GGGD6423 PENYELIDIKAN DALAM PENDIDIKAN EKONOMI Sem 1 2015/2016

1. Sumbangan Sektor Pembuatan Terhadap KDNK Negara Mengikut
Wilayah antara Tahun 2005-2013
Nurfarahin Binti Che Mohamad Ilias (P79056)
Fazhani Binti Che Mat Zain (P79014)
Prof Madya Dr. Muhammad Hussin
Fakulti Pendidikan, Universiti Kebangsaan Malaysia
Kementerian Pengajian Tinggi, Malaysia
Abstrak
Sektor pembuatan merupakan penyumbang terbesar kepada jumlah eksport negara serta
menjadi penyumbang kedua terbesar kepada Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK). Dalam
tempoh Rancangan Malaysia Keseupuluh (RMKe-10), 2011-2015 juga menunjukkan sektor
pembuatan mencatatkan prestasi yang amat menggalakkan. Pada tahun 2015, sektor ini telah
menyumbang sebanyak 23% atau RM243.9 billion dengan prestasi pertumbuhan yang positif
iaitu pada kadar purata 4.8%. Menjelang tahun 2020, sektor pembuatan dijangka akan
menyumbang sebanyak 22.1% kepada KDNK negara serta disasarkan berkembang pada kadar
tahunan purata 5.1% dalam tempoh RMKe-11. Kebanyakan sub sektor utama dalam sektor
pembuatan menunjukkan pertumbuhan positif dalam KDNK dan eksport negara. Secara
keseluruhannya sektor pembuatan dibantu oleh sumbangan sektor-sektor pembuatan daripada
setiap negeri di Malaysia. Sehubungan itu, kajian ini dilakukan bagi melihat sejauh mana
sektor pembuatan dalam setiap negeri di Malaysia memberi sumbangan kepada KDNK
negara. Malah kajian ini juga akan melihat kesan-kesan sumbangan sektor pembuatan
mengikut wilayah terhadap KDNK negara. Setiap negeri di Malaysia di kelaskan mengikut
wilayah di mana wilayah utara ( Pulau Pinang, Kedah, Perlis dan Perak), wilayah selatan
(Johor bahru), wilayah tengah (Melaka, Negeri Sembilan, Selangor dan Wilayah Persekutuan
Kuala Lumpur), wilayah timur ( Kelantan, Terengganu dan Pahang) serta negeri luar
semenanjung (Sabah, Sarawak dan Wilayah Persekutuan Labuan). Kajian ini menggunakan
model regresi berganda dan hasil kajian menunjukkan bahawa wilayah tengah mempunyai
hubungan yang signifikan terhadap KDNK negara manakala wilayah lain tidak mempunyai
hubungan yang signifikan secara lansung kepada KDNK negara.
Katakunci: KDNK, eksport, pembuatan, wilayah, model
Pengenalan
Sektor pembuatan merupakan salah satu sektor kedua terbesar yang menyumbang kepada
jumlah eksport dan pendapatan negara selepas sektor perkhidmatan. Sektor pembuatan ini
sangat penting kerana melibatkan penghasilan barang dan perkhidmatan yang menjadi
penggerak ekonomi negara. Dalam RMK-10, sektor pembuatan telah menunjukkan prestasi
yang sangat menggalakkan kepada pertumbuhan dan pembangunan ekonomi negara.
Pertumbuhan dalam sektor pembuatan ini disokong oleh peningkatan inovasi, dan
produktiviti, modal insan berkemahiran dan pengantarabangsaan. Saban tahun, produk
pembuatan Malaysia terus mendapat sambutan dan menguasai eksport negara iaitu sebanyak
81.8 peratus pada tahun ini.

