SEVESO II&III Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

1. SEVESO II-III Direktifi
Mehtap VURAL
ÇevreY. Mühendisi- A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı

2. Büyük Endüstriyel Kazalar
Önemli Endüstriyel Felaketler (1998-2002) AB

3. Büyük Endüstriyel Kazalar
Önemli Endüstriyel Felaketler (1900-2012) Türkiye

4. Büyük Endüstriyel Kazalar
Büyük Endüstriyel Kaza
Herhangi bir kuruluşun işletilmesi
esnasında, kontrolsüz gelişmelerden
kaynaklanan ve kuruluş içinde veya
dışında çevre ve insan sağlığı için anında
veya daha sonra ciddi tehlikeye yol
açabilen bir veya birden fazla tehlikeli
maddenin sebep olduğu büyük bir
emisyon, yangın veya patlama olayıdır.

5. SEVESO Direktifi
ICMESA Kimya Fabrikası’nda endüstriyel kaza
10.07.1976'da İtalya’nın Seveso kentinde ICMESA Kimya Fabrikasında
endüstriyel kaza meydana geldi.

6. SEVESO Direktifi
ICMESA Kimya Fabrikası’nda endüstriyel kaza
Yüksek ısıdan dolayı kesikli reaktörde runaway
reaksiyon oluştu.
Basınç tahliye vanasından 1.3 kg tetra kloro
dibenzo dioksin (TCDD) ortama yayıldı.
• 3 300 hayvan anında öldü
• TCDD’nin besin zincirine karışmaması için
80 000 den fazla hayvan itlaf edildi.

7. SEVESO Direktifi
ICMESA Kimya Fabrikası’nda endüstriyel kaza
Yüksek ısıdan dolayı kesikli reaktörde runaway
reaksiyon oluştu.
Basınç tahliye vanasından 1.3 kg tetra kloro dibenzo
dioksin (TCDD) ortama yayıldı.
• 3 300 hayvan anında öldü
• TCDD’nin besin zincirine karışmaması için
80 000 den fazla hayvan itlaf edildi.

8. SEVESO Direktifi
ICMESA Kimya Fabrikası’nda endüstriyel kaza
• 15 çocuk hastaneye kaldırıldı
• 447 kişide cilt hastalığı gözlendi
• Bölge karantina altına alındı ve maliyet takriben 150
milyon dolara ulaştı
• ICMESA yönetimi ve birkaç kişi tutuklandı ve 2.5-5 yıl
arasında hapis cezasına çarptırıldı.
Araştırma Sonuçları:
• Şirket yönetimi ve yerel yönetimler tarafından işletilen
güvenlik operasyonları kötü koordine edilmiştir ve
yetersizdir.
• Kaza kamuya bir hafta geç açıklanmıştır. Bu da tahliye
işlemini geciktirmiştir.

9. Seveso Endüstriyel Kazası – 1976
Proses güvenliğinin önemini arttırmıştır ve kazaların kontrol altına
alınması için adımlar atılma gereğini ortaya çıkarmıştır
Seveso I Direktifi-1982: 82/501/EC (24 Haziran 1981)
SEVESO Direktifi

10. Seveso I
• İlk SEVESO Direktifi 1982’de büyük kaza tehlikelerini
kontrol etmek amacıla yürürlüğe girmiştir (Directive
82/501/EC)
Seveso II
• Yaşanan kazalardan alınan dersler ile güncellenerek 1999
yılında Seveso II direktifi yürürlüğe girmiştir (Direktif
96/82/EC)
Seveso III
• Kimyasal sınıflandırma sisteminin değişmesi nedeniyle
güncellenerek 2012 yılında Seveso III direktifi
yayımlanmıştır (Direktif 2012/18/EU). Yürürlük tarihi: 1
Haziran 2015
SEVESO Direktifi

