1. 4ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΔΡΑΜΑΣ : « ΕΚΑΤΟΓΡΑΦΙΑ»
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ
ΓΙΑ ΤΑ ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ (1913-2013)
Τμήμα:Γ4
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Βογιατζή Μαίρη, φιλόλογος
2.
Στα πλαίσια του μαθήματος της Ιστορίας στη Γ΄
Γυμνασίου και της δυνατότητας που
προσφέρεται για ενασχόληση με την τοπική
ιστορία, αποφασίσαμε φέτος που
συμπληρώνονται εκατό χρόνια από την
απελευθέρωση της πόλης μας, της Δράμας, να
κάνουμε ένα αφιέρωμα στα εκατόχρονα της
πόλης.
Αφού έγινε συζήτηση στην τάξη αποφασίστηκε
να χωριστούν οι μαθητές σε ομάδες, και να
εργαστούν σε μια συγκεκριμένη ενότητα η κάθε
ομάδα. Οι μαθητές δούλεψαν στη βιβλιοθήκη
του σχολείου τις ώρες που διατέθηκαν για το
μάθημα της τοπικής ιστορίας. Παράλληλα, στον
ελεύθερο χρόνο τους, αναζήτησαν πληροφορίες
στη δημοτική βιβλιοθήκη, στους συλλόγους της
πόλης, στο διαδίκτυο.
3. ΕΝΟΤΗΤΕΣ
1 . Η Δράμα στα Προϊστορικά –Αρχαία- Ρωμαϊκά- Βυζαντινά
χρόνια - Τουρκοκρατία .
2. Μακεδονικός Αγώνας- Βαλκανικοί Πόλεμοι – Α΄βουλγαρική
κατοχή.
3. Α΄Παγκόσμιος Πόλεμος- Β΄βουλγαρική κατοχή- ο ρόλος των
προσφύγων στην πόλη (πληθυσμιακή σύσταση, νέοι οικισμοί,
τοπωνύμια)
4.Β΄Παγκόσμιος πόλεμος- τα γεγονότα της εξέγερσης του 1941Γ΄βουλγαρική κατοχή.
5. Ιστορία της πόλης μέσα από την Αρχιτεκτονική των κτιρίων
της (δημόσια κτίρια-οικίες- καπναποθήκες)
6. « Κοντά στη ‘Δόξα’ μια στιγμή…»: η ιστορία μιας ομάδας που
δόξασε μια πόλη.
4. ΣΥΝΤΟΜΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΩΝΥΜΙΟΥ
Έχουμε ιστορικές ενδείξεις και στοιχεία για τη ύπαρξη
πόλεως στο σημείο όπου βρίσκεται η σημερινή Δράμα,
από τα αρχαιότατα χρόνια, αλλά το όνομα Δράμα
συναντάται σε κείμενα μόλις τον 9ομ.Χ. αιώνα.
Για την τοπωνυμία ερίζουν oι ειδικοί, δίνοντας ο
καθένας τη δική του ερμηνεία. Αρκετοί από αυτούς
ταυτίζουν την Δράμα με την αρχαία Δραβήσκο
(=Δράβα=Δράμα), την οποία αναφέρει και ο αρχαίος
ιστορικός Ηρόδοτος. Κατά την άποψή τους η ονομασία
της αρχαίας αυτής πόλεως προέρχεται από την δωρική
λέξη δράω = δέρκομαι, οράω και σημαίνει πόλη
χτισμένη σε σημείο με καλή θέα.
5.
Aλλοι ιστορικοί διατυπώνουν διαφορετική άποψη. Ο
Βάλβι ισχυρίζεται ότι η πόλη στην αρχαιότητα είχε το
όνομα Δίραμα και μ' αυτόν συντάσσεται και ο Σ.
Μερτζίδης, προσθέτοντας ότι το όνομα Δράμα
καθιερώθηκε από την εποχή του Φιλίππου (4ος αι.π.Χ.).
Ο Στράτης υποστηρίζει ότι το όνομα προήλθε από την
λέξη «Υδράμη», που έγινε «Ύδραμα» και στη συνέχεια
Δράμα. άλλοι λένε πως παράγεται από το «Δίρρεμα»
(μέρος, δηλαδή, που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο ρέματα),
ενώ οι Θ. Αθανασιάδης, Δ. Αναγνωστόπουλος και άλλοι
δέχονται την προέλευση από τις λέξεις «Δύραμα» ή
«Ύδραμα».
