SlideShare a Scribd company logo
1 of 6
Նյութերի շրջապտւյտ
Յանա Նահապետյան
6-2 դասարան
Ցանկացած էկոհամակարգում գոյություն ունեն
նյութափոխանակությամբ իրար հետ կապված օրգանիզմների
խմբեր` պրոդուցենտներ, կոնսումենտներ և ռեդուցենտներ,
որոնք իրագործում են կենդանի բջջի համար անհրաժեշտ
տարրերի կրկնվող շրջանառությունը:
Քիմիական տարրերը, այդ թվում և բջջանյութի բոլոր հիմնական
տարրերը, սովորաբար կենսոլորտում կատարում են բնորոշ
ուղիներով արտաքին միջավայրից դեպի օրգանիզմներ և ապա
նորից արտաքին միջավայր: Բնության մեջ հանդիպող
տարրերից 30-40-ն են պահանջվում կենդանի օրգանիզմների
կենսագործունեության համար:
Այդ խմբերի օրգանիզմների տարբեր տեսակներ իրենց աճի,
զարգացման և վերարտադրության համար միջավայրից կլանում են
նյութեր և միջավայր արտանետում օրգանական և անօրգանական
բնույթի իրենց կենսագործունեության արգասիքները:
Երբ մանրամասն ուսումնասիրում ենք էկոհամակարգերում
կատարվող նյութերի շրջապտույտը հասկանալի է դառնում, որ
մի շարք նյութերի ավելցուկը ևս վնասակար է ամբողջ
էկոհամակարգին: Դա պետք է հաշվի առնել հատկապես այն
ժամանակ, երբ հողը հարստացնում ենք տարբեր տեսակի
պարարտանյութերով:
Որոշ տարրեր, ինչպիսիք են ածխածինը, ջրածինը, ազոտը և
թթվածինը, անհրաժեշտ են օրգանիզմներին մեծ քանակներով,
մյուսները` փոքր կամ չնչին քանակությամբ, սակայն որքան էլ
քիչ պահանջվեն մյուս տարրերը միևնույն է դրանք ևս խիստ
անհրաժեշտ են էկոհամակարգերի գոյության համար:

More Related Content

What's hot (12)

բջջի կառուցվածքը%2c
բջջի կառուցվածքը%2cբջջի կառուցվածքը%2c
բջջի կառուցվածքը%2c
 
Անսեռ Բազմացում
Անսեռ ԲազմացումԱնսեռ Բազմացում
Անսեռ Բազմացում
 
բջիջ
բջիջբջիջ
բջիջ
 
Բջիջի կառուցվածքը
Բջիջի կառուցվածքըԲջիջի կառուցվածքը
Բջիջի կառուցվածքը
 
ջրիմուռներ123
ջրիմուռներ123ջրիմուռներ123
ջրիմուռներ123
 
ամեոբա4
ամեոբա4ամեոբա4
ամեոբա4
 
բջիջ լարիսա
բջիջ լարիսաբջիջ լարիսա
բջիջ լարիսա
 
Բջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածքԲջիջ և հյուսվածք
Բջիջ և հյուսվածք
 
Բջիջներ: Բջջի կառուցվածք
Բջիջներ: Բջջի կառուցվածքԲջիջներ: Բջջի կառուցվածք
Բջիջներ: Բջջի կառուցվածք
 
Բջիջ
ԲջիջԲջիջ
Բջիջ
 
բջիջ
բջիջբջիջ
բջիջ
 
բակտերիաներ և սնկեր
բակտերիաներ և սնկերբակտերիաներ և սնկեր
բակտերիաներ և սնկեր
 

Viewers also liked

Արտազատություն
ԱրտազատությունԱրտազատություն
Արտազատություն
093224445
 

Viewers also liked (20)

շնչառություն
շնչառությունշնչառություն
շնչառություն
 
Մանրադիտակ և 6 2 ծաղկանոցը
Մանրադիտակ և 6 2 ծաղկանոցըՄանրադիտակ և 6 2 ծաղկանոցը
Մանրադիտակ և 6 2 ծաղկանոցը
 
Չարենցյան երթ
Չարենցյան երթՉարենցյան երթ
Չարենցյան երթ
 
Географическая положение россии и природа россии
Географическая положение россии и природа россииГеографическая положение россии и природа россии
Географическая положение россии и природа россии
 
Շնչառության մասին
Շնչառության մասինՇնչառության մասին
Շնչառության մասին
 
Ծաղիկներ
ԾաղիկներԾաղիկներ
Ծաղիկներ
 
Լուսասինթեզ
ԼուսասինթեզԼուսասինթեզ
Լուսասինթեզ
 
Ամեն Ինչ Բույսերի Մասին
Ամեն Ինչ Բույսերի ՄասինԱմեն Ինչ Բույսերի Մասին
Ամեն Ինչ Բույսերի Մասին
 
Ինչպես Օգտագործել Մանրադիտակ
Ինչպես Օգտագործել ՄանրադիտակԻնչպես Օգտագործել Մանրադիտակ
Ինչպես Օգտագործել Մանրադիտակ
 
