ataturkdonemiturkdispolitikasi

1. 6.ÜNİTE :
ATATÜRK
DÖNEMİ TÜRK
DIŞ POLİTİKASI
KONULAR
A)LOZAN
KAYNAKLI
SORUNLAR VE
ÇÖZÜMÜ
B)TÜRKİYENİN
BARIŞA
KATKILARI

2. A)Lozan Kaynaklı Sorunlar ve Çözümü
a-Yabancı Okullar Sorunu
b-Irak Sınırı
c-Nüfus Mübadelesi
d-Osmanlı Borçlar Sorunu
e-Boğazlar Sorunu
f-Hatay Sorunu
B)Türkiye’nin Bölge ve Dünya Barışına Katkıları
a-Kellog-Briant Paktına Üyelik 1929
b-Milletler Cemiyetine Üyelik 1932
c-Balkan Antantı 1934
d-Sadabat Paktı 1937
Lozan’da Türk heyeti

3. TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN DIŞ SİYASETİ
 Barışın korunması için Atatürk’ün benimsediği temel ilke,
‘’Yurtta barış,dünyada barış’’ilkesi olmuştur.
Mustafa Kemal Atatürk,yeni Türk devletini kurarken, milli sınırlar
içinde özgür ve bağımsız yaşama ilkesini birinci öncelik saymış ve
bundan kesinlikle taviz vermemiştir.
 Dış politikada,
 bağımsızlığa saygı ve ilişkilerde devletlerin eşitliği ilkesini kabul
etmiştir.

4.  Örnek
Atatürkçü düşüncede millî dış politikanın ilkelerinden
bazıları şunlardır:
Millî sınırlarımız içinde kalmak • Gerçekleştiremeyeceğimiz
emeller peşinde koşmamak
Uluslararası ilişkilerde, eşitliğe dayanan karşılıklı
dostluklar ve ittifaklar kurmak
Dış politikada bilim ve teknolojiyi yol gösterici olarak
kullanmak
Verilen ilkelere göre, Atatürk’ün dış politika anlayışı
hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Gerçekçidir. B) Yayılmacıdır.
C) Barışçıdır. D) Akılcıdır.

5. a)Yabancı Okullar Sorunu
 Lozan’da çözümü:Türk kanunlarına uyacaklardır.
 En çok Fransa ile tartışma konusu olmuştur.
 Kesin çözümü:Tevhidi Tedrisat Kanunu ile olmuştur.
 Ülkedeki bütün okullar MEB’e bağlanmıştır.
Yabancı Okulların Uyması Gereken Kurallar
 En az bir idarecinin Türk olması
 Türk dili,tarih coğrafya derslerinin Türk öğretmenler tarafından
okutulması
 Okulların Türk müfettişler tarafından denetlenmesi
 Misyonerlik çalışmalarında bulunmayacakları
 NOT:Bu duruma en çok Fransa tepki göstermiştir.Konu iç
mesela sayılıp Milletler Cemiyetine götürülmemiştir.

6. Robert Koleji

7. Örnek sorular
Atatürk Döneminde aşağıdaki gelişmelerden hangisi yabancı
okulların zararlı çalışmalarını önleyerek kültürün korunmasını
sağlamak amacıyla gerçekleştirilmiştir?
A) Tevhid-i Tedrisat Kanunu
B) Türk Dil Kurumu
C) Latin Harfleri
D) Türk Tarih Kurumu
Lozan Barış Antlaşması’nın ardından dış siyasette gerçekleşen
aşağıdaki gelişmelerden hangisini Türkiye, yabancı devletlerin
karışmasına izin vermeyip kendi içinde çözümlemiştir?
A) Nüfus mübadelesi C) Boğazlar
B) Yabancı okullar D) Musul sorunu

8. b)Irak Sorunu(Musul Sorunu)
 Lozan’da çözümü:Irak sınırının belirlenmesi Türk İngiliz
görüşmelerine ertelenmiştir. Sorunun dokuz ay içinde
çözülmemesi durumunda Milletler Cemiyeti’ne götürülmesi
kararlaştırılmıştır.
 Konu 1924’te Haliç Konferansı’nda ele alınmıştır .
İngiltere ısrarlı davranınca çözülememiş ve Milletler Cemiyetine
götürülmüştür.
 MC hazırladığı Brüksel raporuyla Musul’u Irak’a bırakmıştır.
 Türkiye bu durumu kabul etmeyip savaş hazırlığı yapmıştır.
 Doğu Anadolu da Şeyh Sait İsyanı’nın çıkması üzerine ordu isyanı
bastırmakla uğraşmış bütçe zayıflamıştır.
 Bu durum karşısında Türkiye ve İngiltere arasında Ankara
Antlaşması yapılmış Musul Irak’a bırakılmıştır.