Ο Βασ. Κ. Πασχαλίδης, δικηγόρος, που ιδιαίτερα
ασχολείται με την τοπική ιστορία, αρχαιολογία και
πνευματική ζωή της Δράμας τεκμηριώνει την άποψη ότι
«η ονομασία Δράμα αποτελείται από δύο φράσεις, από
τη ρίζα Δρά- και την κατάληξη -μα.
6.
Οι προϊστορικοί οικισμοί στο νομό Δράμας:
Οι άνθρωποι της παλαιολιθικής ή Μεσολιθικής
εποχής ζούσαν νομαδικό βίο. Αντιθέτως, η
ίδρυση οικισμών άρχισε από την Νεολιθική
εποχή, οπότε οι άνθρωποι εγκατέλειψαν τον
ομαδικό βίο και αποφάσισαν να κατασκευάσουν
τις κατοικίες τους αρχικά στην πεδιάδα σε
χαμηλούς χωματένιους λοφίσκους και κοντά
πάντοτε σε πηγές, λίμνες και ποταμούς και
αργότερα σε ημιβραχώδεις λόφους. Στον
οικισμό των Σιταγρών από τους Άγγλους
ανασκαφείς αρχαιολόγους και άλλους ειδικούς
επιστήμονες εντοπίζεται η παρουσία του
ανθρώπου για πρώτη φορά στα 5.200 πΧ.
7.
Γύρω στο 5000π.Χ. ανάγονται οι πρώτες ενδείξεις για τους
κατοίκους της περιοχής που ήταν Πελασγοί ή Θρακοπελασγοί ή
«Θρακών έθνη». Γνωστά φύλα αυτής της μακρινής περιόδου ήταν οι
Δίοι, οι Δερσαίοι, οι Οδρύσες, οι Σάτρες και οι Ηδωνοί, ενώ τον 6ο
με 5ο αιώνα μετανάστες από την Θάσο εγκαταστάθηκαν στην
περιοχή της Δράμας.
8.
Κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους η Δράμα αποτέλεσε
κώμη της Λατινικής αποικίας των Φιλίππων η οποία
ιδρύθηκε μετά την μάχη των Φιλίππων (42 πΧ.).
Μάλιστα, χάρη στο φυσικό της τοπίο επιλέχθηκε ως
τόπος αναψυχής πλούσιων ρωμαίων αξιωματούχων
9. Η Δράμα και η περιοχή της κατά την
περίοδο 1180-1230
Οι πληροφορίες για τη Δράμα πυκνώνουν από τον 9ο
μΧ. αιώνα. Τον 12ο αιώνα ο Βενιαμίν(εκ Τουδέλης)
αναφέρει ότι στην πόλη υπήρχε αξιόλογη εβραϊκή
παροικία, ο δε Άραβας γεωγράφος Εδρισή μνημονεύει
ότι οι Σέρρες και η Δράμα ήταν από τις σημαντικότερες
πόλεις της Μακεδονίας. Για σύντομο χρονικό διάστημα
η Δράμα διετέλεσε και υπό την κυριαρχία Φράγκων,
όταν ο βασιλιάς τους στη Θεσσαλονίκη Βονιφάτιος ο
Μομφερατικός (1204 - 1207) κατέλαβε το κάστρο της
πόλεως (1206). Στη διάρκεια των εμφυλίων ερίδων επί
Ιωάννου ΣΤ' Καντακουζηνού (1341 - 1355) ο βασιλιάς
των Σέρβων Στέφανος Δουσάν αφαίρεσε τη Δράμα από
τους Βυζαντινούς.
11.
Εκείνο, όμως, που για αιώνες σημάδεψε την
ιστορία της Δράμας και της περιοχής της ήταν η
κατάληψή της από τους Τούρκους, μετά τη
μάχη του Έβρου (1371), και η μεταφορά και η
εγκατάσταση σ' αυτήν πολλών Τούρκων. Μετά
την τουρκική κατάκτηση της Δράμας, η πόλη
εποικίστηκε από Τούρκους από τη Μικρά Ασία..
O γνωστότερος διοικητής της πόλης υπήρξε ο
Μαχμούτ Δράμαλης πασάς (1780-1822). Η
οικονομική ακμή της πόλης κατά τους 17ο και
18ο αιώνες στηρίχτηκε στην καλλιέργεια του
ρυζιού και του βαμβακιού και το 19ο αιώνα
στην καλλιέργεια του καπνού.
12.