2. Kelembapan ekonomi yang melanda dunia pada tahun 2012, tidak menjejaskan
pertumbuhan sektor pembuatan di Malaysia kerana beberapa faktor iaitu permintaan tinggi
daripada negara ASEAN, peningkatan permintaan dari Kesatuan Eropah (EU) dan
peningkatan import daripada rakan FTA. Dalam RMK-10, sektor pembuatan mencatatkan
prestasi pertumbuhan yang baik iaitu 4.8 peratus atau RM 1,111 bilion dalam tempoh 2010-
2015 dan disasarkan meningkat kepada RM1,417 bilion dalam RMK-11. Pertumbuhan sektor
pembuatan ini telah menyumbang sebanyak 23 peratus pada tahun 2015 di mana sumbangan
terbesar ialah dari sub sektor pembuatan elektrik dan elektronik serta kimia. Penggunaan
aplikasi baharu untuk produk semikonduktor dalam pendigitalan, mobiliti, ketersambungan,
kecekapan tenaga dan peminiaturan telah menggalakkan nilai ditambah sub sektor elektrik
dan elektronik dari tahun 2011 hingga 2015. Manakala, subsektor kimia berkembang kerana
berlaku peningkatan permintaan dalam industri automotif, elektrik dan elektronik,
farmaseutikal dan pembinaan. Dalam tempoh 2011-2014, pelaburan sektor pembuatan ialah
sebanyak RM159.1 bilion atau 20.4 peratus dari keseluruhan jumlah pelaburan. Sebanyak
42.8 peratus pelaburan tersebut terdiri daripada pelaburan langsung domestik (DDI) dan 57.2
peratus adalah pelaburan langsung asing (FDI). Kepesatan pertumbuhan sektor pembuatan
telah membuka peluang pekerjaan baharu kepada rakyat Malaysia sebanyak 431,000
pekerjaan atau 23.6 peratus yang terdiri daripada beberapa kategori iaitu pengurusan, teknikal
dan penyeliaan serta pekerja mahir. Dengan ini menjadikan jumlah pekerja dalam sektor
pembuatan di Malaysia pada tahun 2015 adalah sebanyak 2.4 juta orang atau 18 peratus
daripada jumlah guna tenaga secara keseluruhan.
Dalam Rancangan Malaysia Ke-11 yang telah dibentangkan pada tahun 2015, kerajaan
sangat komited untuk memberi tumpuan kepada aktiviti sektor pembuatan yang bernilai tinggi
bagi memperoleh nilai ditambah domestik yang lebih tinggi, mengeluarkan kepelbagaian
produk yang lebih kompleks dan mencipta pekerjaan yang boleh memberikan upah yang
tinggi dalam tiga sub sektor pemangkin iaitu kimia, elektrik dan elektronik serta mesin dan
peralatan. Penekanan akan diberikan kepada produk yang dihasilkan oleh Perusahaan Kecil
dan Sederhana (PKS) agar lebih berkualiti supaya dapat dipasarkan dengan lebih meluas dan
menembusi pasaran baharu menerusi AEC dan FTA. Strategi yang dirancang akan
dilaksanakan bagi mentransformasi sektor pembuatan dalam RMK-11 yang akan bermula
pada tahun 2016 hingga 2020 yang merangkumi lima bidang fokus dasar iaitu mengeluarkan
produk yang kompleks dan pelbagai, meningkatkan produktiviti melalui automasi,
menggalakkan pertumbuhan berasaskan inovasi, memperkukuh pemboleh pertumbuhan dan
melonjakkan pengantarabangsaan. RMK-11 dijangka akan memperlihatkan perkembangan
dalam sektor pembuatan sebanyak 5.1 peratus melalui sumbangan sub sektor berorientasikan
dalam negeri yang juga dijangka meningkat sebanyak 4.4 peratus setahun.
Sektor pembuatan di Malaysia boleh dikategorikan kepada dua industri iaitu industri
berasaskan sumber dan industri berasaskan bukan sumber. Industri berasaskan sumber terdiri
daripada industri petrokimia, industri farmaseutikal, industri berasaskan kayu, industri
berasaskan getah, industri berasaskan kelapa sawit dan industri pemprosesan makanan.
Manakala bagi industri bukan berasaskan sumber merangkumi industri elektrik dan
elektronik, industri peralatan perubatan, industri tekstil dan pakaian, industri jentera dan
kelengkapan, industri logam, dan juga industri kelengkapan pengangkutan. Kesemua 12
industri ini disasarkan untuk peningkatan pembangunan dan promosi dalam Pelan Induk
Perindustrian Ketiga (IMP3).

3. Keluaran Dalam Negeri Kasar (KDNK) ialah jumlah nilai barang akhir dan
perkhidmatan yang dikeluarkan oleh faktor pengeluaran sesebuah negara dalam tempoh satu
tahun. KDNK tidak mengambil kira nilai keluaran yang dihasilkan oleh rakyat tempatan yang
berada diluar negara tetapi mengambil kira sumbangan keluaran faktor tempatan dan faktor
asing di dalam negara. Jadi, dalam kajian ini, pengkaji memilih sektor pembuatan bagi
melihat sejauh mana sektor pembuatan dalam setiap negeri di Malaysia memberi sumbangan
kepada KDNK negara serta melihat kesan-kesan sumbangan sektor pembuatan mengikut
wilayah terhadap KDNK negara. Pengkaji memilih sektor pembuatan kerana sektor
pembuatan merupakan penyumbang kedua terbesar KDNK Malaysia. Sumbangan dan kesan
sektor pembuatan dilihat mengikut wilayah dan pengkaji telah mengelaskan negeri-negeri di
Malaysia kepada beberapa wilayah iaitu wilayah Utara, Selatan, Timur, Tengah dan Luar
Semenanjung.
Rajah1: Sumbangan Sektor Pembuatan Mengikut Wilayah di Malaysia dari Tahun
2005-3013 (RM Juta)
TAHUN UTARA SELATAN TENGAH TIMUR LUAR
SEMENANJUNG
2005 33 588 19 314 63 678 13 445 19 731
2006 38 013 20 066 66 398 14 826 21 577
2007 39 759 20 663 67 164 15 349 22 947
2008 40 259 20 028 69 032 15 350 22 477
2009 33 745 17 650 65 368 14 181 21 207
2010 37 753 21 037 74 676 14 805 21 989
2011 39 528 21 995 78 183 15 130 23 399
2012 41 273 23 336 82 507 16 020 23 614
2013 42 800 24 405 85 090 16 659 24 282
(Jabatan Perangkaan Malaysia, 2015)
Sektor pembuatan di Malaysia meningkat saban tahun kerana sumbangan dari
wilayah-wilayah yang terdapat di negara ini iaitu wilayah Utara, Selatan, Tengah, Timur dan
Luar Semenanjung. Berdasarkan rajah 1, walaupun berlaku peningkatan dan penyumbang
kedua terbesar kepada KDNK negara, sektor pembuatan dilihat lebih tertumpu kepada
wilayah tertentu sahaja seperti wilayah Tengah yang terdiri daripada negeri Melaka, Negeri
Sembilan, Selangor dan Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur. Wilayah Tengah yang terdiri
dari negeri-negeri yang berkembang pesat seperti Selangor dan Wilayah Persekutuan Kuala
Lumpur banyak membantu dalam memberi sumbangan yang menggalakkan kepada
pertumbuhan KDNK negara. Tambahan pula, Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur

4. merupakan ibu negara Malaysia dan terdapat pelabuhan penting iaitu Pelabuhan Klang bagi
sektor urusan perdagangan.
Wilayah Selatan yang hanya terdiri daripada negeri Johor turut memberi sumbangan
yang besar dalam sektor pembuatan kerana faktor pembangunan dan kepesatan yang
melimpah dari negara jiran iaitu Singapura yang merupakan sebuah negara maju. Begitu juga
dengan Wilayah di Utara yang terdiri daripada beberapa buah negeri seperti Perak, Kedah,
Pulau Pinang dan Perlis turut memberi sumbangan yang memberansangkan dalam sektor
pembuatan kepada KDNK negara. Sebaliknya, bagi wilayah Timur dan Luar Semenanjung
dilihat disisihkan walaupun turut memberi sumbangan kepada sektor pembuatan di Malaysia.
Hal ini kerana, negeri-negeri di Pantai Timur, Sabah, Sarawak serta Wilayah Persekutuan
Labuan tidak banyak mempunyai kilang berasaskan pembuatan.
Jadi, tujuan kajian ini dijalankan adalah untuk melihat sumbangan sektor pembuatan
mengikut wilayah kepada KDNK Malaysia dari tahun 2005 hingga 2013 selain daripada
mengenal pasti faktor dan kesan sumbangan sektor pembuatan mengikut wilayah terhadap
KDNK negara.
