SlideShare a Scribd company logo
Wielokulturowość
w szkole
Warsztaty dla nauczycieli i nie tylko
Grupa docelowa
qNauczyciele
qPsycholodzy szkolni
qPedagodzy szkolni
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 2
Cele warsztatu
ü Zwrócenie uwagi na konieczność dostosowania
podejścia nauczyciela do ucznia z innej kultury
ü Pokazanie trudności z jakimi zmaga się uczeń z innej
kultury
ü Wskazanie na empatyczne podejście do ucznia
ü Skłonienie do refleksji nad trudnościami, jakie
dotyczą nauczyciela w kontakcie z uczniem z innej
kultury
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 3
Wielokulturowość – czym jest?
Burza mózgów – ćwiczenie dla uczestników – wypisywanie skojarzeń
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 4
Wielokulturowość – definicja
Wielokulturowość (ang. multiculturalism) – współistnienie
odmiennych wartości i tradycji określonych w ramach
jednego organizmu państwowego.
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 5
Aspekty
wielokulturowości
Część
teoretyczna
Trudności adaptacyjne
„Sytuacja rodziny cudzoziemskiej jest niezwykle trudna w aspekcie
psychologicznym, zmusza do ponownego zdefiniowania siebie jako
uczestnika życia społecznego w nowym otoczeniu kulturowym w
kontekście zmiany, która dokonała się w jego życiu. Członkowie rodziny
pozostają sobą pod względem cech psychologicznych i fizycznych, ale
zostają zmuszeni do wewnętrznego zintegrowania elementów dwóch
lub wielu kultur. Czasem sytuacja ta powoduje również potrzebę
określenia postawy wobec nowych wartości, innej religii, estetyki,
moralności."
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 7
Proces adaptacji – 4 fazy
1. Miesiąc miodowy – okres fascynacji nową kulturą
2. Szok kulturowy – czas, w którym dziecko zaczyna borykać się z
codziennością w obcym kraju
3. Ożywienie – kiedy uczeń doświadcza tego, że jest w stanie
sobie poradzić w wielu trudnych sytuacjach, poprawia się jego
samopoczucie
4. Dopasowanie – pojawia się kiedy cudzoziemiec zaczyna
rozumieć normy, wartości, symbole innego kraju
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 8
Potrzeby dziecka
cudzoziemskiego
Ważnym zadaniem osób
towarzyszących dziecku w
przeżywaniu szoku kulturowego
jest łagodzenie trudnych emocji
poprzez stopniowe budowanie
poczucia przynależności i
bezpieczeństwa w nowym
środowisku.
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 9
Co może zrobić psycholog?
• Znaleźć wspólną
płaszczyznę komunikacji
• Zdobyć kompetencje
kulturowe
• Przygotować uczniów i
rodziców na przyjęcie
cudzoziemców
• Stworzyć profil ucznia
• Zdiagnozować dziecko
• Obserwować dziecko
podczas zajęć w grupie
rówieśniczej
• Integrować uczniów w
szkole wielokulturowej
• Zneutralizować
działanie szoku
kulturowego
• Rozwijać i
podtrzymywać
tożsamość
• Monitorować postępy
ucznia i frekwencję
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 10
Zadania i rola nauczycieli
Niezbędne
informacje o uczniu
• Nowy uczeń w szkole to
wyzwanie, do którego należy się̨
dobrze przygotować, a więc
przede wszystkim zebrać o nim
istotne informacje, tj. skąd
pochodzi, jak długo jest w
Polsce, jak wygląda jego sytuacja
rodzinna (rodzina pełna/nie-
pełna), ocenić stopień
znajomości języka polskiego oraz
sprawdzić stan wiedzy z
poszczególnych przedmiotów.
Integracja w klasie
• Na wychowawcach spoczywa
odpowiedzialność za integrację
uczniów - uchodźców z
rówieśnikami i przygotowanie
polskich uczniów na przyjęcie
kolegów z innych krajów
(rozmowy na temat sytuacji