Η ακμή της πόλεως ξεκίνησε περίπου το 1830. Από το
1850 αρχίζει τη λειτουργία της αξιόλογη σχολή και το
1876 ιδρύεται Αρρεναγωγείο και Παρθεναγωγείο, ενώ
δύο χρόνια νωρίτερα, το 1874, ιδρύεται η «Φιλοπρόοδος
Αδελφότης Δράμας», που απέβλεπε στην ενίσχυση της
εκπαιδεύσεως, παρά το γεγονός ότι οι Έλληνες, σε
σύγκριση με τους Τούρκους, αποτελούσαν την περίοδο
αυτή μειονότητα.
Η Δράμα και η περιοχή της κατά την περίοδο 1870-1910
Αυτά τα χρόνια ο πληθυσμός της περιοχής αυξήθηκε
σημαντικά λόγω της οικονομικής ανάπτυξης , αλλά και
της μετανάστευσης και οριστικής εγκατάστασης από την
Ήπειρο, Δ. Μακεδονία, Μελένικο, Μοναστήρι,
Χαλκιδική, Θεσσαλία
14.
Στη Δράμα από τα αξιόλογα στελέχη του
«Μακεδονικού Αγώνα» ήταν ο Ιωάννης Βάιος, που
διετέλεσε δάσκαλος μουσικής στον εθνικό σύλλογο
«Ορφέας» των Σερρών. Ο Ευάγγελος Δαυίδ, που
κουβαλούσε τη μυστική αλληλογραφία και
πολεμικό υλικό και ο οποίος συνελήφθη και
καταδικάστηκε σε ισόβια. Ο Ιωάννης
Ζαχαρόπουλος που δεν έδρασε μόνο στη Δράμα,
αλλά και στη Δυτική Μακεδονία (στο Σώμα του Κ.
Ρίζου στα Γρεβενά). Ο Μιχαήλ Φέσσας που ήταν
από τα έμπιστα πρόσωπα στη Δράμα του
Χρυσόστομου Καλαφάτη. Ο Σέρπης Νικόλαος από
την Καλλιθέα, που διετέλεσε γραμματέας στο Σώμα
του Γιαγκλή στη Νιγρίτα Σερρών.
15.
Κατά τον Μακεδονικό Αγώνα, έδρασαν σπουδαίοι
Δραμινοί οπλαρχηγοί Μακεδονομάχοι, όπως
ο Κωνσταντίνος Ρίζος, ο Χρυσόστομος
Παπαγεωργίου και ο Νικόλαος Πετρίκης. Ηγετική
μορφή ήταν, επίσης ο Κωνσταντίνος Δοβέλλας
16.
17.
18.
19.
20. Ο Χρυσόστομος για την περιοχή
της Δράμας
Ο Χρυσόστομος έφθασε στην πόλη στις 22
Ιουλίου 1902 κι έγινε δεκτός με μεγάλο
ενθουσιασμό από τον τοπικό πληθυσμό. Ο
Χρυσόστομος γίνεται αμέσως Απόστολος της
Μακεδονικής Ιδέας. Κατεδιώχθη από τις
Τουρκικές Αρχές και καταδικάζεται σε τετραετή
φυλάκιση για υπόθαλψη για δημιουργία
Ελληνικών Ανταρτικών Ομάδων .Παρέμεινε
μητροπολίτης Δράμας μέχρι το1910.
22.
Ο Χρυσόστομος κατεξοχήν, όταν έλεγε κάτι, το
εννοούσε πραγματικά και το έπραττε. Έτσι
ανεγείρει Μέγαρο Αρχιεπισκοπής αντάξιο της
προγονικής πολιτιστικής παράδοσης. Σ’ αυτό το
κτίριο κτυπούσε η καρδιά του Μακεδονικού
Αγώνα στη Δράμα. Επίσης χτίζει καλλιμάρμαρα
σχολεία αντάξια της σοφίας των προγόνων μας,
διοργανώνει φιλοπτώχους αδελφότητας,
αναγνωστήρια, μουσικούς και αθλητικούς
Συλλόγους και αυτά όχι μόνο στην Δράμα αλλά
σε ολόκληρη την επαρχία του. Τέλος οργανώνει
τις Ορθόδοξες κοινότητες και επιβάλλει
κανονισμούς και τάξη σε όλα.
25. Η απελευθέρωση της Δράμας : 1η
Ιουλίου 1913
Κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο η περιοχή της Δράμας
καταλαμβάνεται τον Οκτώβριο του 1912 από τους
Βουλγάρους, για να απελευθερωθεί από τον ελληνικό
στρατό κατά τον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο την 1η Ιουλίου
1913.