(Jabatan Perangkaan Malaysia, 2015)
Berdasarkan diagram di atas menunjukkan trend sumbangan sektor pembuatan yang semakin
meningkat saban tahun dari 2005 hingga 2013. Hanya pada 2008 sumbangan sektor
pembuatan mengalami sedikit penurunan kerana berlaku krisis ekonomi dunia. Sumbangan
sektor pembuatan yang merosot telah menjejaskan KDNK negara. Kemelesetan ekonomi
yang mula melanda dunia pada tahun 2008 telah memberi kesan yang serius kepada sektor
pembuatan Malaysia dan pendapatan negara pada tahun 2009. Namun, setelah ekonomi dunia
pulih, sektor pembuatan di Malaysia mula meningkat secara berterusan dari tahun 2010
33588 38013 39759 40259 33745 37753 39528 41273 42800
19314 20066 20663 20028 17650 21037 21995 23336 24405
63678 66398 67164 69032
65368
74676 78183 82507 85090
13445 14826 15349 15350
14181
14805 15130 16020 16659
19731
21577 22947 22477
21207
21989 23399 23614 24282
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
TREND SUMBANGAN SEKTOR
PEMBUATAN DI MALAYSIA (2005-2013)
UTARA SELATAN TENGAH TIMUR LUAR SEMENANJUNG

5. hingga 201. Usaha murni pihak kerajaan dengan kerjasama sektor swasta telah merancakkan
kembali sektor pembuatan sebagai sektor kedua terpenting kepada negara.
Objektif Kajian
Antara objektif kajian ini ialah seperti berikut:
1. Melihat wilayah yang menjadi penyumbang terbesar kepada KDNK negara dalam sektor
pembuatan di Malaysia.
2. Mengenal pasti faktor-faktor penyumbang sektor pembuatan kepada KDNK negara di
Malaysia.
3. Melihat kesan-kesan sumbangan sektor pembuatan mengikut wilayah terhadap KDNK
negara.
Persoalan Kajian
Antara persoalan yang diharap dapat menjawab kajian ini ialah seperti berikut:
1. Wilayah manakah yang menjadi penyumbang terbesar kepada KDNK negara dalam
sektor pembuatan di Malaysia?
2. Apakah faktor-faktor penyumbang sektor pembuatan kepada KDNK negara di Malaysia?
3. Apakah kesan-kesan sumbangan sektor pembuatan mengikut wilayah terhadap KDNK
negara?
Kajian Literatur
Di Malaysia, kerajaan sangat memberi penekanan kepada sektor pembuatan kerana sektor ini
penting dan banyak memberi sumbangan kepada pertumbuhan ekonomi negara. Ini terbukti
dengan pelbagai inisiatif perancangan dan statergi dirangka bagi meningkatkan lagi
sumbangan sektor pembuatan di negara ini seperti Pelan Induk Perundustrian, Rancangan
Malaysia jangka pendek dan jangka panjang, perbelanjaan bajet tahunan negara dan
sebagainya. Menurut Kaldor (1967), sektor pembuatan berperanan penting sebagai agen
pertumbuhan dalam proses pembangunan sesebuah negara. Bukan sahaja Kaldor, bahkan
beberapa ahli ekonomi yang lain seperti Hirschman (1958), Rostow (1960) dan Solow (1970)
turut menyatakan kepentingan sektor pembuatan sebagai agen pertumbuhan ekonomi negara.
Negara yang menekankan sektor pembuatan akan mendapat faedah yang besar kepada
negara kerana sektor pembuatan mampu memacu pendapatan negara ke arah yang lebih baik
seperti yang dilaporkan oleh Leon-Ledesma (2000), McCoy (1998) dan McNamara (1998)
dalam kajian yang dilakukan terhadap negara Sepanyol, Indiana dan Amerika Syarikat. Selain
daripada dapat meningkatkan pertumbuhan ekonomi sesebuah negara, mereka turut
melaporkan bahawa sektor pembuatan berkepentingan dalam membuka peluang pekerjaan
kepada rakyat dalam sesebuah negara dan berupaya memberikan kadar upah tinggi kepada
pekerja. Namun sebaliknya berlaku di India, Rajin dan Gupta (2008) mengatakan bahawa

6. kemasukan tenaga buruh adalah rendah kerana kejatuhan dalam intensiti buruh dalam sektor
pembuatan.
Methodologi
Kajian ini menggunakan data KDNK sektor pembuatan di Malaysia dari tahun 2005 hingga
tahun 2013 yang telah dikategorikan kepada 5 wilayah iaitu wilayah Utara (Perlis, Pulau
Pinang, Kedah dan Perak), Selatan (Johor), Timur, Tengah (Selangor, Wilayah Persekutuan
Kuala Lumpur, Melaka dan Negeri Sembilan) dan Luar Semenanjung (Sabah, Sarawak dan
Wilayah Persekutuan Labuan).