uchodźców i przyczyn ich
wyjazdu z ojczyzny,
uświadomienie różnic
kulturowych, wyjaśnienie
znaczenia tolerancji w procesie
integracji).
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 11
Nauka
• Bardzo ważna jest
indywidualizacja pracy na
wszystkich lekcjach oraz
motywowanie uczniów -
cudzoziemców do nauki
(docenianie nawet niewielkich
postępów).
• Jeśli nie pomożemy naszym
uczniom w osiągnięciu sukcesów
edukacyjnych, będą usiłowali
zwrócić na siebie uwagę w inny,
niekoniecznie akceptowany
społecznie sposób.
Zadania i rola nauczycieli
Zajęcia dydaktyczno-
wyrównawcze
• W każdej placówce, do której uczęszczają dzieci
nieznające języka polskiego, istnieje konieczność
prowadzenia dodatkowych lekcji z tego języka jako
obcego oraz zajęć dydaktyczno-wyrównawczych.
• Języka polskiego uczymy pod kątem przydatności w
życiu codziennym, aby uczniowie jak najszybciej
zauważyli korzyści płynące z jego opanowania.
Współpraca z rodziną ucznia
• Kontakt z rodzicami czy też opiekunami dziecka
ułatwia jego poznanie oraz zrozumienie. Jeżeli uda
się ich zaangażować w życie szkoły, to wyrobi się w
nich poczucie przynależności do wspólnoty, jaką jest
szkoła, a więc i odpowiedzialności za nią.
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 12
Asystent kulturowy jako pomoc nauczyciela
• Szkoły, do których uczęszczają uczniowie cudzoziemscy, mogą
ubiegać się o zatrudnienie pomocy nauczyciela czy asystenta
kulturowego.
• Asystent kulturowy to przydatny „łącznik” pomiędzy nauczycielami i
polskimi uczniami a uczniami cudzo- ziemskimi i ich rodzinami.
• Bardzo ważnym zadaniem asystenta jest aktywna pomoc w
rozwiązywaniu konfliktów między uczniami polskimi a cudzoziemskimi,
powstałych na tle różnic kulturowych.
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 13
Wielokulturowość –
problem czy wyzwanie?
Część
warsztatowa
Ćwiczenie 1. „Studium przypadku”
Prowadzący warsztat wyświetla film przedstawiający
prawdziwą historię. Może pokazać jeden film wybrany z
dwóch przypadków, albo pokazać oba. Następnie dzieli
uczestników na cztery grupy (jeśli pokazał jeden film) bądź
osiem grup (jeśli pokazał oba filmy). Każda grupa ma za
zadanie odpowiedzieć na jedno z pytań do przedstawionej
historii (wygenerować jak najwięcej rozwiązań i zapisać je).
Następnie grupy odczytują swoje odpowiedzi.
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 15
Przypadek 1.
• Przykład Aslana https://youtu.be/XL4BPQ1d63w
• Pytania do grup:
• 1. Co może zrobić uczeń , który przyjechał z Czeczenii i trafia do
szkoły Aslana?
• 2. Co może zrobić nauczyciel, do którego klasy przychodzi uczeń z
innej kultury?
• 3. Co może zrobić pedagog/psycholog w szkole Aslana?
• 4. Co mogą zrobić rodzice dziecka, które trafia do szkoły Aslana?
27.01.2021 Tytuł prezentacji 16
Przypadek 2.
• Przykład Hani https://youtu.be/JY-NQLaGyAk
• Pytania do grup:
• 1. Co Hania zrobiła i co mogłaby zrobić jeszcze, kiedy trafiła do
polskiej strony?
• 2. Co może zrobić nauczyciel Hani, kiedy dziewczynka przychodzi
do jego klasy?
• 3. Co może zrobić pedagog/psycholog szkolny?
• 4. Co mogą zrobić rodzice Hani?
27.01.2021 Tytuł prezentacji 17
Pytania, które prowadzący może zadać przy
omawianiu ćwiczenia 1.
• Czy ktoś miał trudność z tym zadaniem? Na czym ta
trudność polegała?
• Czy ktoś uważa, że w danym przypadku, można by
zaangażować więcej osób? Kto by to był i na czym miałaby
polegać jego rola?
• Czy sytuacja przedstawiona w filmie, pozwala wyciągnąć
jakieś wnioski do własnej pracy zawodowej?