Ο ελληνικός στρατός εισήλθε απελευθερωτής στην πόλη,
υπό την ηγεσία του Συνταγματάρχη Νικολάου
Μιχαλόπουλου Αρκαδινού, έπειτα από 529 χρόνια
δουλείας, με πολλά δεινά για τον ντόπιο πληθυσμό της
περιοχής, που, παρά τα όσα υπέστη, ούτε μια στιγμή δεν
ξέχασε τη μεγάλη ιστορία του ούτε και απεμπόλησε την
ταυτότητά του.
26.
Η πορεία των επιχειρήσεων φέρνει τελικά την
Ελλάδα στη Θεσσαλονίκη, ενώ η Βουλγαρία
καταλαμβάνει, το Νοέμβριο του 1912, την
περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και,
φυσικά, τη Δράμα. Έκτοτε κι επί οχτώ μήνες, η
Δράμα παραμένει στα χέρια των Βουλγάρων.
Είναι η περίοδος της πρώτης βουλγαρικής
κατοχής
Με την έναρξη του δεύτερου Βαλκανικού
Πολέμου, στις 17 Ιουνίου 1913, οι Βούλγαρου
βρίσκονται αντιμέτωποι με τους τέως συμμάχους
τους, τους Έλληνες και τους Σέρβους. Η VII
Μεραρχία, αφού ενισχύθηκε με το 15ο Σύνταγμα
Πεζικού της VIII Μεραρχίας, έστειλε στις 30
Ιουνίου το 21ο Σύνταγμα Πεζικού και μία μοίρα
Πυροβολικού προς τη Δράμα και με την
υπόλοιπη δύναμή της προέλασε από το πρωί της
1ης Ιουλίου προς το Νευροκόπι.
27. «Χαράς ευαγγέλια! Ελευθερία και Ελευθέρια
εορτάζομεν από της 4 μ.μ. έν τη Δράμα. Αναπνέομεν!
Ζώμεν! Κινούμεθα! Ο ελληνικός μας στρατός νικητής
και τροπαιούχος είσήλθεν είς την Δράμαν. Χαρά!
Αγαλλίασις, άσματα! Ελευθερία!»
Έτσι ακριβώς απαθανατίζει τον πανηγυρισμό για την
απελευθέρωση της Δράμας από τον ελληνικό στρατό, την
1η Ιουλίου 1913, ο τότε Μητροπολίτης Αγαθάγγελος, εκ
των πρωταγωνιστών των γεγονότων εκείνων των ημερών.
28. Το ολοκαύτωμα του Δοξάτου: 30 Ιουνίου
1913
Κατά την αποχώρησή τους όμως οι Βούλγαροι προκαλούν ολέθριες
καταστροφές και τα γεγονότα του Δοξάτου στις 30 Ιουνίου 1913
συγκλονίζουν την υφήλιο.
Την Κυριακή 30 Ιουνίου 120 Βούλγαροι ιππείς έχουν περικυκλώσει
το Δοξάτο. Την ημέρα εκείνη αφού άρπαξαν ότι πολύτιμο βρήκαν,
σφαγιάσθηκαν 650 άτομα,. Μετά τη σφαγή, το Δοξάτο παραδόθηκε
στις φλόγες.
Η πλούσια κοινότητα, με τα λαμπρά οικοδομήματα,
καταστράφηκε,240 σπίτια και 80 καταστήματα πυρπολημένα.
29. Η δεύτερη βουλγαρική κατοχή
Η δεύτερη Βουλγαρική κατοχή είχε πάνω από 45.000 θύματα.
Όλες οι πόλεις και τα χωριά της Ανατ. Μακεδονίας υπέστησαν
δεινές καταστροφές και μεγάλες απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό.
Κανένας όμως οικισμός του σημερινού νομού Δράμας δεν έχασε το
ένα τέταρτο (1/4) του πληθυσμού του, όπως η Χωριστή.
Στις 22 Ιουνίου η Ελλάδα κήρυξε τον πόλεμο εναντίον τον
Γερμανών και των Βουλγάρων.
Τότε η Βουλγαρία εφάρμοσε τη μέθοδο της ομηρίας. Με το
πρόσχημα ότι οι Έλληνες της περιοχής μπορούσαν να
δημιουργήσουν αντιπερισπασμό στα βουλγαρικά στρατεύματα
κατοχής, συλλαμβάνονταν και οδηγούνταν τμηματικά
σιδηροδρομικώς στη Βουλγαρία άνδρες ηλικίας 17 έως 60 ετών
ικανοί προς εργασία. Οι εκτοπισμένοι (ντουρντουβάκια) ζούσαν
στη Βουλγαρία υπό την επίβλεψη της αστυνομίας, και
εξαναγκάζονταν να δουλέψουν σε δημόσια έργα σε απάνθρωπες
συνθήκες .