Data adalah berbentuk data siri masa dan diperoleh dari sumber sekunder iaitu dari
laporan Kementerian Kewangan dan Jabatan Perangkaan Malaysia yang kemudiannya
dianalisis menggunakan SPSS. Pemboleh ubah bersandar dalam kajian ini ialah KDNK
negara dan pemboleh ubah tidak bersandar dalam kajian ini ialah KDNK sektor pembuatan
mengikut wilayah Utara, Selatan, Timur, Tengah dan Luar Semenanjung. Model Regresi
Ganda digunakan bagi tujuan analisis SPSS. Regresi ialah proses meramalkan nilai suatu
pemboleh ubah berdasarkan nilai pemboleh ubah yang lain. Jadi, pengkaji menggunakan
model regresi ganda kerana pengkaji berminat untuk mengetahui hubungan antara pembleh
ubah bersandar dan pemboleh ubah tidak bersandar dengan mengenalpasti kekuatan hubungan
dan melihat sama ada hubungan antara pemboleh ubah adalah berhubung secara positif atau
negatif.
Model regresi ganda ini akan diperjelaskan secara lebih lanjut dalam dapatan kajian di
mana akan melihat terdapat hubungan yang signifikan atau tidak hubungan antara pemboleh
ubah bersandar dan pemboleh ubah bebas dalam kajian ini setelah diaplikasikan dalam SPSS.
Dalam kajian ini, pemboleh ubah bersandar ialah jumlah KDNK negara dan pemboleh ubah
bebas ialah KDNK sektor pembuatan mengikut wilayah (utara, selatan, tengah, timur dan luar
semenanjung).
Ŷ = b1X1 + b2X2 + b3X3 + b4X4 + b5X5 + b6X6 + α
dengan,
Ŷ : Jumlah KDNK negara (Pendapatan Negara)
b : Kecerunan garisan setiap faktor
α : Ralat
X1 : KDNK Sektor Pembuatan Wilayah Utara
X2 : KDNK Sektor Pembuatan Wilayah Selatan
X3 : KDNK Sektor Pembuatan Wilayah Tengah
X4 : KDNK Sektor Pembuatan Wilayah Timur
X5 : KDNK Sektor Pembuatan Wilayah Luar Semenanjung

7. Rumus di atas menunjukkan b1, b2, b3, b4, b5, b6 merupakan parameter yang hendak
dianggarkan daripada sampel yang mengandungi data tentang X1, X2, X3 , X4, X5, X6
(pemboleh ubah bebas). Manakala Ŷ yang hendak diramal
Dapatan Kajian
Untuk bahagian ini, kesemua pembolehubah bebas diuji untuk mengetahui sama ada
pembolehubah berkenaan mempengaruhi pembolehubah bersandar iaitu KDNK atau
sebaliknya. Berdasarkan output SPSS, hasil penganggaran persamaan regresi dapat
dirumuskan dalam persamaan seperti berikut:
KDNK = - 253823.84 – 6.538 utara – 20.204 selatan + 12.157 tengah + 28.796 timur
+ 12.161 luar semenanjung
Keputusan regresi linear ini menunjukkan nilai pekali penentu regresi (R²) bagi model
ini adalah bersamaan 0.99. Ini menunjukkan bahawa sebanyak 99 peratus daripada variasi
yang berlaku dalam KDNK dapat diterangkan oleh pembolehubah bebas iaitu wilayah utara,
tengah, selatan, timur dan luar semenanjung. Interpretasi berkenaan hubungan antara
pembolehubah bersandar dengan pembolehubah bebas boleh dibuat berdasarkan hasil
penganggaran persamaan regresi. Contohnya pembolehubah bagi wilayah tengah, timur dan
luar semanjung berhubungan positif dengan KDNK. Sementara bagi wilayah utara dan selatan
menunjukkan hubungan negatif dengan KDNK negara. Ini bermakna peningkatan 1% dalam
sumbangan sektor pembuatan di wilayah tengah akan menyebabkan KDNK negara meningkat
sebanyak 12.16%. Bagi wilayah timur pula, peningkatan 1% dalam sumbangan sektor
pembuatan turut menyebabkan KDNK negara meningkat sebanyak 28.80% dengan
mengambil kira pembolehubah wilayah lain. Luar semenanjung juga menunjukkan
peningkatan 1% dalam sumbangan sektor pembuatan akan meningkatkan KDNK negara
sebanyak 12.16% dengan mengandaikan pembolehubah lain adalah konstan. Hanya wilayah
utara dan selatan berhubungan negatif dengan KDNK. Melalui kesignifikan model pula dapat
dilihat bahawa hanya satu pembolehubah yang signifikan dalam mempengaruhi KDNK iaitu
wilayah tengah (0.008) pada aras keertian 5 peratus (rujuk jadual 1). Secara jelasnya
menunjukkan bahawa negeri dalam wilayah tengah memainkan peranan penting dalam
meningkatkan prestasi KDNK di Malaysia.