27.01.2021 Tytuł prezentacji 18
Ćwiczenie 2. „Odgrywanie scenek”
• Prowadzący dzieli uczestników na trzyosobowe grupy.
Jedna osoba w grupie jest uczniem, druga nauczycielem, a
trzecia obserwatorem. Obserwator ocenia scenkę i zapisuje
uwagi na kartce. Prowadzący rozdaje na kartkach lub
wyświetla na rzutniku opisy trudnych sytuacji uczniów. Grupy
odgrywają scenkę, tak by spróbować znaleźć rozwiązanie tej
sytuacji. Grupy odgrywają trzy rozmowy, za każdym razem
inna osoba jest nauczycielem, uczniem i obserwatorem.
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 19
Uczeń 1. – Adam, 13 lat
• Niedawno wraz z rodzicami wrócił do Polski z emigracji. Z kraju wyjechał, gdy
miał 3 lata. Mówi dobrze po polsku.
• Punkt widzenia nauczyciela: Nauczyciele skarżą się, że nie przestrzega on
zasad panujących w szkole. Mówi do nauczycieli po imieniu, odzywa się bez
sygnalizowania swojego zamiaru poprzez podniesienie ręki, a czasem
wychodzi z sali nie informując nauczyciela o tym, po co idzie.
• Punkt widzenia ucznia: W poprzedniej szkole nikt nie mówił do nauczyciela
per Pan/i. Każdy mógł wypowiedzieć się, kiedy miał coś do powiedzenia oraz
wyjść z sali w razie potrzeby po cichu, by nie przerywać zajęć. Nikt nie
poinformował Adama, o zasadach panujących w polskiej szkole.
27.01.2021 Tytuł prezentacji 20
Uczeń 2. – Zeina, 10 lat
• Dziewczynka przeprowadziła się wraz z rodzicami i rodzeństwem
do Polski.
• Punkt widzenia nauczyciela: Zeina nie przychodzi do szkoły w
piątki. Nie odrabia prac domowych. Często nie reaguje na
polecenia nauczyciela.
• Punkt widzenia uczennicy: Zeina bardzo słabo mówi po polsku.
Często nie rozumie, co mówi nauczyciel. Posługuje się alfabetem
arabskim. Jest muzułmanką i co piątek jedzie z rodziną do
meczetu, który znajduje się w innym mieście.
27.01.2021 Tytuł prezentacji 21
Uczeń 3. Dika, 7 lat
• W klasie pierwszej jest dziewczynka pochodzenia romskiego.
• Punkt widzenia nauczyciela: Dziewczynka słabo mówi po polsku.
Nigdy nie ma stroju na wf. Nie integruje się z klasą.
• Punkt widzenia ucznia: Mama nie daje mi stroju na wf, bo mówi,
że spodnie mogą nosić tylko chłopcy. Większość naszej klasy to
chłopcy, a mi nie wolno się z nimi kolegować. W domu mówię w
innym języku i nie rozumiem, o czym rozmawiają dziewczynki z
klasy.
27.01.2021 Tytuł prezentacji 22
Pytania, które prowadzący może zadać podczas
omawiania ćwiczenia 2.
• Jakie znaleźliście rozwiązania w podanych sytuacjach?
• Co sprawiało trudność w znalezieniu rozwiązania?
• Jak czuliście się jako uczniowie w trudnej sytuacji?
• Kogo jeszcze można uwzględnić w takiej rozmowie?
27.01.2021 Tytuł prezentacji 23
Podsumowanie
Wielokulturowość jest coraz
powszechniejszym zjawiskiem.
Dlatego warto wiedzieć, jak
postępować z uczniem z innej
kultury.
• Czy na warsztacie były jakieś
nieznane Ci wcześniej informacje?
• Jakie wskazówki do swojej pracy,
wyniosłeś/aś z tego warsztatu? Co
Ci się przyda w pracy?
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 24
Literatura
• Lachowicz, B. (red.). (2015). Uczniowie z różnych kultur w szkole. Warszawa: ORE
• Białek, K. (red). (2015). Międzykulturowość w szkole, Poradnik dla nauczycieli i
specjalistów. Warszawa: ORE
• Vasyuta, O. (2005). Wielokulturowość współczesnego społeczeństwa. Forum
Politologiczne, tom 2, s. 125-136
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 25
Dziękujemy!
Magdalena Chmielewska
Patrycja Deniszewska
Link do prezentacji
27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 26