Εξαιρέθηκαν του μέτρου Τούρκοι, Εβραίοι και Αρμένιοι
30.
31. Η Δράμα και η περιοχή της μετά τη Μικρασιατική
καταστροφή του 1922
Σε δημογραφικό επίπεδο η φυσιογνωμία των πόλεων
τροποποιήθηκε από σημαντικές εξελίξεις. Συνολικά,
υπάρχει η εντύπωση ότι ο πληθυσμός της Δράμας κατά
τον 19ο αιώνα προοδεύει. Στις αρχές του 1870 ο Maling
εκτιμούσε ότι ο πληθυσμός της έχει 8.000 κατοίκους. Από
αυτούς το 1/4 είναι χριστιανοί Έλληνες που ήρθαν από
άλλες περιοχές, για χάρη του εμπορίου. Στη Δράμα,
παρόλο που ο χριστιανικός πληθυσμός συνιστούσε μία
μικρή κοινότητα στα μέσα του 19ου αιώνα, το 1906
αντιπροσωπεύει το 31% του πληθυσμού.
Η μικρασιατική καταστροφή αποτελεί γεγονός
αποφασιστικής σημασίας για την εξέλιξη της Δράμας και
της περιοχής της. Το ποσοστό των προσφύγων στην
περιοχή ξεπερνά το 70%. Οι πρόσφυγες εγκαθίστανται σε
αγροτικές περιοχές αλλά και σε αστικά κέντρα. Ο
αριθμός των χωριών της Ανατολικής Μακεδονίας
διπλασιάζεται μέσα σε τρία χρόνια: 138 χωριά πριν τη
μετανάστευση και 317 μετά (1926).
37.
Μετά την ήττα του ελληνικού στρατού από τις
ναζιστικές δυνάμεις, η περιοχή από τον
Στρυμόνα έως τον Έβρο, μαζί με τα νησιά της
Θάσου και της Σαμοθράκης παραχωρήθηκαν
στη Βουλγαρία, ως ανταμοιβή για την
προσχώρησή της στον Άξονα. Εδώ έγκειται και η
διαφορά μεταξύ ιταλικής, γερμανικής και
βουλγαρικής κατοχής. Οι Ιταλοί και οι Γερμανοί
αναγνώριζαν ότι βρίσκονται σε μια ξένη χώρα
ως δύναμη κατοχής, ενώ οι Βούλγαροι
προπαγάνδιζαν ότι βρίσκονται σε
«απελευθερωμένο βουλγαρικό έδαφος» και
σκόπευαν να μείνουν οριστικά.
38. Η εξέγερση της Δράμας
Η πρώτη ένοπλη αντίδραση στον αφόρητο ζυγό της βουλγαρικής
κατοχής ήταν η εξέγερση της Δράμας και της γύρω περιοχής της ( 28
προς 29 Σεπτεμβρίου 1941) . Η εξέγερση, όμως, ήταν πρόωρη και η
έλλειψη στρατιωτικών στελεχών και κατάλληλων μηχανισμών, αλλά
και σχεδίου και στόχου, δεν άφηναν προοπτική επιτυχίας και
οδήγησαν σε τραγωδία.
Οι βουλγαρικές δυνάμεις κατάφεραν την εξόντωση των ενόπλων
ανταρτικών ομάδων και τη σύλληψη και εκτέλεση ηγετικών
στελεχών του ΚΚΕ. Τα «γεγονότα της Δράμας» συγκλόνισαν όλο
τον υπόδουλο ελληνικό λαό. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι στις 28
Σεπτεμβρίου 1941 εκδηλώθηκαν συντονισμένες ένοπλες επιθέσεις
στα κοινοτικά γραφεία και στους αστυνομικούς σταθμούς 16 δήμων
και κοινοτήτων στην περιοχή της Δράμας. Η εξέγερση, όμως,
απέτυχε στην πόλη της Δράμας, γιατί οι αρχές πήραν εγκαίρως
μέτρα και την έπνιξαν στο αίμα.