8. Jadual 1: Hasil Penganggaran Persamaan Regresi
Pembolehubah Statistik-t Kebarangkalian
Konstan -2.595 0.081
Utara -1.055 0.369
Selatan -2.556 0.083
Tengah 6.270 0.008
Timur 1.515 0.227
Luar semenanjung 1.087 0.357
R² = 0.993 Ȓ² = 0.982 DW = 2.565
Berdasarkan kepada nilai F statistik, model dalam menentukan sumbangan sektor pembuatan
kepada KDNK negara yang dikaji secara umumnya adalah signifikan dan boleh diterima.
Nilai F statistik persamaan adalah 85.93 dan model ini didapati signifikan pada aras keertian 5
peratus. Ini menunjukkan bahawa keseluruhan model yang dibentuk adalah baik.
Perbincangan Dapatan Kajian
Wilayah tengah memberi pengaruh positif terhadap KDNK negara. Wilayah tengah terdiri
daripada negeri Melaka, Negeri Sembilan, Selangor dan Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur.
Menurut Jabatan Perangkaan Malaysia, pada tahun 2014 Selangor dan Wilayah Persekutuan
Kuala Lumpur merupakan negeri yang memberi sumbangan tertinggi terhadap KDNK
negara. Sumbangan pertumbuhan ekonomi Selangor dalam KDNK negara pada tahun 2014
adalah sebanyak 22.4 peratus. Kemudian diikuti oleh Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur
sebanyak 15.1 peratus. Dalam sektor pembuatan, Selangor menyumbang sebanyak 28.8
peratus. Seperti yang diketahui umum, Selangor merupakan salah sebuah negeri yang terlibat
dengan pelbagai subsektor pembuatan. Sumbangan sektor pembuatan yang signifikan ini
didorong oleh permintaan yang tinggi ke atas produk elektrik dan elektronik (E&E), produk
kimia serta aktiviti farmaseutikal. Sumbangan tertinggi daripada wilayah tengah ini juga
dibantu oleh Melaka dan Negeri Sembilan yang menunjukkan peningkatan dalam produk
petroleum bertapis.
Antara faktor lain yang menjadikan Selangor sebagai salah sebuah negeri memberi
sumbangan tertinggi kepada KDNK negara adalah disebabkan kedudukan pelabuhan Klang
yang berada di daerah Selangor. Dengan wujudnya pelabuhan akan menarik minat modal-
modal asing untuk masuk ke Malaysia khususnya Selangor. Kedudukan pelabuhan yang
strategik antara laluan kapal dagang antarabangsa menjadikan pelabuhan ini salah satu pusat
singgahan bagi kapal-kapal dagang yang melalui kawasan tersebut. Dengan pengenalan
pelabuhan Klang sebagai zon perdagangan bebas secara tidak lansung lebih menarik banyak
kapal-kapal luar untuk singgah. Oleh yang demikian, pelabuhan Klang menjadi salah satu
nadi dagangan antarabangsa. Pelabuhan ini juga merupakan pelabuhan utama yang
dikenalpasti sebagai Pusat Muatan Negara untuk kontena tempatan dan serantau. Pelabuhan
akan meraih hasil daripada kapal yang singgah serta kargo yang diproses. Hal ini menjadikan
pelabuhan sebagai salah satu penyumbang kepada pembangunan dan kesejahteraan ekonomi
negara. Secara umumnya, pelabuhan di Malaysia mengendalikan hampir 90 peratus dagangan
negara.