11. • Proses Kontrolünün Sağlanması Ve Proses Kontrol Ekipmanları İçin Gerekli Güvenlik
Önlemlerinin Alınması,
• Proses Tasarımı Aşamasında Öngörülen Ve/Veya İşletimi Esnasında Oluşabilecek
Tehlikeler Sonucu Ortaya Çıkabilecek Büyük Endüstriyel Kazaların Risklerinin Tespiti,
• Prosesin Risk Bazlı İşletim Ve Güvenlik Merkezli Bakım Faaliyetleri,
• Prosesin Kontrolü, İşletimi Ve Güvenlik Odaklı İnsan Faaliyetleri, İnsan Hataları
• Prosesin Güvenli Bir Şekilde Anlık Ve Sürdürülebilir İşleyebilmesi İçin Güvenlik
Yönetim Sistemi’nin Kurulması
• Oluşabilecek Kazaların Etkilerinin Azaltılması Ve Eylem Planlarının Oluşturulması
• Büyük Kazalara Karşı Endüstri, Devlet Ve Halk Koordinasyonunun Sağlanarak
Farkındalığın Arttırılması Ve Gerekli Güvenlik Tedbirlerinin Alınması
Seveso II Direktifinin Odağı
SEVESO Direktifi

12. Seveso II Direktifinin Kapsamı
SEVESO Direktifi
Yüksek miktarda tehlikeli madde  Yüksek koruma seviyesi
Ek-1-Kimyasal limit değerleri
• Kimyasal miktarı < L1: Kapsam dışı
• L1 < Kimyasal Miktarı < L2: Alt seviyeli
• Kimyasal Miktarı > L2: Üst seviyeli
- L1: EK1’de belirtilen Alt Seviyeli Kuruluş Seviyesi
- L2: E1’de belirtilen Üst Seviyeli Kuruluş Seviyesi

13. Mayıs 2013 Verileri İle Üst Seviyeli Kuruluşların İllere Göre Dağılımı
SEVESO Direktifi

14. Mayıs 2013 Verileri İle Alt Seviyeli Kuruluşların İllere Göre Dağılımı
SEVESO Direktifi

15. Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin
Azaltılması Hakkında Yönetmelik
[30 Aralık 2013 tarih ve 28867 mükerrer sayılı Resmi Gazate]
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

16. Türkiye SEVESO Yönetmeliği
SEVESO Direktifi uyumlaştırma çalışmaları

17. 30 Aralık 2013 tarih ve 28867 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Yönetmelik AB’nin 96/82/EC sayılı “Tehlikeli Maddeleri İçeren Büyük
Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Konsey Direktifi (Seveso II Direktifi)”
ile uyumlu olarak hazırlanmıştır.
Türkiye SEVESO Yönetmeliği
Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması
Hakkında Yönetmelik

18. «Bu Yönetmelik mevcut, bulundurulması muhtemel,
endüstriyel bir kimyasal prosesin kontrol kaybı
esnasında oluşması beklenen tehlikeli maddeleri
Yönetmelik Ek-1’in Bölüm 1 ve Bölüm 2’sinde belirtilen
sınır değerlere eşit veya üzerindeki miktarlarda
bulunduran alt ve üst seviyeli kuruluşlara uygulanır.»
Kapsam
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

19. • Askeri malzemeler
• İyonlaştırıcı radyasyon faaliyetleri
• Tehlikeli maddelerin deniz/kara/hava yolu ile
taşınması
• Tehlikeli maddelerin boru hatlarıyla taşınması
• Depolama dışı madencilik faaliyetleri
• Denizdeki petrol ve madencilik aramaları
• Düzenli atık depolama sahaları
Kapsam dışı
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

20. Kapsama giren kimyasallar
Türkiye SEVESO Yönetmeliği
Toksik
Oksitleyici
Patlayıcı
Alevlenir
Çevre için tehlikeli

21. Kuruluş: Karayolu, demiryolu veya kıta içi suyolu ile
ayrılmış iki veya daha fazla alanın bir bütün olarak
değerlendirildiği aynı yerleşkede yer alan ve aynı
işletmecinin kontrolü altında bulunan ortak altyapı veya
faaliyetler de dâhil olmak üzere, 6331 sayılı İş Sağlığı ve
Güvenliği Kanununda belirtilen işyeri tanımı kapsamında,
tehlikeli maddelerin bulunduğu bir veya daha fazla tesisin
bulunduğu tüm alanı ifade eder.
Tanımlar
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

