.

1. UPADEK KOMUNIZMU W
POLSCE

2. KOMUNIZM:
• „Komunizm - ruch społeczno-polityczny wywodzący się z ideologii marksistowsko –
leninowskiej. Komunizm jako ideologia stanowi system poglądów głoszący
program całkowitego zniesienia ucisku i wyzysku społecznego oraz zbudowania
społeczeństwa bezklasowego, którego podstawę stanowiłaby państwowa własność
środków produkcji (maszyn, ziemi) i sprawiedliwy podział dóbr. Elementy ideologii
komunistycznej (np. dotyczące sprawiedliwości) można spotkać zarówno u Platona,
jak i Tomasza
z Akwinu.

3. Pierwszym krajem w europie,w którym dokonało się przejście od systemu
komunistycznego do demokracji parlamentarnej, była Polska. Upadek komunizmu
nastąpił tu w sposób pokojowy, na drodze negocjacji.

4. • Lech Wałęsa postanowił, że „Solidarność” powinna wyjść z podziemia. Rozpoczęta pod
koniec tal 80-tych polityka ustępstw była spowodowana splotem wielu okoliczności. Z
jednej strony była reakcją na sytuację w kraju: działalność opozycji, popieranej przez
kościół, niechęć społeczeństwa wobec władzy, pogłębiający się kryzys gospodarczy. Z
drugiej strony była też rezultatem sytuacji międzynarodowej. Wielki wpływ na sprawy
Polski miały pielgrzymki do ojczyzny Jana Pawła II. Powstał klimat, w którym zmiany w
Polsce stały się możliwe. Rok 1988 przyniósł kolejną podwyżkę cen żywności, za czym
idzie kolejna fala strajków i protestów. Odżyły solidarnościowe hasła, jak np. „Nie ma
chleba bez wolności”, czy też „Nie ma wolności bez Solidarności”.

5. Lech Wałęsa

6. • W sierpniu, minister spraw wewnętrznych C. Kiszczak mówił o możliwości spotkania z
przedstawicielami różnych środowisk społecznych i pracowniczych. Mówił, że spotkanie
mogłoby mieć charakter „okrągłego stołu”. Oferta ta była skierowana głównie do
„Solidarności”, która ją przyjęła. Obrady okrągłego stołu były poprzedzane długimi
negocjacjami między władzą, a opozycją. Obrazy zaczęły się na początku lutego 1989 r.
Przy stole zasiadło prawie 60 osób. Porozumienie podpisano na początku kwietnia.
Zawarta w nim została między innymi zgoda na ponowną rejestrację „Solidarności”.
Zagwarantowano powrót do pracy ludziom, którzy zostali z niej wyrzuceni w ramach
represji. Najważniejsza decyzja dotyczyła nowych wyborów parlamentarnych. Obrady
okrągłego stołu zakończyły się w kwietniu, termin wyborów ustalono na 4 czerwca
1989 r. Frekwencja wyborcza wyniosła 62,7%.W tej turze, „Solidarność” zdobyła 160 na
161 miejsc w sejmie i 92 na 100 – w senacie. W drugiej turze – 161 e sejmie i 99 w
senacie. Te wyniki zaskoczyły wszystkich. Solidarność nie spodziewała się aż takiego
sukcesu, a władze – aż takiej klęski. W które potem, odbyły się wybory prezydenckie.
Prezydentem został generał Wojciech Jaruzelski, premierem Tadeusz Mazowiecki.

7. • Co ze stosunkami Polsko – Żydowskimi? Upadek komunizmu zaważył
w zasadniczy sposób na stosunkach polsko-żydowskich i kontaktach obu kultur. Do
1989 r. kontakty te były niemal zamrożone. Teraz wreszcie zaczyna być normalnie. W
dalszym ciągu jednak problemem są stereotypy i uprzedzenia. Obydwa narody mają
negatywne wyobrażenia na swój temat, co znacznie utrudnia komunikację. Przez
wiele lat obie strony myślały tylko o sobie, skupiały się na swoich odczuciach i
emocjach. Teraz zaczyna się to zmieniać. Nie przysłużyła się dialogowi ostatnia afera
z wywiezieniem z Drohobycza malowideł Brunona Schulza. Zdaniem rabina Michaela
Schudricha, to nie powinno się zdarzyć i jest mu z tego powodu wstyd.

8. • Smutek wywołuje również fakt, że młodzi Żydzi, którzy przyjeżdżają do Polski, nie szukają
kontaktu z Polakami i z polską kulturą. Wynika to stąd, że naziści umieścili obozy dla Żydów na
ziemi polskiej i kolejne pokolenia Żydów przyjeżdżają tu by opłakiwać swoich przodków. Nie
tworzy to atmosfery do dialogu i trudno liczyć w najbliższym czasie na zmianę sytuacji. Dzięki
upadkowi komunizmu doszło też do odrodzenia życia religijnego polskich Żydów. Czasy
reżimu komunistycznego nie służyły rozwojowi jakiejkolwiek religii. Wiele osób
nie praktykowało, obawiało się kultywować wiarę żydowską. Niemożliwe było otwarte
przyznawanie się do religii żydowskiej. Żydzi przez wiele lat żyli na wewnętrznym wygnaniu.
Nawet jeśli byli Żydami, to nie mówili o tym swoim dzieciom. Zagłada polskich Żydów i okres
ateizacji spowodowały, że wykształcenie odpowiedniego kandydata na rabina stało się w
Polsce niemożliwe. Polska społeczność żydowska musiała więc "importować" rabina. W
Warszawie i Łodzi funkcję tę pełni Michael Schudrich, który przyznaje, że jego największym
sukcesem będzie wychowanie młodego polskiego rabina. Nadzieje budzi to, że dziś w prawie
każdej synagodze widać młodych ludzi; choć jeszcze sześć, siedem lat temu liczba młodzieży
praktykującej judaizm była bliska zeru. W Polsce jest około 20 tysięcy rodzin, w których
przynajmniej jeden z rodziców jest pochodzenia żydowskiego i stara się zachować elementy
tradycji.

9. • Postanowienia Okrągłego Stołu były typowym kompromisem i jak każdy kompromis –
nie wszystkich zadowoliły. Jednak już po kilku miesiącach okazało się, że ten kompromis
otworzył drogę do szybkiego, szybkiego zarazem całkowicie pokojowego upadku
systemu komunistycznego w Polsce. Komunizm, jako system gospodarczy i społeczny
skończył się w Polsce w 1989 roku. Premier Mazowiecki mówił: „Rząd, który utworzę, nie
ponosi odpowiedzialności za hipotekę, którą dziedziczy. Przeszłość podkreślamy grubą
linią. Odpowiadać będziemy jedynie za to, co uczyniliśmy, aby wydobyć Polskę z
obecnego stanu załamania. Jestem świadom, że dla moich rodaków najważniejsze jest
dziś pytanie, czy może być lepiej. Odpowiemy na to wszyscy.”

10. • W XX wieku zgładzono w egzekucjach 260 milionów ludzi. Trzy razy więcej, niż zginęło
w wojnach, łącznie z obydwoma wojnami światowymi. Z tych 260 milionów ludzi aż
240 milionów zabili komuniści, a tylko około 20 milionów wszelkie inne reżimy, łącznie
z hitlerowcami. Nie można więc obrażać się, gdy ktoś twierdzi, że komunizm nie był
lepszy od nazizmu i twierdzić, że jest to umniejszanie zbrodni Holocaustu.

11. KONIEC
Przygotowała Aleksandra Lenart