1. Τα χελιδόνια
Η Ελλάδα είναι μια χώρα ιδιαίτερα σημαντική διεθνώς για τα μεταναστευτικά είδη
πουλιών. Ως χερσόνησος, διευκολύνει το ταξίδι εκατομμυρίων πουλιών πάνω από
τη Μεσόγειο.
Πού βρίσκονται τα χελιδόνια
Τα χελιδόνια πετούν σε όλες τις ηπείρους της Γης εκτός από την Ανταρκτική. Άλλα
ζουν μέσα στις πόλεις, ενώ άλλα θα τα βρούμε μακριά από τους ανθρώπους, σε
βραχώδεις περιοχές σε λιβάδια ή κοντά σε νερό.
Τα χαρακτηριστικά των χελιδονιών είναι οι μακριές φτερούγες και η ψαλιδωτή
ουρά. Τα χελιδόνια είναι από τα πιο ικανά πουλιά στον αέρα. Γι’ αυτό μπορούν να
τρέφονται ενώ πετούν!
Το μεγάλο ταξίδι
Τον χειμώνα, σχεδόν όλα τα χελιδόνια εγκαταλείπουν την Ευρώπη και πάνε στην
Αφρική . Έτσι μεταναστεύουν σε σμήνη το φθινόπωρο και ξαναγυρίζουν την άνοιξη.
Η μετανάστευση διαρκεί εβδομάδες και πετούν μέχρι και 10.000 χιλιόμετρα.
Τα χελιδόνια της Ελλάδας
Το Λευκοχελίδονο
Είναι λευκό στο κάτω μέρος του σώματός του
Το Σταυροχελίδονο
Έχει έντονο ψαλιδωτή ουρά και κόκκινο λαιμό.
Το Μιλτοχελίδονο

2. Το Βραχοχελίδονο
Είναι καφετί και η ουρά του είναι τετραγωνισμένη
Το Οχθοχελίδονο
Είναι επίσης καφετί άλλα το κάτω μέρος του σώματος του λευκό και έχει μια
καφετιά λουρίδα στο λαιμό του.
Η Φωλιά τους-το σπιτικό τους
Κάθε είδος χελιδονιού έχει δικό του τύπο φωλιάς. Τις φτιάχνουν από πηλό,
μαζεύοντας λάσπη που τη μεταφέρουν σε μορφή σβόλου. Χρειάζονται 700-1500
σβόλοι για κάθε φωλιά! Δουλεύουν σκληρά και οι δύο γονείς.
Τα τελευταία χρόνια χρειάζεται να τους φτιάχνουμε εμείς οι άνθρωποι τεχνητές
φωλιές, γιατί οι πόλεις μας είναι πόλεις από τσιμέντο και οι αλάνες με χώμα είναι
πια σπάνιες και έτσι δεν είναι εύκολο για τα χελιδόνια να βρουν τα υλικά που τους
χρειάζονται.

3. Οδηγίες για κατασκευή φωλιάς λευκοχελίδονου
Η φωλιά του λευκοχελίδονου μοιάζει περίπου με μισή κούπα στο επάνω
μέρος της οποίας υπάρχει μια μικρή είσοδος (τόση που να χωράει μονάχα
ένα λευκοχελίδονο και όχι ένα πιο παχουλό σπουργίτι που συχνά κλέβει
τις φωλιές των χελιδονιών). Εάν η είσοδος πάντως που θα αφήσουμε
είναι μεγαλύτερη από αυτή που θα περίμεναν τα χελιδόνια σχεδόν πάντα
καταφέρνουν να βρουν λίγη λάσπη για να την κλείσουν.
Για την κατασκευή κάθε φωλιάς θα χρειαστούμε περίπου ένα κιλό πηλό.
Αν θέλουμε, μαζί με τον πηλό μπορούμε να ανακατέψουμε, ως συνθετικό
υλικό, μικρά κομματάκια ξερού χόρτου, όπως κάνουν και τα χελιδόνια. Η
κατασκευή μας θα έχει, περίπου, το σχήμα μισής κούπας με μέγιστη
διάμετρο 20 εκατοστά και πάχος 1,5-2 εκατοστά.
Η φωλιά θα ετοιμαστεί πιο εύκολα εάν δουλέψουμε στη γωνία δύο
κάθετων μεταξύ τους επιφανειών. Για παράδειγμα, μπορούμε να
καρφώσουμε κάθετα δύο σανιδάκια πλάτους 15 εκ. και μήκους 20 εκ.
Φώτο 1:
Διπλώνουμε το έντυπο στη μέση, μέχρι να σχηματιστεί ορθή γωνία, και
το τοποθετούμε στις επιφάνειες που θα δουλέψουμε. Διπλώνουμε το
έντυπο στη μέση, μέχρι να σχηματιστεί ορθή γωνία, και το τοποθετούμε
στις επιφάνειες που θα δουλέψουμε.
Φώτο 2:
Παίρνουμε κομμάτια πηλού (στο μέγεθος ροδάκινου) και πλάθουμε
χοντρά 'μακαρόνια' πάχους 2 εκατοστών περίπου. Τοποθετούμε το
πρώτο 'μακαρόνι' πάνω στο ημικύκλιο του εντύπου που υποδεικνύεται
ως 'ΒΑΣΗ'. Παίρνουμε κομμάτια πηλού (στο μέγεθος ροδάκινου) και
πλάθουμε χοντρά 'μακαρόνια' πάχους 2 εκατοστών περίπου.