Ինչն է օգտակար ամանորյա ուտեստներից մեր օրգանիզմն
Ինչն է օգտակար ամանորյա ուտեստներից մեր օրգանիզմնԻնչն է օգտակար ամանորյա ուտեստներից մեր օրգանիզմն
Ինչն է օգտակար ամանորյա ուտեստներից մեր օրգանիզմն
 
Իմ կանաչ անկյունը
Իմ կանաչ անկյունըԻմ կանաչ անկյունը
Իմ կանաչ անկյունը
 
ռուզան մինասյան
ռուզան մինասյանռուզան մինասյան
ռուզան մինասյան
 
իմ տնային բույսերը
իմ տնային բույսերըիմ տնային բույսերը
իմ տնային բույսերը
 
Կայծակ
ԿայծակԿայծակ
Կայծակ
 
Լույսի անդրադարձումը և հայելիներ
Լույսի անդրադարձումը և հայելիներԼույսի անդրադարձումը և հայելիներ
Լույսի անդրադարձումը և հայելիներ
 
Արտազատություն
ԱրտազատությունԱրտազատություն
Արտազատություն
 
Լույսի բեկումը, ոսպնայկներ
Լույսի բեկումը, ոսպնայկներԼույսի բեկումը, ոսպնայկներ
Լույսի բեկումը, ոսպնայկներ
 
Աչք և տեսողություն: Տեսողության հիգիենա
Աչք և տեսողություն: Տեսողության հիգիենաԱչք և տեսողություն: Տեսողության հիգիենա
Աչք և տեսողություն: Տեսողության հիգիենա
 
բջիջ
բջիջբջիջ
բջիջ
 
Լույսը և գույնը բնության մեջ: Ծիածան
Լույսը և գույնը բնության մեջ: ԾիածանԼույսը և գույնը բնության մեջ: Ծիածան
Լույսը և գույնը բնության մեջ: Ծիածան
 

Similar to նյութերի շրջապտւյտ (10)

բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
բոլոր բջջի կառուցվածքը (1)
 
Bjijner ev hyusvacqner
Bjijner ev hyusvacqnerBjijner ev hyusvacqner
Bjijner ev hyusvacqner
 
բջիջ լարիսա
բջիջ լարիսաբջիջ լարիսա
բջիջ լարիսա
 
08.10.2016
08.10.201608.10.2016
08.10.2016
 
Բջիջներ և հյուսվածքներ
Բջիջներ և հյուսվածքներԲջիջներ և հյուսվածքներ
Բջիջներ և հյուսվածքներ
 
Բջիջ
ԲջիջԲջիջ
Բջիջ
 
Ժառանգականություն և փոփոխականություն
Ժառանգականություն և փոփոխականությունԺառանգականություն և փոփոխականություն
Ժառանգականություն և փոփոխականություն
 
Bnagitutyun 30.11.2015
Bnagitutyun 30.11.2015Bnagitutyun 30.11.2015
Bnagitutyun 30.11.2015
 
որդ
որդորդ
որդ
 
Կենսաբազմազանության պահպանման համամոլորակային հիմնախնդիրներ
Կենսաբազմազանության պահպանման համամոլորակային հիմնախնդիրներԿենսաբազմազանության պահպանման համամոլորակային հիմնախնդիրներ
Կենսաբազմազանության պահպանման համամոլորակային հիմնախնդիրներ
 

նյութերի շրջապտւյտ

  • 2. Ցանկացած էկոհամակարգում գոյություն ունեն նյութափոխանակությամբ իրար հետ կապված օրգանիզմների խմբեր` պրոդուցենտներ, կոնսումենտներ և ռեդուցենտներ, որոնք իրագործում են կենդանի բջջի համար անհրաժեշտ տարրերի կրկնվող շրջանառությունը:
  • 3. Քիմիական տարրերը, այդ թվում և բջջանյութի բոլոր հիմնական տարրերը, սովորաբար կենսոլորտում կատարում են բնորոշ ուղիներով արտաքին միջավայրից դեպի օրգանիզմներ և ապա նորից արտաքին միջավայր: Բնության մեջ հանդիպող տարրերից 30-40-ն են պահանջվում կենդանի օրգանիզմների կենսագործունեության համար:
  • 4. Այդ խմբերի օրգանիզմների տարբեր տեսակներ իրենց աճի, զարգացման և վերարտադրության համար միջավայրից կլանում են նյութեր և միջավայր արտանետում օրգանական և անօրգանական բնույթի իրենց կենսագործունեության արգասիքները:
  • 5. Երբ մանրամասն ուսումնասիրում ենք էկոհամակարգերում կատարվող նյութերի շրջապտույտը հասկանալի է դառնում, որ մի շարք նյութերի ավելցուկը ևս վնասակար է ամբողջ էկոհամակարգին: Դա պետք է հաշվի առնել հատկապես այն ժամանակ, երբ հողը հարստացնում ենք տարբեր տեսակի պարարտանյութերով:
  • 6. Որոշ տարրեր, ինչպիսիք են ածխածինը, ջրածինը, ազոտը և թթվածինը, անհրաժեշտ են օրգանիզմներին մեծ քանակներով, մյուսները` փոքր կամ չնչին քանակությամբ, սակայն որքան էլ քիչ պահանջվեն մյուս տարրերը միևնույն է դրանք ևս խիստ անհրաժեշտ են էկոհամակարգերի գոյության համար: