối
+ 250mL nước)
Uống nước đầy đủ, thức ăn mềm, ngậm
kẹo cứng -> tăng tiết nc bọt
Vệ sinh tay sau khi ho, xịt mũi, hắt hơi bằng
xà phòng, cồn…
DÙNG THUỐC
Đa số nguyên nhân do virus 4-5 ngày, tự
khỏi. Thuốc chủ yếu để giảm triệu chứng
Liệu pháp toàn thân
Liệu pháp tại chỗ
PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ
8. *GIẢM ĐAU (para, ibu, aspirin)
• Aspirin: CCĐ cho trẻ < 18 tuổi
đang phục hồi hoặc nhiễm
thủy đậu, cúm hay nghi ngờ
cúm (↑ nguy cơ HC Reyes).
Trong thai kỳ nên hỏi ý kiến
BS
• VS phụ nữ mang thai: para
an toàn, aspirin tránh…
KHÁNG SINH
• Sử dụng giới hạn ở
BN nguy cơ cao, TC
nhiễm khuẩn đã dc
xác nhận BS
GLUCOCORTICOID
• Sử dụng trong
trường hợp viêm
họng nghiêm trọng,
chỉ định BS
LIỆU PHÁP TOÀN THÂN
9. LIỆU PHÁP TẠI CHỖ
-Dạng xịt, nc súc
miệng, viên
ngậm…
-Viên ngậm có
thời gian td dài
hơn xịt, súc
miệng…
-Các sp chứa
benzocaine gây
TDP nghiêm trọng
đến tử vong
methemoglobin, k
khuyến cáo SD trẻ
< 2 tuổi.
Chất sát khuẩn
(hexylresorcinol),
TD bạc hà
Benzyndamine,
flurbiprofen…
Tác nhân kháng
viêm
Lidocaine,
benzocaine,
phenol…
Gây tê tại chỗ
10. Rutter P.Community Pharmacy: Symptoms, Diagnosis, and Treatment. 3rd ed. Wolverhampton, UK: Churchill Livingstone;
2013: 19-25.
Pharyngitis. In: DISEASEDEX General Medicine Clinical Review. Greenwood Village, CO: Truven Health Analytics Inc.
http://www.micromedexsolutions.com. Updated June 8, 2016. Accessed Sep 15, 2016.
Acerra JR. Pharyngitis. Medscape. http://emedicine.medscape.com/article/764304. Updated Aug 25, 2016. Accessed Sep
15, 2016.
Blenkinsopp A, Paxton P, Blenkinsopp J. Symptoms in the Pharmacy: A Guide to the Management of Common Illness. 7th
ed. Chichester, UK: John Wiley & Sons, Ltd; 2014: 45-52.
Centers for Disease Control and Prevention. Sore throat. http://www.cdc.gov/getsmart/community/for-
patients/common-illnesses/sore-throat.html. Updated July 23, 2015. Accessed Sep 20, 2016.
Stead W. Symptomatic treatment of acute pharyngitis in adults. UpToDate. http://www.uptodate.com. Updated May 31,
2016. Accessed Sep 15, 2016.
U.S. Food and Drug Administration. Part 201: Labeling – Subpart G: Specific labeling requirements for specific drug
products – Sec. 201.314: Labeling of drug preparations containing salicylates. Electronic Code of Federal Regulations – Title
21. Washington, DC: U.S. Goverment Publishing Office. http://www.ecfr.gov/cgi-bin/text-
idx?SID=a57bf572980c9b52d24f7856b2959e95&mc=true&node=se21.4.201_1314&rgn=div8. Updated Sep 20, 2015.
Accessed Sep 22, 2016.
Spinks A, Glasziou PP, Del Mar CB. Antibiotics for sore throat. Cochrane Database Syst Rev. 2013; (11): CD000023. doi:
10.1002/14651858.CD000023.pub4.
S. Food and Drug Administration. Questions & Answers: Reports of a rare, but serious and potentially fatal adverse
effect with the use of over-the-counter (OTC) benzocaine gels and liquids applied to the gums or
mouth. www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/ucm250029.htm. Updated Apr 7, 2016. Accessed Sep 15, 2016
TÀI LIỆU THAM KHẢO