9. Ankara Antlaşması 5 Haziran 1926
 Musul, İngiliz mandasındaki Irak’a bırakıldı.
 Bölge petrolleri gelirinin %10’u 25 yıllığına Türkiye’ye verilecektir.
 Sınırların korunması kabul edildi.
 Türkiye bir miktar para alarak %10’luk haktan vazgeçmiştir. (bu konu
kesin değildir)
 Not: Musul da yaşayan Türklerle ilgili karar alınmamıştır.Misakı Milli
de verilen en önemli tavizdir.
 Örnek
Musul ile aşağıdakilerden hangisi arasında ilişki
kurulamaz?
A) İngiltere C) Petrol
B) Ankara Antlaşması D) Mübadele

11. Yeni yapılan kalekollar

12. Şeyh Sait İsyanı 1925

13. Örnek sorular
Şeyh Sait İsyanı, Lozan’da çözülemeyen aşağıdaki
sorunlardan hangisinin aleyhimize çözümüne neden
olmuştur?
A) Boğazlar C) Hatay
B) Yabancı okullar D) Musul
Şeyh Sait ayaklanmasından sonra,
I. Firariler
II.Takrir-i Sükun
III. Başkomutanlık
Kanunlarından hangileri ile hükümete, Cumhuriyet rejimini
yerleştirmek amacı ile, gerekli önlemleri alması için özel
yetki verilmiştir?
A)Yalnız I B)Yalnız II
C)Yalnız III D) I ve II

15. c)Nüfus mübadelesi sorunu 1923-1930
 Lozan’da çözümü:Türkiye ve Yunanistan arasında
mübadele yapılması kararlaştırılmıştır.
 Mübadele dışı kalacaklar:İstanbul,Gökçeada,Bozcaada
Rumları
 Batı Trakya(İskeçe,Dedeağaç,Gümülcine)Türkleri’dir.
 Lozan’dan sonra uygulamalar sırasından sorun çıkmıştır.
 Sorunun sebebi Yunanistan’ın Türkiye de daha fazla Rum
bırakmak istemesidir.
 Etabli(Yerleşik)kavramının içeriği hakkında tartışma
yaşanmıştır.

16. Konu Milletler Cemiyeti ve Lahey Adalet Divanı’na
götürülmüş ancak MC sorunu çözememiştir.
 Bunun yanında Yunanistan Türklerin,Türkiye de Rumların
mallarına el koymuştur.
 Batı Trakya Türkleri ve İstanbul Rumları bölgeye yerleşme
tarihine bakmaksızın mübadele dışı tutulmuştur.
 Not:Balkan Antantı’nın yapılmasına giden en önemli adım
olmuştur.

17.  Örnek
I. Nüfus mübadelesi
II. Kardak kayalıkları
III. Kara sularının 6 milden 12 mile çıkarılması
Türkiye ile Yunanistan arasında yukarıdaki
konulardan
hangileriyle ilgili olarak yaşanan sorun
Atatürk zamanındadır?
A) Yalnız I B) Yalnız III
C) I ve II D) II ve III

18. d-Osmanlı Borçları Sorunu
Lozan da çözümü:Osmanlı Devletinden
1854’ten itibaren ayrılan devletlere
paylaştırıldı.
1929 krizi çıkınca Türkiye borcunu
ödeyemedi.
1933’te yeni bir borç sözleşmesi yapıldı.
Türkiye borcunu 1954’e kadar ödedi.
Bu konu en çok Fransa'yla sorun olmuştur.

19. Duyunu Umumiye Binası günümüzde İstanbul Erkek Lisesi

22. e-Boğazlar Sorunu: Lozan’da çözümü:
 Boğazların yönetimi başkanı Türk olan uluslararası bir komisyona
bırakılmıştır.
 1930 -1936 arasında Dünyada gelişmeler
 Almanya Versay Antlaşmasını tanımayacağını açıkladı. İtalya
Habeşistan’ı işgal etti.
 Japonya Mançurya’yı işgal etti.
 Not: Türkiye güvenliğinin tehlikeye düştüğünü söyleyerek Boğazlar
Sözleşmesi’nin yeniden düzenlenmesini istedi.
 Montrö Boğazlar Sözleşmesi imzalandı.

23. Montrö Boğazlar Sözleşmesi 20 Temmuz 1936
 Türkiye Boğazlar bölgesine asker yerleştirebilecektir.
 Boğazların yönetimi Türkiye’ye bırakılacaktır.
Önemi:
 Türkiye’nin egemenlik hakları tam olarak sağlandı.
 Önemi arttı.
 Ticaret gemisi geçişlerine sınırlama getirilmemiştir.
 Savaş gemilerinin geçişi barış ve savaş durumuna göre
değişmektedir.

