SlideShare a Scribd company logo
सामाजिक अध्ययन तथा िीवनोपयोगी ससप सिक्षा
क
े शवप्रसाद पराजुली keshabprasadparajuli@gmail.com
सा.अ. ले सभ्य समाि गने नागरिक तयाि गर्छ ।
िी.सस.ले िीवन सिल, सहि ि सफल बनाउँर् ।
डिजिटल साक्षिताले सूचनाको प्राप्ती, पहहचान,
मूल्याङ्कन, उपयोग ि सञ्चाि गने क्षमता हिन्र् ।
साइवि नैततकता = इन्टिनेटमा असल व्यवहाि ।
साइबि अपिाध = इन्टिनेटमा गैिकानुनी कायछ ।
तनर्छय = ववचािपूवछक गरिएको तनष्कर्छ ।
सञ्चाि = सूचना आिानप्रिान गने प्रक्रिया ।
तनाव व्यवस्थापन = मानससक सन्तुलन िाख्ने काम
अन्तिवैयजततक ससप = सञ्चाि गने िनससप ।
टोसलकायछ = समूहमा काम गने िक्षता ि गुर्स्ति ।
मानवको िैववकीय उद्ववकास = पुच्र्ि नभएका,
निवानििस्तै पुर्ाछबाट उद्ववकास भई िसमक रुपमा
अहहलेको मानवका रुपमा ववकास भएको प्रक्रिया ।
समाि ववकासका चिर्हरुुः
मातसछ अनुसाि- आहिम साम्यवाि, िासप्रथा, सामन्तवाि ि पूँिीवाि ।
टाइलि ि मोगाछनका अनुसाि- ढुङ्गे, बबछि ि सभ्य ।
पूँिीवािी समािको मुख्य वविेर्ता = उत्पािनका साधनहरुमा तनिी
स्वासमत्व, नाफा क
े जन्ित स्वतन्र बिाि
औद्योगगक समाि = गुिािामुर्ी उत्पािन प्रर्ालीलाई ठु लो परिमार्मा
वस्तुको उत्पािनद्धािा प्रततस्थापन गिेको ।
सहिीकिर् = सहि ि सहिी िनसङ्ख्यामा वृद्गध ।
ववश्वव्यावपकिर् =ववश्वभिमा तर्टो ि सजिलो रुपमा पिस्पि सम्बन्ध
स्थावपत हुनसतने अवस्था ।
बहुसाांस्कृ ततकता = सभन्िै सांस्कृ ततहरूको अन्तिघुलन ।
सांस्कृ तत भनेको समािका सिस्यहरु बीच िहेको साझा सामाजिक
व्यवहािहरुको समग्र स्वरुप ।
वाताविर् = प्राकृ ततक ि साांस्कृ ततक तत्वहरुको समग्र अवस्था ।
िीगो ववकास लक्ष्य= सन् २०१६ िेखर् २०३० सम्म १७ वटा लक्ष्य
सहहत कायाछन्वयनमा िहेको सांयुतत िाष्रसङ्घीय ववकास कायछिम
ववश्वमा भौगोसलक ववववधताुः बर्ैभरि गसमछ, धेिै गचसो हुने, अत्यन्त
सुतर्ा हावापातन, अन्नको भण्िाि, घाँसे मैिान, ववश्वको बगैंचा, ऊष्र्
घाँसे मैिान, ववश्वक
ै अग्लो ि होचो, पहािी ि मैिानी क्षेरहरू
हेिोिोटसले लेर्ेको पहहलो पुस्तक: हहस्टोरिया
क
ु बलाय र्ाँको ििबािमा िेसम मागछबाट आएका इटासलयन
अन्वेर्क माकोपोलो गथए ।
नेपालमा गर्तन्रको स्थापनाुः २०६५ िेष्ठ १५
हेिोिोटसलाई इततहासका वपता भन्नेुः माक
े स टुजल्टयस सससेिो ।