Χιλιάδες κάτοικοι εκτελέστηκαν στη Δράμα και στο Δοξάτο. Με το
πρόσχημα της καταστολής της εξέγερσης, οι βουλγαρικές Αρχές
προχώρησαν σε σκληρά αντίποινα σε βάρος του άμαχου πληθυσμού
στην ευρύτερη περιοχή της Δράμας: συλλήψεις, εκτελέσεις (3.000
στην πόλη της Δράμας και στο χωριό Δοξάτο μόνο), ανακρίσεις,
ξυλοδαρμοί, λεηλασίες... Η συστηματική καταδίωξη των
ανταρτών συνεχίσθηκε μέχρι τις 5 Νοεμβρίου 1941.
39. Η εκτέλεση στην πλατεία της Δράμας του
Γκέλτσοφ, βούλγαρου διοικητή της
κατεχόμενης Μακεδονίας, από τον ΕΛΑΣ
το Σεπτέμβριο του 1944. Από τα
ΙΣΤΟΡΙΚΑ της Ελευθεροτυπίας.
40. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΔΡΑΜΑΣ
ΚΑΠΝΑΠΟΘΗΚΕΣ
Οι καπναποθήκες αποτελούν ακόμη και σήμερα το ασφαλέστερο
σημάδι της οικονομικής προόδου και της ευημερίας της πόλης στα τέλη
του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού. Κατά τη διάρκεια της
εικοσαετίας 1840-1860 η καλλιέργεια του καπνού είχε επεκταθεί παρά
πολύ και η εξαγωγική ποσότητα ήταν παρά πολύ σημαντική. Η
ανάπτυξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα, το 1874, να χτιστεί το πρώτο
καπνομάγαζο στην περιοχή των πηγών που ανήκει στον Ι. Αναστασιάδη,
ενώ μερικά χρόνια αργότερα, γύρω στα 1880, ανοικοδομούνται οι
καπναποθήκες του γαλλικού μονοπωλίου καπνού.
ΚΑΠΝΑΠΟΘΗΚΗ ΠΟΡΤΟΚΑΛΟΓΛΟΥ
Βρίσκεται στην οδό Περδίκκα 10 και Δωδεκανήσου. Κρίθηκε
διατηρητέο μνημείο ως έργο τέχνης. Κατασκευάστηκε το 1904 από τον
Αυστριακό αρχιτέκτονα Konrad von Vilas. Η καπναποθήκη
Πορτοκάλογλου χρησιμοποιήθηκε για την επεξεργασία καπνού.
Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα και επιβλητικότερα κτίρια της
εποχής και από τα σημαντικότερα δείγματα βιομηχανικής
αρχιτεκτονικής. Η μορφολογία και οργάνωση των όψεων έχουν
εμφανείς ευρωπαϊκές επιδράσεις.
41. Το 1958 το κτίσμα χτυπήθηκε από κεραυνό, ο οποίος δημιούργησε ρωγμή
ορατή μέχρι σήμερα. Από το 1974 χρησιμοποιήθηκε ως καπναποθήκη,
αφού η επεξεργασία καπνού μεταφέρθηκε στην Καβάλα.
42. KONRAD VON VILLAS
O Von Villas γεννήθηκε σε ένα μικρό χωριό του
νοτίου Τιρόλο της Αυστρίας, στις 5 Σεπτεμβρίου
το 1866.
Μετά την φοίτηση και ολοκλήρωση των
σπουδών του στο πολυτεχνείο του Μονάχου,
μετακινήθηκε στην πρωτεύουσα της Οθωμανικής
αυτοκρατορίας και το 1894 έρχεται στην Δράμα
για την κατασκευή <<ενωτικής σιδηροδρομικής
γραμμής>>, που θα ενώνει τη Θεσσαλονίκη με
το Δεδέαγατς και την Κων/λη . Εδώ παντρεύεται
τη Βικτόρια Γρηγοριάδη, κόρη εύπορης
οικογένειας.
Αργότερα εργάζεται στο Δήμο της Δράμας.
43. ΚΤΙΡΙΑ ΠΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΕ Ο K. VON VILAS
Στα τέλη της δεκαετίας του 1910 ο von Vilas σχεδιάζει το τουρκικό
ημιγυμνάσιο (Ρουσδιέ) στη Δράμα, που μετά την απελευθέρωση
λειτούργησε ως Κεντρικό Ορφανοτροφείο.
Επίσης, τον Ιερό ναό των Εισοδίων,στη Χωριστή.
τα Εκπαιδευτήρια στο Δοξάτο.