25. Örnek sorular
 Sevr Antlaşmasıyla kurulan ‘Boğazlar Komisyonu’
aşağıdaki antlaşmalardan hangisiyle kaldırılmıştır?
A) Mondros Ateşkes Antlaşması
B) Montrö Boğazlar Sözleşmesi
C) Mudanya Ateşkes Antlaşması
D) Lozan Barış Antlaşması
 Atatürk Dönemi dış politikasında aşağıdaki devletlerden
hangisi ile sorunları çözmek amaçlı diplomatik ilişki
kurulduğu söylenemez?
A) İngiltere C) Fransa
B) Yunanistan D) Sovyet Rusya
 Aşağıdakilerden hangisi Lozan Barış Antlaşması’ndan
sonra devam eden sorunlardan biri değildir?
A) Kapitülasyonlar C) Boğazlar
B) Irak sınırı D) Hatay

27. f-Hatay Sorunu
 Lozan’da çözüm:Hatay kaybedilmiştir.Lozandan sonra 1936 da Fransa
Hatay’dan çekilmiş,Hatay’ı Suriye’ye bırakmıştır.
 Türkiye konuyu Milletler Cemiyetine götürmüştür.
 1938’de Hatay Türk Devleti kurulmuştur.
 29 Haziran 1939 da Hatay Meclisi Türkiye’ye katılma kararı almıştır.
 Böylece sınırlarımız son halini almıştır.
 Atatürk bu konu için çok çaba harcamıştır.
 Örnek soru Mustafa Kemal Atatürk ‘’ Kırk asırlık Türk
yurdu düşmanı elinde esir kalmaz’’ diyerek
aşağıdakilerden şehirlerden hangisinin mutlaka
Misakımilli sınırlarına katılacağını belirtmiştir?
A) Urfa C) Antep
B) Maraş D) Hatay

29. B)Türkiye’nin Bölge ve Dünya Barışına Katkıları
a-Kellog-Briant Paktına Üyelik – 1929
Kellog Amerika’nın Briant Fransa’nın dış işleri bakanlarıdır.
 Savaşı yasaklayan barışı korumayı amaçlayan pakttır.
 Türkiye 1929 da üye olmuştur.
b-Milletler Cemiyetine Üyelik – 1932
 Milletler cemiyeti 1920de kurulmuştur.
 Amacı savaşı önlemektir.
 Türkiye davet üzerine katılmıştır.
 Dünya barışına katkı yapmıştır.
 Cemiyet II.Dünya Savaşı’na engel olamamıştır.

31. c-Balkan Antantı’nın kurulması 1934
Kurulmasına sebep olan gelişmeler
 Almanya’da Hitlerin, İtalya da Musollini’nin Balkanları
tehdit etmesi ve Bulgaristan’ın sınırlarını genişletme isteği
 Üye ülkeler:
 Türkiye -Yunanistan -Yugoslavya -Romanya
Maddeleri:
 Ortak sınırlara saygılı olunacak
 Balkanlara dışarıdan gelecek saldırılara birlikte karşı
konulacaktır.

32. örnek sorular
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin Balkan
Antantı’na katılmasının amaçlarından biri
değildir?
A) Sınırlarını genişletmek
B) Komşu devletlerin dostluğunu kazanmak
C) Devletler arası ilişkilerde rol almak
D) Batı sınırlarının güvenliğini sağlamak
Balkan Antantı’nın yapılmasında,
I.İtalya
II.Almanya
III.Rusya
Hangilerinin saldırgan tutumu etkili olmuştur?
A)Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız

34. d-Sadabat Paktı 1937
Yapılma Nedeni:İtalya’nın Habeşistan’ı işgali ve Doğu
Akdeniz’i tehdit etmesidir.
Üye ülkeler:
 -Türkiye -İran -Irak -Afganistan (Suriye katılmamıştır.)
Kapsamı:
 Üye ülkeler birbirinin iç işlerine karışmayacaktır.
 Ortak sınırlara saygı gösterilecektir.
Önemi:
 Orta Doğu ülkeleri arasında yapılan ilk pakttır.