More Related Content

Similar to Wielokulturowość w szkole - warsztaty dla nauczycieli i nie tylko

Mis etyczek zwiedza świat
Mis etyczek zwiedza światMis etyczek zwiedza świat
Mis etyczek zwiedza świat
Marta77777
 
PL-lo_4-m.unuk-2
PL-lo_4-m.unuk-2PL-lo_4-m.unuk-2
Innowacja2017
Innowacja2017Innowacja2017
Innowacja2017
e t.g.
 
Prezentacja kuratorium 26.03.2014
Prezentacja kuratorium 26.03.2014Prezentacja kuratorium 26.03.2014
Prezentacja kuratorium 26.03.2014wiosenka
 
Flipped classroom
Flipped classroomFlipped classroom
Flipped classroom
paulinabiwan
 
Zasady tworzenia i funkcjonowanie klasy integracyjnej
Zasady tworzenia i funkcjonowanie klasy integracyjnejZasady tworzenia i funkcjonowanie klasy integracyjnej
Zasady tworzenia i funkcjonowanie klasy integracyjnej
Alicja Wujec Kaczmarek
 
E-sp_79-e.iwanska-2
E-sp_79-e.iwanska-2E-sp_79-e.iwanska-2
Prog wych
Prog wychProg wych
Prog wych
elemis36
 
Prezentacja systemy edukacyjne_europa
Prezentacja systemy edukacyjne_europaPrezentacja systemy edukacyjne_europa
Prezentacja systemy edukacyjne_europa
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
 
Rola pedagoga pp1
Rola pedagoga pp1Rola pedagoga pp1
Rola pedagoga pp1vannillia
 
Rola pedagoga pp1
Rola pedagoga pp1Rola pedagoga pp1
Rola pedagoga pp1vannillia
 
Rola pedagoga pp1
Rola pedagoga pp1Rola pedagoga pp1
Rola pedagoga pp1vannillia
 
Potrzeby specjalne z perspektywy doskonalenia szkoły
Potrzeby specjalne z perspektywy doskonalenia szkołyPotrzeby specjalne z perspektywy doskonalenia szkoły
Potrzeby specjalne z perspektywy doskonalenia szkołysylwusienkusia
 
Pedagogika - zagadnienia tematyczne
Pedagogika - zagadnienia tematycznePedagogika - zagadnienia tematyczne
Pedagogika - zagadnienia tematyczne
knbb_mat
 
Projekt międzykulturowy
Projekt międzykulturowyProjekt międzykulturowy
Projekt międzykulturowyDaria Sominka
 
Dzieci z zespołem downa w klasach integracyjnych
Dzieci z zespołem downa w klasach integracyjnychDzieci z zespołem downa w klasach integracyjnych
Dzieci z zespołem downa w klasach integracyjnychPaulinaCapp
 
Idziemy do szkoły! Jak razem pokonać próg szkolny (red. i tłum. z jęz. ang.),...
Idziemy do szkoły! Jak razem pokonać próg szkolny (red. i tłum. z jęz. ang.),...Idziemy do szkoły! Jak razem pokonać próg szkolny (red. i tłum. z jęz. ang.),...
Idziemy do szkoły! Jak razem pokonać próg szkolny (red. i tłum. z jęz. ang.),...
Julia Sarnecka, née Płachecka
 
Zalety i wady nauczyciela na starcie - prezentacja wyników badań
Zalety i wady nauczyciela na starcie - prezentacja wyników badań Zalety i wady nauczyciela na starcie - prezentacja wyników badań
Zalety i wady nauczyciela na starcie - prezentacja wyników badań
szkola20
 
Nauczanie sprawności mówienia online
Nauczanie sprawności mówienia onlineNauczanie sprawności mówienia online
Nauczanie sprawności mówienia online
Iwona Moczydłowska
 
