Autoclaves in dentistry

1. ‫خدا‬ ‫نام‬ ‫به‬
‫موضوع‬:
‫اتوکالو‬ ‫دستگاه‬
‫استاد‬:‫برغمدی‬ ‫خانم‬ ‫سرکار‬
‫کننده‬ ‫تهیه‬:‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬ ‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

2.  Autoclave
 ‫از‬‫و‬ ‫خودکار‬‫معنی‬ ‫به‬ ‫اتو‬ ‫کلمه‬ ‫دو‬
‫شونده‬ ‫قفل‬‫معنی‬ ‫به‬ ‫کلیو‬
‫است‬‫شده‬ ‫تشکیل‬.‫به‬ ‫كل‬ ‫در‬ ‫و‬
‫شونده‬ ‫قفل‬‫خود‬ ‫دستگاه‬‫معنی‬
‫بخار‬ ‫توسط‬ ،‫مواد‬ ‫استریل‬ ‫ای‬‫ر‬‫ب‬
‫است‬ ‫فشار‬ ‫تحت‬
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

3.  ‫توسط‬ ‫وسیله‬ ‫این‬‫میکروبیولوژیست‬‫فرانسوی‬‫چارلز‬.
 ‫چمبرلن‬
 ‫سال‬ ‫در‬۱۸۷۹‫شد‬ ‫اختراع‬
 ‫به‬ ‫معموال‬ ‫که‬ ‫آزمایشگاهی‬ ‫اندازه‬ ‫از‬ ‫وسیله‬ ‫این‬ ‫ابعاد‬
‫که‬ ‫صنعتی‬ ‫ابعاد‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫دردار‬ ‫استوانه‬ ‫یک‬ ‫شکل‬
 ‫به‬ ‫آن‬ ‫طول‬۵۰‫فوت‬‫است‬ ‫متغیر‬ ‫رسد‬ ‫می‬.
 ‫استفاده‬ ‫دردار‬ ‫کوجک‬ ‫های‬ ‫اتوکالو‬ ‫از‬ ‫دندانپزشکی‬ ‫در‬
‫میشود‬.
 ‫استریل‬ ‫طریقه‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫اعم‬ ‫ها‬ ‫میكرب‬ ‫كلیه‬ ‫كردن‬
‫آن‬ ‫زمان‬ ‫ومدت‬ ‫برد‬ ‫مي‬ ‫بین‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ها‬ ‫اسپور‬ ‫و‬ ‫معمولي‬
‫وسایل‬ ‫براي‬‫میكند‬ ‫فرق‬ ‫اي‬ ‫وپارچه‬ ‫فلزي‬
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

4. 
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫اتوكالو‬ ‫اصلی‬ ‫نوع‬ ‫دو‬:
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

5.  ‫است‬ ‫هایی‬ ‫زودپز‬ ‫شبیه‬ ‫اتوكالو‬ ‫این‬.‫در‬
‫پیچ‬ ‫توسط‬ ‫اتوكالو‬ ‫در‬ ، ‫ها‬ ‫اتوكالو‬ ‫این‬
‫فشار‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫بسته‬ ‫پایین‬ ‫در‬ ‫هایی‬
‫قرار‬ ‫فشار‬ ‫كنترل‬ ‫برای‬ ‫بیرون‬ ‫در‬ ‫سنجی‬
‫دارد‬.‫حرارت‬ ‫منبع‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫ها‬ ‫دستگاه‬ ‫این‬
‫هستند‬ ‫خطرناك‬ ‫بسیار‬ ‫و‬ ‫دارند‬ ‫خارجی‬.
‫ب‬ ‫بسیار‬ ‫افراد‬ ‫توسط‬ ‫باید‬ ‫ها‬ ‫آن‬ ‫بنابراین‬‫ا‬
‫هر‬ ‫و‬ ‫گیرند‬ ‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫تجربه‬
‫اتوكالو‬ ‫فشار‬ ‫و‬ ‫دما‬ ‫لحظه‬‫ها‬‫شود‬ ‫كنترل‬.
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