35. Sadabat paktının İmzalandığı saray-İran

36. Örnek sorular
 8 Temmuz 1937’de Tahran’da Türkiye, İran, Irak ve
Afganistan arasında imzalanan ve Orta Doğu barışını
hedefleyen sözleşme aşağıdakilerden hangisidir?
A) Balkan Antantı C) Afganistan Dostluk
Antlaşması
B) Sadabat Paktı D) Montrö Boğazlar
Sözleşmesi
 I. Balkan Antantı’nın imzalanması
II. Sadabat Paktı’nın yapılması
III. NATO’ya üye olunması
IV. Milletler Cemiyeti ile ortak hareket edilmesi
Türkiye’nin II. Dünya savaşı tehlikesi üzerine
verilen gelişmelerden hangilerini gerçekleştirdiği
söylenemez?

38. TÜRK ORDUSU
 Cumhuriyet döneminde ordumuzun günün koşullarına
göre geliştirilmesi için çalışıldı. Kara, Deniz ve Hava
Kuvvetleri olarak yeniden örgütlendi.
 Bu çalışmalar sonucu ordumuz, içten veya dıştan
gelebilecek herhangi bir tehlikeye karşı hazır duruma
getirildi. Milli savunma hizmetlerini yürütmek,
ordumuzun ihtiyaçlarını karşılamak, vatandaşların
askerlik görevlerini düzeltmek için Milli Savunma
Bakanlığı kuruldu.

39. ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜ
ATATÜRK’ÜN
TABUTUNUN AÇILDIĞI GÜN
(9 Kasım 1953)
8 kasım 1953 Pazar gecesi saat 23.00’da
Prof.Dr.Kamile Şevki Mutlu’nun ev telefonu
çaldı. Prof. Mutlu Ankara Üniversitesi Tıp
Fakültesi Histoloji ve Ambriyoloji kürsüsü
başkanı idi. Patalog’du.Arayan ise Ankara
Valisi Kemal Aygün’dü .

40. Kemal Aygün , hocam dedi,”10 Kasım günü
Atamızın naaşını Anıtkabir’e taşıyacağız. Bunun
için bir komite kurduk. Ancak naaşın bozulmadan
korunduğunu belgelemek için muayene etmenizi
rica ediyoruz .’’Prof.Mutlu önce reddetti. Prof, o
sırada kırk derece ateşle yatıyordu . Hastalığını
gerekçe göstererek bu görevi yapmak istemedi
ancak vali ısrar etti:Ben sizi sarar sarmalar
götürürüm , bu tarihi bir görev dedi.
Prof. kabul etti ve 9 Kasım sabahı Etnografya
müzesine gitti. Başbakan Adnan Menderes orada
idi. Mutlu, görevden affını istemekle ne büyük hata
ettiğini o zaman anladı. Gerçekten tarihi bir andı bu
.

41. Atanın gül ağacından olan tabutu , 4
Kasım günü , geçici kabrinden çıkarılıp
müzenin holündeki mermer katafalka
konulmuştu .
Bir hafta boyunca sıra ile öğrenciler,
subaylar ve
generaller katafalk başında nöbet
tutmuştu .
Nihayet tabutun açılma günü gelipte
komite

42. ATATÜRK’ÜN TABUTU

43. Nefeslerin Tutulduğu An
Bunun üzerine tabutun vidaları söküldü. Tahta
tabutun içinde madeni bir sanduka bulunuyordu. Bu
sandukada gaz birikmiş olma ihtimali düşünülerek önce
bir burgu ile delik açıldı. Gaz ya da koku
çıkmadı.Sanduka talaş doluydu.Sandukanın içi,
muhafaza solüsyonu ile ıslatılmış tahta talaşı doluydu.
Bu talaş, naaşın ayak yönüne doğru toplandı.Talaşın
arasında,ağzı kapalı ve içi sıvı dolu bir şişe bulundu.
Bu,cesedi muhafaza için kullanılan solüsyondan bir
numuneydi. Üzerinde terkibi yazılıydı. Ata'nın naaşı
beyaz kefene sarılmış, sonra kahverengi bir
musambayla kaplanmıştı.Sargıları açmaya başladılar.

44. Herkes nefesini tutmuştu. Çünkü, "Naaş
çürüyüp bozulmuş, çıkan gazlar tabutu
patlatmış,nöbetçi er, kokudan bayılmış" diye bir
sürü söylenti geziniyordu. Ve 15 yıl sonra ilk
kez Ata'nın yüzünü göreceklerdi.Kefenin
sargıları aralanınca Prof. Kamile Sevki Mutlu,
orada bulunanların yardımıyla katafalka çıktı ve
Atatürk'ün yüzüne baktı. Ata'nın derisi
kahverengi bir hal almış, ama yüz hatları
bozulmamıştı. Menderes sapsarı
olmuştu.

