1.  Популяцийн үндсэн ойлголт
 Статус
 Биологи
 Идэш тэжээл
 популяци
 Ховордсон шалтгаан
 Хагаалагдсан байдал

2.  Нэгдмэл нэг газар нутагт хамт оршин амьдарч, бие
биедээ байнга харилцан нөлөөлдөг, хүрээлэн буй орчны
нөхцлийн өөрчлөлтийг тэсвэрлэн тоо толгойн байдлаа
удаан хугацаанд тогтмол барих чадвар бүхий нэг
зүйлийн бодгалиудыг популяци гэнэ. Латин хэлний
популюс-ард түмэн, хүн ам гэсэн утгатай үг юм. Ямар ч
популяци орон зайд тодорхой байрлал эзэлнэ. Єєрєєр
хэлбэл орон зайн хувьд бvтэцтэй байна гэсэгн vг. Энэ нь
орчны нєєцийг хамгийн єгєєжтэй ашиглах, бодгаль бие
ба популяци дахь тэдгээрийн бvлгийн харилцан
хамаарал, тогтвортой оршин тогтнох боломжийг
тодорхойлж байдаг .

4.  Овог – Хэрэмнийхэн
 Тарвага –marmota sibirica
 Орос –монгольский сурок
 Англи –Sibirican marmota
 Статус-Монгол орны улаан данс:устаж
болзошгүй
 IUCN-Устаж болзошгүй

5.  Биеийн урт нь 37-63см. Биеийн
ерөнхий зүс нь элсэн шаргалаас
Биологи хар халтар, толгойн дээд хэсэгт
хар,сүүлний төгсгөлийн дээд тал
хар хүрэн өнгөтөй. Амьдралын
ихэнх хугацааг нүхэнд өнгөрөөдөг.
Тарвагны нүхийг тогтмол түр
зуурын гэж 2 ангилна. Тарвага
бүлээрээ амьдардаг нүхийг
тогтмол нүх буюу ичээ гэнэ.
Хооллож биеэ хамгаалхад
зориулсан нүхийг түр зуурын
зуслан гэнэ. Тарвага нь 10-р сарын
сүүл үеэс дараа оны 3 сар хүртэл
ичнэ. Хавар ичээнээс гармагц ороо
хөөцөлдөө нь эхэлж сар
үргэлжилнэ.Эмэгчин тарвага 5-6
сарын үед 3-6 мөндөл гаргана.

6.  Тарвага нь өвслөг ургамал ихтэй өндөр уулын
бэл , голын хөндийгөөр нутагладаг.Үдийн
халуунаас бусад үед өдрийн турш
бэлчээрлэнэ.Төрөл бүрийн өвслөг ургамалын
навч цэцэг иш цох дэвхрэг зэргээр
хооллоно.Харин мөндөл нь төрснөөс хойш сар
эхийн сүүгээр хооллодог.

8.  Тарваганы популяцийг дотор нь түүний бүтэц
зохион байгуулалтын доод түвшин болох
колони парацелл, эгэл популяци, бүл гэж шатлан
хуваана. Энэ бүлээ тогтвортой ,тогтворгүй гэж
хуваах бөгөөд эдгээрийн хөдөлгөөнт нэгдэл нь
колонийг үүсгэдэг. Энэ колони тус бүр өөрийн
тодорхой эзэмшил нутагтай байх боловч тухайн
хэсэг бүл нь зан төрх ялангуяа дуу харааны
ерөнхий дохионы системтэй.Тарвагны колонын
хооронд байнга тэнэгч тарвага хавар, намар
зуны улиралд 1-2 |өдөр болгон| үзэгдэж байгаа
нь генийн солилцоог явуулах нэг хэлбэр юм.

9.  Дотоодын болон гадаад зах зээлд гаргахаар мах,
арьс ,тосыг ашиглахаар хэт ихээр замбараагүй
агнаснаас болж устаж болзошгүй.

10.  Байгал орчин аялал жуулчлалын сайдын
тушаалаар 2005-2011 онуудад Монгол орон
даяар тарвагны агнуурыг хориглосон. Тарвагны
тархац нутгийн 16 орчим хувийг улсын тусгай
хамгаалалтанд авсан.Мөн Монгол орны үлаан
дансанд бүртгэгдсэн. Ан агнуурын тухай
хуулиар жил бүрийн 10 сарын 16 ны өдрөөс 8
сарын 20 хүртэл ахуйн болон тусгай
зориулалтаар агнах барихыг хориглосон.

11.  Тарвага өдрийн
идэвхтэй амьтан.
Хавар өглөөнөөс
орой болтол өдөржин
идэшлэх ба зуны
дунд сар буюу тарга
тэвээрэг авсан үедээ
нарнаар гарч
идэшлээд үдэд
нүхэндээ орж нар
баруунаа хэлбийхээс
нар жаргатал
идэвхтэй идэшлэдэг.

13.  www.google.com
 www.Mongol-999.com
 Я.Адьяа Монгол тарвага

14. Анхаарал тавьсанд
баярлалаа