Ankara Congresium Angora Salonları'nda 23 Ekim 2014 Perşembe günü gerçekleşen 7. İGY-İş, Güvenlik Yaşam Zirvesi'nde T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı İş Müfettişi, İnş. Yük. Müh Serkan Çetinceli, "Yüksekte Güvenli Çalışma İle İlgili Teftiş Politikaları ve Uygulamalar" konulu sunum yaptı.

1. YAPI İŞYERLERİNDE “YÜKSEKTE GÜVENLİ ÇALIŞMA” İLE İLGİLİ
İŞ TEFTİŞ POLİTİKALARI VE UYGULAMALAR”
Serkan ÇETİNCELİ İş Müfettişi – İnş.Yük.Müh.

2. SUNUM AKIŞI
 İŞ KAZASI İSTATİSTİKLERİ
 İNŞAAT SEKTÖRÜNDE İŞ TEFTİŞ POLİTİKASI ve TEFTİŞ MODELLERİ
 YÜKSEKTE GÜVENLİ ÇALIŞMA UYGULAMALARI

3. YAPI İŞYERLERİ
 İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği’ ne göre ÇOK TEHLİKELİ sınıftadır
 Yapı işyerlerinde yapılan işlerin geçici ve süreli olması, imalat çeşitliliğinin çok fazla oluşu ve işlerin farklı ekiplerce ve eş zamanlı yapılması, tehlike kaynaklarının etkileşim halinde olması, sektörde çalışan işçilerin eğitim düzeyinin düşük olması gibi nedenler yapı sektörünü daha riskli hale getirmektedir

4.  İş kazası ve ölümlü iş kazası istatistiklerine göre yapı işkolu maden sektörü ile birlikte ilk sıralarda yer almaktadır
 Yapı işkolunda meydana gelen kazaların yaklaşık %5’i ölümle sonuçlanmaktadır
 İş kazası sonucu meydana gelen ölümlerin yaklaşık % 34’ü yapı işkolunda meydana gelmektedir
YAPI İŞYERLERİ

5. 5
YAPI İŞKOLUNDA
KAZA NEDENLERİ

6. ÖLÜMLÜ İŞ KAZASI ORANLARI (2002-2007)
10,4
10,7
9,6
8,8
9,7
7,6
44,7
39,9
35
31,1
33,5
28,8
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Eurostat ve SGK Verilerine Göre 100 Binde Ölümlü İş Kazası Oranları ( 100.000*n(Ölümlü)/n(Toplam İşçi Sayısı) )
AB (15 ÜLKE)
TÜRKİYE
İNŞAAT SEKTÖRÜ

7. ÖLÜMLÜ İŞ KAZASI (2008-2011)
48
41
50
53
125
95
85
112
74
133
114
130
297
156
475
570
1 309
1 138
1 023
943
0
260
520
780
1 040
1 300
2008
2009
2010
2011
Hayatını Kaybeden İşçi Sayısı
İngiltere
Almanya
Fransa
Türkiye
Avrupa Birliği (27 Ülke)
İNŞAAT SEKTÖRÜ

8. ÖLÜMLÜ İŞ KAZASI (2008-2011)
1,78
1,90
2,36
2,50
4,81
3,50
3,15
4,22
4,99
6,98
6,08
6,94
7,94
7,21
6,59
6,18
23,97
12,71
32,75
34,95
0,00
5,00
10,00
15,00
20,00
25,00
30,00
35,00
2008
2009
2010
2011
100 Binde Ölümlü Kaza Oranı ( 100.000*n(Ölümlü)/n(Toplam İşçi Sayısı) )
İngiltere
Almanya
Fransa
Avrupa Birliği (27 Ülke)
Türkiye
İNŞAAT SEKTÖRÜ

9. İNŞAAT SEKTÖRÜ TEFTİŞ MODELİ (2009 ÖNCESİ)
 GENEL VE KONTROL TEFTİŞLER
 BELİRLİ KONULARA ODAKLANILMAKSIZIN TEFTİŞ
ESNASINDA GÖRÜLEN HER UYGUNSUZLUĞA İLİŞKİN TESPİTLER YAPILDI
 KONTROL TEFTİŞLERİ SONUCUNDA DEVAM EDEN AYKIRILIKLAR İÇİN İDARİ PARA CEZALARI UYGULANDI

10. İŞ TEFTİŞİNDE YENİ YAKLAŞIM
YENİ YAKLAŞIM/PROAKTİF
Çalışma hayatının teftişinde etkinliği artırmak için yeni politikalara, yaklaşımlara ve stratejilere ihtiyaç duyulmuştur.
Tepkisel teftişlerin (İK ve MH incelemelerini içeren) oranının azaltılmasını,
Güvenlik kültürünün artırılmasını,
Sosyal sorumluluk konusunda bilinç oluşturmasını,
Taraflarla yakın işbirliğini sağlayan ÖNLEYİCİ TEFTİŞLERE ağırlık verilmesi benimsenmiştir

11. AMAÇ VE YÖNTEM
AMAÇ:
İş sağlığı ve güvenliği koşullarının hızlı, etkin, aktif ve kalıcı bir şekilde iyileştirilmesi ve önleyici yöntemlerin hızla devreye sokulmasını sağlamak
YÖNTEM:
Yapı işyerlerinde yüksekten düşme riskinin tespit edilmesi halinde işyerinin kapatılması VEYA işyerinde işin durdurulması yoluna gidilmiş, bu riskler giderilmeden işyerinde çalışılmasına müsaade edilmemiştir

12. Sosyal tarafların (meslek odaları, sendikalar, vs..), ilgili kurum ve kuruluşların bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi faaliyetleri (sempozyumlar, seminerler, toplantılar, eğitimler, vs..) gerçekleştirilmiş,
Kitapçık, broşür dağıtımı sağlanmış,
Basın ve yayın araçlarından faydalanılmıştır

13. İNŞAAT SEKTÖRÜ TEFTİŞ MODELİ (2009-)
 2009 YILINDA PİLOT UYGULAMA Ankara, Antalya, Kocaeli, Konya, Eskişehir ve Kayseri RİSK ODAKLI TEFTİŞLER YÜKSEKTE ÇALIŞMA
Teftişler, 2012 yılından İtibaren “YÜKSEKTE GÜVENLİ ÇALIŞMA“ ODAKLI genel denetimler şeklinde devam etmiştir
Yaptırım: HAYATİ RİSKLER İÇİN
İŞİN TAMAMEN YA DA KISMİ DURDURULMASI + İPC

14. 1.BİNA İNŞAATLARINDA PROGRAMLI TEFTİŞLER Teftişin Konusu: EK-IV asgari gerekler–saha önlemleri Yaptırımlar: İdari Para Cezası, Durdurma
2.BÜYÜK İNŞAAT İŞYERLERİNDE İSG YÖNÜNDEN PROGRAMLI ARAŞTIRMA FAALİYETLERİ
Mega Projelere Özgü Teftiş Modelinin ve Takviminin Belirlenmesi
İSG yönetim sisteminin, kurulan organizasyonun, uygulamalarının (risk değerlendirmeleri, metot bildirimleri-işe özel risk değerlendirmesi, sağlık ve güvenlik planı, prosedürler, vs.) ve saha gözlemleri
Mevzuatın eksikliklerinin (Örn: Kapalı Alan Çalışmaları, Barınma Şartları, Tünel Çalışmalarına ilişkin standartlar) belirlenmesi
İNŞAAT SEKTÖRÜ TEFTİŞ MODELİ (2014)

15. Tarih : 13 Mayıs 2014 Yer : Manisa ili Soma ilçesi Kömür madeninde çıkan yangın 301 madencinin ölümüyle sonuçlanan facia
Tarih : 06 Eylül 2014 Yer : İstanbul Mecidiyeköy Asansörün düşmesi sonucu 10 ölü

16. 2014/EKİM ayında maden teftişinde görev alanlar hariç tüm Teknik İş Müfettişleri Türkiye genelinde inşaat işyerlerinde denetim için görevlendirilmiştir
Teftişin Konusu: Yüksekte Çalışma ve Barınma Yerleri
İller: Teftişler İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Adana gibi büyük iller başta olmak üzere 43 ilde yürütülecektir.
İllerin belirlenmesinde, 2013 yılına ait istatistikler esas alınmış, yapı işyerlerinde meydana gelen ölümlü iş kazası sayıları, işyeri sayısı, illerdeki toplam iş kazası hızları dikkate alınmıştır.
1800 civarında işyerinin denetlenmesi beklenmektedir.

17. YÜKSEKTE ÇALIŞMA: Seviye farkı bulunan ve düşme sonucu yaralanma ihtimalinin oluşabileceği her türlü alanda yapılan çalışma
YÜKSEKTE ÇALIŞMA RİSKLERİNE GENEL BAKIŞ

18. TOPLU KORUNMA ÖNLEMLERİNE (platformlar, korkuluklar, bariyerler, kapaklar, çalışma iskeleleri, güvenlik ağları veya hava yastıkları vs.) öncelik verilmelidir
Toplu koruma tedbirlerinin düşme riskini tamamen ortadan kaldıramadığı ya da uygulanmasının mümkün olmadığı durumlarda ya da daha büyük tehlike doğurabileceği durumlarda KİŞİSEL KORUYUCU YÖNTEMLERE (uygun bağlantı noktaları veya yaşam hatları oluşturularak tam vücut kemer sistemleri veya benzeri güvenlik sistemleri, vs.) kullanılmalıdır

19. Çalışma yerlerine güvenli bir şekilde ulaşım için uygun araç ve ekipmanlar temin edilmelidir
Yüksekten düşme ile ilgili hususlara acil durum planında yer verilmelidir
Yatay ve dikey yaşam hatları için gerekli olan bağlantı noktaları ve yapısal düzenlemeler, projenin hazırlık aşamasında belirlenerek bu hususlara sağlık ve güvenlik planında yer verilmelidir
Yüksekte çalışmayla ilgili tehlike ve riskler konusunda bilgilendirme yapılarak gerekli eğitim verilmelidir

20. YÜKSEKTE ÇALIŞMA YERLERİ
PLATFORM KENARLARI (Kalıp Aşaması)

21. PLATFORM KENARLARI (Demir Montaj Aşaması)
YÜKSEKTE ÇALIŞMA YERLERİ

22. GÜVENLİ KORKULUK ÖZELLİKLERİ
 Platformdan en az bir metre yükseklikte ve
herhangi bir yönden gelebilecek en az 125
kilogramlık yüke dayanıklı ana korkuluk,
Topuk levhası ile ana korkuluk arasında açıklıklar 47 santimetreden fazla olmayacak şekilde konulan ara korkuluk,
Platforma bitişik, en az 15 santimetre yüksekliğinde topuk levhası

24. PLATFORM KENARLARI

25. ASANSÖR BOŞLUKLARI

26. DÖŞEMELERDEKİ BOŞLUKLAR

27. KALIP ÇALIŞMALARINDA EMNİYET

28. YÜKSEKTE ÇALIŞMA YERLERİ
TÜNEL KALIP SİSTEMİNDE GÜVENLİK

29. MALZEME ALIM YERLERİ

30. MALZEME ALIM YERLERİ

31. GÜVENLİK AĞLARI
Malzeme özellikleri, yapılan statik ve dinamik dayanım deneyleri ile bağlantı ve kurulum şartları bakımından TS EN 1263-1 ve TS EN 1263-2 standartlarına ve ilgili diğer standartlara uygun olacak
Uygun tipte güvenlik ağı seçilecek, kurulum ve kullanım kılavuzunun öngördüğü yöntemlerle yeterli eğitim almış kişilerce uzman gözetiminde kurulacak ve kurulan sistemin uygunluğu belgelendirilecek

32. YAKALAMA/GÜVENLİK AĞLARI

33. YÜKSEKTE ÇALIŞMA YERLERİNE ERİŞİM
Kalıplara Erişim

34. Standartlara Uygun Seyyar Merdiven Kullanımı
YÜKSEKTE ÇALIŞMA YERLERİNE ERİŞİM

35. ULAŞIM YOLLARI - SABİT MERDİVENLER

36. ULAŞIM YOLLARI - SABİT MERDİVENLER

37. YÜKSEKTE ÇALIŞMA YERLERİNE ERİŞİM
Man-lift ve man-basket kullanımı

38. GEÇİTLER

39. ÇATI ÇALIŞMALARI
•Çatı koruma duvarları,
•Güvenlik ağları,
•Yastıklar
•Yatay yaşam hatları

40. ÇATILARDA ÇALIŞMA

41. ÇATI ÇALIŞMALARI

42. ÇATI ÇALIŞMALARI

43. •Çalışma platformları?
•Ara korkuluklar?
•Ana korkuluklar?
•Merdiven sistemi?
•Çapraz bağlantılar?
İSKELELERDE GÜVENLİ ÇALIŞMA

44. SABİTLEME KOŞULLARI

45. İSKELELER
•Ön yapımlı bileşenlerden oluşan cephe iskeleleri ve iskele şeklinde kullanılan geçici iş ekipmanlarının TS EN 12810-1, TS EN 12810-2, TS EN 12811-1, TS EN 12811-2, TS EN 12811-3 standartlara ve ilgili diğer standartlara uygunluğu
•Sağlamlık ve dayanıklılık HESABI (üreticiden temin edilecektir)

46. •Yeterli nitelik ve nicelikte taşıyıcı sistem elemanı (48,3 milimetre anma dış çapı)
•Ana korkuluk, ara elemanlar, platformlar, eteklik
•Çalışma platformlarında yağmur, kar, buz vs. karşı önlem
•Merdiven - ulaşım sistemleri,
•Uygun kurulum, sabitleme, sağlamlık, dayanıklılık, zemin şartları, yük dağıtan uygun ayak sistemleri
•Enerji hatlarına yeterli mesafe
•Bina-iskele arası mesafe
•Statik elektriğe karşı topraklama
GENEL TEDBİRLER

47. KURULUM ŞARTLARI
İskeleler mutlaka sağlam bir zemine kurulmalı!!!

48. KURULUM ŞARTLARI
İskele düzgün ve sağlam bir zemine kurulmazsa iskelede farklı oturmalar sonucunda stabilitesi bozulur !!!

49. İSKELELERDE GÜVENLİ ÇALIŞMA

50. SEYYAR İSKELELER

52. KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM
İnşaatta çalışanlara çelik burunlu ayakkabı,
koruyucu eldiven, koruma gözlüğü (özellikle demir,
kalıp ve beton işlerinde çalışanlar için), kulak
koruyucusu (gürültülü ortamlarda çalışan işçiler için
- ≥ LEX, 8h = 85 dB (A) ), gerekli bağlantı aparatları
ile paraşüt tipi emniyet kemeri verilmelidir
Teslim edilen kişisel koruyucu donanımların nasıl
kullanılacağı konusunda uygulamalı eğitim verilmesi
gerekmektedir.
Paraşüt Tipi
Emniyet Kemeri

53. KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM
Şok Emicili Çift Lanyard ve Karabinalı Halat
Emniyet Halatları
Halat Tutucu
Portatif Üç Ayaklı Alüminyum Sehpa
Karabina
Uygun bağlantı noktaları ve yaşam hatları
Bağlantı halatları, lanyardlar
Karabinalar, D Halkaları
Enerji Sönümleyiciler
Halat Tutucular
Gerekli Diğer Donanımlar
Temin edilen tüm donanımlar ilgili
standartlara uygun olmalıdır !!!

54. KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM
Bağlantı Aparatı
Yatay Yaşam Hattı
(1)
(2)
(3)

55. “GÜVENLİĞİ BİRLİKTE
İNŞA EDELİM...”
•Kamu
•İşverenler
•Çalışanlar
•Proje ve İSG Profesyonelleri
•Sivil Toplum Kuruluşları
•Üniversiteler
•Toplumun her bir bireyi

56. TEŞEKKÜRLER…
http://www.csgb.gov.tr/csgbPortal/itkb. portal?page=baskanlik&id=5
Yayınlar: rehberler, broşürler, kataloglar, programlı teftiş raporları, soru-cevaplar, yargı kararları vs.