45. Prof. Mutlu, gördüğü tabloyu daha sonra şöyle
anlatacaktı:"Yüzünü örten ıslak pamuk kitlesi kaldırılınca
Ata'nın heykel gibi duran yüzü ile karşılaştım. Uzun sarı
saçlarından ince bir tutam, sol göz kapağının üzerine
düşmüştü. Atatürk, Dolmabahçe Sarayı'ndaki yatağında
uyuyor gibiydi."
Prof. Mutlu, kenarda bekleyen komite üyelerini tabutun
başına çağırdı. Onlar da tek tek tabutun içine baktılar.En başta
Başbakan Adnan Menderes vardı. Koyu renk takım elbisesi
içindeki Menderes de yanındakilerin yardımıyla katafalka
çıktı,ürkek bir şekilde aşağı,tabuta doğru baktı. O an ne
olduğunu Prof. Kamile Mutlu'dan aktaralım:

46. "Menderes çok heyecanlandı.Rengi sapsarı oldu. Bir de baktım
ki, müzenin kapısına dogru gidiyor. Atatürk'ün yüzüne bakmadı.Tahmin
ediyorum, kendinde o kuvveti bulamadı. En sona Abdülhalik Renda
kalmıştı. O da Ata'yla karşı karşıya gelir gelmez tabutun yanına
yığılıverdi.
Salondaki herkes Atatürk'ü tek tek gördükten sonra naaş,tekrar
solüsyonla ıslatıldı. Ata'nın başı pamuklarla örtüldü ve vücudu beyaz
kefenle sarıldı. Bu sırada bir komiser,orada görevli adli tıp doçenti
Dr.Cahit Özen'in yanına yaklaşıp avucunda taşıdığı bir kâgıdı gösterdi
ve şöyle dedi:
"Bu kâğıdi,Atatürk'ün hemşiresi Makbule Hanım gönderdi.Kefenin
içine Atatürk'ün göğsü üstüne konmasını istiyor. "Doç.Özen, kâğıda bir
göz attı. Eski Türkçe bir şeyler yazılıydı.

47. "Böyle bir kâğıdı Atatürk kabul etmez. Bize kızar, darılır."
dedi.Komiser kâğıdı katlayıp cebine koydu ve uzaklaştı. Bütün
işlemler bittikten sonra salonda bulunanlar naaşın iki yanından
geçip hep bir ağızdan besmele çektiler ve cesedi yeni tabuta
yerleştirdiler. Bu tabut da 15 yıl içinde yattığı büyük gül ağacı
tabutun içine konuldu. Üzeri bayrakla örtüldükten sonra kapağı
kapatıldı.
Ve 10 Kasım sabahı, Ata'nın naaşı 15 yıl önce onu
Dolmabahçe'den Ankara'ya taşıyan top arabasına yerleştirilip
son durağı olacak Anıtkabir'e taşındı. Artık ebediyen orada
kalacaktı...

48. Atatürk'ün tabutu, Menderes'in huzurunda açılmıştı Ata'nın
15 yıl Etnografya Müzesi'nde bekletilen naaşı,12 askerin
omuzları üzerinde oradan alınışı ve 136 asteğmenin çektiği bir
top arabası ve matem marşı eşliğinde Anıtkabir'e
taşınmıştı.Radyodan naklen yayımlanan o görkemli tören, en
az 15 yıl önceki kadar hüzünlüdür.Ancak o törenden hemen
önce yaşananlar, tarihçilerin pek ilgisini çekmemiştir. Bilindiği
gibi, Anitkabir yapılana dek, Atatürk'ün naaşının korunabilmesi
için "tahnit" denilen bir işlem yapılmıştı.

49. Nakilden önce, bu işlem için bir komite kuruldu. O
komite,törenden bir gün önce, Başbakan Adnan Menderes'in
huzurunda Atatürk'ün tabutunun açılmasını kararlaştırdı.Tabut
açılınca tahnit
bozulacak ve ceset çürümeye başlayacaktı.Bir başka deyişle
Atatürk'ün (mumyalanmış gibi) korunmuş naaşını son görenler,
o törene katılanlar olacaktı. Atatürk'le ilgili belgesel çalışmaları
sırasında o törene
katılanların bir kısmıyla konuşmuştuk.Bu yazıda yer alan
bilgilerin bir kısmı o tanıklıklara, önemli bir bölümü ise değerli
Atatürk araştırmacısı Prof. Dr. Utkan Kocatürk'ün, Prof.Dr.
Kamile Sevki Mutlu ile yaptığı sohbetten aktardıklarına
dayanıyor.
Ata'nın yarım asır önceki son yolculuğu, sanırım bu ayrıntılarla
daha da ilginç bir boyut kazanıyor.