Την καπναποθήκη Πορτοκάλογλου (πριν το 1910)
Την κατοικία του Δ. Αθανασιάδη (1912)
Το Μέγαρο Α. Τζήμου (1922-1924)
Στα μέσα της δεκαετίας του 1920 σχεδιάζει δύο σημαντικά
τετραώροφα κτίρια καπναποθηκών για λογαριασμό του Έρμαν
Σπήρερ, στην περιοχή της Αγίας Βαρβάρας. (Καπναποθήκες
Αυστροελληνικής)
Η οικία Παμπούκα (οδός Περδίκα) σχεδιάστηκε από τον Χ.
Δημόπουλο, με επίδραση των έργων του μεγάλου αρχιτέκτονα.
Αλλά και πολλά κτίρια που οικοδομήθηκαν στην δεκαετία του’20,
στη Δράμα και τη γύρω περιοχή έχουν ποικίλα στοιχεία από την
αρχιτεκτονική του
von Vilas
51. ΤΖΑΜΙΑ
Από την εποχή της Τουρκοκρατίας διατηρούνται σήμερα στην πόλη Τεμένη που
αντιπροσωπεύουν ένα μακροχρόνιο διάστημα της Ιστορίας της. Στα μέσα του 17ου
αιώνα η περιοχή της Δράμας εκτός των τειχών έχει <<12 εν συνόλω σουλτανικά,
τζαμιά και άλλα>>. Στην πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα υπήρχαν στην πόλη 7
τζαμιά. Σήμερα σώζονται 4 και έχει επισημανθεί η θέση ενός ακόμη, τα δυο έχουν
μετατραπεί σε εκκλησιές ενώ τα υπόλοιπα διατηρούνται χωρίς να είναι σε χρήση.
55. ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΟΞΑΣ ΔΡΑΜΑΣ
Ο Γυμναστικός Σύλλογος Δόξα Δράμας είναι αθλητικός σύλλογος
που ιδρύθηκε το 1918 στην Δράμα . Σύμφωνα με μια πηγή, το
έναυσμα για τη δημιουργία ποδοσφαιρικού σωματείου δόθηκε
έπειτα από φιλική ποδοσφαιρική αναμέτρηση μεταξύ ντόπιων
Δραμινών και Βρετανών στρατιωτών που βρίσκονταν στην περιοχή
κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Το πρώτο όνομα
της ομάδας ήταν Πηλέας και το 1919 πήρε την σημερινή της
ονομασία. Αρχικό σύμβολο της ομάδας ήταν το τριφύλλι, που
κατόπιν αντικαταστάθηκε από τον μαύρο αετό, εξού και το
προσωνύμιο "μαυραετοί" που χρησιμοποιείται για την ομάδα. Η
Δόξα Δράμας έδωσε τον πρώτο επίσημο αγώνα της με αντίπαλο
την Καβάλα, αλλά ηττήθηκε με σκορ 3-0.
. Την περίοδο 2011-2012, η Δόξα Δράμας προβιβάστηκε στη Super
League έπειτα από απουσία 16 ετών, αλλά δεν κατάφερε να
παραμείνει στη κατηγορία και υποβιβάστηκε ξανά στη Football
LeagueΣτο παρελθόν η Δόξα διέθετε τμήματα κλασικού
αθλητισμού, καλαθοσφαίρισης, πετοσφαίρισης, πυγμαχικό και σκ
οποβολής
56. ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ
Η Δόξα Δράμας, από την θέσπιση των εθνικών κατηγοριών την
περίοδο 1959-60, μετείχε σε 21 πρωταθλήματα της Α' εθνικής και η
καλύτερη θέση που κατέκτησε ήταν η έκτη, στην πρώτη χρονιά της
κατηγορίας (1959-60). Επίσης το 1960, 1961 και 1991 αναδείχτηκε
κορυφαία επαρχιακή ομάδα (ένας άτυπος τίτλος ανάμεσα στις
ομάδες εκτός Αττικής και Θεσσαλονίκης. Πριν την καθιέρωση της
Α' εθνικής, η Δόξα είχε τρεις συμμετοχές στην τελική φάση των
Πανελλήνιων Πρωταθλημάτων (1957, 1958, 1959).