22. Tesis: Tehlikeli maddelerin üretildiği, kullanıldığı, işlendiği
veya depolandığı bir kuruluş içerisindeki teknik birimi ve
bu birimin işleyişi için gerekli olan teçhizat, yapılar, boru
tesisatı ifade eder.
Tanımlar
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

23. Yetki ve sorumluluk
Türkiye SEVESO YönetmeliğiMerkeziDüzeyde
Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı
Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı
Başbakanlık Afet ve Acil
Durum Yönetimi
Başkanlığı (AFAD) YerelDüzeyde
Valilikler
İl Afet ve Acil Durum
Müdürlükleri
İl Çevre ve Şehircilik
Müdürlükleri

24. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
• Bildirim ve veri kayıt sistemi oluşturmak,
(http://online.cevre.gov.tr/)
• Bildirimlere dair rehber hazırlamak,
• Güvenlik raporu ve acil durum planları rehberi
hazırlamak,
• Kamunun bilgilendirilmesi hakkında rehber
hazırlamak,
• Belediye ve il özel idarelerinin harici acil durum
planı hazırlamalarını sağlamak,
• Kazaları incelemek,
• Denetim tebliği yayınlamak ve denetim yapmak,
• İdari yaptırım uygulamak.
Yetki ve sorumluluk
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

25. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
• Güvenlik raporu ve acil durum planları rehberi
hazırlamak,
• Güvenlik raporlarının değerlendirmesini yapmak,
• Denetim tebliği yayınlamak ve denetim yapmak
(ÇŞB ile eşgüdümlü),
• Kazaları incelemek (ÇŞB ile eşgüdümlü),
• İdari yaptırım uygulamak.
Yetki ve sorumluluk
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

26. İl Özel İdaresi ve Belediyeler
• Sınırları içerisindeki domino etkisine sahip üst
seviyeli sanayi
• kuruluşlarını veya kuruluş gruplarını belirlemek,
• Üst seviyeli kuruluşlarla ilgili olarak harici acil
durum planlarını
• hazırlamak/hazırlattırmak.
Yetki ve sorumluluk
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

27. Temel gereklilikler
Türkiye SEVESO Yönetmeliği
BAŞLIK MADDE NO
İşletmecinin Yükümlülüğü MADDE 6
Bildirimler MADDE 7
Kantitatif Risk Değerlendirmesi MADDE 8
Mümkün Olan En Yüksek Önlem Seviyesi MADDE 9
Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi (BKÖP) MADDE 10
Güvenlik Raporu MADDE 11
Güvenlik raporunun güncellenmesi MADDE 12
Dahili Acil Eylem Planı MADDE 13
Harici Acil Eylem Planı MADDE 14
Acil durum planlarının gözden geçirilmesi ve
tatbik edilmesi
MADDE 15

28. Temel gereklilikler
Türkiye SEVESO Yönetmeliği
BAŞLIK MADDE NO
Acil durum planlarının uygulanması MADDE 16
Kamunun bilgilendirilmesi MADDE 17
Büyük bir kaza sonrasında işletmeci tarafından
sağlanması gereken bilgiler
MADDE 18
Domino etkisi MADDE 19
Bildirim ve kayıt sistemi) MADDE 20
Gizlilik MADDE 21
Saha denetimleri MADDE 22
İdari tedbirler ve uygulanma usulleri ile
yaptırımlar
MADDE 23

29. Yönetmeliğin ekleri
Türkiye SEVESO Yönetmeliği
EK BAŞLIK
EK 1 Bu Yönetmeliğin Uygulandığı Tehlikeli Maddeler
EK 2 Güvenlik Raporunda Bulunması Gereken Asgari Bilgiler
EK 3 Güvenlik Yönetim Sistemi İle İlgili Olarak Yönetmeliğin 10
uncu ve 11 inci Maddelerinde Belirtilen Prensipler ve
Bilgiler İle Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesine
Yönelik İşletmenin Organizasyonu
EK 4 Acil Durum Planlarında Bulunması Gereken Hususlar
EK 5 Madde 17 Uyarınca Kamuya Verilecek Bilginin İçeriği
EK 6 Büyük Endüstriyel Kaza Bildirim Kriterleri

30. Yükümlülükler
Türkiye SEVESO Yönetmeliği
Yükümlülükler Alt Seviyeli Üst Seviyeli
Bildirimler + +
Kantitatif Risk Değerlendirmesi + +
Mümkün Olan En Yüksek Önlem Seviyesi + +
Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi (BKÖP) + +
Güvenlik Yönetim Sisteminin Kurulması + +
Güvenlik Raporu - +
Dahili ve Harici Acil Durum Planları - +
Kamunun bilgilendirilmesi - +

31. (1) İşletmeci, büyük kazaları önlemek ve
büyük bir kazanın meydana gelmesi
durumunda, bunların etkilerini çevre ve
insanlara en az zarar verecek şekilde
sınırlamak için gerekli tüm tedbirleri
almakla yükümlüdür
(2) İşletmecinin kuruluş dışındaki uzman
kişi veya kurumlardan hizmet alması
işletmecinin sorumluluklarını ortadan
kaldırmaz.
Türkiye SEVESO Yönetmeliği
İşletmecinin yükümlülüğü (Madde 6)

32. (1) Ek-1’in Bölüm 1 ve Bölüm 2’sinde belirtilen
tehlikeli maddeleri bulunduran veya
bulunduracak kuruluşun işletmecisi;
a) Faaliyet halindeki kuruluş için bu
Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren,
b) Kuruluş faaliyete geçmeden önce,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın internet
sayfasındaki özel program paketini kullanarak
bildirimini yapar.
Bildirimler (Madde 7)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

33. (2) İşletmeci;
a) Beyan edilen tehlikeli maddelerin miktarında
kuruluşun seviyesini etkileyecek bir değişiklik
olması,
b) Beyan edilen tehlikeli maddelerin niteliğinde
veya fiziki şeklinde değişiklik olması,
c) Uygulanan proseslerde değişiklik olması,
ç) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na veya Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na verilen bilgilerde
herhangi bir değişiklik olması,
d) Kuruluşun faaliyetine son vermesi veya
devredilmesi, hallerinde yirmi iş günü içerisinde
bildirimini günceller
Bildirimler (Madde 7)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

34. Yönetmeliğin 7. Maddesi uyarınca SEVESO bildirimleri aşağıdaki kimyasal sınıfları
kuruluşta herhangi bir anda bulunan veya bulunması muhtemel en yüksek miktarlar
göz önüne alınarak yapılmalıdır:
• Toksik
• Oksitleyici
• Patlayıcı
• Alevlenir
• Çevre için zararlı
YÜKÜMLÜLÜK: Bildirim yükümlülüğü 30.12.2013 tarihinde başlamıştır
Bildirimler (Madde 7)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

35. «Bu Yönetmelik kapsamındaki alt ve üst seviyeli
kuruluşlarda büyük endüstriyel kaza tehlikelerinin
belirlenmesi ve bu tehlikelerden kaynaklanacak
risklerin değerlendirilmesi amacıyla kantitatif
metotlarla risk değerlendirmesi yapılır.»
«Üst seviyeli kuruluşun işletmecisi, hazırlanan risk
değerlendirme belgelerini güvenlik raporuyla
birlikte dijital ortamda Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığına gönderir.»
[…Alt Seviyeli kuruluşlar KRD çalışmasını yapar ve
sonuçlarını işletmede güncel olarak hazır tutar..]
Kantitatif Risk Değerlendirmesi (Madde 8)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

36. Yönetmeliğin 8. Maddesi uyarınca kantitatif risk değerlendirmesi yapılmalıdır.
Kantitatif risk değerendirmesi (KRA) aşağıdaki adımlardan oluşur:
Kantitatif risk değerlendirmesi adımları:
- Bilgi toplama
- İlgili tehlikeli ekipman seçimi
- Tehlike senaryolarının tanımlanması
- Frekans tahmini
- Etki ve sonuç analizleri
- Bireysel riskin tahmini
- Belirli bir nüfus için toplam riskin tahmini (Sosyal risk)
Kantitatif Risk Değerlendirmesi (Madde 8)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

37. Üst seviyeli kuruluşlar hazırlanan risk değerlendirme belgelerini güvenlik raporuyla
birlikte dijital ortamda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderecektir.
Alt seviyeli kuruluşlar risk değerlendirme raporlarını kuruluşta hazır bulunduracaktır.
YÜKÜMLÜLÜK: Alt ve Üst seviyeli kuruluşlar için Kantitatif Risk Değerlendirmesi
yükümlülüğü 01.01.2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Kantitatif Risk Değerlendirmesi (Madde 8)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

38. «İşletmeci, kantitatif risk değerlendirmesine göre belirlediği tehlikeli
ekipmanlar için senaryo edilen her bir büyük kazanın her türlü
sonucunun meydana gelme frekansını 1x10-4 seviyesine veya bu
seviyeden daha küçük bir seviyeye indirmek zorundadır.»
Mümkün Olan En Yüksek Önlem Seviyesi (Madde 9)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

39. «(1) Alt seviyeli kuruluşun işletmecisi, asgari
olarak Ek-3’te belirtilen bilgileri içerecek şekilde
bu maddenin beşinci fıkrası uyarınca çıkarılacak
tebliğdeki formatı ve formattaki bilgileri dikkate
alarak kazaların önlenmesi ile ilgili politikasını
belirten büyük kaza önleme politika belgesini
hazırlar veya hazırlatır.
İşletmeci bu belgeyi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
bildirim sistemine yükler, aslını ise kuruluşta
muhafaza eder.»
Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi (Madde 10)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

40. Yönetmelik’in 10. Ve 11. Maddesi uyarınca alt ve üst seviyeli kuruluşun
işletmecisi bir Güvenlik Yönetim Sistemi kurmalı, kazaların önlenmesi ile ilgili
politikasını belirten Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi (BKÖP) hazırlamalıdır.
• Üst seviyeli kuruluşlar BKÖP’ü ve GYS’nin temel unsurlarının kuruluştaki
uygulamalarının açıklamasını Güvenlik Raporu’na dahil edecektir.
• Alt seviyeli kuruluşlar BKÖP’ü ayrı bir doküman olarak hazırlayacak, Çevre
ve Şehircilik Bakanlığı’nın online sistemine yükleyecek, aslını kuruluşta
muhafaza edecektir.
YÜKÜMLÜLÜK: Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi yükümlülüğü 31.12.2016
tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yükümlülüğün başlamasından itibaren 6 ay içinde
GYS kurulmuş ve BKÖP yayınlanmış olmalıdır.
Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi (Madde 10)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

41. Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi (Madde 10)
Organizasyon ve personel
Büyük kazaların belirlenmesi ve değerlendirilmesi
İşletim kontrolü
Değişimin yönetimi
Acil durumlar için planlama
Performansın izlenmesi
Denetleme ve inceleme
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

42. «Üst seviyeli bir kuruluşun işletmecisi, asgari
olarak Ek-2’de belirtilen bilgileri içermek kaydıyla
bu maddenin on ikinci fıkrası uyarınca çıkarılacak
tebliğdeki formatı ve formattaki bilgileri dikkate
alarak bir güvenlik raporu hazırlar veya hazırlatır.
Güvenlik raporu; kuruluşun, kuruluşun çevresinin,
kuruluşta yürütülen faaliyetlerin ve proseslerin
tanıtımının yapıldığı, Ek-3’te belirtilen ilkeleri
içerecek şekilde kuruluşta uygulanan güvenlik
yönetim sistemi ile ilgili bilgilerin ve işletmecinin
taahhütlerinin bulunduğu bir belgedir.»
Güvenlik Raporu (Madde 11)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

43. Güvenlik Raporu (Madde 11)
Yönetmeliğin 11. Maddesi uyarınca üst seviyeli kuruluşun işletmecisi Güvenlik
Raporu hazırlamalıdır.
YÜKÜMLÜLÜK: Üst seviyeli kuruluş için Güvenlik Raporu hazırlama yükümlülüğü
31.12.2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yükümlülüğün başlamasından itibaren 6
ay içinde Güvenlik Raporu hazırlanmış ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na
teslim edilmiş olmalıdır.
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

44. «Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca 11 inci madde gereği yapılan
inceleme sonucunda yeterli bulunan güvenlik raporu;
a) Kuruluşta büyük endüstriyel kazaya neden olabilecek;
1) Kazaya ramak kalma,
2) Kullanılan prosesin, mevcut tehlikeli maddelerin niteliğinin, miktarının veya
depolama şeklinin değiştirilmesi halinde,
b) Ek-3’te belirtilen güvenlik yönetim sisteminde bir değişiklik yapılması durumlarında
işletmeci tarafından tehlikeler değerlendirilerek gecikmeksizin,
c) Kuruluşta yapılan güvenlik yönetim sisteminin denetimi esnasında, kuruluşa ait
güvenlik raporunun veya güvenlik raporunun güncellenmesine ilişkin ek bilginin
kuruluştaki durumu yansıtmadığının tespit edilmesi halinde,
işletmeci tarafından gözden geçirilir ve güncellenir.»
Güvenlik Raporunun Güncellenmesi (Madde 12)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

45. «Üst seviyeli bir kuruluşun işletmecisi, asgari olarak Ek-
4, Kısım 1 ve Kısım 2’de belirtilen bilgileri içermek
kaydıyla, bu maddenin on ikinci fıkrası uyarınca
çıkarılacak tebliğdeki formatı ve formattaki bilgileri
dikkate alarak bir dâhili acil durum planı hazırlar veya
hazırlatır.
İşletmeci, güvenlik raporunun içerik ve yeterlilik
yönünden uygun bulunduğunun kendisine
bildirilmesinden itibaren otuz iş günü içerisinde dâhili
acil durum planını Çevre ve Şehircilik Bakanlığına
gönderir. Belirtilen sürede kuruluşa ait acil durum
planının Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ulaşmaması
halinde dâhili acil durum planının olmadığı kabul
edilir»
Dahili Acil Durum Planı (Madde 13)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

46. «Bu Yönetmelik kapsamına giren üst seviyeli
kuruluşlarla ilgili olarak, İl Afet ve Acil Durum
Müdürlükleri, Ek-4, Kısım 1 ve Kısım 3’te belirtilen
bilgilerden az olmamak şartı ile 13 üncü maddenin on
ikinci fıkrasında belirtilen tebliği dikkate alarak bir
harici acil durum planı hazırlar veya hazırlatır.»
İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri harici acil durum
planını veya planlarını 6 ay içerisinde hazırlar.
İşletmeci, harici acil durum planının hazırlanması için İl
Afet ve Acil Durum Müdürlüğünün isteyebileceği
herhangi bir ek bilgiyi talep edilen süre içerisinde
sağlar.
Harici Acil Durum Planı (Madde 14)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

47. «(1) İşletmeci, üç yılı aşmayan aralıklarla
dâhili acil durum planını gözden geçirir,
gerektiğinde revize eder, günceller, planı tatbik
eder ve acil servis hizmetleri yürüten birimlerin
yeterli düzeyde tatbikata katılmasını sağlamak
için gerekli çalışmaları yapar.
(2) Üç yılı aşmayan aralıklarla, İl Afet ve Acil
Durum Müdürlüğü, harici acil durum planını
gözden geçirir ve gerektiğinde güncelleyerek,
planın tatbikatını, işletmeci ve acil servis
hizmetleri yürüten birimlerle işbirliği hâlinde
yapar.»
Acil Durum Planlarının Gözden Geçirilmesi ve Tatbik Edilmesi
(Madde 15)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

48. «Bu Yönetmelik gereği dâhili acil durum planını
hazırlamış olan işletmeci, büyük bir kaza veya
niteliği itibariyle büyük bir kazaya yol açması
beklenebilecek kontrolsüz bir olay meydana
geldiği zaman, bu planı gecikmeksizin uygular.
Böyle bir durum halinde ilgili İl Afet ve Acil
Durum Müdürlüğü, dâhili acil durum planının
yetersiz kaldığı veya yetersiz kalabileceğini
öngördüğü durumlarda, hazırladığı harici acil
durum planını gecikmeksizin uygular.»
Acil Durum Planlarının Uygulanması (Madde 16)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

49. (1) 11 inci maddenin uygulandığı kuruluşun
işletmecisi, dâhili acil durum planının yeterli
bulunduğunun tebliğ edilmesini müteakip otuz
gün içinde kuruluşunda olması muhtemel
kazalar, alınan güvenlik tedbirleri ve büyük bir
kaza olması durumunda yapılması gerekenler
hakkında, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü
tarafından belirlenen etki alanı içinde yer alan
tüm kişilere, kamu ve özel sektör kuruluşlarına
en uygun yöntemleri kullanarak bilgi verir.»
Kamunun Bilgilendirilmesi (Madde 17)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

50. «İşletmeci, kuruluşta büyük bir kaza meydana geldiği takdirde, mümkün olan
en kısa sürede en uygun araçları kullanarak …:
…Valilik ve ilgili belediye başta olmak üzere, Başbakanlık Afet ve Acil Durum
Yönetimi Başkanlığını, Türkiye Halk Sağlığı Kurumunu, Çevre ve Şehircilik
Bakanlığını ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını bu kazadan derhal
haberdar eder ve kaza ile ilgili aşağıdaki bilgileri sağlar:
1) Kazanın oluşumu ve gelişim seyri.
2) İlgili tehlikeli maddeler ve miktarları.
3) Kazanın insan ve çevre üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi için gerekli olan
mevcut verileri.
4) Alınan acil durum önlemleri.»
Büyük Bir Kaza Sonrasında İşletmeci Tarafından Sağlanması Gereken
Bilgiler (Madde 18)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

51. «İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, güvenlik
raporlarındaki bilgileri kullanarak, kuruluşların
konumu ve bulundurduğu tehlikeli maddeler
nedeniyle büyük kaza ihtimalinin veya
sonuçlarının artabilecek olması durumunu
dikkate alarak, kuruluş gruplarını tayin eder.»
Domino Etkisi (Madde 19)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

52. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, aşağıdaki bilgileri içeren bir kayıt sistemi kurar ve
sistemin devamlılığını sağlar. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığının sistemdeki tüm bilgilere, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi
Başkanlığı ile İl Afet ve Acil Durum Müdürlüklerinin ise sistemdeki bilgilerden afet ve
acil durum hizmetlerini yürütebilmesi için gerekli olanlarına erişimini sağlar.
a) 7 nci maddeye göre yapılan BİLDİRİMLER.
b) Hazırlanan veya güncellenen BÜYÜK KAZA ÖNLEME POLİTİKA BELGESİ.
c) Hazırlanan veya güncellenen GÜVENLİK RAPORLARI veya güvenlik raporlarının
güncellenmesine
ilişkin ek bilgi.
ç) Hazırlanan veya güncellenen DÂHİLİ ACİL DURUM PLANLARI veya dahili acil durum
planlarının güncellenmesine ilişkin ek bilgi.
d) 18 inci madde (Kaza Sonrası Bilgileri) uyarınca gönderilen KAZA BİLGİLERİ.
e) 19 uncu maddenin (Domino Etkisi) birinci fıkrası ile TAYİN EDİLEN KURULUŞLARI
VEYA KURULUŞ GRUPLARI.
Bildirim ve Kayıt Sistemi (Madde 20)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

53. «Yönetmelik kapsamında hazırlanacak güvenlik
raporları ve dâhili acil durum planlarının hangi
bölümlerinin gizli olarak kabul edileceği bu
Yönetmeliğin 11 inci ve 13 üncü maddeleri uyarınca
çıkarılacak tebliğlerle belirlenir.»
Gizlilik (Madde 21)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

54. «Bu Yönetmelik kapsamına giren kuruluşların
denetimleri, koordinasyon içinde hazırlanan bir
denetim planına/programına göre, Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı ve/veya Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı tarafından programlı ve
program dışı denetimler yapılmak suretiyle
gerçekleştirilir.»
Denetim planı/programı alt ve üst seviyeli tüm
kuruluşlar göz önünde bulundurularak denetim
kapasitesine yönelik kaynakların elverdiği
ölçüde, üst seviyeli kuruluşların yılda en az bir
kez denetlenmesini sağlayacak şekilde
hazırlanır.»
Saha Denetimleri (Madde 22)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