9. Selangor dan Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur juga merupakan penyumbang
tertinggi dalam sektor perkhidmatan di Malaysia iaitu sebanyak 49.9 peratus. Perkembangan
sektor pembuatan secara tidak lansung membantu sektor perkhidmatan untuk terus
berkembang. Sektor pembuatan menjadi salah satu sektor penting di negeri Selangor dan
Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur. Oleh yang demikian, sektor tersebut memerlukan tenaga
buruh yang ramai. Hal ini secara tidak lansung turut meningkatkan penggunaan guna tenaga
di negeri-negeri tersebut. Seperti yang diketahui umum, Kuala Lumpur dan Selangor
menyediakan banyak peluang pekerjaan disebabkan negeri-negeri tersebut memiliki banyak
kawasan penjanaan ekonomi seperti kawasan perindustrian dan perkhidmatan. Setiap sektor
dalam ekonomi saling berkait rapat antara satu sama lain di dalam penawaran dan permintaan
output. Sebarang suntikan pelaburan ke atas sektor pembuatan ini akan menarik sektor-sektor
lain untuk turut berkembang
Kesimpulan
Sektor pembuatan merupakan sektor penting bagi pembangunan ekonomi Malaysia. Selaras
dengan hasrat menjadikan Malaysia sebagai sebuah negara berpendapatan tinggi menjelang
tahun 2020, Program Transformasi Ekonomi (ETP) yang dirancang juga jelas menunjukkan
bahawa beberapa sub industri sektor pembuatan berperanan penting sebagai penjana utama
pendapatan negara. Malah proses globalisasi dan liberasasi perdagangan yang berlaku juga
memerlukan firma pembuatan tempatan meningkatkan lagi daya saing bagi menghadapi
persaingan dengan firma asing di pasaran luar mahupun dalam negara.
Secara keseluruhannya dapat dirumuskan bahawa salah satu sumber pendapatan
negara adalah daripada sumbangan sektor-sektor ekonomi di Malaysia. Setiap negeri di
Malaysia mempunyai kelebihan yang tersendiri dalam sektor-sektor ekonomi. Antara negeri
yang banyak memberi sumbangan dalam sektor pembuatan adalah Pulau Pinang, Selangor,
Negeri Sembilan, Melaka, Johor, Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, Wilayah Persekutuan
Labuan serta Terengganu. Sektor pembuatan kini menjadi salah satu sektor utama negara
yang memberikan sumbangan tertinggi dalam membantu meningkatkan KDNK negara. Hasil
kajian yang dilakukan menunjukkan wilayah tengah yang terdiri daripada negeri Melaka,
Negeri Sembilan, Selangor dan Wilayah persekutuan Kuala Lumpur yang paling banyak
menyumbang kepada KDNK negara. Walaupun ekonomi dunia mengalami kelembapan pada
tahun 2012, sektor pembuatan mengalami pertumbuhan positif disebabkan beberapa faktor
iaitu permintaan yang tinggi daripada negara ASEAN, peningkatan permintaan daripada
Kesatuan Eropah (EU) khususnya Belgium, Jerman, Itali, Belanda dan Poland serta
peningkatan import daripada rakan FTA seperti Australia, Chile, China, New Zealand dan
Republik Korea.
Pembangunan modal insan merupakan elemen asas dan kritikal dalam
mentransformasikan ekonomi Malaysia daripada negara berpendapatan sederhana kepada
negara berpendapatan tinggi. Pendekatan yang sistematik dan menyeluruh untuk membangun,
menarik dan mengekalkan modal insan berkepakaran tinggi diperlukan bagi mencapai daya
saing yang tinggi di peringkat global dan ekonomi berasaskan inovasi. Globalisasi telah
meningkatkan mobiliti modal insan berkepakaran ke negara yang mempunyai upah, suasana
bekerja dan kualiti hidup yang lebih baik. Berdasarkan Laporan World Bank (2011), masalah
brain drain yang dihadapi oleh Malaysia semakin membimbangkan. Bagi mengatasi masalah
ini, Malaysia perlu berusaha mengekalkan modal insan tempatan yang berkepakaran tinggi
melalui pemberian gaji yang kompetitif, menjamin prospek kerjaya mereka, memperbaiki
kualiti hidup serta perlaksanaan dasar secara adil dan saksama tanpa mengira etnik.