Rozwijanie sprawności mówienia w edukacji zdalnej
Rozwijanie sprawności mówienia w edukacji zdalnejRozwijanie sprawności mówienia w edukacji zdalnej
Rozwijanie sprawności mówienia w edukacji zdalnej
Iwona Moczydłowska
 

Similar to Wielokulturowość w szkole - warsztaty dla nauczycieli i nie tylko (20)

Mis etyczek zwiedza świat
Mis etyczek zwiedza światMis etyczek zwiedza świat
Mis etyczek zwiedza świat
 
PL-lo_4-m.unuk-2
PL-lo_4-m.unuk-2PL-lo_4-m.unuk-2
PL-lo_4-m.unuk-2
 
Innowacja2017
Innowacja2017Innowacja2017
Innowacja2017
 
Prezentacja kuratorium 26.03.2014
Prezentacja kuratorium 26.03.2014Prezentacja kuratorium 26.03.2014
Prezentacja kuratorium 26.03.2014
 
Flipped classroom
Flipped classroomFlipped classroom
Flipped classroom
 
Zasady tworzenia i funkcjonowanie klasy integracyjnej
Zasady tworzenia i funkcjonowanie klasy integracyjnejZasady tworzenia i funkcjonowanie klasy integracyjnej
Zasady tworzenia i funkcjonowanie klasy integracyjnej
 
E-sp_79-e.iwanska-2
E-sp_79-e.iwanska-2E-sp_79-e.iwanska-2
E-sp_79-e.iwanska-2
 
Prog wych
Prog wychProg wych
Prog wych
 
Prezentacja systemy edukacyjne_europa
Prezentacja systemy edukacyjne_europaPrezentacja systemy edukacyjne_europa
Prezentacja systemy edukacyjne_europa
 
Rola pedagoga pp1
Rola pedagoga pp1Rola pedagoga pp1
Rola pedagoga pp1
 
Rola pedagoga pp1
Rola pedagoga pp1Rola pedagoga pp1
Rola pedagoga pp1
 
Rola pedagoga pp1
Rola pedagoga pp1Rola pedagoga pp1
Rola pedagoga pp1
 
Potrzeby specjalne z perspektywy doskonalenia szkoły
Potrzeby specjalne z perspektywy doskonalenia szkołyPotrzeby specjalne z perspektywy doskonalenia szkoły
Potrzeby specjalne z perspektywy doskonalenia szkoły
 
Pedagogika - zagadnienia tematyczne
Pedagogika - zagadnienia tematycznePedagogika - zagadnienia tematyczne
Pedagogika - zagadnienia tematyczne
 
Projekt międzykulturowy
Projekt międzykulturowyProjekt międzykulturowy
Projekt międzykulturowy
 
Dzieci z zespołem downa w klasach integracyjnych
Dzieci z zespołem downa w klasach integracyjnychDzieci z zespołem downa w klasach integracyjnych
Dzieci z zespołem downa w klasach integracyjnych
 
Idziemy do szkoły! Jak razem pokonać próg szkolny (red. i tłum. z jęz. ang.),...
Idziemy do szkoły! Jak razem pokonać próg szkolny (red. i tłum. z jęz. ang.),...Idziemy do szkoły! Jak razem pokonać próg szkolny (red. i tłum. z jęz. ang.),...
Idziemy do szkoły! Jak razem pokonać próg szkolny (red. i tłum. z jęz. ang.),...
 
Zalety i wady nauczyciela na starcie - prezentacja wyników badań
Zalety i wady nauczyciela na starcie - prezentacja wyników badań Zalety i wady nauczyciela na starcie - prezentacja wyników badań
Zalety i wady nauczyciela na starcie - prezentacja wyników badań
 
Nauczanie sprawności mówienia online
Nauczanie sprawności mówienia onlineNauczanie sprawności mówienia online
Nauczanie sprawności mówienia online
 
Rozwijanie sprawności mówienia w edukacji zdalnej
Rozwijanie sprawności mówienia w edukacji zdalnejRozwijanie sprawności mówienia w edukacji zdalnej
Rozwijanie sprawności mówienia w edukacji zdalnej
 

