Tema 1 Masyarakat STPM Penggal 3

2. • bermaksud : pembahagia anggota masyarakat kepada beberapa lapisan
atau kelas sosial yang berlainan kedudukan dan disusun dalam satu
hierarki
• taraf seseorang biasanya ditentukan oleh beberapa faktor seperti
keturunan, hubungan kekeluargaan, pangkat dan kedudukan, kewibawaan
serta tugas
• wujud sejak zaman dahulu dan kekal dalam mana mana masyarakat
sehingga kini

4. 1.
Sultan/Raja/Yan
g Dipertuan
Besar
• merupakan pemerintah tertinggi dalam pentadbiran negeri
• memiliki kuasa dan kewibawaan dalam menjalankan pemerintahan
• berperanan sebagai lambang perpaduan negeri, menjadi sumber segala
gelaran dalam negeri, bertanggungjawab menyatupadukan rakyat,
memelihara keamanan dan memajukan negeri
• mempunyai kuasa mutlak terhadap rakyat jelata
• sesiapa yang ingkar dianggap menderhaka dan akan mendapat balasan
buruk atau hukuman berat
Golongan
Pemerintah
2. Keluarga dan
kerabat diraja
• Bergelar raja atau tengku, tidak semestinya putera atau puteri raja yang
memerintah kerana mereka juga boleh terdiri daripada kerabat diraja
• tidak ramai tetapi mempunyai kuasa tertentu apabila diberi sesuatu
tugas rasmi negeri
• turut menikmati keistimewaan seperti dimiliki oleh raja namun tidak
boleh mengatasinya sebagai ketua pemerintah
3. Bangsawan
dan pembesar
• biasanya menjadi pentadbir iaitu membantu sultan dalam pentadbiran
negeri juga menjadi penasihat atau pembesar di daerah tertentu
• dilantik melaui pemberian surat tauliah,ditentukan oleh zuriat
keturunan biasanya anak lelaki atau sanak saudara sebelah bapa kepada
pembesar yang terdahulu
4. Ulama dan
Pendeta
• dianggap sebagai golongan cerdik pandai pada masa itu, sering mjadi
rujukan perkara2 tertentu yang memerlukan khidmat nasihat mereka
• ulama dianggap pakar dalam bidang agama Islam, mempunyai
kedudukan istimewa dan sangat berpengaruh dalam susun lapis
masyarakat melayu tradisional

5. • ulama juga berperanan dalam menyebarkan agama Islam juga
bertanggungjawab dalam menasihati Sultan dan kerjaan dalam
urusan agama terutamanya tentang hukum syarak serta memberi
panduan dalam mengeluarkan fatwa tentang sesuatu isu agama
• pendeta pula tidak ramai bilangannya
• mempunyai kepakaran dalam bidang kesenian, kebudayaan,
kesusateraan, adat istiadat dan salasilah raja
5. Penghulu • merupakan ketua pentadbir di peringkat kampung yang dilantik
dalam kalangan rakyat biasa dan bukan dari golongan bangsawan
• menyelesaikan sebarang pertikaian yang timbul dalam kalangan
anak buahnya, memelihara keamanan kampung, mengarah rakyat
melaksanakan arahan pemerintah, dan menjadi lambang perpaduan
kampung
Golongan
Diperintah
1. Rakyat Biasa • merupakan masyarakat peribumi yang bermastautin di sesuatu
kawasan dan biasanya tinggal di kawasan luar istana atau kampung2
kecil seperti di kawasan lembah sungai
• terdiri daripada petani, nelayan, pedagang dan tukang. tidak
mempunyai sebarang kuasa politik dan tidak memegang apa 2
jawatan dalam pentadbiran kerajaan
• ada yang menjadi ahli tenun, penghibur diraja, pemain sandiwara,
bomoh, dukun, pawang dan guru agama.
• oleh sebab memiliki kebolehan tersebut, sebilangan daripada
mereka menjadi pemimpin dalam kampung

6. 2. Rakyat Asing • selalunya orang bukan Melayu yang datang ke Tanah Melayu
seperti pedagang, mubaligh dan santeri ( orang yang merantau
dari tempat ke tempat lain untuk menuntut ilmu)
• ada juga yang bermastautin dan berkahwin dengan penduduk
tempatan. ada juga yang tinggal sementara sehingga segala urusan
mereka selesai
• terlibat dalam pelbagai kegiatan sosial seperti tentera upahan
kerajaan atau menjalankan kegiatan ekonomi seperti menjadi
pelombong, bijih timah, pedagan runcit dan pedagan borong.
• tidak diwajibkan mengamalkan dan mematuhi tradisi dan
kebudayaan tempatan namun tidak terkecuali dari hukum2 adat
dan undang2 negeri
3. Golongan Hamba • tidak boleh bertindak dengan kemahuan sendiri kerana dikawal
oleh peraturan dan perintah yang ditentukan oleh pemilik mereka.
• menjadi hamba kpd para pembesar dan orang kaya dengan
melakukan pelbagai tugas seperti mencuci perahu, memetik kelapa,
mencari kayu api dan menjadi askar
• berfungsi untuk:
- menyediakan tenaga manusia bagi menyokong dan menjalan pelbagai
kerja dalam masyarakat
-menyumbag tenaga utk menambah harta tuannya
-menjadi pegawai kpd tuannya
melambangkan ketinggian taraf sosial orang yang memilikinya