Chủ nghĩa xã hội khoa học

1. Sơ lược về các cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4:
CMCN được coi là khoảng thời gian đánh dấu bước chuyển lớn của con người
trong toàn xã hội nhờ áp dụng những thành tựu mới trong sản xuất vào đời sống
giúp cho thay đổi căn bản về bức tranh toàn cảnh của xã hội, những điều đó chịu
ảnh hưởng của tiến bộ khoa học kĩ thuật.
Tên gọi CMCN lần thứ 4 hay được gọi là CM 4.0, theo Garter thì nó xuất phát từ
khái niệm “Industry 4.0” trong 1 báo cáo của chínhphủ Đức năm 2013. “Industry
4.0” kết nối các hệ thống nhúng và cơ sở sản xuất thông minh để tạo ra sự hội tụ
kĩ thuật số giữa công nghiệp, kinh doanh, chức năng và quy trình bên trong.
Klaus Schwab, chủ tịch diễn đàn kinh tế thế giới, mang lại cái nhìn đơn giản hơn
về CMCN lần thứ 4: “ CMCN lần thứ nhất dùng nước và hơi nước cơ giới hóa
sản xuất; CMCN lần thứ 2 diễn ra nhờ ứng dụng điện năng để sản xuất hàng loạt;
CMCN lần thứ 3 dùng điện tử và công nghệ thông tin để tự động hóa sản xuất;
Và bây giờ, CMCN lần thứ 4 nảy nở từ cách mạng lần 3, kết hợp các công nghệ
lại với nhau làm mờ ranh giới giữa vật lý, kĩ thuật số và sinh học.”
CMCN lần thứ 4 bao gồm những đột phá công nghệ trong lĩnh vực trí tuệ nhân
tạo AI , Robot, Internet vạn vật, xe tự lái, công nghệ in 3D, và công nghệ Nano
đang xóa nhòa ranh giới và giúp con người, sản phẩm, máy móc tự kết nối, giao
tiếp với nhau.

2. Cũng giống như các cuộc cáchmạng trước đây, cuộc CMCN lần thứ tư sẽ có tác
động mạnh mẽ tới mọi mặt đời sống, kinh tế, xã hội, văn hóa, chính trị của tất cả
các quốc gia, dân tộc. Trong đó cũng có những tác động lớn đến sứ mệnh lịch sử
của GCCN nói chung và GCCN Việt Nam nói riêng.
Tác động của CMCN lần thứ 4 đối với GCCN:

3. GCCN vừa là con đẻ vừa là chủ thể của nền sản xuất công nghiệp hiện đại - con
đẻ và là chủ thể của các cuộc CMCN lần thứ nhất, thứ hai, thứ ba, thứ tư... Công
nghiệp phát triển về trình độ, quy mô thì tất nhiên công nhân cũng sẽ phát triển cả
về số lượng và chất lượng. Các cuộc CMCN trước bao giờ cũng tạo ra thuận lợi
nhưng đồng thời cũng tạo ra những khó khăn, thách thức cho GCCN cả trong đời
sống hàng ngày cũng như tiến trình thực hiện SMLS ở từng quốc gia, dân tộc và
trên phạm vi thế giới. Theo đó, CMCN 4.0 chắc chắn cũng sẽ vừa tạo ra những
thách thức, áp lực nhưng cũng tạo ra động lực cho GCCN trong tiến trình thực
hiện SMLS thế giới.
 Thuận lợi
 Thách thức:
- Cuộc CMCN lần thứ 4 đã tạo ra nhiều đột phá về công nghệ mới nên yêu
cầu đòihỏi về côngnhân sẽ cao hơn, nhiều công nhân sẽ không đủ trình độ
chuyên môn và kĩ thuật để triển khai được hệ thống mới.Số lượng công
nhân sẽ bị giới hạn, chỉ còn những công việc đòi hỏi chất lượng khắt khe.
Đó là những công việc sáng tạo, tốn nhiều chất xám, tư duy và kiến thức.
Theo báo cáo của diễn đàn kinh tế thế giới đã đặt ra vấn đề này theo các
giai đoạn khác nhau:
+ Giai đoạn đầu tiên sẽ là thách thức đối với những người lao động văn
phòng, trí thức, lao động kĩ thuật.
+ Giai đoạn tiếp theo sẽ là lao động giá rẻ khi mà máy móc, công nghệ tự
động được đưa vào vận hành. Lao động trình độ thấp hoặc không được đào
tạo kĩ lưỡng sẽ không còn chỗ đứng.
công nhân yêu cầu trình độ cao

4. - Cuộc CMCN lần thứ 4 có thể phá vỡ thị trường lao động khi tự động hóa
thay thế lao động chân tay, robot thay thế con người trên nhiều lĩnh
vực.Robothóa về trí tuệ nhân tạo trong CMCN lần thứ 4 tước đi việc làm
của công nhân ở nhiều ngành nghề khác nhau như: dệt may, dịch vụ, y tế,
giao thông,…. Sự phát triển của công nghệ Robotđã giúp dây chuyền sản
xuất được rút ngắn, sản xuất hiệu quả, năng suất hơn. Thế nhưng trong các
dây chuyền sản xuất hiện đại sẽ không cần đến công nhân. Điều này đặt ra
vấn đề rằng khi công nghệ 4.0 bao trùm thì các nhà máy, xí nghiệp, doanh
nghiệp sẽ không cần một lực lượng đông đảo nữa và vì thế, sẽ tạo ra tình
trạng thất nghiệp trầm trọng. Hàng triệu công nhân có thể rơi vào cảnh thất
nghiệp. Các việc làm có nguy cơ bị loại bỏ hoặc cắt giảm mạnh bao gồm:
các công việc lặp đi lặp lại, các giao dịch mà nhân viên không cần bằng
cấp, chỉ dựa trên quy trình chuẩn như các giao dịch tài chính, bảo hiểm,…
Theo các chuyên gia của Diễn đànkinh tế thế giới (WEF), các nghề có nguy
cơ mất việc làm cao nhất gồm: công nhân nhà máy(44%), nhân viên thu
ngân(40%), tài xế taxi (20%); nhân viên chăm sóc khách hàng (18%); phi
công (16%). Trong khí đó, có rất ít loại việc làm khó thay thế bằng robot.
Cũng theo WEF, các công việc ít thay thế bởi robotnhư: bắc sĩ, y tá (3%);
luật sư (4%); nhà báo (5%); nhà nghiên cứu (6%); nông dân (11%)…

5. Tự động hóa sản xuất
- Cuộc cách mạng lần này cũng tiềm ẩn nguy cơ phá vỡ sự cân bằng của thị
trường lao động, gây ra bất bình đẳng trong giai cấp công nhân. Khi robot
và tự động hóa lên ngôi, số lượng lao động dư thừa tăng lên. Mặt khác,
khoảng cáchgiàu nghèo sẽ tăng giữa giai cấp côngnhân trí thức và giai cấp
công nhân dựa vào sức lao động. Theo đó, CMCN lần thứ 4 có thể tạo ra
sự sụt giảm thu nhập đốivới số đông dân cư tại các nước phát triển khi nhu

6. cầu nhân lực có trình độ cao, đồng thời nhu cầu nhân lực phổ thông giảm
mạnh. Như thế thì càng làm sâu sắc hơn bất bình đẳng xã hội.
- Ngoài ra, cuộc CMCN lần 4 cũng tác động đến bản thân những người công
nhân, làm thay đổicơ bản cách tư duy, cách làm việc của từng người. Tuy
nhiên bên cạnh việc làm cho người lao động dễ dàng hơn thì cũng có nguy
cơ rất lớn là có thể làm suy giảm một số bản năng tinh túy của con người,
chẳng hạn như lòng thương người và sự hợp tác. Sự kết nối thường xuyên
liên tục với điện thoại di động có thế cô lập con người khỏi những quan hệ
xã hội thực.