Στο Κύπελλο Ελλάδας η Δόξα Δράμας έφτασε τρεις φορές στον
τελικό της διοργάνωσης, όμως ηττήθηκε και τις τρεις από
τον Ολυμπιακό (το 1954 ,το 1958, και το 1959). Άλλες τρεις φορές
έφτασε ως τους ημιτελικούς της διοργάνωσης (1952, 1955, 1961) και
άλλες τέσσερις ως τους προημιτελικούς :1981, 1991, 1992,1993
58. ΜΕΓΑΛΟΙ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΕΣ ΠΟΥ
ΠΕΡΑΣΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΟΞΑ
Έχει αναδείξει μεγάλους ποδοσφαιριστές
όπως οι:
Τάκης Λουκανίδης (μεταγράφηκε
αργότερα στον Παναθηναϊκό και τον Άρη
Θεσσαλονίκης),
Σάββας Τσοκαταρίδης (πρώτος παίκτης
στην ιστορία της Α'Εθνικής που σκόραρε
5 φορές σε ένα παιχνίδι το 1962 στο Δόξα
Δράμας - Φωστήρας 5-0),
Γ. Χ. Γεωργιάδης (μεταγράφηκε αργότερα
σε Παναθηναϊκό, Νιούκαστλ Γιουνάιτεντ,
ΠΑΟΚ, Ολυμπιακό, Ηρακλής, ΠΑΟΚ),
Κυριάκος
Τοχούρογλου (Ολυμπιακό, ΠΑΟΚ).
Ποδοσφαιριστές που ήταν διεθνείς ενώ
φορούσαν τη φανέλα της Δόξας:
Τάκης Λουκανίδης (1958/10),
Βασίλης Ιωάννου (1959/1),
Παύλος Γρηγοριάδης (1960/2),
Τάσος Στράντζαλης (1977/1),
Γρηγόρης Χαραλαμπίδης (1980/3),
Γιώργος Δάφκος (1981/1),
Αντώνης Κασδοβασίλης (1982/1),
Θόδωρος Παχατουρίδης (1987/1)
Machinho silva Basildo (1995/6)
Matsef Basiliovski (1991/4)
59. ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΝΟΣ ΣΠΟΥΔΑΙΟΥ
ΠΑΙΚΤΗ :ΤΑΚΗΣ ΛΟΥΚΑΝΙΔΗΣ
Το 1955 υπογράφει στη
Δόξα Δράμας, αλλά ένα
σπάσιμο στο χέρι τον
αφήνει πίσω στις
προπονήσεις την πρώτη
χρονιά. Τελικά με
μεγάλη προσπάθεια
καταφέρνει να παίξει
στην πρώτη ομάδα, αν
και ήταν μόλις 19
χρονών. Παράλληλα,
πιάνει δουλειά στην
Ηλεκτρική Εταιρεία της
πόλης και εξασφαλίζεται
επαγγελματικά.
•Στα πέντε χρόνια του στη Δόξα
γνωρίζει στιγμές δόξας, που
παρόμοιες δεν είχε ζήσει ως τότε
επαρχιακό σωματείο. Οι
μαυραετοί του βορρά φτάνουν
τρεις φορές στον τελικό του
Κυπέλλου Ελλάδος. Στον τελικό
του 1958 στο Στάδιο Καραϊσκάκη
κατά του ουσιαστικά γηπεδούχου
Ολυμπιακού αγωνίζεται και ο
Τάκης. Χάνουν με 1-5, αλλά τον
επόμενο χρόνο είναι και πάλι
παρόντες στον τελικό. Αντίπαλος
και πάλι ο Ολυμπιακός. Χάνουν
ξανά με 1-2 και η Δόξα αποκτά
τον τίτλο της «βασίλισσας χωρίς
στέμμα».
64. ΠΗΓΕΣ- ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Η Δράμα του 20ου αι. : Βασίλης Χατζηθεοδωρίδης
Δραμινά Ιστορικά : Βασίλης Πασχαλίδης
Η Δράμα (ο νεοκλασικισμός στην αστική αρχιτεκτονική της πόλης):
Δέσποινα Αϊβάζογλου-Δόβα
Τα γεγονότα της Δράμας:Δημ. Πασχαλίδης-Τάσος
Χατζηαναστασίου
Δράμα: Εικόνες και μνήμες της παλιάς πόλης: Αθαν.Κάζης
Η Δράμα και η περιοχή της: Ιστορία και πολιτισμός (Δήμος Δράμας)
Η αρχιτεκτονική του Konrat von Vilas:Κορν.ΤρακοσοπούλουΤζήμου
Ο Εθνομάρτυρας Μητροπολίτης Δράμας- Σμύρνης:Ευ.Βασιλείου
Η παιδεία στη Δράμα και την περιοχή της:Χρίστος Παπάζογλου
Η Δράμα 7000 χρόνια: Βαβ. Πασχαλίδης
Ιστοδελίδες σχετικές με το θέμα.