10. Selain pendidikan yang berorientasikan akademik, pendidikan teknikal dan latihan
vokasional (TVET) perlu di arusperdanakan. Peluaskan akses kepada pendidikan teknikal dan
latihan vokasional yang berkualiti dijangka dapat mengelakkan masalah ketidakpadanan
(mismatch) berlaku dalam kalangan pekerja. Tambahan pula dengan melibatkan pekerja
dalam TVET, firma akan memperoleh manfaat yang optimum dan menjana produktiviti yang
lebih tinggi. Kerajaan perlu mempergiat dan menggalakkan sektor swasta untuk
membangunkan program latihan dalaman yang diiktiraf serta memperluaskan program
tersebut dengan menyediakan latihan kepada pelatih yang bukan pekerja mereka bagi
memenuhi keperluan sub sektor. Penekanan akan diberikan kepada latihan kemahiran bagi
memastikan negara dapat membentuk modal insan yang memenuhi keperluan sub sektor,
meningkatkan produktiviti dan rantaian nilai ekonomi yang lebih tinggi.
Rujukan
Adofu, Taiga & Tijani. 2015. Manufacturing sector and economic growth in Nigeria (1990-
2013). Donnish Journal of Economics and International Finance. 1 (1): 001-006
Habibah Ahmad, Poo Bee Tin & Ishak Yussof. 2012. Keperluan tenaga manusia sektor
pembuatan di Malaysia. Prosiding PERKEM VII. 2: 1331-1348
Hasmahani Hanipah & Poo Bee Tin. 2012. Guna tenaga dan produktiviti buruh dalam sektor
pembuatan di Malaysia. Prosiding PERKEM VII. 2: 942-958
Hasnah Ali, Sanep Ahmad, Noraziah Ali & Zakimi Ibrahim. 2009. Kepentingan sektor
pembuatan dalam pertumbuhan ekonomi wilayah di Malaysia. Prosiding PERKEM IV.
219-235.
Jabatan Perangkaan Malaysia. 2015
M. A. Loto. 2012. Global economic downturn and the manufacturing sector performance in
the Nigerian economy (A quarterly empirical analysis). Journal Of Emerging Trends
in Economics and Management Sciences (JETEMS). 3 (1): 38-45
Mohd Shalemy Long Ahmad, Ishak Yussof & Noorasiah Sulaiman. 2011. Pekerja
berkemahiran tinggi dan produktiviti sektor pembuatan di Malaysia. Prosiding
PERKEM VI. 2:208-318
Mohd Yusof Saari & Zakariah Abdul Rashid. 2008. Kajian input-output wilayah: Aplikasi
dan Analisis di Selangor. Jurnal Ekonomi Malaysia. 42: 23-43.
Tan Beng Ann, Zulridah Mohd Noor & Liew Chei Siang. 2011. Produktiviti pekerja dalam
sektor perkhidmatan terpilih di Malaysia. Prosiding PERKEM VI. 2: 345-354
Rancangan Malaysia Kesembilan 2016-2010.
Rancangan Malaysia Kesepuluh 2011-2015.
Rancangan Malaysia Kesebelas 2016-2020.

11. LAMPIRAN
Model Summary
b
Model R R Square Adjusted R
Square
Std. Error of the
Estimate
1 .997
a
.993 .982 11010.012
a. Predictors: (Constant), LUARSEMENANJUNG, SELATAN,
TENGAH, TIMUR, UTARA
b. Dependent Variable: KDNKBENAR
ANOVA
a
Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.
1
Regression
52081120805.2
31
5
10416224161.0
46
85.928 .002
b
Residual 363661070.769 3 121220356.923
Total
52444781876.0
00
8
a. Dependent Variable: KDNKBENAR
b. Predictors: (Constant), LUARSEMENANJUNG, SELATAN, TENGAH, TIMUR, UTARA
Coefficients
a
Model Unstandardized Coefficients Standardized
Coefficients
t Sig.
B Std. Error Beta
1
(Constant) -253823.836 97797.052 -2.595 .081
UTARA -6.538 6.195 -.254 -1.055 .369
SELATAN -20.204 7.904 -.514 -2.556 .083
TENGAH 12.157 1.939 1.190 6.270 .008
TIMUR 28.796 19.009 .336 1.515 .227
LUARSEMENANJUNG 12.161 11.187 .210 1.087 .357
a. Dependent Variable: KDNKBENAR