THỰC TRẠNG NHIỄM KHUẨN VẾT MỔ Ở MỘT SỐ BỆNH VIỆN TUYẾN TỈNH VÀ TRUNG ƯƠNG, HIỆU QUẢ BIỆN PHÁP CAN THIỆP .Nhiễm khuẩn vết mổ (NKVM) là những nhiễm khuẩn tại vị trí phẫu thuật trong thời gian từ khi mổ cho đến 30 ngày sau mổ với các phẫu thuật không cấy – ghép và cho tới 1 năm sau mổ với phẫu thuật có cấy – ghép.NKVM là một trong 4 loại nhiễm khuẩn bệnh viện (NKBV) thường gặp nhất trong các cơ sở khám chữa bệnh chiếm 20% – 30% các NKBV [5],[34]. Tại các nước phát triển, NKVM là mối đe dọa với bệnh nhân phẫu thuật, tỷ lệ NKVM tại Mỹ và một số nước Tây Âu thay đổi từ 2% – 15% tùy theo loại phẫu thuật. Tại các nước khu vực châu Á như Ấn Độ, Thái Lan, Việt Nam, NKVM gặp ở 8,8% – 17,7% bệnh nhân phẫu thuật

1. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
THỰC TRẠNG NHIỄM KHUẨN VẾT MỔ Ở MỘT SỐ BỆNH
VIỆN TUYẾN TỈNH VÀ TRUNG ƯƠNG, HIỆU QUẢ BIỆN
PHÁP CAN THIỆP .Nhiễm khuẩn vết mổ (NKVM) là những nhiễm
khuẩn tại vị trí phẫu thuật trong thời gian từ khi mổ cho đến 30 ngày sau
mổ với các phẫu thuật không cấy – ghép và cho tới 1 năm sau mổ với
phẫu thuật có cấy – ghép.NKVM là một trong 4 loại nhiễm khuẩn bệnh
viện (NKBV) thường gặp nhất trong các cơ sở khám chữa bệnh chiếm
20% – 30% các NKBV [5],[34]. Tại các nước phát triển, NKVM là mối
đe dọa với bệnh nhân phẫu thuật, tỷ lệ NKVM tại Mỹ và một số nước
Tây Âu thay đổi từ 2% – 15% tùy theo loại phẫu thuật. Tại các nước khu
vực châu Á như Ấn Độ, Thái Lan, Việt Nam, NKVM gặp ở 8,8% –
17,7% bệnh nhân phẫu thuật(BNPT) [34].
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.2020.00005
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
NKVM gây hậu quả nặng nề cho người bệnh, một nghiên cứu tại Bệnh
viện Bạch Mai cho thấy NKVM kéo dài thời gian nằm viện 8,2 ngày,
làm tăng gấp đôi chi phí điều trị [5]. Tình trạng vi khuẩn gây NKVM đa
kháng kháng sinh đang là vấn đề thời sự hiện nay. Từ năm 2009 nhiều
nghiên cứu phát hiện Escherichia coli (1% – 4% chủng vi khuẩn gây
bệnh đường ruột) có mang gene metallo-beta-lactamase hoặc NDM-1
tạo ra enzyme NDM-1. Loại men này có thể kháng lại hầu hết các loại
thuốc kháng sinh, kể cả nhóm kháng sinh mạnh nhất là Carbapenem.
Ngoài ra, “siêu vi khuẩn” kháng thuốc như Clostridium difficile, một
loại vi khuẩn tấn công ruột và các chủng Staphylococcus aureus kháng
Methincillin, VK gram (-) sinh β-lactamases xuất hiện ngày càng phổ
biến làm nặng thêm tình trạng bệnh và tăng tỷ lệ tử vong [22],[34]. Vì
vậy, NKVM ngày nay đã trở thành thách thức mang tính thời đại và toàn
cầu [8].
Hiện nay, tỷ lệ NKBV là một trong những chỉ số quan trọng phản ánh
chất lượng chuyên môn của bệnh viện, liên quan đến sự an toàn của

2. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
người bệnh và nhân viên y tế [2]. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO),
khoảng 30% các NKBV có thể phòng ngừa được nếu thực hiện tốt công
tác kiểm soát NKBV [1],[47],[89].
Tại Việt Nam cũng như các nước đang phát triển, NKBV đang là vấn đề
thời sự khi công tác kiểm soát nhiễm khuẩn (KSNK) phải đối mặt với
nhiều thách thức như: ngân sách đầu tư còn hạn hẹp, tình trạng quá tải,
cơ sở vật chất thiếu thốn, phần lớn nhân viên y tế chưa nhận thức đầy đủ
về tầm quan trọng của công tác này[1]. Trong khi đó, điều kiện khí hậu
nóng ẩm và việc không thực hiện đúng và đầy đủ các nguyên tắc kiểm
soát nhiễm khuẩn làm tình trạng nhiễm khuẩn tại các tuyến bệnh viện
ngày càng gia tăng.
Kiểm soát NKVM sẽ làm giảm rõ rệt tỷ lệ NKBV của toàn bệnh viện.
Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chứng minh phần lớn NKVM có thể
phòng ngừa được nhờ việc triển khai các biện pháp đơn giản, ít tốn kém
như: Vệ sinh bàn tay, tắm cho bệnh nhân trước phẫu thuật, áp dụng đúng
liệu pháp kháng sinh dự phòng (KSDP), tuân thủ chặt chẽ quy trình vô
khuẩn trong khi phẫu thuật [20],[21],[22].
Từ 2008, Bộ Y tế đã có hướng dẫn về kiểm soát NKVM, thực hiện
hướng dẫn này phụ thuộc vào cơ sở khám bệnh chữa bệnh, căn nguyên
gây bệnh, chất lượng chuyên môn, sự tuân thủ về thực hành của nhân
viên y tế, hiệu lực công tác quản lý và khác biệt ở mỗi bệnh viện, tuyến
điều trị nên triển khai thực hiện KSNK còn chưa đồng bộ.
Vì vậy, triển khai đề tài này để đưa ra các giải pháp đồng bộ giảm tỷ lệ
NKVM, NKBV với các mục tiêu sau:
1. Mô tả thực trạng nhiễm khuẩn vết mổ và yếu tố liên quan tại một số
bệnh viện tuyến tỉnh và trung ương, 2009 – 2012.
2. Đánh giá hiệu quả của một số biện pháp can thiệp trong phòng ngừa
nhiễm khuẩn vết mổ tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, 5/2012 –
12/2012.
MỤC LỤC THỰC TRẠNG NHIỄM KHUẨN VẾT MỔ Ở MỘT
SỐ BỆNH VIỆN TUYẾN TỈNH VÀ TRUNG ƯƠNG, HIỆU QUẢ
BIỆN PHÁP CAN THIỆP
Trang
Trang phụ bìa

3. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
Lời cam đoan i
Mục lục ii
Danh mục chữ viết tắt vi
Danh mục bảng vii
Danh mục biểu đồ ix
Danh mục ảnh ix
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3
1.1. Một số đặc điểm dịch tễ học nhiễm khuẩn vết mổ 3
1.1.1. Lịch sử nhiễm khuẩn vết mổ 3
1.1.2. Tình hình nhiễm khuẩn vết mổ trên thế giới 4
1.1.3. Tình hình nhiễm khuẩn vết mổ tại Việt Nam 6
1.1.4. Căn nguyên vi sinh vật gây nhiễm khuẩn vết mổ 8
1.2. Một số yếu tố nguy cơ gây nhiễm khuẩn vết mổ 15
1.2.1. Một số khái niệm về nhiễm khuẩn bệnh viện và nhiễm khuẩn vết
mổ 15
1.2.2. Những yếu tố nguy cơ gây nhiễm khuẩn vết mổ 17
1.3. Các biện pháp phòng nhiễm khuẩn vết mổ 26
1.3.1. Các biện pháp phòng ngừa nhiễm khuẩn vết mổ trên thế giới
26
1.3.2. Các biện pháp phòng ngừa nhiễm khuẩn vết mổ ở Việt Nam
37
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 39
2.1. Nghiên cứu thực trạng nhiễm khuẩn vết mổ tại một số bệnh viện
tuyến tỉnh và tuyến trung ương 39
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu 39
2.1.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu 40
2.1.3. Thiết kế nghiên cứu 40
2.1.4. Cỡ mẫu nghiên cứu 40
2.1.5. Phương pháp thu thập thông tin 41
2.2. Nghiên cứu can thiệp 46
2.2.1. Đối tượng nghiên cứu 46
2.2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu 46
2.2.3. Phương pháp nghiên cứu can thiệp 46

4. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
2.2.4. Cỡ mẫu nghiên cứu 47
2.2.5. Phương pháp thu thập số liệu 48
2.3. Vật liệu nghiên cứu 52
2.4. Xử lý số liệu 54
2.5. Sai số, giới hạn và hạn chế của đề tài, biện pháp khắc phục 55
2.6. Vấn đề y đức trong nghiên cứu 55
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 56
3.1. Thực trạng nhiễm khuẩn vết mổ và các yếu tố liên quan 56
3.1.1. Đặc điểm bệnh nhân và phẫu thuật 56
3.1.2. Tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ 58
3.1.3. Yếu tố liên quan với nhiễm khuẩn vết mổ 60
3.1.4. Tác nhân sinh học gây nhiễm khuẩn vết mổ 63
3.1.5. Tình hình sử dụng kháng sinh 65
3.1.6. Hậu quả nhiễm khuẩn vết mổ 66
3.1.7. Chuẩn bị bệnh nhân trước phẫu thuật 67
3.1.8. Thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn vết mổ tại khu phẫu thuật
69
3.1.9. Thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn vết mổ sau phẫu thuật 73
3.2. Đánh giá hiệu quả một số biện pháp can thiệp tại Bệnh viện
TƯQĐ 108 75
3.2.1. Đặc điểm chung của nhóm bệnh nhân nghiên cứu 75
3.2.2. Một số kết quả cải thiện thực hành phòng ngừa nhiễm khuẩn vết
mổ 76
3.2.3. Tình hình sử dụng kháng sinh 79
3.2.4. Hậu quả nhiễm khuẩn vết mổ 80
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN 82
4.1. Thực trạng tình hình nhiễm khuẩn vết mổ và yếu tố liên quan 82
4.1.1. Đặc điểm bệnh nhân và phẫu thuật 82
4.1.2. Tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ 82
4.1.3. Yếu tố liên quan với nhiễm khuẩn vết mổ 86
4.1.4. Phân bố tác nhân gây nhiễm khuẩn vết mổ 89
4.1.5. Tình hình sử dụng kháng sinh 91
4.1.6. Hậu quả của nhiễm khuẩn vết mổ 93
4.1.7. Chuẩn bị bệnh nhân trước phẫu thuật 96

5. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
4.1.8. Thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn vết mổ tại khu PT 99
4.1.9. Thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn vết mổ sau phẫu thuật 101
4.2. Đánh giá hiệu quả một số biện pháp can thiệp tại Bệnh viện
TƯQĐ 108 101
4.2.1. Đặc điểm chung nhóm nghiên cứu 101
4.2.2. Một số kết quả cải thiện thực hành phòng ngừa nhiễm khuẩn vết
mổ 105
4.2.3. Tình hình sử dụng kháng sinh 110
4.2.4. Hậu quả nhiễm khuẩn vết mổ 113
KẾT LUẬN 116
KIẾN NGHỊ 118
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN
CỨU CỦA ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC