1. Tatimi në Pronë
Tatimi nё pronё dhe rёndёsia
e tij nё zhvillimin ekonomik tё Ferizaj-it.
Bekim Syla
2. Kuptimi mbi Tatimet
Tatimi është dhënie e detyrueshme në para të
një pjese të të ardhurave ose të pasurisë, shtetit
për mbulimin e shpenzimeve të përgjithshme
publike dhe pa kundërshërbim të drejtpërdrejtё”
Burimi: Prof.Dr. Sabahudin Komoni. “Financat Publike” Prishtine 2008,faqe 45
3. Llojet e tatimevE në Kosovë
Menjëherë pas luftës nga viti 2001 dhe 2002 sistemi tatimor
në Kosovë zgjerohet me lloje të reja të tatimit duke përfshirë
këto lloje të tatimit:
1. TVSH (tatimi mbi vlerën e shtuar) me normë prej 15%; Sot
është 16%.
2. Tatimi në të ardhura personale (tatimi në paga),
3. Tatimi në fitim (sot është 10%) si dhe
4. Tatimi në pronë.
Burimi: ATK,Prishtine,2002
4. Planifikimi/realizimi dhe diferenca e tatimit në pronë ne vitin
2012
Shuma e planifikuar e tatimit në
pronë /2012
Shuma e realizuar e tatimit në Diferenca pozitive
pronë /2012
1,250,000.00 €
1,290,700.80 €
40,700.80 €
Ajo qё vlen tё theksohet nga tё dhënat e prezantuar është fakti se vlera e inkasuar e tatimit nё pronё nё
Komunën Ferizaj-it kishte tejkaluar objektivat e planifikuara vjetore për tatimin nё pronё për vitin
2012 për vlerën prej 40.700.80€ apo shprehur nё % rreth 3.26%.
Paraqitja tabelore e disa të hyrave vetanake të planifikuara dhe të realizuara gjatë
vitit 2012 në Drejtorinë e Ekonomisë.
Lloji i tё hyrave
Planifikimi për vitin 2012
Realizimi për vitin 2012
Ndryshimi
% (përqindja)
Tatimi në pronë
1,250,000.00
1,290,701.00
40,700.00
3,26%
Taksat e biznesit
350,000.00
128,752.69
(221,247.31)
(63,21%)
Taksat për automjete
200,000.00
169,400.00
(30,600.00)
(15,30%)
Të hyrat nga qerat
180,000.00
111,017.00
(68,983.00)
(38,32%)
1,980,000.00
1,699,870.49
(280,129.51)
85,85%
Totali
Burimi :Komuna e Ferizaj-it, Raporti vjetor i punës për vitin 2012, faqe.126-129
5. • Mendoj se komuna e Ferizaj-it sa i përket tatimit në pronë po arrin
stabilitet nga viti nё vit. Ajo duhet të synoj vendin e parë sa i përket
inkasimit të tatimit në pronë që nuk është e pa arritshme apo se paku të
jetë veterane e inkasimit në vendin e dytё.
• Statistikat na tregojnë se qё nga viti 2005 e deri nё vitin 2012 pagesat
kanё shёnuar nё një rritje tё kënaqshme.
• Vlen të theksohet se komuna e Ferizaj-it po zbaton një strategji duke bërë
që qytetarёt e Ferizaj-it të fitojnë besimin dhe të vetëdijёsohen se çdo
obligues që e paguan tatimin nё pronё është pjesё e rëndësishme në
punën e zhvillimit të komunës drejt ngritjes së mirëqenies së qytetarëve
Ferizaj-as.
• Edhe pse komuna e Ferizaj-it gjendet në një pozitë të mirë sa i përket
pagesave të tatimit në pronë, duhet tё filloj të këtë strategji të reja mbi
absorbimin më të madh të pagesave të qytetarëve.
• Me krijimin e vendeve të reja të punës do të arrinin të plotësonin nevojat
e qytetareve, të kenë vlerësues të liqensuar për faktin se cdo vleresim
individual i objekteve do të ishte edhe më i pranueshem për palën –
tatimpaguesin si dhe në të njëjtën kohë zbutjen e papunësisë.
6. BURIMET E LITERATURESREFERENCAT
1.
Brajshori, B. “Financat Publike” Prishtinё, 2010
2.
Komoni,S. “Financat Publike” Prishtinё, 2008.
3.
Kadriu,S. “Financat Publike” Prishtinё,2012.
4.
Harvey S. Rosen, “Public Finance” UET Press, 2010.
5.
Shoqata e Kontabilisteve tё Certifikuar dhe Auditorёve tё Kosovёs,” Ligjet dhe Tatimet nё Kosovё”.
6.
Administrata Tatimore e Kosovёs, “Doracak mbi tatimet nё Kosovё” Prishtinё, 2007.
7.
Komuna e Ferizaj-it,”Raporti vjetor i punёs pёr vitet 2009”,
8.
Komuna e Ferizaj-it,”Raporti vjetor i punёs pёr vitet 2010”,
9.
Komuna e Ferizaj-it,”Raporti vjetor i punёs pёr vitet 2011
10. Komuna e Ferizaj-it,”Raporti vjetor i punёs pёr vitet 2012”.