Wielokulturowość w szkole - warsztaty dla nauczycieli i nie tylko

  • 2. Grupa docelowa qNauczyciele qPsycholodzy szkolni qPedagodzy szkolni 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 2
  • 3. Cele warsztatu ü Zwrócenie uwagi na konieczność dostosowania podejścia nauczyciela do ucznia z innej kultury ü Pokazanie trudności z jakimi zmaga się uczeń z innej kultury ü Wskazanie na empatyczne podejście do ucznia ü Skłonienie do refleksji nad trudnościami, jakie dotyczą nauczyciela w kontakcie z uczniem z innej kultury 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 3
  • 4. Wielokulturowość – czym jest? Burza mózgów – ćwiczenie dla uczestników – wypisywanie skojarzeń 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 4
  • 5. Wielokulturowość – definicja Wielokulturowość (ang. multiculturalism) – współistnienie odmiennych wartości i tradycji określonych w ramach jednego organizmu państwowego. 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 5
  • 7. Trudności adaptacyjne „Sytuacja rodziny cudzoziemskiej jest niezwykle trudna w aspekcie psychologicznym, zmusza do ponownego zdefiniowania siebie jako uczestnika życia społecznego w nowym otoczeniu kulturowym w kontekście zmiany, która dokonała się w jego życiu. Członkowie rodziny pozostają sobą pod względem cech psychologicznych i fizycznych, ale zostają zmuszeni do wewnętrznego zintegrowania elementów dwóch lub wielu kultur. Czasem sytuacja ta powoduje również potrzebę określenia postawy wobec nowych wartości, innej religii, estetyki, moralności." 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 7
  • 8. Proces adaptacji – 4 fazy 1. Miesiąc miodowy – okres fascynacji nową kulturą 2. Szok kulturowy – czas, w którym dziecko zaczyna borykać się z codziennością w obcym kraju 3. Ożywienie – kiedy uczeń doświadcza tego, że jest w stanie sobie poradzić w wielu trudnych sytuacjach, poprawia się jego samopoczucie 4. Dopasowanie – pojawia się kiedy cudzoziemiec zaczyna rozumieć normy, wartości, symbole innego kraju 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 8
  • 9. Potrzeby dziecka cudzoziemskiego Ważnym zadaniem osób towarzyszących dziecku w przeżywaniu szoku kulturowego jest łagodzenie trudnych emocji poprzez stopniowe budowanie poczucia przynależności i bezpieczeństwa w nowym środowisku. 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 9
  • 10. Co może zrobić psycholog? • Znaleźć wspólną płaszczyznę komunikacji • Zdobyć kompetencje kulturowe • Przygotować uczniów i rodziców na przyjęcie cudzoziemców • Stworzyć profil ucznia • Zdiagnozować dziecko • Obserwować dziecko podczas zajęć w grupie rówieśniczej • Integrować uczniów w szkole wielokulturowej • Zneutralizować działanie szoku kulturowego • Rozwijać i podtrzymywać tożsamość • Monitorować postępy ucznia i frekwencję 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 10
  • 11. Zadania i rola nauczycieli Niezbędne informacje o uczniu • Nowy uczeń w szkole to wyzwanie, do którego należy się̨ dobrze przygotować, a więc przede wszystkim zebrać o nim istotne informacje, tj. skąd pochodzi, jak długo jest w Polsce, jak wygląda jego sytuacja rodzinna (rodzina pełna/nie- pełna), ocenić stopień znajomości języka polskiego oraz sprawdzić stan wiedzy z poszczególnych przedmiotów. Integracja w klasie • Na wychowawcach spoczywa odpowiedzialność za integrację uczniów - uchodźców z rówieśnikami i przygotowanie polskich uczniów na przyjęcie kolegów z innych krajów (rozmowy na temat sytuacji uchodźców i przyczyn ich wyjazdu z ojczyzny, uświadomienie różnic kulturowych, wyjaśnienie znaczenia tolerancji w procesie integracji). 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 11 Nauka • Bardzo ważna jest indywidualizacja pracy na wszystkich lekcjach oraz motywowanie uczniów - cudzoziemców do nauki (docenianie nawet niewielkich postępów). • Jeśli nie pomożemy naszym uczniom w osiągnięciu sukcesów edukacyjnych, będą usiłowali zwrócić na siebie uwagę w inny, niekoniecznie akceptowany społecznie sposób.