वैज्ञातनक इततहासका वपता भतनने थ्युससिाइिसले ४२१ ई.पू. मा
लेर्ेको पुस्तकुः पेलोपोनेससयन युद्धको इततहास ।
ववश्लेर्र्ात्मक इततहास लेर्न प्रवृविको सुरुवात गनेुः िोमन
इततहासकाि ग्नायस िेसलयस ।
मुससलनुः ढाकामा बनेको समहहन सुती कपिा
भाितमा िेसम उद्योग र्ोल्ने िािाुः सम्राट् अकवि
सन् १४९७ मा पुतछगालिेखर् भाित िानेुः भास्कोडिगामा
िेसम मागछको नामाकिर्ुः फडिछनेन्ि भोन रिचटहोफ
े न
कालछमातसछद्धािा सलखर्तुः कम्युतनष्ट घोर्र्ापर ि पुँिी
फ्लाइङ सटलको आववष्कािुः सन् १७३३ मा िोन क
े
१५ िुन १२१५ मा बेलायतका िािा िोनले पारित गिेको
म्याग्नाकाटाछमा, िािाले स्वेच्र्ाले नभई कानुन अनुसाि मार
िासन गनुछपर्छ भतन लेखर्एको गथयो ।
अमेरिकी स्वतन्रता सङ्ग्राम अमेरिकीहरु बेलायती उपतनवेिबाट
मुतत हुन सन् १७७५ िेखर् १७८३ सम्म भएको आन्िोलन ।
अमेरिकाका प्रथम िाष्रपततुः ििछ वाससङ्टन ।
भाित बेलायती उपतनवेिबाट स्वतन्रुः १२ अगस्ट १९४६
इततहास लेर्नका मूल प्रवृविुः
पूवछवती घटनाहरूको सङ्ग्रहको रूपमा; ववश्लेर्र्ात्मक रूपमा;
प्रबन्धात्मक रूपमा; वैज्ञातनक तथ्य ि प्रमार्का आधािमा ।
मध्यकालीन आगथछक मन्िीका कािर्हरूुः
क्रकसानहरूको वविोह; अतनकाल; व्यापारिक मागछको अभाव; कमिोि
औद्योगगक सङ्गठन; सामन्तवािी अथछव्यवस्था; सीसमत व्यापाि ।
औद्योगगक िाजन्तका प्रभावुः उद्योगको स्थापना; पुँिीवािको
उिय; सहिीकिर्; िीवनस्तिमा वृजध्ि, प्रववगधको ववकास ।
उपतनववि सुरुवातका कािर्ुः उद्योगधन्धाको ववस्ताि;
कच्चापिाथछको उपलव्धता; सस्तो श्रमिजतत; बिािको आवश्यकता
औद्योगगक िाजन्तका मुख्य आववष्कािहरुुः फ्लाइङ सटल; जस्पतनङ
िेनी; जस्टम इजन्िन; पावि लुम; इलेजतरक ल्याम्प; ससववङ मेससन
https://www.youtube.com/watch?v=XCHMpJA-OgU
https://www.youtube.com/watch?v=Nj5hnV6KSWk
https://www.youtube.com/watch?v=F2wa1McNi94
https://www.youtube.com/watch?v=Tve7T1wt0s8
https://www.youtube.com/watch?v=qHBXL8YLUN8
थप िानकािीुः
https://www.youtube.com/watch?v=k2YlYo87T48
https://www.youtube.com/watch?v=EVfr8tATvjU
https://www.youtube.com/watch?v=SjZhMeRmFTg
https://www.youtube.com/watch?v=K9AI5ddEhoY
https://www.youtube.com/watch?v=haQ2_PPh3OM
Social and life skills6