50. Atatürk'ü son görenler anlatıyor:
'Yüzünde iki günlük sakal vardı'
Osman Ersoy ve Halide Intepe, 10 Kasım 1953'te Etnografya Müzesi'nde asistan
olarak çalışıyorlardı. O yüzden 50 yıl önceki o töreni ve tabutun içindeki Atatürk'ü son
kez görme fırsatı buldular.
İzlenimlerini şöyle anlattılar:
OSMAN ERSOY: "Sağlığında görmemiştim Atatürk'ü... Korkunç heyecanlıydım. Biz
çalışanlar, asistanlar, memurlar sıra ile katafalka çıktık. Oldukça sararmış ve küçülmüş
bir çehre... 1 - 2 günlük sakalı vardı. Kasları fevkalade iyi şekilde fark ediliyordu."'
Gözleri aralıktı'
HALIDE INTEPE: "Tabut kapanmadan en son gittim baktım.Başı yana doğru eğikti.
Yüzü hiç bozulmamıştı. Azıcık sakalları çıkmıştı.Hani insan hasret giderek ölürse,
gözleri aralık kalırmış ya, öyle aralıktı gözleri... Ama bir ölü yüzü yoktu. Uyuyor
gibiydi."

51. Nefeslerin tutulduğu an...
Tarih: 10 Kasım 1953. Mermer lahit
sökülmüş, betonlar kırılmış, tabutu
kaldıracak zincirli makaralar lahit
salonunun tavanına yerleştirilmişti.
Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Meclis
Başkanı Refik Koraltan, Başbakan
Adnan Menderes ve devletin en üst
düzeyi, tabutun çevresindeler...

52. Tabut ortaya çıkıyor
Lahdin üzeri tamamen
açılmış, Atatürk'ün
cenazesini 15 yıldan
beri muhafaza eden
kurşun tabut ortaya
çıkmıştı.

53. Kız kardeşinin gözyaşları
Atatürk'ün kız kardeşi Makbule
Atadan, başını tabuta dayıyor
ve dakikalarca öyle kalıyordu.
Belki çok uzaklarda, Selanik'te
kalan günleri yâd ediyor; belki
de ağabeyinin ruhuna dualar
gönderiyordu.

54. Atatürk'ün tabutu birazdan
salona çıkartılmış olacak.
Cumhurbaşkanı Celâl Bayar,
Meclis Başkanı Refik Koraltan,
Başbakan Adnan Menderes ve
devletin en üst düzeyi tabutun
çevresindeler.

55. Tabut salonun zeminine
yerleştiriliyor.
Adnan Menderes birazdan
‘Hanımefendi, buyurunuz’
diyecek ve Atatürk'ün kız
kardeşi Makbule Atadan'ı
tabutun yanına götürecek...

56. Makbule Hanim
hıçkırıklar içinde takip
ediyor.
Etnografya Müzesi'nden
Anıtkabir'e doğru yol alan
korteji.

57. Son saygı
duruşu
Üniversite gençliği,
Atatürk'ün Etnografya
Müzesi'nde son saygı
duruşunu yapıyor.

58. Dış Politika: Boşluk doldurma etkinliği
1.Türkiye dünya barışına katkıda bulunmak için Milletler_ _ _
_ _ _’ ne üye olmuştur.
2.Türkiye ile _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ arasında nüfus mübadelesi
yaşanmıştır.
3.Türkiye’nin kara sınırları _ _ _ _ _ ‘ın anavatana
katılmasından sonra son şeklini almıştır.
4.İngiltere ile _ _ _ _ _ sorunu yaşanmıştır.
5.Türkiye, Irak, İran ve Afganistan Ortadoğu’nun barış ve
huzurunu sağlamak için 1937’de _ _ _ _ _ _ _ Paktı’nı
kurmuşlardır.
6.Türkiye _ _ _ _ yılında Milletler Cemiyeti’ne üye olmuştur.
7.Türkiye, Yugoslavya, Yunanistan ve Romanya, Almanya ve
İtalya’nın yayılmacı politikasına karşı 1934’te _ _ _ _ _
_ Antantı kurmuşlardır.
8.Boğazlar üzerindeki Türk egemenliği _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

