Ο Νόμος της Ζήτησης, οι προσδιοριστικοί παράγοντες της ζήτησης, η ελαστικότητα

1. Αρχές Οικονομικής
Θεωρίας
Κεφάλαιο 2
Η Ζήτηση των Αγαθών
Καθηγήτρια : Σεμερτζίδου Μαρία

2. Η συμπεριφορά του καταναλωτή
Επιδίωξη του καταναλωτή είναι :
Να μεγιστοποιεί τη χρησιμότητα που απολαμβάνει
από την κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών σε
μια ορισμένη χρονική περίοδο δεδομένων
• των τιμών, και
• του εισοδήματός του.
Ορθολογικός καταναλωτής είναι εκείνος που
μεγιστοποιεί τη χρησιμότητα.
Ο ορθολογικός καταναλωτής → Ισορροπία

3. Ο Νόμος της Ζήτησης
Όταν η τιμή ενός αγαθού μειώνεται,
αυξάνεται η ζητούμενη ποσότητά του,
και,
όταν η τιμή ενός αγαθού αυξάνεται,
μειώνεται η ζητούμενη ποσότητά του
P Qd
P Qd
όταν οι άλλοι παράγοντες που μπορούν να
επηρεάσουν τη ζήτηση παραμένουν σταθεροί
(ceteris paribus).

4. Η Καμπύλη της Ζήτησης
Είναι η γραφική
απεικόνιση των
προτιμήσεων
του καταναλωτή
σε κάθε τιμή,
όταν οι άλλοι
προσδιοριστικοί
παράγοντες της
ζήτησης
παραμένουν
σταθεροί.

5. Ατομικές Καμπύλες Ζήτησης

6. Αγοραία Καμπύλη Ζήτησης
P QA QB Q
0 200 100 300
1 196 98 294
2 192 96 288
3 188 94 282
4 184 92 276
5 180 90 270
Είναι το οριζόντιο άθροισμα των ατομικών
καμπυλών ζήτησης.

7. 1. Το εισόδημα των καταναλωτών.
 Κανονικά αγαθά:
Όταν αυξάνεται το εισόδημα,
αυξάνεται η ζήτησή τους, και
όταν μειώνεται το εισόδημα
μειώνεται η ζήτησή τους .
 Κατώτερα αγαθά:
Όταν αυξάνεται το εισόδημα
μειώνεται η ζήτηση τους, και
Όταν μειώνεται το εισόδημα
αυξάνεται η ζήτησή τους.
Οι Προσδιοριστικοί παράγοντες
της Ζήτησης
Υ Qd
Υ Qd
Υ Qd
Υ Qd

8. Προσδιοριστικοί παράγοντες
της Ζήτησης
2. Οι τιμές των άλλων αγαθών.
Συμπληρωματικά αγαθά είναι
δυο ή περισσότερα αγαθά, όταν η
κατανάλωση του ενός απαιτεί και την
κατανάλωση του άλλου για την
ικανοποίηση μιας ανάγκης. (π.χ. καφές
– ζάχαρη).
Υποκατάστατα αγαθά είναι δυο
ή περισσότερα αγαθά, όταν το ένα
μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί του
άλλου για να ικανοποιήσει την ίδια
ανάγκη. (π.χ. χοιρινό – βοδινό κρέας)
PA QA
QB
PA QA
QB

9. Προσδιοριστικοί παράγοντες
της Ζήτησης
3. Οι προτιμήσεις των καταναλωτών.
4. Οι προσδοκίες και οι προβλέψεις των
καταναλωτών σχετικά με τη μελλοντική εξέλιξη
των τιμών και του εισοδήματός τους.
5. Ο αριθμός των καταναλωτών.

10. Μεταβολή στη Ζητούμενη
Ποσότητα
Όταν μεταβάλλεται η
τιμή, λέμε ότι
μεταβάλλεται η
ζητούμενη
ποσότητα, και
κινούμαστε πάνω
στην ίδια καμπύλη
ζήτησης από σημείο
σε σημείο.

11. Μεταβολή της Ζήτησης
• Αν η ζήτηση
αυξηθεί,
μετατοπίζεται η
καμπύλη ζήτησης
προς τα δεξιά.
• Αν η ζήτηση
μειωθεί,
μετατοπίζεται η
καμπύλη ζήτησης
προς τ’ αριστερά.
Όταν μεταβάλλεται κάποιος προσδιοριστικός παράγοντας
της ζήτησης, λέμε ότι μεταβάλλεται η ζήτηση και
μετατοπίζεται ολόκληρη η καμπύλη ζήτησης.

12. Η Ελαστικότητα της Ζήτησης
ως προς την τιμή
Ο λόγος της ποσοστιαίας
μεταβολής της ζητούμενης
ποσότητας προς την
ποσοστιαία μεταβολή της
τιμής.
Ο βαθμός αντίδρασης
των καταναλωτών στις
μεταβολές της τιμής,
(ceteris paribus).
Είναι πάντα αρνητική
ED =
ED =
ED =

13. Άσκηση 1
Με βάση τα δεδομένα του παρακάτω πίνακα να
υπολογίσετε την ελαστικότητα της ζήτησης σε κάθε
σημείο.
ED =
EDA-Β = -2,5
EDB-Γ= -2
EDΓ-Δ= -1
ΕDΔ-Ε= -0,5
EDΓ-Β= -1
P Q
Α 20 40
Β 16 60
Γ 12 90
Δ 8 120
Ε 4 150

14. Ελαστική και Ανελαστική Ζήτηση
• Ελαστική Ζήτηση
Οι καταναλωτές αντιδρούν πολύ στη μεταβολή της τιμής.
|ΕD| >1 |ΔQ%|>|ΔP%|
• Ανελαστική Ζήτηση
Οι καταναλωτές αντιδρούν λίγο στη μεταβολή της τιμής.
|ΕD| <1 |ΔQ%|<|ΔP%|
ED =

15. Ελαστική και Ανελαστική Ζήτηση
ελαστική ζήτηση ανελαστική ζήτηση

16. Ελαστική και Ανελαστική Ζήτηση
πλήρως ελαστική ζήτηση
ΕD ≈ ∞
πλήρως ανελαστική ζήτηση
ΕD =0
ED =

17. Άσκηση 2
1. ED = -0.5
2. ED = -2
3. ED = -1.5
4. ED = -0.8
5. ED = -2.5
6. ED = -1.2
|0.5| <1 ανελαστική ζήτηση
| 2 | >1 ελαστική ζήτηση
|1.5| >1 ελαστική ζήτηση
|0.8| <1 ανελαστική ζήτηση
| 2.5 | >1 ελαστική ζήτηση
| 1.2 | >1 ελαστική ζήτηση
Να χαρακτηρίσετε τη ζήτηση στις παρακάτω περιπτώσεις