başlıkkkk 33333

SOSYOLOJİ DERSSOSYOLOJİ DERS
NOTLARINOTLARI

Sosyoloji Nedir?Sosyoloji Nedir?
Toplum nedir?Toplum nedir?
Sosyolojinin konusu nedir?Sosyolojinin konusu nedir?
Sosyolojinin diğer bilimlerle ilişkisi nedir?Sosyolojinin diğer bilimlerle ilişkisi nedir?
Sosyoloji biliminin insan yaşamındaki yeriSosyoloji biliminin insan yaşamındaki yeri

Sosyoloji Ders NotlarıSosyoloji Ders Notları
Modernleşmenin Kilometre TaşlarıModernleşmenin Kilometre Taşları
 Rönesans ve ReformRönesans ve Reform
 AydınlanmaAydınlanma
 Fransız ihtilalliFransız ihtilalli
 Endüstri devrimiEndüstri devrimi

 Endüstri devrimi sonrası toplumunEndüstri devrimi sonrası toplumun
özellikleri ve ilk sosyolojiközellikleri ve ilk sosyolojik
düşüncelerin ortaya çıkışıdüşüncelerin ortaya çıkışı

Neden insanlar bireyler halinde değildeNeden insanlar bireyler halinde değilde
toplumlar halinde yaşarlar?toplumlar halinde yaşarlar?
Kültür nedir?Kültür nedir?
Toplumsallaşma nedir?Toplumsallaşma nedir?

 İnsan – insan etkileşiminin örgütlenmiş birİnsan – insan etkileşiminin örgütlenmiş bir
düzenidir.düzenidir.
 Salt kendisini oluşturan bireylerin toplamı değildirSalt kendisini oluşturan bireylerin toplamı değildir
 Toplum bireyi birey toplumu etkilerToplum bireyi birey toplumu etkiler
 İnsanlar, kurumlar, insanlar ve kurumlar arasındakiİnsanlar, kurumlar, insanlar ve kurumlar arasındaki
ilişkileri incelerilişkileri inceler
 Kendini devam ettiren belli bir fiziksel yeri olanKendini devam ettiren belli bir fiziksel yeri olan
varlığını uzun süre sürdüren bir hayat biçiminivarlığını uzun süre sürdüren bir hayat biçimini
sürdüren insan topluğudur.sürdüren insan topluğudur.
 İnsan ömründen uzun yaşayan, göreli bir kararlılığaİnsan ömründen uzun yaşayan, göreli bir kararlılığa
sahip olan ve ve kendini devam ettiren insansahip olan ve ve kendini devam ettiren insan
topluluğudur (Kongar, 1981,s.31)topluluğudur (Kongar, 1981,s.31)

ToplumToplum
 İnsan ömründen uzun yaşayanİnsan ömründen uzun yaşayan
 Kendini devam ettirenKendini devam ettiren
 Kendini koruyanKendini koruyan
 Ortak bir yaşam tarzı ve kültüre sahip olanOrtak bir yaşam tarzı ve kültüre sahip olan
 Ortak çıkarları olan ve bunları gerçekleştirenOrtak çıkarları olan ve bunları gerçekleştiren
 İşbirliği ve işbölümü yapanİşbirliği ve işbölümü yapan
 Belli bir fiziksel mekanı olanBelli bir fiziksel mekanı olan
 Kurumsallaşmış ilişkilere sahip olan insanKurumsallaşmış ilişkilere sahip olan insan
topluluğudur.topluluğudur.