6.  ‫وسیع‬ ‫طور‬ ‫به‬ ،‫راحتی‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫اتوكالو‬ ‫این‬
‫گیرند‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫ها‬ ‫آزمایشگاه‬ ‫در‬
‫دقت‬ ‫باید‬ ‫ها‬ ‫اتوكالو‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫برای‬ ‫اما‬
‫گیرد‬ ‫صورت‬ ‫زیادی‬.‫ای‬ ‫جعبه‬ ‫ها‬ ‫اتوكالو‬ ‫این‬
‫تبدیل‬ ‫واحد‬ ‫به‬ ‫مجهز‬ ‫درونشان‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫هستند‬ ‫شكل‬
‫استفاده‬ ‫كردن‬ ‫استریل‬ ‫برای‬ ‫كه‬ ‫دارند‬ ‫بخار‬ ‫به‬ ‫آب‬
‫شود‬ ‫می‬.‫امكان‬ ‫این‬ ‫اپراتور‬ ‫به‬ ‫اتوكالو‬ ‫كنترل‬
‫و‬ ‫كند‬ ‫تنطیم‬ ‫را‬ ‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫دمای‬ ‫تا‬ ‫دهد‬ ‫می‬ ‫را‬
‫این‬ ‫همچنین‬ ‫كند‬ ‫تعیین‬ ‫را‬ ‫اتوكالو‬ ‫زمان‬ ‫مدت‬
‫و‬ ‫گیری‬ ‫اندازه‬ ‫برای‬ ‫ای‬ ‫وسیله‬ ‫ها‬ ‫اتوكالو‬
‫فشار‬ ‫نمایش‬/‫دارند‬ ‫را‬ ‫دما‬.
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

7. .
‫به‬ ‫اتوكالوها‬ ،‫ابزارآالت‬ ‫نوع‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬
‫كالس‬ ‫سه‬
N.S ‫و‬B
‫شوند‬‫مي‬ ‫بندي‬‫طبقه‬
.‫عملكرد‬ ‫صحت‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫بندي‬‫طبقه‬ ‫این‬
‫وسایل‬ ‫نوع‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫استریلیزاسیون‬
‫گیرد‬‫مي‬ ‫صورت‬.
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

8.  ‫كالس‬N:

‫اتوكالو‬ ‫این‬ ‫استاندارد‬ ‫اساس‬ ‫بر‬
‫آالت‬ ‫ابزار‬ ‫است‬ ‫قادر‬‫بدون‬ ‫جامد‬
‫پوشش‬‫نماید‬ ‫استریل‬ ‫را‬.‫بدین‬
‫استریل‬ ‫براي‬ ‫تضمیني‬ ‫ترتیب‬
‫دار‬‫پوشش‬ ‫وسایل‬(‫پارچه‬ ‫از‬ ‫اعم‬
‫مدیكال‬ ‫هاي‬ ‫كاغذ‬ ‫یا‬)‫نیز‬ ‫و‬
‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫دار‬ ‫حفره‬ ‫وسایل‬.‫این‬
‫میباشد‬ ‫پمپ‬ ‫فاقد‬ ‫سیستم‬.
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

9.  ‫اتوكالو‬ ‫نوع‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫وسایلي‬
‫كارخانه‬ ‫توسط‬ ‫نمود‬ ‫استریل‬ ‫توان‬‫مي‬
‫شود‬‫مي‬ ‫مشخص‬ ‫سازنده‬.‫اتوكالو‬ ‫این‬
‫جامد‬ ‫پوشش‬ ‫بدون‬ ‫آالت‬ ‫ابزار‬ ‫تواند‬‫مي‬
‫مثل‬ ‫نساجي‬ ‫مواد‬ ،‫جامد‬ ‫دار‬ ‫پوشش‬ ‫یا‬
‫سوراخ‬ ‫وسایل‬ ‫و‬ ‫الیه‬ ‫تك‬ ‫گاز‬ ،‫پارچه‬
‫را‬ ‫دار‬.
 ‫نماید‬ ‫استریل‬
 ‫آن‬ ‫بدون‬ ‫یا‬ ‫وكیوم‬ ‫پمپ‬ ‫با‬ ‫تواند‬‫مي‬
‫سیكل‬ ‫داراي‬ ً‫ا‬‫قطع‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫تجهیز‬
‫كن‬‫خشك‬‫است‬
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

10.  ‫انواع‬ ‫تمام‬ ‫تواند‬‫مي‬ ‫اتوكالو‬ ‫این‬
‫پوشش‬ ‫مثال‬ ‫براي‬ ‫اینتسترومنتها‬
‫مواد‬ ،‫پوشش‬ ‫بدون‬ ‫و‬ ‫جامد‬ ‫دار‬
‫سوراخ‬ ‫اینسترومنتهاي‬ ‫و‬ ‫نساجي‬
‫نماید‬ ‫رااستریل‬ ‫دار‬.
 ‫وكیوم‬ ‫پمپ‬ ‫داراي‬ ‫اتوكالوهاي‬
‫است‬ ‫قدرتمندي‬ ‫فشار‬ ‫و‬
 ‫حداقل‬ ‫استریلیزاسیون‬ ‫زمان‬ ‫مدت‬3
‫دقیقه‬‫است‬.
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