  • 12. Zadania i rola nauczycieli Zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze • W każdej placówce, do której uczęszczają dzieci nieznające języka polskiego, istnieje konieczność prowadzenia dodatkowych lekcji z tego języka jako obcego oraz zajęć dydaktyczno-wyrównawczych. • Języka polskiego uczymy pod kątem przydatności w życiu codziennym, aby uczniowie jak najszybciej zauważyli korzyści płynące z jego opanowania. Współpraca z rodziną ucznia • Kontakt z rodzicami czy też opiekunami dziecka ułatwia jego poznanie oraz zrozumienie. Jeżeli uda się ich zaangażować w życie szkoły, to wyrobi się w nich poczucie przynależności do wspólnoty, jaką jest szkoła, a więc i odpowiedzialności za nią. 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 12
  • 13. Asystent kulturowy jako pomoc nauczyciela • Szkoły, do których uczęszczają uczniowie cudzoziemscy, mogą ubiegać się o zatrudnienie pomocy nauczyciela czy asystenta kulturowego. • Asystent kulturowy to przydatny „łącznik” pomiędzy nauczycielami i polskimi uczniami a uczniami cudzo- ziemskimi i ich rodzinami. • Bardzo ważnym zadaniem asystenta jest aktywna pomoc w rozwiązywaniu konfliktów między uczniami polskimi a cudzoziemskimi, powstałych na tle różnic kulturowych. 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 13
  • 14. Wielokulturowość – problem czy wyzwanie? Część warsztatowa
  • 15. Ćwiczenie 1. „Studium przypadku” Prowadzący warsztat wyświetla film przedstawiający prawdziwą historię. Może pokazać jeden film wybrany z dwóch przypadków, albo pokazać oba. Następnie dzieli uczestników na cztery grupy (jeśli pokazał jeden film) bądź osiem grup (jeśli pokazał oba filmy). Każda grupa ma za zadanie odpowiedzieć na jedno z pytań do przedstawionej historii (wygenerować jak najwięcej rozwiązań i zapisać je). Następnie grupy odczytują swoje odpowiedzi. 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 15
  • 16. Przypadek 1. • Przykład Aslana https://youtu.be/XL4BPQ1d63w • Pytania do grup: • 1. Co może zrobić uczeń , który przyjechał z Czeczenii i trafia do szkoły Aslana? • 2. Co może zrobić nauczyciel, do którego klasy przychodzi uczeń z innej kultury? • 3. Co może zrobić pedagog/psycholog w szkole Aslana? • 4. Co mogą zrobić rodzice dziecka, które trafia do szkoły Aslana? 27.01.2021 Tytuł prezentacji 16
  • 17. Przypadek 2. • Przykład Hani https://youtu.be/JY-NQLaGyAk • Pytania do grup: • 1. Co Hania zrobiła i co mogłaby zrobić jeszcze, kiedy trafiła do polskiej strony? • 2. Co może zrobić nauczyciel Hani, kiedy dziewczynka przychodzi do jego klasy? • 3. Co może zrobić pedagog/psycholog szkolny? • 4. Co mogą zrobić rodzice Hani? 27.01.2021 Tytuł prezentacji 17
  • 18. Pytania, które prowadzący może zadać przy omawianiu ćwiczenia 1. • Czy ktoś miał trudność z tym zadaniem? Na czym ta trudność polegała? • Czy ktoś uważa, że w danym przypadku, można by zaangażować więcej osób? Kto by to był i na czym miałaby polegać jego rola? • Czy sytuacja przedstawiona w filmie, pozwala wyciągnąć jakieś wnioski do własnej pracy zawodowej? 27.01.2021 Tytuł prezentacji 18
  • 19. Ćwiczenie 2. „Odgrywanie scenek” • Prowadzący dzieli uczestników na trzyosobowe grupy. Jedna osoba w grupie jest uczniem, druga nauczycielem, a trzecia obserwatorem. Obserwator ocenia scenkę i zapisuje uwagi na kartce. Prowadzący rozdaje na kartkach lub wyświetla na rzutniku opisy trudnych sytuacji uczniów. Grupy odgrywają scenkę, tak by spróbować znaleźć rozwiązanie tej sytuacji. Grupy odgrywają trzy rozmowy, za każdym razem inna osoba jest nauczycielem, uczniem i obserwatorem. 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 19
  • 20. Uczeń 1. – Adam, 13 lat • Niedawno wraz z rodzicami wrócił do Polski z emigracji. Z kraju wyjechał, gdy miał 3 lata. Mówi dobrze po polsku. • Punkt widzenia nauczyciela: Nauczyciele skarżą się, że nie przestrzega on zasad panujących w szkole. Mówi do nauczycieli po imieniu, odzywa się bez sygnalizowania swojego zamiaru poprzez podniesienie ręki, a czasem wychodzi z sali nie informując nauczyciela o tym, po co idzie. • Punkt widzenia ucznia: W poprzedniej szkole nikt nie mówił do nauczyciela per Pan/i. Każdy mógł wypowiedzieć się, kiedy miał coś do powiedzenia oraz wyjść z sali w razie potrzeby po cichu, by nie przerywać zajęć. Nikt nie poinformował Adama, o zasadach panujących w polskiej szkole. 27.01.2021 Tytuł prezentacji 20
  • 21. Uczeń 2. – Zeina, 10 lat • Dziewczynka przeprowadziła się wraz z rodzicami i rodzeństwem do Polski. • Punkt widzenia nauczyciela: Zeina nie przychodzi do szkoły w piątki. Nie odrabia prac domowych. Często nie reaguje na polecenia nauczyciela. • Punkt widzenia uczennicy: Zeina bardzo słabo mówi po polsku. Często nie rozumie, co mówi nauczyciel. Posługuje się alfabetem arabskim. Jest muzułmanką i co piątek jedzie z rodziną do meczetu, który znajduje się w innym mieście. 27.01.2021 Tytuł prezentacji 21
  • 22. Uczeń 3. Dika, 7 lat • W klasie pierwszej jest dziewczynka pochodzenia romskiego. • Punkt widzenia nauczyciela: Dziewczynka słabo mówi po polsku. Nigdy nie ma stroju na wf. Nie integruje się z klasą. • Punkt widzenia ucznia: Mama nie daje mi stroju na wf, bo mówi, że spodnie mogą nosić tylko chłopcy. Większość naszej klasy to chłopcy, a mi nie wolno się z nimi kolegować. W domu mówię w innym języku i nie rozumiem, o czym rozmawiają dziewczynki z klasy. 27.01.2021 Tytuł prezentacji 22
  • 23. Pytania, które prowadzący może zadać podczas omawiania ćwiczenia 2. • Jakie znaleźliście rozwiązania w podanych sytuacjach? • Co sprawiało trudność w znalezieniu rozwiązania? • Jak czuliście się jako uczniowie w trudnej sytuacji? • Kogo jeszcze można uwzględnić w takiej rozmowie? 27.01.2021 Tytuł prezentacji 23
  • 24. Podsumowanie Wielokulturowość jest coraz powszechniejszym zjawiskiem. Dlatego warto wiedzieć, jak postępować z uczniem z innej kultury. • Czy na warsztacie były jakieś nieznane Ci wcześniej informacje? • Jakie wskazówki do swojej pracy, wyniosłeś/aś z tego warsztatu? Co Ci się przyda w pracy? 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 24
  • 25. Literatura • Lachowicz, B. (red.). (2015). Uczniowie z różnych kultur w szkole. Warszawa: ORE • Białek, K. (red). (2015). Międzykulturowość w szkole, Poradnik dla nauczycieli i specjalistów. Warszawa: ORE • Vasyuta, O. (2005). Wielokulturowość współczesnego społeczeństwa. Forum Politologiczne, tom 2, s. 125-136 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 25
  • 26. Dziękujemy! Magdalena Chmielewska Patrycja Deniszewska Link do prezentacji 27.01.2021 Wielokulturowość w szkole 26