59. 9._ _ _ _ _ _ _ _ _ ‘nin Musul’la yakından ilgilenmesinin nedeni Musul’un
sahip olduğu petrol rezervleridir.
10.II.Dünya Savaşı’ndan sonra dünya barışını korumak ve sürdürmek için
Birleşmiş _ _ _ _ _ _ _ _ _ kurulmuştur.
11.1926 _ _ _ _ _ _ Anlaşması ile Türkiye, Musul ve Kerkük’ü İngiliz
mandasındaki Irak’a bırakmıştır.
12.Türkiye, 24 Temmuz 1923 _ _ _ _ _ Antlaşması ile Misak-ı Milli’ye
büyük ölçüde gerçekleştirilmiştir.
13._ _ _ _ _ Lozan Barış Görüşmelerinde Boğazlar üzerindeki egemenliğin
Türkiye’ye bırakmasını tezini desteklemiştir.
14._ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Yunanistan ile arasındaki sorunlar nedeniyle Balkan
Antantına katılmamıştır.
15.Türkiye ekonomik alandaki özgürlüğünü _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
_ kaldırılması ile elde etmiştir.
16.Lozan Antlaşması ile _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Türk vatandaşı sayılmıştır.

60. 17.Türkiye dış politikada “Yurtta _ _ _ _
, cihanda sulh” ilkesi ile hareket etmiştir.
18.Türkiye Milletler Cemiyeti’ne üye olarak _ _ _ _ _ _ _ _ _
_ ‘da ki etkinliğini arttırmıştır.
19.Atatürk _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _’nda hayata
gözlerini yummuştur.
20. Yeni Türk Devleti’nin uluslar arası ilişkilerinin temelini_ _ _
_ Antlaşması oluşmuştur.
21. 5 Haziran 1926’da Türkiye ile İngiltere arasında imzalanan
Ankara Antlaşması ile _ _ _ _ _ sınırlarımızın dışında
kalmıştır.
22.1936 yılında imzalan _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ile
Boğazlar,
Türkiye’nin egemenliğine bırakılmıştır.
23.Türkiye Cumhuriyeti sınırlarına dahil olan son toprak parçası
_ _ _ _ _’dır

61. 25.Türkiye, İran, Afganistan ve _ _ _ _ devletleri aslında Sadabat Paktı
imzalanmıştır.
26.Musul meselesi konusunda uluslararası bir kurul olan _ _ _ _ _ _ _ _
_ _ _ _ _ _ _ _ _ İngiltere lehine karar vermiştir.
27 _ _ _ _ _ _ _ _ Kanunun kabulü ile yabancı okullar denetlendi .
28-_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Lozan Görüşmelerinde çözümlenememiştir.
29.Atatürk _ _ _ _’de doğdu,_ _ _ _ölmüştür.
30.Türkiye- Yunanistan-Yugoslavya ve _ _ _ _ _ _ _ 9 Şubat 1934 tarihinde
Balkan birliğini oluşturdular.
31._ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _’nın başlaması Türkiye’nin Musul meselesine
ağırlık vermesi engellenmiştir.
32.Türkiye-İran-Irak ve _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ,Sadabat birliğini kurdular.
33.Türkiye,Yunanistan,Romanya ve Yugoslavya’nın katılımıyla
imzalanan antlaşmaya _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ denir.
34.Musul,_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ sınırları içerinde idi.
35. Anıt Kabir’in mimarları ---------------------- ----- ve ------------------------tır.

62. DIŞ POLİTİKA ÜNİTESİ TEST SORULARI
1- Aşağıdakilerden hangisi Balkan Antantı’na katılmamıştır?
a) Bulgaristan b) Yunanistan c)
Romanya d) Türkiye
2- Aşağıdakilerden hangisi Sadabat Paktı’na katılan
devletlerden değildir?
a) İran b) Irak c) Suriye d) Afganistan
3- Aşağıdaki olaylardan hangisi en son gerçekleşmiştir?
a) Musul’un sınırlarımız dışında kalması b) Montrö
Boğazlar Sözleşmesi
c) Kapitülasyonların kaldırılması d) Hatay’ın
anavatana katılması
4- Türkiye’nin dış politika’da komşularıyla Balkan Antantı ve
Sadabat Paktı imzalayarak sınır güvenliğini pekiştirmek

63. 5- T.C. Devleti, boğazların yönetimi ve güvenliğini hangi
antlaşmayla kesin olarak sağlamıştır?
a)Lozan Antlaşması b)Mudanya Mütarekesi
c)Montrö Sözleşmesi d) Ankara Antlaşması
6- Şeyh Sait İsyanı ile aleyhimize sonuçlanan konu
hangisidir?
a) Boğazlar b) Azınlıklar c) Musul d) Hatay
7- Şeyh Sait ayaklanmasından dolayı çıkarılan kanun
hangisidir?
a) Takrir-i Sükun b) Firariler c)Hıyaneti Vatan d)
Meni Müskirat
8- Aşağıdakilerden hangisi Balkan Antantına Yunanistan ile
arasındaki sorunlardan dolayı katılmamıştır?
a) Bulgaristan b) Romanya c) Arnavutluk d) Romany