11.  ‫زا‬ ‫سرطان‬ ‫داروهای‬ ‫مثل‬ ‫موادی‬,‫رادیوایزوتوپها‬,‫مواد‬
‫سمی‬ ‫شیمیایی‬,‫قابل‬ ‫شیمیایی‬ ‫مواد‬‫تبخیر‬‫ماده‬ ‫هر‬ ‫یا‬
‫و‬ ‫شود‬ ‫تبخیر‬ ‫حرارت‬ ‫اثر‬ ‫در‬ ‫است‬ ‫ممکن‬ ‫که‬ ‫خطرناکی‬
‫کرد‬ ‫اتوکالو‬ ‫توان‬ ‫نمی‬ ‫را‬ ‫یابد‬ ‫انتشار‬.‫مواد‬ ‫کلی‬ ‫طور‬ ‫به‬
‫اشتعال‬ ‫قابل‬,‫خورنده‬ ‫پذیر‬ ‫واکنش‬,‫رادیو‬ ‫مواد‬ ‫یا‬ ‫سمی‬
‫شوند‬ ‫اتوکالو‬ ‫نباید‬ ‫اکتیو‬.
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

12.  ‫سیستم‬ ‫در‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫اند‬ ‫شده‬ ‫اتوکالو‬ ‫که‬ ‫عفونی‬ ‫مایعات‬
‫ریخت‬ ‫فاضالب‬( .‫نکته‬:‫را‬ ‫اتوکالو‬ ‫اثر‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫آب‬ ‫آگار‬
‫و‬ ‫شود‬ ‫سرد‬ ‫تا‬ ‫گذاشت‬ ‫باید‬ ‫بلکه‬ ‫ریخت‬ ‫فاضالب‬ ‫در‬ ‫توان‬ ‫نمی‬
‫گردد‬ ‫دفع‬ ‫جامد‬ ‫زباله‬ ‫بهعنوان‬ ‫سپس‬.)
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

13.  ‫فشار‬ ‫توسط‬ ً‫ا‬‫عموم‬ ‫اتوكالوها‬
‫شوند‬‫مي‬ ‫تنظیم‬.‫در‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬
‫خالص‬ ‫بخار‬(‫اشباع‬ ‫درجه‬8/0‫تا‬
1)‫فشار‬ ‫با‬2‫باید‬ ‫بخار‬ ‫دماي‬ ،‫بار‬
134‫باشد‬ ‫گراد‬ ‫سانتي‬ ‫درجه‬.
‫مراحل‬ ‫آغاز‬ ‫در‬ ‫خالء‬ ‫پمپ‬
،‫مكش‬ ‫ایجاد‬ ‫با‬ ‫استریلیزاسیون‬
‫تخلیه‬ ‫را‬ ‫محفظه‬ ‫داخل‬ ‫هواي‬
‫كرده‬‫وارد‬ ‫بخار‬ ‫سپس‬‫دستگاه‬
‫شود‬‫مي‬
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

14.  ‫د‬‫به‬ ‫ها‬‫بسته‬ ‫و‬ ‫محفظه‬ ‫داخل‬ ‫هواي‬ ، ‫تخلیه‬ ‫زمان‬ ‫ر‬
‫مكش‬ ‫زمان‬ ‫چه‬ ‫هر‬ ‫عموما‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫كشیده‬ ‫بیرون‬
‫بو‬ ‫خواهد‬ ‫مؤثرتر‬ ‫بخار‬ ‫شدن‬ ‫جایگزین‬ ،‫باشد‬ ‫بیشتر‬‫د‬
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

15.  ‫ا‬‫كردن‬ ‫استریل‬ ‫براي‬ ‫كه‬ ‫وسایلي‬ ‫صوال‬
‫معین‬ ‫اندازه‬ ‫یك‬ ‫باید‬ ‫شود‬ ‫مي‬ ‫امده‬
‫باشد‬‫شود‬ ‫استریل‬ ‫تا‬
 ‫بزرگترین‬‫اندازه‬35*40*‫سانتیمتر‬
‫بزرگتر‬ ‫ان‬ ‫اندازه‬ ‫كه‬ ‫شود‬ ‫سعي‬ ‫باید‬.
 ‫نباشد‬
 ‫به‬ ‫باید‬ ‫اتوكالو‬ ‫داخل‬ ‫در‬ ‫وسایل‬ ‫چینش‬
‫باشد‬ ‫عمودي‬ ‫صورت‬
 ‫شود‬ ‫چیده‬ ‫اتوكالو‬ ‫در‬ ‫طوري‬ ‫وسایل‬
‫ویایل‬ ‫ازالي‬ ‫اساني‬ ‫به‬ ‫بخاربتواند‬ ‫كه‬
‫را‬ ‫پتكها‬ ‫داخلي‬ ‫الي‬ ‫حتما‬ ‫و‬ ‫كند‬ ‫عبور‬
‫باشید‬ ‫مطمعن‬ ‫كه‬ ‫بزنید‬ ‫اتوكالو‬ ‫نوار‬
‫كه‬ ‫مصرف‬ ‫موقع‬ ‫در‬‫تغییر‬ ‫ان‬ ‫نوار‬
‫داده‬ ‫رنگ‬‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

16.  ‫خواهي‬ ‫مي‬ ‫كه‬ ‫را‬ ‫دستكشها‬
 ‫الیه‬ ‫دو‬ ‫پارچه‬ ‫در‬ ‫كنید‬ ‫استریل‬
‫را‬ ‫ان‬ ‫زمان‬ ‫ومدت‬ ‫بپیچید‬ ‫ضخیم‬
‫بگیرید‬ ‫اتوكالو‬ ‫دستور‬ ‫مطابق‬‫كه‬
‫ال‬ ‫معمو‬15
 ‫مي‬ ‫ه‬ ‫را‬ ‫وسایلي‬ ‫اگر‬ ‫است‬ ‫دقیقه‬
‫به‬ ‫بگذارید‬ ‫اتوكالو‬ ‫در‬ ‫خواهید‬
‫را‬ ‫ان‬ ‫كنید‬ ‫سعي‬ ‫است‬ ‫الوده‬ ‫روغن‬
‫و‬ ‫كنید‬ ‫پاك‬
 ‫بگذارید‬ ‫اتوكالو‬ ‫در‬ ‫سپس‬
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

17. ‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

18.  1-‫بزرگ‬ ‫وسایل‬ ‫كنید‬ ‫سعي‬
‫در‬ ‫یكي‬ ‫كوچك‬ ‫وسایل‬ ‫با‬ ‫را‬
‫الیه‬ ‫كلیه‬ ‫از‬ ‫بخار‬ ‫بگكه‬ ‫میان‬
‫كند‬ ‫عبور‬ ‫ها‬

 2-‫وسایل‬ ‫گذاشتن‬ ‫از‬ ‫قبل‬
‫نوار‬ ‫اتوكالوتاریخ‬ ‫داخل‬
‫كنید‬ ‫كنترل‬ ‫را‬ ‫اتوكالو‬
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

19.  3-‫دستكشها‬ ‫كنید‬ ‫سعي‬.‫ك‬ ‫الستیكي‬ ‫وسایل‬ ‫و‬‫ه‬
‫معین‬ ‫زمان‬ ‫به‬ ‫احتیاج‬‫معموال‬15‫دقیقه‬
‫بگذارید‬ ‫اتوكالو‬ ‫یك‬ ‫در‬ ‫دارند‬
 4-‫مي‬ ‫اتوكالو‬ ‫داخل‬ ‫فلزي‬ ‫هاي‬ ‫بیكس‬ ‫اگر‬
‫گذارید‬.‫كنید‬ ‫باز‬ ‫را‬ ‫ان‬ ‫اطراف‬ ‫هاي‬ ‫دریچه‬
‫بگذارید‬ ‫اتوكالو‬ ‫داخل‬ ‫بعد‬ ‫و‬
 5-‫ان‬ ‫مصرف‬ ‫طرز‬ ‫كه‬ ‫هستند‬ ‫وسایلي‬ ‫اگر‬
‫در‬ ‫كنیدمخصوصا‬ ‫سوال‬ ‫حتما‬ ‫دانید‬ ‫نمي‬ ‫را‬
‫عمل‬ ‫اتاق‬ ‫وسایل‬ ‫مورد‬
 ‫دیگر‬ ‫وسایل‬ ‫وانواع‬ ‫ها‬ ‫گرافت‬ ‫انواع‬
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