Toplumun ÖğeleriToplumun Öğeleri::
 Temel öğesi insan ve doğadır.Temel öğesi insan ve doğadır.
 İnsanın ve doğanın etkileşiminin ortakİnsanın ve doğanın etkileşiminin ortak
bir ürünüdür.bir ürünüdür.
 Toplumlar içinde bulunduklarıToplumlar içinde bulundukları
coğrafyadan etkilenircoğrafyadan etkilenir

Toplumun ÖzellikleriToplumun Özellikleri ::
 Nüfussal bir birimdir.Nüfussal bir birimdir.
 Ortak coğrafi mekanOrtak coğrafi mekan
 İşlevsel olarak farklılaşmış gruplarİşlevsel olarak farklılaşmış gruplar
 Kültürel olarak bezer gruplarKültürel olarak bezer gruplar
 Ortak dilOrtak dil
 İşlevsel bir birimİşlevsel bir birim
 Toplumu oluşturan bireyler arasında düzenliToplumu oluşturan bireyler arasında düzenli
ve işlevsel bir ilişki vardırve işlevsel bir ilişki vardır

Toplum SınıflamalarıToplum Sınıflamaları :Sınıflamalar bakış açısına ve:Sınıflamalar bakış açısına ve
belli özelliklere göre farklık gösterir. Buna görebelli özelliklere göre farklık gösterir. Buna göre
 Kır-kent kent toplumuKır-kent kent toplumu
 Durkheim’ın Mekanik-organik dayanışmaya sahipDurkheim’ın Mekanik-organik dayanışmaya sahip
toplumlarıtoplumları
 Tönnies’in cemaat ve cemiyet toplumlarıTönnies’in cemaat ve cemiyet toplumları
 Spencer’ın Askeri ve sınai toplumlarıSpencer’ın Askeri ve sınai toplumları
 Comte’un üçlü sınıflamasıComte’un üçlü sınıflaması
 Marks’ın 5’li sınıflamasıMarks’ın 5’li sınıflaması
 Gelişmiş gelişmekte ve az gelişmiş toplumGelişmiş gelişmekte ve az gelişmiş toplum
sınıflamasısınıflaması

ToplulukTopluluk::
 Toplumdan daha küçük boyutlu ve daha azToplumdan daha küçük boyutlu ve daha az
karmaşık ilişkilere sahip olankarmaşık ilişkilere sahip olan
 Dayanışmanın yüksek olduğuDayanışmanın yüksek olduğu
 Önemli görülen inançlara bağlılıkÖnemli görülen inançlara bağlılık
 Toplumsal işlevlerin yerine getirilmesindeToplumsal işlevlerin yerine getirilmesinde
bireylerin duygulu ve duyarlılığıbireylerin duygulu ve duyarlılığı
 Yakın olarak adlandırılan kişisel ilişkiYakın olarak adlandırılan kişisel ilişki

Toplum-Topluluk:Toplum-Topluluk:
 Topluluklarda biz, toplumda ben duygusuTopluluklarda biz, toplumda ben duygusu
 Topluluklarda birincil, toplumlarda ikincil ilişkilerTopluluklarda birincil, toplumlarda ikincil ilişkiler
 Toplumda dayanışma bireysel isteme bağlıToplumda dayanışma bireysel isteme bağlı
toplulukta ortak isteme tabi olmak söz konusutoplulukta ortak isteme tabi olmak söz konusu
 Toplumda bireysel mülkiyet, toplulukta ortakToplumda bireysel mülkiyet, toplulukta ortak
mülkiyetmülkiyet
 Toplumda işbölümü heterojen ve nitelikli, topluluktaToplumda işbölümü heterojen ve nitelikli, toplulukta
basit niteliklibasit nitelikli
 Toplumda kamuoyu öğretileri, kamu kuralları, modaToplumda kamuoyu öğretileri, kamu kuralları, moda
ve bireylere bağlı geçici zevkler; toplulukta güçlüve bireylere bağlı geçici zevkler; toplulukta güçlü
gelenek, görenek örf ve adetler önemligelenek, görenek örf ve adetler önemli

Diğer Sosyal Bilimler Alanları ve SosyolojiDiğer Sosyal Bilimler Alanları ve Sosyoloji
 TarihTarih
 Siyaset BilimiSiyaset Bilimi
 EkonomiEkonomi
 AntropolojiAntropoloji
 PsikolojiPsikoloji