64. 9- Balkan Antantı’nın kurulmasında en etkili olan sebep
aşağıdakilerden hangisidir?
a)Rusya’nın Balkanlar’ı kontrol altına almak istemesi
b) Almanya ve İtalya’nın genişleme siyasetleri
c) İngiltere’nin Rusya’ya karşı bir blok oluşturmak istemesi
d) Fransa’nın Ege ve Akdeniz’i kontrol altına alarak Balkan
devletlerine ekonomik abluka uygulaması
10- TC Devleti , kuruluşunun ilk yıllarında aşağıdaki devletlerden
hangisiyle daha yakın ilişkiler kurmuştur?
a) ABD b) Fransa c) Almanya d) Rusya
11- Yeni kurulan Türk Devleti, aşağıdaki komşularından hangisi
ile olan sınırlarına daha geç kesinlik kazandırmıştır?
a) Rusya b) İran c) Yunanistan d)
Suriye

65. 12- Aşağıdaki gelişmelerin hangisinde Almanya ve İtalya’nın
1930’lu yıllarda izledikleri saldırgan politikanın etkisi yoktur?
a) Sadabat Paktının kurulmasında
b) Milletler Cemiyeti’nin kurulmasında
c) II. Dünya Savaşı’nın başlamasında
d) Fransa’nın Suriye’den çekilmesinde
13- “Yurtta Sulh, Cihanda Sulh” politikası izleyen Türkiye
Cumhuriyeti Devleti, sadece dünya barışına katkı sağlamak
amacıyla aşağıdakilerden hangisini yapmıştır?
a) Sadabat Paktı’nı kurmuştur.
b) Milletler Cemiyeti’ne üye olmuştur.
c) Mudanya Konferansı’nı toplamıştır.
d)Londra Konferansı’na temsilci göndermiştir.

66. 14- 1926 Ankara Antlaşması ile Türkiye Musul ve Kerkük’ü
İngiliz mandasındaki Irak’a bırakmıştır. Bu karar
aşağıdakilerden hangisine aykırıdır?
a) Milletler Cemiyeti kararlarına
b) Son Osmanlı Mebuslar Meclisi’nin karalarına
c) Lozan Antlaşması kararlarına
d) Sevr Antlaşması karalarına
15- I. Yabancı okullar sorununun çözülmesi
II. Musul sorununun çözülmesi
III. Hatay meselesinin çözülmesi
IV. Boğazlar sorunu
Yukarıda Türkiye’nin Cumhuriyet Dönemi’nde karşılaştığı
bazı dış siyasi
problemler verilmiştir.
Bu problemlerden hangileri Türkiye’nin lehine
çözümlenmemiştir?

67. 16.1923-1939 yılları arasında Türkiye’yi dış politika alanında
uğraştıran sorunlar arasında aşağıdakilerden hangisi
yoktur?
a) Yabancı okullar sorunu b) Türkiye-Irak sınır
sorunu
c) Hatay sorunu d) Türkiye-Ermenistan
sınırı
17. Yeni Türk Devleti 6 Haziran 1932’de yapılan Cenevre
Silahsızlanma Konferansı’na katılarak aşağıdakilerden
hangisine katkı sağlamıştır?
a) Milliyetçilik b) Milli Egemenlik
c) Barış d) Devletçilik.
18. Atatürk Dönemi Türk dış politikasının temelinde
bağımsızlığımıza saygı duyan devletlerle her alanda ilişki
geliştirmek yatmaktadır
Buna göre, aşağıdakilerden hangisine öncelikli vurgu

68. 19.Türkiye Cumhuriyeti’nin dış politikasının temeli barışçı
esaslara dayanıyordu.
Bu durum dikkate alınırsa Türkiye Cumhuriyeti’nin
aşağıdakilerden hangisini yapması beklenemez?
a) Komşu olan devletlerle saldırmazlık paktları yapması
b) Diğer devletleri sömürgesi haline getirmesi
c) Milletler Cemiyeti’ne katılması
d) Yunanistan ile nüfus mübadelesi
20. Lozan Antlaşması’na göre yabancı okullar Türk okullarının
kanun ve yönetmeliklerine tabi olmak şartıyla varlıklarını
sürdürebileceklerdir.
Buna göre, ulaşılabilecek temel yargı aşağıdakilerden
hangisidir?
a) Bütün okullar kapatılmıştır.
b) Eğitimde çok başlılık yaşanmıştır.
c) Yabancı okullara tanınan ayrıcalıklar ortadan kalkmıştır.
d) En fazla okul Fransa’ya aittir.