20.  ‫درب‬ ‫كردن‬ ‫باز‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫هیچگاه‬
‫چون‬ ‫نكنید‬ ‫خارج‬ ‫را‬ ‫وسایل‬ ‫اتوكالو‬
‫اتوكالو‬ ‫وسایل‬.‫زمان‬ ‫مدت‬ ‫به‬ ‫احتیاج‬
‫خارج‬ ‫اتوكالو‬ ‫از‬ ‫عنوان‬ ‫یچ‬ ‫دارند‬
‫استفاده‬ ‫قابل‬ ‫چون‬ ‫نكنید‬
 ‫رطوبت‬ ‫بگذارید‬ ‫كه‬ ‫جا‬ ‫هر‬ ‫و‬ ‫نیست‬
‫ها‬ ‫میكرب‬ ‫خاك‬ ‫و‬ ‫گرد‬ ‫خارجي‬ ‫الیه‬
‫و‬ ‫كند‬ ‫مي‬ ‫جذب‬ ‫خود‬ ‫به‬ ‫را‬.‫وسایل‬
‫شد‬ ‫خواهد‬ ‫استریل‬ ‫غیر‬
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

21. 
‫انجام‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫دندانپزشكي‬ ‫مراكز‬ ‫و‬ ‫ها‬‫كلینیك‬ ،‫عمل‬ ‫هاي‬‫اتاق‬ ‫در‬
‫سریع‬ ‫اتوكالوهاي‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ،‫استریلیزاسیون‬ ‫عملیات‬‫نتیجه‬ ‫در‬ ‫و‬‫با‬
‫شود‬‫مي‬ ‫توصیه‬ ‫كم‬ ‫حجم‬.
 ‫سریع‬ ‫اتوكالوهاي‬
 ‫نادرست‬ ‫اصطالح‬ ‫به‬ ‫یا‬3‫داراي‬ ‫باید‬ ‫استاندارد‬ ‫مطابق‬ ،‫اي‬‫دقیقه‬
‫باشد‬ ‫دما‬ ‫با‬ ‫مطابق‬ ‫استریلیزاسیون‬ ‫زمان‬ ‫حداقل‬.‫در‬ ‫زمان‬ ‫حداقل‬ ‫این‬
‫دماي‬134‫گراد‬ ‫سانتي‬ ‫درجه‬(3‫دقیقه‬)‫دماي‬ ‫در‬ ‫و‬121‫درجه‬
‫گراد‬ ‫سانتي‬(15‫دقیقه‬)‫است‬ ‫شده‬ ‫تعیین‬ ،
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

22. ‫باال‬ ‫حرارت‬ ‫درجات‬ ‫به‬ ‫حساس‬ ‫وسایل‬
‫نیستند‬ ‫کردن‬ ‫اتوکالو‬ ‫قابل‬.
‫احتمال‬ ‫موجب‬ ‫اتوکالو‬ ‫از‬ ‫استفاده‬
‫فوالد‬ ‫وسایل‬ ‫در‬ ‫زدگی‬ ‫زنگ‬ ‫بروز‬
‫می‬ ‫جنس‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫فرزهایی‬ ‫و‬ ‫کربنی‬
‫گردد‬.
‫بخار‬‫فوالدی‬ ‫نواحی‬ ‫خوردگی‬ ‫موجب‬
‫وسایل‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫ی‬ ‫ساقه‬ ‫و‬ ‫گردن‬
‫می‬ ‫کار‬ ‫فرزهای‬ ‫و‬ ‫الماسی‬‫شود‬.
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

23.  *‫در‬ ‫است‬ ‫الزم‬ ،‫كند‬‫مي‬ ‫كار‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫دستگاه‬ ‫كه‬ ‫فشاري‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬
‫با‬ ‫الكترومگنتیك‬ ‫نیز‬ ‫و‬ ‫مكانیكي‬ ‫قفل‬ ‫سیستم‬ ‫به‬ ‫مجهز‬ ‫اتوكالو‬‫و‬ ‫شد‬
،‫نشود‬ ‫باز‬ ‫دستگاه‬ ‫درب‬ ،‫نرسد‬ ‫صفر‬ ‫به‬ ‫دستگاه‬ ‫فشار‬ ‫زمانیكه‬ ‫تا‬
*‫جنس‬ ‫از‬ ‫المقدور‬ ‫حتي‬ ‫چمبر‬ ‫جنس‬
 ‫فو‬‫باشد‬ ‫زنگ‬ ‫ضد‬ ‫الد‬.
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani

24.  -‫و‬ ‫مـصـطـفـي‬ ‫سـلـیـمـي‬
‫هاي‬ ‫اكرم،تازه‬ ‫دهـقان‬
‫در‬ ‫استرلیزاسون‬CSSD ،
‫پاییز‬90
2-‫مهندسي‬ ‫جامع‬ ‫سایت‬
‫ایران‬ ‫پزشكي‬
3-‫پدیا‬ ‫ویكي‬ ‫سایت‬
 4.medical expo site
‫چوپانی‬ ‫آتوسا‬
atousa choopani