Sosyolojinin Alt DallarıSosyolojinin Alt Dalları
 Eğitim SosyolojisiEğitim Sosyolojisi
 Edebiyat SosyolojisiEdebiyat Sosyolojisi
 Köy SosyolojisiKöy Sosyolojisi
 Kent SosyolojisiKent Sosyolojisi
 Bilgi SosyolojisiBilgi Sosyolojisi
 Sanayi SosyolojisiSanayi Sosyolojisi
 Din SosyolojisiDin Sosyolojisi
 Hukuk SosyolojisiHukuk Sosyolojisi
 Siyaset SosyolojisiSiyaset Sosyolojisi

TOPLUMSALLAŞMATOPLUMSALLAŞMA

Nedir?Nedir?
Özellikleri nelerdir?Özellikleri nelerdir?
– Bireyin içinde yaşadığı toplumun birBireyin içinde yaşadığı toplumun bir
özelliğidirözelliğidir
– Bireyin doğuşu ile başlarBireyin doğuşu ile başlar
– Kişilik gelişiminin topluma ve kültüreKişilik gelişiminin topluma ve kültüre
uyarlanması ve öğretilmesi gibi süreçlerleuyarlanması ve öğretilmesi gibi süreçlerle
ilgilidir.ilgilidir.

Toplumsallaşmanın amaçlarıToplumsallaşmanın amaçları
 Temel davranış yollarının ve kurallarının öğretilmesiTemel davranış yollarının ve kurallarının öğretilmesi
 Toplumsal rollerin öğretilmesiToplumsal rollerin öğretilmesi
 Yetişkin eylerine katılım sağlanacak becerilerinYetişkin eylerine katılım sağlanacak becerilerin
öğretilmesiöğretilmesi
 Kişilik benlik gelişimi kimlik algısınınKişilik benlik gelişimi kimlik algısının
oluşturulmasında toplumsal uyumoluşturulmasında toplumsal uyum
 Kültürün maddi ve manevi öğelerinin öğretilmesiKültürün maddi ve manevi öğelerinin öğretilmesi
 Toplumun sürekliliğinin sağlanmasıToplumun sürekliliğinin sağlanması

Toplumsallaşma Tipleri
 Öznel bakımdan toplumsallaşmaÖznel bakımdan toplumsallaşma
(birey merkezli içselleştirme)(birey merkezli içselleştirme)
 Nesnel bakımdan toplumsallaşmaNesnel bakımdan toplumsallaşma
(toplum kültürünün kuşaktan kuşağa(toplum kültürünün kuşaktan kuşağa
aktarılması)aktarılması)

Toplumsallaşma AraçlarıToplumsallaşma Araçları
 AileAile
 ArkadaşArkadaş
 OkulOkul
 Kitle iletişim araçlarıKitle iletişim araçları

Toplumsal GruplarToplumsal Gruplar

Grupların ÖzellikleriGrupların Özellikleri ::
 Gruplar birbirleriyle gerçek karşılıklı ilişkiler içindeGruplar birbirleriyle gerçek karşılıklı ilişkiler içinde
bulunan davranışlarında da birbirlerini hesaba katanbulunan davranışlarında da birbirlerini hesaba katan
insanlardan oluşur.insanlardan oluşur.
 Ortak değerleri, kuralları, inançları vardır.Ortak değerleri, kuralları, inançları vardır.
 Üyeleri arasında bir rol ve görev paylaşımı vardır.Üyeleri arasında bir rol ve görev paylaşımı vardır.
(Misyon)(Misyon)
 Sosyal denetim söz konusudur.Sosyal denetim söz konusudur.
 SüreklidirlerSüreklidirler
 Grup üyesi kendi varlığı ile üye bulunduğu grupGrup üyesi kendi varlığı ile üye bulunduğu grup
arasında bir özdeşim kurar.arasında bir özdeşim kurar.
 Geleceğe dönük bir bakışı vardır (vizyon)Geleceğe dönük bir bakışı vardır (vizyon)

Grup ÇeşitleriGrup Çeşitleri
1. Örgütlü Olmayan Gruplar:1. Örgütlü Olmayan Gruplar:
a)Toplumsal yığınlara)Toplumsal yığınlar
b)Toplumsal kategorilerb)Toplumsal kategoriler
2. Örgütlü gruplar2. Örgütlü gruplar

Grup Dinamikleri ve LiderlikGrup Dinamikleri ve Liderlik
 Lider kimdir? Yönetici Kimdir?Lider kimdir? Yönetici Kimdir?
 Nasıl lider olunur?Nasıl lider olunur?
 Yöneticiler lider olabilir mi? LiderlerYöneticiler lider olabilir mi? Liderler
yönetici olabilir mi?yönetici olabilir mi?

•Sosyolojik Düşüncenin EvrimiSosyolojik Düşüncenin Evrimi
Auguste ComteAuguste Comte
Emile DurkheimEmile Durkheim
Karl MarxKarl Marx
Max WeberMax Weber

Auguste ComteAuguste Comte
(1798-1857)(1798-1857)

 Sosyolojinin kurucuları arasında yer alır veSosyolojinin kurucuları arasında yer alır ve
sosyolojinin isim babasıdır.sosyolojinin isim babasıdır.
 Tüm toplumların üç temel aşamadan geçtikleriniTüm toplumların üç temel aşamadan geçtiklerini
ileri sürer.Bunlarileri sürer.Bunlar
 Teolojik aşamaTeolojik aşama: İlahi yaptırımlar vardır ve ilahi yaptırımlara ve: İlahi yaptırımlar vardır ve ilahi yaptırımlara ve
dogmatizme sessizce boyun eğilir ve sorgulanmaz.dogmatizme sessizce boyun eğilir ve sorgulanmaz.
 Metafizik AşamaMetafizik Aşama: Tanrı fikri yerine niteliği belli olmayan ruh: Tanrı fikri yerine niteliği belli olmayan ruh
gibi varlıklar ön plana çıkar. Her olay tanrı fikrine göregibi varlıklar ön plana çıkar. Her olay tanrı fikrine göre
açıklanır. Din adamlarının toplumda bir ağırlığı vardır. İnsanaçıklanır. Din adamlarının toplumda bir ağırlığı vardır. İnsan
toplumlarında temel birim devlettir.toplumlarında temel birim devlettir.
 Pozitif aşamadırPozitif aşamadır: İnsanlar doğa olaylarını açıklamada tanrı: İnsanlar doğa olaylarını açıklamada tanrı
fikri ya da somut olmayan öğeler yerine daha çok somut ellefikri ya da somut olmayan öğeler yerine daha çok somut elle
tutulur gözle görülür öğelere yönelmiş bu öğeler ve doğatutulur gözle görülür öğelere yönelmiş bu öğeler ve doğa
olayları arasındaki ilişkiyi incelemişlerdir.olayları arasındaki ilişkiyi incelemişlerdir.

Sosyal Statik ve Sosyal DinamikSosyal Statik ve Sosyal Dinamik
Comte sosyolojiyi ikiye ayırır: sosyal statik veComte sosyolojiyi ikiye ayırır: sosyal statik ve
sosyal dinamik.sosyal dinamik.
 Sosyal StatikSosyal Statik: sosyal düzenin farklı: sosyal düzenin farklı
parçalarının etkinlikleri ve tepkilerini inceler.parçalarının etkinlikleri ve tepkilerini inceler.
Diğer bir deyişle sosyal statik toplumun varDiğer bir deyişle sosyal statik toplumun var
olan durumunu incelerolan durumunu inceler
 Sosyal DinamikSosyal Dinamik: Toplumdaki gelişmeyi,: Toplumdaki gelişmeyi,
evrimi kısaca ilerlemeyi incelerevrimi kısaca ilerlemeyi inceler

 ““İnsanlık Dini” --İnsanlık Dini” -- BilimsellikBilimsellik
 Pozitivism’in kurucusuPozitivism’in kurucusu

EMILE DURKHEIMEMILE DURKHEIM
(1858-1917)(1858-1917)

Temel sorusu: “Toplumsal Düzen nasılTemel sorusu: “Toplumsal Düzen nasıl
sağlanır?”sağlanır?”
Temel SayıltılarıTemel Sayıltıları::
 Toplumu bağımsız bir varlığa sahip olanToplumu bağımsız bir varlığa sahip olan
kolektif bir bilinç olarak tanınlarkolektif bir bilinç olarak tanınlar
 Sosyal güç kolektif düşünceye dayanırSosyal güç kolektif düşünceye dayanır
 Toplumsal dayanışmanın iki tip toplumsalToplumsal dayanışmanın iki tip toplumsal
yapıda iki farklı biçimde gerçekleşebileceğiniyapıda iki farklı biçimde gerçekleşebileceğini
ifade eder.ifade eder.

Mekanik Dayanışma:Mekanik Dayanışma:
 Benzerlikten doğan bir dayanışmadır.Benzerlikten doğan bir dayanışmadır.
 Birey adeta grubun malıdır.Birey adeta grubun malıdır.
 Bireyler düşünce ve ahlaksal açıdan homojendir,Bireyler düşünce ve ahlaksal açıdan homojendir,
uzmanlaşma yoktur.uzmanlaşma yoktur.
 Kolektif bilinç ön plandadır.Kolektif bilinç ön plandadır.
 Ortak hedef vardır.Ortak hedef vardır.
 Toplum üyeleri arasındaki bağlar kuvvetlidir.Toplum üyeleri arasındaki bağlar kuvvetlidir.
 Toplum paylaşılan ortak değerler ve inançlarToplum paylaşılan ortak değerler ve inançlar
aracılığıyla kontrol edilir.aracılığıyla kontrol edilir.

Organik dayanışma:Organik dayanışma:
a)a) Gelişmiş ve farklılaşma iş bölümüGelişmiş ve farklılaşma iş bölümü
b)b) Farklılaşmış bireyler (bireylerFarklılaşmış bireyler (bireyler
hetorejendir)hetorejendir)
c)c) Nüfus yoğun ve kalabalıktırNüfus yoğun ve kalabalıktır
d)d) Toplumsal bilinç kolektif vicdanınToplumsal bilinç kolektif vicdanın
düzenlenmesi güçtür.düzenlenmesi güçtür.

 Ahlak eğitimiAhlak eğitimi
 AnomiAnomi
 İntiharlar ve intihar tipleriİntiharlar ve intihar tipleri

KARL MARXKARL MARX
(1818-1883)(1818-1883)

 Toplumsal düzen nasıl sağlanır?-Toplumsal düzen nasıl sağlanır?- SınıfSınıf
kavramı (üretim araç gereçlerinin sahipliği)kavramı (üretim araç gereçlerinin sahipliği)
 ÇatışmaÇatışma
 KapitalisimKapitalisim
 5’li toplumsal evrimleşme sınıflaması5’li toplumsal evrimleşme sınıflaması
 İlkel komünel toplumİlkel komünel toplum
 Köleci toplumKöleci toplum
 Feodal toplumFeodal toplum
 Kapitalist toplumKapitalist toplum
 Sosyalist toplumSosyalist toplum

Max WeberMax Weber
(1864-1920)(1864-1920)

 Statü, prestijStatü, prestij
 BürokrasiBürokrasi
 Protestan AhlakıProtestan Ahlakı
 İdeal tiplerİdeal tipler
 Ussallaşma (rasyonalisim)Ussallaşma (rasyonalisim)

ÇAĞDAŞ TOPLUMLARIN TEMELÇAĞDAŞ TOPLUMLARIN TEMEL
BELİRLEYİCİLERİBELİRLEYİCİLERİ
KÜRESELLEŞMEKÜRESELLEŞME

KüreselleşmeKüreselleşme
1980’lerin ikinci yarısında ortaya çıkan bilişim1980’lerin ikinci yarısında ortaya çıkan bilişim
devrimiyle, toplumsal yapıdaki diğer kurumlarladevrimiyle, toplumsal yapıdaki diğer kurumlarla
birlikte eğitim de bir kurum olarak yapısal birbirlikte eğitim de bir kurum olarak yapısal bir
dönüşüm süreci içerisine girmiştir. Yeni dünyadönüşüm süreci içerisine girmiştir. Yeni dünya
düzeninin egemen süreci olarak tanımlanandüzeninin egemen süreci olarak tanımlanan
küreselleşmenin de etkisiyle, program yapıları,küreselleşmenin de etkisiyle, program yapıları,
içeriği ve yönetimi yeniden tanımlanan eğitim, biriçeriği ve yönetimi yeniden tanımlanan eğitim, bir
kurum olarak, çağdaşlaşmanınkurum olarak, çağdaşlaşmanın
gerçekleştirilmesinde bir değişim ajanı olarak kabulgerçekleştirilmesinde bir değişim ajanı olarak kabul
edilmiştir.edilmiştir.

Eğitimdeki bu değişim ve dönüşüm süreci basit birEğitimdeki bu değişim ve dönüşüm süreci basit bir
niteliğin ötesinde küresel bir dönüşümün bir parçasıniteliğin ötesinde küresel bir dönüşümün bir parçası
olarak eğitimciler, öğrenciler, eğitim yöneticileri veolarak eğitimciler, öğrenciler, eğitim yöneticileri ve
farklı düzeylerdeki politika yapıcıları içinfarklı düzeylerdeki politika yapıcıları için
paradigmatikparadigmatik bir dönüşümü öngörmektedir.bir dönüşümü öngörmektedir.
Bu yapısal dönüşümün merkezinde tanımlananBu yapısal dönüşümün merkezinde tanımlanan
küreselleşme sürecinin tanımlanmasıküreselleşme sürecinin tanımlanması resminresmin
tamamının görülmesi açısından önemlidir.tamamının görülmesi açısından önemlidir.
Küreselleşmenin başlamasına ilişkin farklı tartışmalarKüreselleşmenin başlamasına ilişkin farklı tartışmalar
olmasına karşın, küreselleşmenin bir süreç olarakolmasına karşın, küreselleşmenin bir süreç olarak
başlangıcı 18. yy’ın ikinci yarısında gerçekleşenbaşlangıcı 18. yy’ın ikinci yarısında gerçekleşen
endüstri devrimi olarak kabul edilmektedir.endüstri devrimi olarak kabul edilmektedir.

 Endüstri DevrimiEndüstri Devrimi ::
 Sömürgecilik ve Kaynak Transferi:Sömürgecilik ve Kaynak Transferi:
 Dünya Savaşları ve Yeni Dünya Düzeni:Dünya Savaşları ve Yeni Dünya Düzeni:
 Japonya’nın Bir Endüstri Devi Olarak Ortaya Çıkışı:Japonya’nın Bir Endüstri Devi Olarak Ortaya Çıkışı:
 1970 Petrol Krizi:1970 Petrol Krizi:
 Üretim ve Pazar Yapısının Dönüşümü:Üretim ve Pazar Yapısının Dönüşümü:
 Ulaşım ve İletişim Teknolojilerindeki Gelişmeler:Ulaşım ve İletişim Teknolojilerindeki Gelişmeler:
 Sermayenin ve İnsan Kaynağını Özgür Dolaşımı:Sermayenin ve İnsan Kaynağını Özgür Dolaşımı:
 Uluslararası Anlaşmalar ve Kurumlar:Uluslararası Anlaşmalar ve Kurumlar:

Endüstri DevrimiEndüstri Devrimi ::
 Endüstri devrimi ile birlikte ilk kez makinenin gücü keşfedilmişEndüstri devrimi ile birlikte ilk kez makinenin gücü keşfedilmiş
ve tüketebilecek olandan çok daha fazlasını bu güçleve tüketebilecek olandan çok daha fazlasını bu güçle
üretmiştir.üretmiştir.
 Çok miktarda üretim iki temel sorunu da beraberindeÇok miktarda üretim iki temel sorunu da beraberinde
getirmiştir. Bunlar ham madde ve pazar sorunudur.getirmiştir. Bunlar ham madde ve pazar sorunudur.
 Endüstri devrimini gerçekleştiren Batı Avrupa’nın gelişmekteEndüstri devrimini gerçekleştiren Batı Avrupa’nın gelişmekte
ülkeleri bu sorunun çözümünü bir yüzyıl önceülkeleri bu sorunun çözümünü bir yüzyıl önce
sömürgeleştirdikleri ülkelerde bulmuşlardır.sömürgeleştirdikleri ülkelerde bulmuşlardır.
 Böylece üretilen endüstriyel ürünler bu bölgelere satılmışBöylece üretilen endüstriyel ürünler bu bölgelere satılmış
karşılığında ham madde transferi gerçekleştirilmiştir.karşılığında ham madde transferi gerçekleştirilmiştir.

Sömürgecilik ve Kaynak TransferiSömürgecilik ve Kaynak Transferi ::
 Bir süre sonra dünyanın gelişmemişBir süre sonra dünyanın gelişmemiş
toplumlarının bulunduğu coğrafitoplumlarının bulunduğu coğrafi
bölgeleri kaynaklarının transferbölgeleri kaynaklarının transfer
edileceği birer ham madde alanıedileceği birer ham madde alanı
olarak tanımlanmaya başlamıştır.olarak tanımlanmaya başlamıştır.

Dünya Savaşları ve Yeni Dünya Düzeni:Dünya Savaşları ve Yeni Dünya Düzeni:
 Kaynaklar üzerindeki amasız rekabet tüm dünyaKaynaklar üzerindeki amasız rekabet tüm dünya
üzerinde gerçekleşecek bir iki dünya savaşı ileüzerinde gerçekleşecek bir iki dünya savaşı ile
sonuçlanacaktır.sonuçlanacaktır.
 İkinci savaşı sonrasında kısmen coğrafi sınırlarınİkinci savaşı sonrasında kısmen coğrafi sınırların
belirlenmesi ve sömürge ülkelerin bağımsızlıklarınınbelirlenmesi ve sömürge ülkelerin bağımsızlıklarının
ilan etmeleri ile birlikte kaynak transferi uluslararasıilan etmeleri ile birlikte kaynak transferi uluslararası
dünya ticareti içinde yapılandırılmaya başlanmıştır.dünya ticareti içinde yapılandırılmaya başlanmıştır.

Japonya'nın Bir Endüstri Devi OlarakJaponya'nın Bir Endüstri Devi Olarak
Ortaya Çıkışı:Ortaya Çıkışı:
 İkinci dünya savaşı sonrasında yaralarını saranİkinci dünya savaşı sonrasında yaralarını saran
Japonya, uluslararası dünya pazarına bir endüstriJaponya, uluslararası dünya pazarına bir endüstri
devi olarak yeni bir kavramla birlikte girer.devi olarak yeni bir kavramla birlikte girer.
 Bu kavram ‘kalite’ dir. Japonya yüksek üretimBu kavram ‘kalite’ dir. Japonya yüksek üretim
potansiyeli ve kalite anlayışı ile birlikte Batı Avrupapotansiyeli ve kalite anlayışı ile birlikte Batı Avrupa
ve Birleşik Devletlerin dünyadaki pazar paylarınave Birleşik Devletlerin dünyadaki pazar paylarına
ilişkin ciddi bir risk olarak belirir ve rekabetiilişkin ciddi bir risk olarak belirir ve rekabeti
teknolojik ve maliyet açısından keskinleştirir.teknolojik ve maliyet açısından keskinleştirir.

1970 Petrol Krizi1970 Petrol Krizi ::
 1970’de petrol üreten ülkelerin1970’de petrol üreten ülkelerin
(OPEC) üretimlerini kısıtlamalarıyla(OPEC) üretimlerini kısıtlamalarıyla
birlikte tüm dünyayı saran bir enerjibirlikte tüm dünyayı saran bir enerji
krizi patlak verir.krizi patlak verir.
 Kriz üretim ve maliyetleri ve PazarKriz üretim ve maliyetleri ve Pazar
yapısını derinden etkiler.yapısını derinden etkiler.

Üretim ve Pazar Yapısının DönüşümüÜretim ve Pazar Yapısının Dönüşümü ::
 Dünyanın farkı bölgelerinde krizlerleDünyanın farkı bölgelerinde krizlerle
sarsılan Bat Avrupa’nın endüstriyel gelişmişsarsılan Bat Avrupa’nın endüstriyel gelişmiş
ülkeleri üretim alanlarını ham madde veülkeleri üretim alanlarını ham madde ve
insan gücünün bulunduğu yerlere transferinsan gücünün bulunduğu yerlere transfer
ederler.ederler.
 Immanuel Wallerstein’a (1974) göre bu birImmanuel Wallerstein’a (1974) göre bu bir
dünya ekonomisidir.dünya ekonomisidir.
 Böylece birçok gelişmemiş ya da gelişmekteBöylece birçok gelişmemiş ya da gelişmekte
olan ülkede gelişmişlik düzeyleri ileolan ülkede gelişmişlik düzeyleri ile
kıyaslanmayacak üretim alanları kurulur. kıyaslanmayacak üretim alanları kurulur.

Ulaşım ve İletişim TeknolojilerindekiUlaşım ve İletişim Teknolojilerindeki
GelişmelerGelişmeler::
 Üretim ve pazarlama alanları arasındakiÜretim ve pazarlama alanları arasındaki
uzaklığın büyümesi ile ortaya çıkan ulaşımauzaklığın büyümesi ile ortaya çıkan ulaşıma
ve iletişime ilişkin sorunlar bu alanlardakive iletişime ilişkin sorunlar bu alanlardaki
devrimsel dönüşümlerle çözülür.devrimsel dönüşümlerle çözülür.

Sermayenin ve İnsan KaynağınıSermayenin ve İnsan Kaynağını
Özgür DolaşımıÖzgür Dolaşımı ::
 Farklı coğrafi bölgelerde çalışmak üzereFarklı coğrafi bölgelerde çalışmak üzere
emek transferi gündeme gelir.emek transferi gündeme gelir.
 Finansın özgür dolaşımı olanaklı kılınır.Finansın özgür dolaşımı olanaklı kılınır.

Uluslararası Anlaşmalar ve KurumlarUluslararası Anlaşmalar ve Kurumlar ::
 Yeni kurulan bu düzeni garanti altına almakYeni kurulan bu düzeni garanti altına almak
üzere Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası,üzere Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası,
IMF ...vb uluslararası örgütlerle birlikteIMF ...vb uluslararası örgütlerle birlikte
Hizmet Ticareti Genel Anlaşması (GATT)Hizmet Ticareti Genel Anlaşması (GATT)
uluslararası anlamalar imzalanır.uluslararası anlamalar imzalanır.

Kaynak: Boyacı, Adnan. Ders Notları.Kaynak: Boyacı, Adnan. Ders Notları.
Eskişehir: 2003.Eskişehir: 2003.

 Eğitim Kurumları, Okullar, ÖğrenmeEğitim Kurumları, Okullar, Öğrenme
Süreci, öğretmen rollerindekiSüreci, öğretmen rollerindeki
değişimlerdeğişimler

başlıkkkk 33333

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to başlıkkkk 33333

Similar to başlıkkkk 33333 (20)

başlıkkkk 33333