More Related Content

More from KeshabPrasadParajuli1

Mathematics quiz2
Mathematics quiz2Mathematics quiz2
Mathematics quiz2
KeshabPrasadParajuli1
 
Mathematics quiz1
Mathematics quiz1Mathematics quiz1
Mathematics quiz1
KeshabPrasadParajuli1
 
Gamification campaign of scrabble club pokhara
Gamification campaign of scrabble club pokharaGamification campaign of scrabble club pokhara
Gamification campaign of scrabble club pokhara
KeshabPrasadParajuli1
 
Math quiz general
Math quiz generalMath quiz general
Math quiz general
KeshabPrasadParajuli1
 
Social and life skills2
Social and life skills2Social and life skills2
Social and life skills2
KeshabPrasadParajuli1
 
Scrabble club pokhara
Scrabble club pokharaScrabble club pokhara
Scrabble club pokhara
KeshabPrasadParajuli1
 

More from KeshabPrasadParajuli1 (6)

Mathematics quiz2
Mathematics quiz2Mathematics quiz2
Mathematics quiz2
 
Mathematics quiz1
Mathematics quiz1Mathematics quiz1
Mathematics quiz1
 
Gamification campaign of scrabble club pokhara
Gamification campaign of scrabble club pokharaGamification campaign of scrabble club pokhara
Gamification campaign of scrabble club pokhara
 
Math quiz general
Math quiz generalMath quiz general
Math quiz general
 
Social and life skills2
Social and life skills2Social and life skills2
Social and life skills2
 
Scrabble club pokhara
Scrabble club pokharaScrabble club pokhara
Scrabble club pokhara
 

Social and life skills6

  • 1. सामाजिक अध्ययन तथा िीवनोपयोगी ससप सिक्षा क े शवप्रसाद पराजुली keshabprasadparajuli@gmail.com
  • 2. सा.अ. ले सभ्य समाि गने नागरिक तयाि गर्छ । िी.सस.ले िीवन सिल, सहि ि सफल बनाउँर् । डिजिटल साक्षिताले सूचनाको प्राप्ती, पहहचान, मूल्याङ्कन, उपयोग ि सञ्चाि गने क्षमता हिन्र् । साइवि नैततकता = इन्टिनेटमा असल व्यवहाि । साइबि अपिाध = इन्टिनेटमा गैिकानुनी कायछ । तनर्छय = ववचािपूवछक गरिएको तनष्कर्छ । सञ्चाि = सूचना आिानप्रिान गने प्रक्रिया । तनाव व्यवस्थापन = मानससक सन्तुलन िाख्ने काम अन्तिवैयजततक ससप = सञ्चाि गने िनससप । टोसलकायछ = समूहमा काम गने िक्षता ि गुर्स्ति । मानवको िैववकीय उद्ववकास = पुच्र्ि नभएका, निवानििस्तै पुर्ाछबाट उद्ववकास भई िसमक रुपमा अहहलेको मानवका रुपमा ववकास भएको प्रक्रिया ।
  • 3. समाि ववकासका चिर्हरुुः मातसछ अनुसाि- आहिम साम्यवाि, िासप्रथा, सामन्तवाि ि पूँिीवाि । टाइलि ि मोगाछनका अनुसाि- ढुङ्गे, बबछि ि सभ्य । पूँिीवािी समािको मुख्य वविेर्ता = उत्पािनका साधनहरुमा तनिी स्वासमत्व, नाफा क े जन्ित स्वतन्र बिाि औद्योगगक समाि = गुिािामुर्ी उत्पािन प्रर्ालीलाई ठु लो परिमार्मा वस्तुको उत्पािनद्धािा प्रततस्थापन गिेको । सहिीकिर् = सहि ि सहिी िनसङ्ख्यामा वृद्गध । ववश्वव्यावपकिर् =ववश्वभिमा तर्टो ि सजिलो रुपमा पिस्पि सम्बन्ध स्थावपत हुनसतने अवस्था । बहुसाांस्कृ ततकता = सभन्िै सांस्कृ ततहरूको अन्तिघुलन । सांस्कृ तत भनेको समािका सिस्यहरु बीच िहेको साझा सामाजिक व्यवहािहरुको समग्र स्वरुप । वाताविर् = प्राकृ ततक ि साांस्कृ ततक तत्वहरुको समग्र अवस्था । िीगो ववकास लक्ष्य= सन् २०१६ िेखर् २०३० सम्म १७ वटा लक्ष्य सहहत कायाछन्वयनमा िहेको सांयुतत िाष्रसङ्घीय ववकास कायछिम ववश्वमा भौगोसलक ववववधताुः बर्ैभरि गसमछ, धेिै गचसो हुने, अत्यन्त सुतर्ा हावापातन, अन्नको भण्िाि, घाँसे मैिान, ववश्वको बगैंचा, ऊष्र् घाँसे मैिान, ववश्वक ै अग्लो ि होचो, पहािी ि मैिानी क्षेरहरू
  • 4. हेिोिोटसले लेर्ेको पहहलो पुस्तक: हहस्टोरिया क ु बलाय र्ाँको ििबािमा िेसम मागछबाट आएका इटासलयन अन्वेर्क माकोपोलो गथए । नेपालमा गर्तन्रको स्थापनाुः २०६५ िेष्ठ १५ हेिोिोटसलाई इततहासका वपता भन्नेुः माक े स टुजल्टयस सससेिो । वैज्ञातनक इततहासका वपता भतनने थ्युससिाइिसले ४२१ ई.पू. मा लेर्ेको पुस्तकुः पेलोपोनेससयन युद्धको इततहास । ववश्लेर्र्ात्मक इततहास लेर्न प्रवृविको सुरुवात गनेुः िोमन इततहासकाि ग्नायस िेसलयस । मुससलनुः ढाकामा बनेको समहहन सुती कपिा भाितमा िेसम उद्योग र्ोल्ने िािाुः सम्राट् अकवि सन् १४९७ मा पुतछगालिेखर् भाित िानेुः भास्कोडिगामा िेसम मागछको नामाकिर्ुः फडिछनेन्ि भोन रिचटहोफ े न कालछमातसछद्धािा सलखर्तुः कम्युतनष्ट घोर्र्ापर ि पुँिी फ्लाइङ सटलको आववष्कािुः सन् १७३३ मा िोन क े
  • 5. १५ िुन १२१५ मा बेलायतका िािा िोनले पारित गिेको म्याग्नाकाटाछमा, िािाले स्वेच्र्ाले नभई कानुन अनुसाि मार िासन गनुछपर्छ भतन लेखर्एको गथयो । अमेरिकी स्वतन्रता सङ्ग्राम अमेरिकीहरु बेलायती उपतनवेिबाट मुतत हुन सन् १७७५ िेखर् १७८३ सम्म भएको आन्िोलन । अमेरिकाका प्रथम िाष्रपततुः ििछ वाससङ्टन । भाित बेलायती उपतनवेिबाट स्वतन्रुः १२ अगस्ट १९४६ इततहास लेर्नका मूल प्रवृविुः पूवछवती घटनाहरूको सङ्ग्रहको रूपमा; ववश्लेर्र्ात्मक रूपमा; प्रबन्धात्मक रूपमा; वैज्ञातनक तथ्य ि प्रमार्का आधािमा । मध्यकालीन आगथछक मन्िीका कािर्हरूुः क्रकसानहरूको वविोह; अतनकाल; व्यापारिक मागछको अभाव; कमिोि औद्योगगक सङ्गठन; सामन्तवािी अथछव्यवस्था; सीसमत व्यापाि । औद्योगगक िाजन्तका प्रभावुः उद्योगको स्थापना; पुँिीवािको उिय; सहिीकिर्; िीवनस्तिमा वृजध्ि, प्रववगधको ववकास ।
  • 6. उपतनववि सुरुवातका कािर्ुः उद्योगधन्धाको ववस्ताि; कच्चापिाथछको उपलव्धता; सस्तो श्रमिजतत; बिािको आवश्यकता औद्योगगक िाजन्तका मुख्य आववष्कािहरुुः फ्लाइङ सटल; जस्पतनङ िेनी; जस्टम इजन्िन; पावि लुम; इलेजतरक ल्याम्प; ससववङ मेससन https://www.youtube.com/watch?v=XCHMpJA-OgU https://www.youtube.com/watch?v=Nj5hnV6KSWk https://www.youtube.com/watch?v=F2wa1McNi94 https://www.youtube.com/watch?v=Tve7T1wt0s8 https://www.youtube.com/watch?v=qHBXL8YLUN8