1. Θανατί Λάγγεμαν
Το άγνωστο “Ζάλογγο” του Πόντου
Θανατί Λάγγεμαν ή Κιζλάρ Χοπλαμασί ή Κιζλάρ Καϊτεσί
δηλαδή «μουσικός σκοπός των κοριτσιών»
2. Ιστορία
Επί εποχής Χασάν Αλήμπεη το 1680, και σε μια προσπάθεια των Τούρκων
να συλλάβουν νεαρές γυναίκες για να τις στείλουν στα σκλαβοπάζαρα της
Ανατολής, ένας μεγάλος αριθμός γυναικόπαιδων γύρω στα 2000 και
νεαρών κοριτσιών μπήκαν, μέσα στο κάστρο του Άλυ, το μετέπειτα Κιζ
Καλεσί, στην Πάφρα, για να αποφύγουν τη σύλληψη.
Μετά από πολιορκία 48 ημερών, άλλες έγκλειστες έχασαν τα λογικά τους,
άλλες πέθαναν από πείνα και δίψα, άλλες έφυγαν κρυφά και
παραδόθηκαν στους Τούρκους του ντερέμπεη, γιατί δεν άντεχαν τις
στερήσεις των 48 ημερών, ενώ μια ομάδα από 30 – 40 νεαρά κορίτσια, για
να μην παραδοθούν, ανέβηκαν ψηλά στην κορυφή του κάστρου από όπου
έπεσαν και αυτοκτόνησαν.
3. Προς την τιμή των νεαρών
κοριτσιών
Είναι ο χορός λοιπόν που χόρευαν στην Μπάφρα για να τιμήσουν αυτές τις
νεαρές κοπέλες από το χωριό Ασάρ που το 1680 προτίμησαν να πέσουν σε
γκρεμό ύψους 150 μέτρων από το θρυλικό κάστρο του Ασάρκαλέ (Asarakle),
για να γλυτώσουν την αιχμαλωσία και την ατίμωση από τους Τούρκους.
Μετά από την αυτοθυσία των κοριτσιών το κάστρο ονομάστηκε Κίζ καλεσί
(Kiz Kalesi) δηλαδή το «Το Κάστρο των Κοριτσιών».
4. Τι αναπαριστά ο χορός
Ο χορός αναπαριστά την κίνηση της κοπέλας καθώς
πηδούσε στο κενό για να συναντήσει τον θάνατο πάνω
στα απότομα και κοφτερά βράχια.
Τα μουσικά όργανα που χρησιμοποιούσαν ήταν ο
ζουρνάς με το νταούλι και λιγότερο η λύρα.
5. Εκμάθηση - Βήματα
Μεικτός δεξιόστροφος χορός που έχει 10 βήματα και η λαβή είναι από τις παλάμες με τα χέρια
παράλληλα προς το σώμα ή στην ανάταση.
Πάτημα δεξιού ποδιού στην διάσταση δεξιά πάνω στην νοητή περιφέρεια του κύκλου που κινείται ο
χορός με τα χέρια να αιωρούνται προς τα πίσω (βήμα 1) το αριστερό πόδι περνά πίσω από το δεξί τα
χέρια αιωρούνται προς τα εμπρός (βήμα 2) πάτημα-αναπήδηση του δεξιού ποδιού στην διάσταση
δεξιά προς την νοητή περιφέρεια του κύκλου τα χέρια αιωρούνται προς τα πίσω (βήμα 3) άρση του
αριστερού με ήπιο λάκτισμα ευθεία μπροστά τα χέρια αιωρούνται προς τα εμπρός (βήμα 4) πάτημα-
αναπήδηση στον τόπο του αριστερού ποδιού (βήμα 5, τα χέρια προς τα πίσω) άρση του δεξιού με
ήπιο λάκτισμα ευθεία μπροστά (βήμα 6 τα χέρια αιωρούνται προς τα εμπρός) πάτημα-αναπήδηση
στον τόπο δεξιού ποδιού (βήμα 7 τα χέρια πίσω) άρση του αριστερού ποδιού με ήπιο λάκτισμα
ευθεία μπροστά (βήμα 8 τα χέρια προς τα εμπρός) πάτημα-αναπήδηση στον τόπο αριστερού ποδιού
(βήμα 9 με αιώρηση των χεριών προς τα πίσω) και άρση του δεξιού με ήπιο λάκτισμα ευθεία
μπροστά (βήμα 10 τα χέρια προς τα εμπρός).
Στην παραλλαγή του χορού με τα χέρια στην ανάταση στα πρώτα τέσσερα βήματα του χορού υπάρχει
αιώρηση των χεριών πίσω-προς ενώ από το 5ο μέχρι το 10ο τα χέρια παραμένουν στην ανάταση.
Ο ρυθμός είναι δίσημος 2/4 ή 4/8 (2-2).
Δείτε το χορό:
https://www.youtube.com/watch?v=2nbdGSrHOFs&t=212s
Δείτε τα βήματα:
https://www.youtube.com/watch?v=M059MkIzDrw&t=1s
