Ερευνητική εργασία των μαθητών της Β Λυκείου του 3ου ΓΕΛ Φλώρινας για το 2ο τετράμηνο του σχολικού έτους 2012-2013

1. ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ
ΣΕΙΣΜΟΥΣ ΠΡΟΓΝΩΣΗΣΕΙΣΜΟΥΣ ΠΡΟΓΝΩΣΗ
ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

2. ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΟ:
Η ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ
ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΡΟΓΝΩΣΗΣ ΣΕΙΣΜΩΝ
ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΖΩΩΝ ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΣΕΙΣΜΟ
ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΣΕΙΣΜΟΙ
ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΕΙΣΜΟΥΣ

3. Γνωριμία με την φυσική τωνΓνωριμία με την φυσική των
σεισμώνσεισμών

4. Τι είναι ο σεισμός;Τι είναι ο σεισμός;
Σεισμός είναι η εδαφικήΣεισμός είναι η εδαφική
δόνηση που γεννιέται κατάδόνηση που γεννιέται κατά
τη διατάραξη της μηχανικήςτη διατάραξη της μηχανικής
ισορροπίας των πετρωμάτωνισορροπίας των πετρωμάτων
από φυσικές αιτίες πουαπό φυσικές αιτίες που
βρίσκονται στοβρίσκονται στο
εσωτερικό της γης.εσωτερικό της γης.
Από τι προκαλείται;Από τι προκαλείται;
Συνήθως προκαλείταιΣυνήθως προκαλείται
από ξαφνική απελευθέρωσηαπό ξαφνική απελευθέρωση
ενέργειας στο φλοιό της γης.ενέργειας στο φλοιό της γης.

5. Πώς δημιουργούνται οι σεισμοί;Πώς δημιουργούνται οι σεισμοί;
Η λιθόσφαιρα δεν είναι ενιαία αλλά απαρτίζεται από ένα σύνολο μεγάλωνΗ λιθόσφαιρα δεν είναι ενιαία αλλά απαρτίζεται από ένα σύνολο μεγάλων
και μικρότερων λιθοσφαιρικών πλακών που ολισθαίνουν πάνω στηνκαι μικρότερων λιθοσφαιρικών πλακών που ολισθαίνουν πάνω στην
ασθενόσφαιρα πραγματοποιώντας σχετικές μεταξύ τους κινήσειςασθενόσφαιρα πραγματοποιώντας σχετικές μεταξύ τους κινήσεις
((αποκλίνουναποκλίνουν,, συγκλίνουνσυγκλίνουν ή η μία κινείται ή η μία κινείται παράλληλαπαράλληλα σε σχέση με τη σε σχέση με τη
διπλανή της).διπλανή της).

6. Αποτέλεσμα της κίνησής τους είναι η αργή παραμόρφωση των πετρωμάτωνΑποτέλεσμα της κίνησής τους είναι η αργή παραμόρφωση των πετρωμάτων
στις παρυφές τους, όπου συσσωρεύεται δυναμική ενέργεια καιστις παρυφές τους, όπου συσσωρεύεται δυναμική ενέργεια και
αναπτύσσονται τάσεις που συνεχώς αυξάνουν. Όταν υπερβούν το όριοαναπτύσσονται τάσεις που συνεχώς αυξάνουν. Όταν υπερβούν το όριο
αντοχής επέρχεται θραύση. Ταυτόχρονα πραγματοποιείται απότομη σχετικήαντοχής επέρχεται θραύση. Ταυτόχρονα πραγματοποιείται απότομη σχετική
κίνηση των δύο πλακών έως ότου ισορροπήσουν. Η επιφάνεια αυτή είναικίνηση των δύο πλακών έως ότου ισορροπήσουν. Η επιφάνεια αυτή είναι
το το σεισμικό ρήγμασεισμικό ρήγμα. Τη χρονική αυτή στιγμή γεννιέται ένας. Τη χρονική αυτή στιγμή γεννιέται ένας σεισμόςσεισμός..

7. Ο χώρος που πρωτοεκδηλώνεται η διάρρηξη των πετρωμάτων
(σεισμογόνος χώρος) μπορεί κατά προσέγγιση να θεωρηθεί ως σημείο και
ονομάζεται εστία ή υπόκεντρο του σεισμού. Το ίχνος της κατακόρυφης
προβολής της εστίας πάνω στην επιφάνεια της γης είναι το επίκεντρο, ενώ
η απόστασή του από την εστία (βάθος της εστίας) λέγεται εστιακό βάθος.
Oι σεισμοί γεννιούνται μόνο μέσα στη λιθόσφαιρα και κατά κύριο λόγο
εντοπίζονται στα όρια των λιθοσφαιρικών πλακών.

8.  Ανάλογα με εστιακό βάθος, οι σεισμοίΑνάλογα με εστιακό βάθος, οι σεισμοί
διακρίνονται σε:διακρίνονται σε:
• επιφανειακούς (<60επιφανειακούς (<60 kmkm))
• ενδιάμεσου βάθους (60-300ενδιάμεσου βάθους (60-300 km)km)
• μεγάλου βάθους (>300μεγάλου βάθους (>300 kmkm))

9.  Ποια είναι τα όργανα καταγραφής των σεισμώνΠοια είναι τα όργανα καταγραφής των σεισμών
και ποια είναι η μονάδα μέτρησης;και ποια είναι η μονάδα μέτρησης;
Τα όργανα καταγραφής των σεισμικών δονήσεων είναιΤα όργανα καταγραφής των σεισμικών δονήσεων είναι
τα σεισμοσκόπια, οι σεισμογράφοι, και τατα σεισμοσκόπια, οι σεισμογράφοι, και τα
σεισμόμετρα. Την καταγραφή την ονομάζουμεσεισμόμετρα. Την καταγραφή την ονομάζουμε
σεισμογράφημα ή σεισμόγραμμα. Μονάδα μέτρησηςσεισμογράφημα ή σεισμόγραμμα. Μονάδα μέτρησης
είναι το ρίχτερ. Η κλίμακα είναι λογαριθμική . Αυτόείναι το ρίχτερ. Η κλίμακα είναι λογαριθμική . Αυτό
σημαίνει ότι για κάθε ρίχτερ επιπλέονσημαίνει ότι για κάθε ρίχτερ επιπλέον
δεκαπλασιάζεται το μέγεθος του σεισμού.δεκαπλασιάζεται το μέγεθος του σεισμού.

10. ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΣΕΙΣΜΩΝΠΡΟΓΝΩΣΗ ΣΕΙΣΜΩΝ

Πρόγνωση σεισμών είναι η πρόβλεψη, με
σιγουριά, ότι συγκεκριμένου μεγέθους
σεισμός πρόκειται να συμβεί σε
συγκεκριμένο τόπο και σε συγκεκριμένο
χρονικό πλαίσιο.

11. H ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΑΙ ΣΕ:H ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΑΙ ΣΕ:

Μακροπρόθεσμη, όταν ο χρόνος γένεσης
του σεισμού ορίζεται σε μερικές δεκάδες
έτη.

Μεσοπρόθεσμη, όταν ο χρόνος γένεσης
του σεισμού ορίζεται σε λίγα χρόνια και

Βραχείας διάρκειας όταν ο χρόνος
γένεσης ορίζεται μέσα στις επόμενες
μέρες, βδομάδες ή μήνες.

12. ΜΕΘΟΔΟΣ ΒΑΝΜΕΘΟΔΟΣ ΒΑΝ

Η μέθοδος ΒΑΝ είναι πειραματική μέθοδος
που χρησιμοποιείται για την πρόβλεψη των
σεισμών.

Το όνομα ΒΑΝ σχηματίζεται από τα αρχικά
των ονομάτων των τριών Ελλήνων
επιστημόνων, Παναγιώτης Βαρώτσος,
Καίσαρ Αλεξόπουλος και Κωνσταντίνος
Νομικός.

13. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΒΑΝΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΒΑΝ

Τα σεισμικά ηλεκτρικά σήματα
ανιχνεύονται από σταθμούς οι
οποίοι αποτελούνται από
ηλεκτρόδια βυθισμένα στην
γη, ενισχυτές και φίλτρα,
μεταδίδονται τηλεμετρικά μέσω
τηλεφωνικών γραμμών και
καταγράφονται στην έδρα της
ΒΑΝ, στη Γλυφάδα Αττικής.

Σήμερα η ομάδα ΒΑΝ μπορεί
να συντηρεί μόνο 9 σταθμούς
έναντι 17 που διέθετε το 1991.

14. ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΖΩΩΝ ΠΡΙΝ ΑΠΟΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΖΩΩΝ ΠΡΙΝ ΑΠΟ
ΣΕΙΣΜΟΣΕΙΣΜΟ

Αλλαγές στη συμπεριφορά των ζώων
παρατηρούνται λίγα λεπτά πριν από τον
σεισμό.

Εξαίρεση αποτελούν τα κουνούπια και τα
έντομα, στα οποία παρατηρούνται
αλλαγές πολλές ώρες πριν τον σεισμό.

15. Τα τζιτζίκια το
καλοκαίρι σταματούν
ξαφνικά να τραγουδούν.
Τα κουνούπια δεν
τσιμπούν.

16. Η γάτα τινάζεται
ξαφνικά από την θέση
της και τρέχει
αλαφιασμένη να
κρυφτεί.
Οι σκύλοι ουρλιάζουν
όλοι μαζί.

17. Τα πουλιά τινάζονται
ξαφνικά όλα μαζί από
εκεί που κάθονται και
πετούν ψηλά
αλαφιασμένα χωρίς
θόρυβο.
Τα ψάρια κολυμπούν
κοντά στην επιφάνεια
και μερικά από αυτά
πηδούν συνέχεια πάνω
από αυτή.

18. Μέλισσες και σφήκες
βγαίνουν ξαφνικά όλες
μαζί έξω από την φωλιά
τους.
Όλα τα έντομα που
ζουν κάτω από την γη,
καθώς και τα φίδια
βγαίνουν ξαφνικά και
ξέφρενα στην επιφάνεια
της γης.

19. ΟΙ 4 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΣΕΙΣΜΟΙ
9,0 Ρίχτερ.
Cascadia Η.Π.Α. 1700. Αυτός ο σεισμός ειναι ο μεγαλύτερος γνωστός σεισμός
που συνέβη στις τοτε 48 πολιτείες των ΗΠΑ. Έπληξε την περιοχή Cascadia, μια
περιοχή που έκτινε 600 μίλια επί της δυτικής ακτογραμμής των ΗΠΑ. Ο σεισμός
δημιούργησε ένα τσουνάμι το οποιο δεν έπληξε μόνο τα παράλια του Ειρηνικού ,
αλλά και διέσχισε τον Ειρηνικό Ωκεανό μέχρι την Ιαπωνία, όπου και κατέστρεψε
αρκετά παράκτια χωριά.

20. 9,2 Ρίχτερ.
Αλάσκα 1964. Το 1964 συνέβη ο ισχυρός σεισμός γνωστός ως
"σεισμός της Μεγάλης Παρασκευής", με επίκεντρο ακατοίκητη περιοχή
της Αλάσκα, ο οποίος κατατάσσεται ως ο τρίτος ισχυρότερος
καταγεγραμμένος σεισμός παγκόσμια, με μέγεθος 9,2. Ο απολογισμός
του ήταν 131 νεκροί και καταστροφή αρκετών χωριών και οικισμών.

21. 9,3 Ρίχτερ .
Ινδικός ωκεανός 2004. Ο σεισμός της 26 Δεκεμβρίου 2004 στον Ινδικό
Ωκεανό ήταν μια από τις χειρότερες φυσικές καταστροφές της σύγχρονης
ιστορίας. Το πρωί εκείνης της ημέρας, ένας σεισμός μεγέθους 9,3 της
κλίμακας Ρίχτερ χτύπησε βόρεια του νησιού Σουμάτρα της Ινδονησίας. Το
σεισμό ακολούθησε τσουνάμι που έπληξε πολλές χώρες και έφτασε μέχρι και
τα παράλια της Ανατολικής Αφρικής. Ο τελικός απολογισμός ήταν 186.983
νεκροί, 42.883 αγνοούμενοι, και πάνω από ένα εκατομμύριο άστεγοι.

22. - 9,5 Ρίχτερ.
Είναι το μέγεθος του ισχυρότερου
σεισμού που έχει καταγραφτεί
ποτέ και έγινε στην βόρεια Χιλή το
1960. Τον ακολούθησε ένα
τσουνάμι με κύματα ύψους 25
μέτρων. Καθώς η περιοχή ήταν
αραιοκατοικημένη δεν ήταν ο
φονικότερος που γνωρίζουμε.

23. Πρώτες Βοήθειες

25. ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΙΝ ΤΟΝ
ΣΕΙΣΜΟ
ΕΩΣΤΕ ΚΑΛΑ ΣΤΟΥΣ ΤΟΙΧΟΥΣ ΤΑ ΡΑΦΙΑ
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ
ΘΕΤΗΣΤΕ ΤΑ ΒΑΡΙΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ
ΜΗΛΟΤΕΡΑ ΡΑΦΙΑ
ΑΚΡΥΝΕΤΕ ΤΑ ΒΑΡΙΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ
ΠΟ ΤΑ ΚΡΕΒΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΚΑΝΑΠΕΔΕΣ

26. ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΕ ΑΝΟΙΧΤΟ ΧΩΡΟ
ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΘΕΙΤΕ ΑΠΟ ΚΤΙΡΙΑ,
ΔΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΚΑΛΩΔΙΑ
ΚΑΘΙΣΤΕ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΚΑΙ ΚΑΛΥΨΤΕ
ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ
ΠΑΡΑΜΕΙΝΕΤΕ ΣΕ ΑΝΟΙΧΤΟ ΧΩΡΟ
ΕΑΝ ΒΡΙΣΚΕΣΤΕ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ
ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΗΝ ΑΛΛΑΖΕΤΕ
ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΠΡΟΣ
ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ

28. ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ
ΟΙΚΙΑΣ
ΠΑΡΑΜΕΙΝΕΤΕ ΨΥΧΡΑΙΜΟΙ
ΚΑΛΥΦΘΕΙΤΕ
ΜΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΤΕ ΝΑ
ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΘΕΙΤΕ
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΘΕΙΤΕ

30. ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ
ΣΧΟΛΕΙΟΥ
ΚΑΛΥΦΘΕΙΤΕ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΘΡΑΝΙΟ
ΠΕΣΤΕ ΣΤΑ ΓΟΝΑΤΑ ΚΑΙ ΚΑΛΥΨΤΕ ΤΟ
ΚΕΦΑΛΙ ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ
ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΘΕΙΤΕ ΑΠΟ ΤΑ
ΠΑΡΑΘΥΡΑ
ΠΑΡΑΜΕΙΝΕΤΕ ΣΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΣΑΣ ΜΕΧΡΙ
ΝΑ ΣΑΣ ΔΩΘΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ
ΟΔΗΓΙΕΣ

32. ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ
ΤΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ
 ΕΑΝ ΕΙΣΤΕ ΣΤΟ ΚΡΕΒΑΤΙ ΚΡΑΤΗΘΕΙΤΕ
ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΙΝΕΤΕ ΞΑΠΛΩΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΚΡΕΒΑΤΙ
 ΕΑΝ ΕΙΣΤΕ ΣΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΜΕΙΩΣΤΕ
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΔΗΓΗΣΤΕ ΣΕ ΑΝΟΙΧΤΟ ΧΩΡΟ
 ΠΑΡΑΜΕΙΝΕΤΕ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ
ΜΕΧΡΙ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΝ ΟΙ ΔΟΝΗΣΕΙΣ

33. ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΠΟΥ ΜΑΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΤΕ!!!!!

34. Πηγές:Πηγές:
http://www.oasp.gr/node/115http://www.oasp.gr/node/115
http://www.learn-hazards.org/3.php?l=grhttp://www.learn-hazards.org/3.php?l=gr
http://assets.tanea.gr/files/2011-03-http://assets.tanea.gr/files/2011-03-
13/EARTHQUAKE.swf13/EARTHQUAKE.swf
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
http://www.naspor.gr/journalism/gr-general-purpose/ti-
kanoume-se-periptose-seismou.html

35. ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ:
ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΠΑΥΛΟΣ
ΓΡΗΓΟΡΙΑΝ ΑΝΤΩΝΗΣ
ΚΑΡΑΚΟΛΗ ΕΛΛΗ
ΚΑΡΑΚΟΛΗΣ ΜΑΡΙΟΣ
ΡΟΥΝΤΟΥ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΟΥ
ΤΑΣΚΑ ΜΑΙΡΗ
ΜΑΛΕΣΑΓΚΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
ΠΑΡΑΣΧΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ
ΣΙΕΚΡΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ
ΣΟΥΜΠΑΣΗ ΒΑΓΓΕΛΙΩ
ΓΑΡΓΑΝΗ ΗΛΙΑΝΑ
ΣΟΥΛΙΔΗΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ
ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ
ΝΙΤΣΟΠΟΥΛΟΥ ΣΟΦΙΑ
ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΑΝΝΑ
ΚΩΤΣΟΠΟΥΛΟΥ ΕΙΡΗΝΗ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:
ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ (ΠΕ04 ΦΥΣΙΚΟΣ)