1. ΔΡΗΜΟ΢ ΓΚΟΜΠΙ
Καταπόδης Γιώργος
1ο Δημ. Στολ. Αγ. Δημητρίοσ

2. Η έξεκνο Γθόκπη εθηείλεηαη ζε κήθνο 1.609 ρηιηνκέηξσλ από ηελ Αλαηνιή
πξνο ηε Γύζε θαη έρεη πιάηνο 966 ρηιηνκέηξσλ από Βνξξά πξνο Νόην, ζηε
λνηηναλαηνιηθή Μνγγνιία θαη ηε βόξεηα Κίλα. Δίλαη ε πην βόξεηα έξεκνο
ζηνλ θόζκν, κε πςόκεηξν από 900 σο 1.525 κέηξα Η λνηηναλαηνιηθή
πεξηνρή ηεο κεγάιεο εξήκνπ δελ δηαζέηεη θαζόινπ λεξό. Οη θίηξηλνη
ακκόινθνη δελ είλαη θνηλό γλώξηζκα ηεο εξήκνπ, κηα πνπ θαιύπηνπλ κόλν
ην 5% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο.

3. Γελ είλαη ηόζν άλπδξε όζν ε ΢αράξα, αιιά νη βξνρέο είλαη
ζπαληόηαηεο θαη νη κεηαβνιέο ζεξκνθξαζίαο πνιύ κεγάιεο.
Σα πδάηηλα ξεύκαηα είλαη κηθξά ή πξόζθαηξα θαη γίλνληαη
ζπρλόηεξα όζν πιεζηάδεη θαλείο ζηηο πεξηθεξεηαθέο δώλεο
πνπ έρνπλ κεγαιύηεξε βξνρόπησζε. Πνιιέο είλαη νη ιίκλεο
από ηηο νπνίεο νη πεξηζζόηεξεο είλαη κηθξέο θαη αικπξέο.

5. Ο αξαηόο πιεζπζκόο απνηειείηαη από Μνγγόινπο λνκάδεο, πνπ ν
αξηζκόο ηνπο δελ μεπεξλά ηηο 10.000. Η έξεκνο ηνπ Γθόκπη δηαζρίδεηαη
από ζηδεξνδξνκηθή γξακκή πνπ ελώλεη ην θηλεδηθό δίθηπν κε ηνλ
Τπεξζηβεξηθό θαη ζπλδέεη ην ΢άηλ ΢αλη θαη ην Οπιάλ Μπαηόξ.
Ο πξώηνο Δπξσπαίνο πνπ επηζθέθηεθε ηελ έξεκν Γθόκπη ήηαλ ν
Βελεηόο εμεξεπλεηήο Μάξθν Πόιν

6. Η Γθόκπη είλαη ηδηαίηεξα ειθπζηηθή κε ηα κπζηήξηα θαη ηνπο κύζνπο ηεο.
Λέγεηαη όηη πνιιέο αξραίεο πόιεηο ηνπ πνιηηηζκνύ Uiger ηεο εξήκνπ Γθόκπη
ππήξραλ θαηά ηελ πεξίνδν ηεο Αηιαληίδαο θαη ηνπ Ράκα. Η έξεκνο Γθόκπη
έρεη κηα εηθόλα: ηελ αζηαηηθή θακήια, ηε ιεγόκελε βαθηξηαλή κε ηηο δύν
θακπνύξεο (ύβνπο). Οη θακήιεο παίξλνπλ ην λεξό πνπ ρξεηάδνληαη γηα ηελ
επηβίσζή ηνπο, ζηελ έξεκν, από ην ιίπνο πνπ έρνπλ απνζεθεπκέλν ζηηο
θακπνύξεο ηνπο, ην νπνίν κε ηηο θαύζεηο κέζα ζηνλ νξγαληζκό ηνπο δίλεη
λεξό. Δθαηό γξακκάξηα ιίπνπο δίλνπλ 107 γξακκάξηα λεξό

8. Μνπζείν Ordos ζηελ έξεκν Γθόκπη
To Ordos, βξίζθεηαη ζηελ έξεκν Γθόκπη, ζηα ζηλνκνγγνιηθά ζύλνξα αιιά δελ είλαη έλα απιό
θηήξην! Κάπνηνη ην ραξαθηεξίδνπλ θαη σο ζηαγόλα λεξνύ...
Μάιινλ πξόθεηηαη όκσο γηα κηα άκνξθε κάδα, ζην εζσηεξηθό ηεο νπνίαο κπνξείηε λα ζαπκάζηε δηάθνξεο
εθζέζεηο ηέρλεο ή αθόκε θαη ην ίδην ην θηήξην πνπ από κόλν ηνπ θιέβεη ηηο εληππώζεηο!
Η θαηαζθεπή είλαη ηδηαίηεξα πξνζεγκέλε, ώζηε ην Ordos λα αληηζηέθεηαη ζηε θζνξά πνπ κπνξεί λα
πξνθαιέζνπλ νη ζπρλέο ακκνζύειιεο θαη έηζη ην πιηθό πνπ θπξηαζρεί εδώ είλαη ην γπαιί.
Ιδηαίηεξα εληππσζηαθό όκσο είλαη ην κέξνο πνπ θαηαζθεπάζηεθε ην Ordos. Ο ιόγνο πνπ επηιέρζεη
απηό ην ηόζν απνκνλσκέλν ζεκείν ηεο εξήκνπ ήηαλ γηαηί έηζη νη θηλέδνη αξρηηέθηνλεο ζέιεζαλ λα
μερσξίζνπλ από ηα ρηιηάδεο θηήξηα πνπ αλεςώλνληαη θαζεκεξηλά ζηηο πόιεηο ηεο Κίλαο.

9. Έλαο «ειιεληθόο» ιαραλόθεπνο ζηελ έξεκν Γθόκπη
Η Μάξσ Αβξάκπνπ, εηθαζηηθόο/light designer, γελλήζεθε ζηελ Αζήλα αιιά δεη εδώ
θαη 25 ρξόληα ζην Παξίζη. Ο Γεκήηξεο Ξελάθεο γελλήζεθε ζην Παξίζη, ζπνύδαζε
ζηε ΢νξβόλε θαη αζρνιείηαη κε ηηο εγθαηαζηάζεηο ζε εζσηεξηθνύο θαη εμσηεξηθνύο
ρώξνπο, ηε γιππηηθή θαη ηε θσηνγξαθία. ΢πλεξγάδνληαη από ην 2005
θαηαζθεπάδνληαο αζηηθά θαη θπζηθά ηνπία - δξόκνπο, πιαηείεο, θήπνπο, πάξθα,
δάζε - ζε όιν ηνλ πιαλήηε, από ην Ναγθαζάθη θαη ηε ΢ηγθαπνύξε κέρξη ην ΢αν
Πάνιν. H ηειεπηαία ηνπο δνπιεηά είλαη έλαο …ιαραλόθεπνο ζηελ έξεκν Γθόκπη, ζηε
Μνγγνιία. Σνπο ξσηήζακε πσο βξέζεθαλ εθεί.
«Όηαλ καο θάιεζαλ λα ζπκκεηάζρνπκε ζηε Μπηελάιε Land Art Mongolia 360 ζηελ
Έξεκν ηνπ Γθόκπη, ην πξώην πξάγκα πνπ ζθεθηήθακε ήηαλ ε έιιεηςε λεξνύ θαη
ζαλ ζπλέπεηα ε έιιεηςε θαιιηέξγεηαο.
Λαραλόθεπνο - Ο ιαραλόθεπνο θηηάρηεθε από 700 πξάζηλεο ζαθνύιεο ζθνππηδηώλ.
΢ηόρνο καο ήηαλ λα δεκηνπξγήζνπκε κηα αληίζεζε αλάκεζα ζην άγξην θαη άλπδξν
ηνπίν ηεο εξήκνπ θαη ηε γεσκεηξία ελόο θήπνπ. Απηή ε αληίζεζε ππνγξακκίδεη
επίζεο ηελ ζύγθξνπζε αλάκεζα ζην λνκαδηθό πνιηηηζκό ηεο Μνγγνιίαο θαη ηνλ
νξζνινγηζηηθό δπηηθό πνιηηηζκό. Μπνξεί ε έξεκνο Γθόκπη λα γίλεη θάπνηε γόληκε θαη
πεγή ηξνθήο; Καη πνην ζα είλαη ην ηίκεκα πνπ ζα πιεξώζνπλ, γη απηό, ην ηνπίν θαη
ην πεξηβάιινλ; Από ηελ άιιε πιεπξά, ε ρξήζε ηεο πιαζηηθήο ζαθνύιαο εηλαη
αλαθνξά, ηόζν ζηελ επεμεξγαζία ησλ απνβιήησλ όζν θαη ζηε βηνκεραλνπνίεζε
ησλ ηξνθίκσλ.
Νεξό - 6 κπιε πθαζκάηηλνη θύθινη (3 κέηξα δηάκεηξν ν θαζέλαο) - Η έιιεηςε λεξνύ
θαη ε έιιεηςε κπιε ρξώκαηνο (εθηόο από ηνλ νπξαλό). Μπιε θύθινη: ζύκβνιν ηνπ
λεξνύ, αληαλάθιαζε ηνπ νπξαλνύ, αληηθαηνπηξηζκόο ζηελ έξεκν. Μεηαθέξακε έλα
κηθξό θνκκάηη ηνπ κπιε από ηνλ νπξαλό ζηε γε.

12. Ο ΓΙΓΑΝΣΑ΢ ΣΗ΢ ΔΡΗΜΟΤ ΓΚΟΜΠΙ
Ο Ξηλγθ Ξνπ, εξεπλεηήο ηνπ Ιλζηηηνύηνπ Παιαηνληνινγίαο ΢πνλδπισηώλ θαη
Παιαηναλζξσπνινγίαο ηεο Κίλαο, βξηζθόηαλ ζηελ έξεκν Γθόκπη, ζην
βόξεην άθξν ηεο ρώξαο ηνπ, όπνπ βηληενζθνπνύζε ζθελέο γηα ληνθηκαληέξ
ζρεηηθά κε έλα κηθξό δεηλόζαπξν πνπ είρε αλαθαιπθζεί πξόζθαηα. Η ηύρε
ηνπ επηθύιαμε θάηη εληειώο απξόζκελν θαη ζεκαληηθό, αθνύ νπζηαζηηθά
ζθόληαςε πάλσ ζηα απνιηζσκέλα νζηά ελόο γηγαληηαίνπ δεηλνζαύξνπ,
βάξνπο 1,5 ηόλσλ. Ο λένο δεηλόζαπξνο πνπ νλνκάζηεθε Γηγαληνξάπηνξ
(Gigantoraptor), δηαπηζηώζεθε όηη είλαη ην κεγαιύηεξν είδνο πηελόκνξθνπ
δεηλόζαπξνπ πνπ έρεη βξεζεί πνηέ. Με ύςνο 5,2 κέηξσλ, ήηαλ αξθεηά
ςειόο γηα λα θνηηάδεη ζηα ίζηα ηνλ Σπξαλλόζαπξν Ρεμ!
Ο ζεξηώδεο πηελόκνξθνο δεηλόζαπξνο ήηαλ 35 θνξέο πην κεγάινο από άιια
κέιε ηεο νκάδαο ηνπ, γεγνλόο πνπ πεξηπιέθεη ην δήηεκα ηεο εμέιημεο ησλ
πνπιηώλ από ηνπο δεηλνζαύξνπο, ιέεη ν Ξηλγθ. ΢ύκθσλα κε ηελ θξαηνύζα
ζεσξία, θαζώο νη ζαξθνβόξνη δεηλόζαπξνη εμειίζζνληαλ ζε όληα πνπ
έκνηαδαλ όιν θαη πεξηζζόηεξν κε πνπιηά, γίλνληαλ κηθξόηεξνη - όρη
κεγαιύηεξνη όπσο ν Γηγαληνξάπηνξ. Ωζηόζν, ν Ξηλγθ δελ είλαη αθόκα
ζίγνπξνο αλ ν Γηγαληνξάπηνξ είρε πνύπνπια. Ούηε γλσξίδεη ηη ζπλήζηδε λα
ηξώεη. Δίρε ηα κπηεξά λύρηα ελόο ζαξθνβόξνπ, όπσο ν Σπξαλλόζαπξνο Ρεμ
θαη ην καθξύ ιαηκό ελόο ρνξηνθάγνπ, όπσο ν Απαηόζαπξνο.

14. ΑΤΣΗ ΔΙΝΑΙ Η ΔΡΗΜΟ΢ ΓΚΟΜΠΙ