4. Τοποθετούμε το πρώτο μακαρόνι πάνω στο ημικύκλιο του εντύπου που
υποδεικνύεται ως ΒΑΣΗ.
Φώτο 3:
Τοποθετούμε το δεύτερο μακαρόνι πάνω στο πρώτο ,αλλά λίγο πιο μέσα,
ώστε να αρχίσει να κλείνει η φωλιά. Τοποθετούμε το δεύτερο μακαρόνι
πάνω στο πρώτο ,αλλά λίγο πιο μέσα, ώστε να αρχίσει να κλείνει η φωλιά.
Φώτο 4:
Ενώνουμε τα δύο κομμάτια μεταξύ τους σπρώχνοντας με τα δάκτυλα τον
πηλό στην εξωτερική και στην εσωτερική πλευρά της φωλιάς.Ενώνουμε
τα δύο κομμάτια μεταξύ τους σπρώχνοντας με τα δάκτυλα τον πηλό
στην εξωτερική και στην εσωτερική πλευρά της φωλιάς.
Φώτο 5:
Συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο έως ότου ετοιμαστεί ολόκληρη η
φωλιά.Συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο έως ότου ετοιμαστεί ολόκληρη η
φωλιά.

5. Φώτο 6:
Στο τέλος αφήνουμε μια οπή σε σχήμα μισής έλλειψης, με διαστάσεις
περίπου 6,5-7 x 2,5 εκατοστά. Θα χρησιμοποιηθεί από τα χελιδόνια ως
είσοδος. Στο τέλος αφήνουμε μια οπή σε σχήμα μισής έλλειψης, με
διαστάσεις περίπου 6,5-7 x 2,5 εκατοστά. Θα χρησιμοποιηθεί από τα
χελιδόνια ως είσοδος.
Φώτο 7:
Με τα δάχτυλα, κλειδιά ή άλλο εργαλείο, επεξεργαζόμαστε την εξωτερική
επιφάνεια ώστε να μοιάζει πιο φυσική, καθώς και στις περιφέρειες. Με
τα δάχτυλα, κλειδιά ή άλλο εργαλείο, επεξεργαζόμαστε την εξωτερική
επιφάνεια ώστε να μοιάζει πιο φυσική, καθώς και στις περιφέρειες.
Φώτο 8, 9:
Τοποθετούμε τη φωλιά σε ένα σκιερό μέρος για να στεγνώσει σιγά-σιγά
όσες μέρες χρειαστεί. Δεν χρειάζεται ψήσιμο. Τοποθετούμε τη
φωλιά σε ένα σκιερό μέρος για να στεγνώσει σιγά-σιγά όσες μέρες
χρειαστεί. Δεν χρειάζεται ψήσιμο.
Τοποθετούμε τη φωλιά σε ένα σκιερό μέρος για να στεγνώσει σιγά-σιγά
όσες μέρες χρειαστεί. Δεν χρειάζεται ψήσιμο.

6. Φώτο 10:
Όταν η φωλιά στεγνώσει, θα είναι έτοιμη να τοποθετηθεί στην τελική
της θέση, κάτω από μια βεράντα στον εξωτερικό τοίχο ενός σπιτιού.
Πρέπει να είναι προφυλαγμένη από τις έντονες καιρικές συνθήκες καθώς
και από ανθρώπους ή ζώα που θα μπορούσαν να κάνουν κακό. Δεν πρέπει
να πέφτει νερό πάνω της. Απαραίτητο είναι επίσης να μην υπάρχουν
εμπόδια (π.χ. δέντρα) σε απόσταση αρκετών μέτρων από τη φωλιά.
Όταν η φωλιά στεγνώσει, θα είναι έτοιμη να τοποθετηθεί στην τελική
της θέση, κάτω από μια βεράντα στον εξωτερικό τοίχο ενός σπιτιού
Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
Θεμιστοκλέους 80, 10681, Αθήνα,
Τηλ/Fax: 210 8228704, 210 8227937,
e-mail: info@ornithologiki.gr