1. «Սպարտակ» - Արամ Խաչատրյանի
բալետն է` գրված 1954-ին, լիբրետոն`
Նիկոլայ Վոլկովիֈ Առաջին անգամ
բեմադրվել է 1956 թվականի դեկտեմբերի
27-ին Լենինգրադի Մարիինյան օպերայի
և բալետի թատրոնումֈ Լիբրետոյի հիմք է
ծառայել Ռաֆաելլո Ջովանյոլիի
«Սպարտակ» վեպըֈ[1] 1959-ին բալետն
արժանացել է ԽՍՀՄ Լենինյան
մրցանակի:

2. Պատկերված են մ. թ. ա. 74-71-ին Հին Հռոմում թրակիացի Սպարտակի
առաջնորդությամբ ստրուկների ապստամբության դեպքերը: Չորս գործողությամբ
մոնումենտալ ստեղծագործություն է` բազմապլան դրամատուրգիայով, սուր
հակադրություններով և հոգեբանական ու զգացմունքային դիպուկ բնութագրերով:
Լիբրետոյի հիմքում ազատության պայքարի համամարդկային գաղափարն է, որը
պատկերված է ելևէջային ոլորտներով: Սպարտակի բարոյական գեղեցկությանը,
հարուստ ներաշխարհին, վեհ ձգտումներին հակադրվում են իրավազրկության
բռնությունը, դաժանությունը մարմնավորող կերպարներն ու գաղափարները:
Բալետի կերպարային և դրամատուրգիական կարևոր, ձևակառուցող տարրը
գլխավոր գործող անձանց բնութագրող լեյտմոտիվներն են, որոնց լայն կիրառման
շնորհիվ բալետի երաժշտությունն ընկալվում է որպես միասնական կուռ կառուցվածք
ունեցող սիմֆոնիկ կտավ, հեղինակի բնորոշմամբ` «խորեոգրաֆիկ սիմֆոնիա»:
«Սպարտակի» երաժշտական լեզուն հարուստ է ու ինքնատիպ` ազգային վառ
նկարագրով:

3. Երևանի օպերային թատրոնում
Արամ Խաչատրյանի «Սպարտակ»
բալետի ազդագիրը (բեմադրությունը`
Յուրի Գրիգորովիչի, Երևանի օպերայի և
բալետի ազգային ակադեմիական
թատրոն, 2009)1961 - բալետմայստեր
Եվգենի Չանգա
1978, 1982, 1987 - բալետմայստեր Վիլեն
Գալստյան
2009 - բալետմայստեր Յուրի
Գրիգորովիչ

4. Երևանի օպերայի և բալետի ազգային
ակադեմիական թատրոնի բեմում
Սպարտակի դերակատարումով հանդես
են եկել
-Վանուշ Խանամիրյանը,
-Վիլեն Գալստյանը,
-Սերգեյ Բարանովը,
-Հովհաննես Դիվանյանը,
-Ռուբեն Մուրադյանը
Նյութը պատրաստեց Քեչեչյան Մարին