55. «Saha denetimlerinde;
- Çalışanlar için hayati tehlike oluşturan bir hususun tespit
edilmesi durumunda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
tarafından kuruluşta iş tamamen veya kısmen
durdurulur.
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından bu Yönetmelik
hükümlerine aykırılığın tespit edilmesi halinde, söz konusu
aykırılığın giderilmesi için bir defaya mahsus olmak üzere
ve bir yılı aşmamak kaydı ile süre verilebilir.
- Faaliyet; süre verilmemesi halinde derhal, süre verilmesi
durumunda bu süre sonunda aykırılık düzeltilmez ise
kısmen veya tamamen, süreli veya süresiz olarak
durdurulur.
- Çevre ve insan sağlığı yönünden tehlike oluşturan
faaliyetler süre verilmeksizin durdurulur.»
İdari Tedbirler ve Uygulama Usülleri ile Yaptırımlar (Madde 23)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

56. «Çevre ve insan sağlığı yönünden tehlike oluşturan
faaliyetler süre verilmeksizin durdurulur.»
«Üst seviyeli bir kuruluşun güvenlik raporunun olmaması,
incelenmek üzere gönderilmemesi veya yetersiz
bulunması durumlarında kuruluşun tamamında iş
durdurulur.»
İdari Tedbirler ve Uygulama Usülleri ile Yaptırımlar (Madde 23)
Türkiye SEVESO Yönetmeliği

57. Türkiye SEVESO Yönetmeliği
Süreç
2 Ağustos 2016 tarih ve 29789 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Büyük Endüstriyel
Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelik süreci 6 ay ötelemiştir.

58. SEVESO II’den SEVSO III’e Geçiş
Güncelleme nedeni
Kimyasalların sınıflandırılma sistemini değiştiren
CLP direktifinin yürürlüğe girmesi SEVESO II
direktifinde güncellemeyi zorunlu kılmıştır.
Genel amaç ve yaklaşımlar aynı kalmış, aşağıdaki
kısımlar ise güncellenmiştir:
- Kamunun bilgilendirilmesi
- Halkın katılımı
- Denetimler

59. SEVESO II’den SEVSO III’e Geçiş
Güncelleme nedeni
Akut Toksisite – SAE (DSD) – SEA (CLP)

60. SEVESO II’den SEVSO III’e Geçiş
Güncelleme nedeni
Alevlenebilirlik– SAE (DSD) – SEA (CLP)

61. • SAE (DSD) ve SEA (CLP) Sistemlerindeki Farklılıklar
• Bazı T+ maddeleri daha yüksek seviyede sınıflandırılacak
• Bazı Xn maddeleri Seveso kapsamına girecek
• Alevlenebilirlik seviyesindeki değişim sebebi ile bazı maddeler kapsama
girecek
• Toplanabilirlik kuralı sebebi ile bazı firmalar kapsam dahiline
girecek
• Kuruluşların Seveso seviyelerinde değişiklikler olacak
• Yeni kurulacak tesisler veya kuruluş içi yeni tesisler sebebi ile kapsam dahilinde çalışmalar
yapacak
• Alt Seviyeli kuruluşlar Üst Seviye çalışmaları yapacak
• Kapsam dışı kuruluşlar alt seviyeli (veya üst) kuruluş olacak
*Ref : www.concawe.eu
Sınıflandırma değişikliğinin etkisi
SEVESO II’den SEVSO III’e Geçiş

62. • Üst seviyeli kuruluşlar güvenlik raporlarını
yeni Seveso III gerekliliklerine ve yeni
sınıflandırma sistemine göre
güncelleyeceklerdir.
• Bütün kuruluşlar Seveso III Yönetmeliği
yürürlüğe girdikten sonra bildirimlerini
güncelleyerek yeni sınıflandırma sistemine
göre seviye artışı olup olmadığını kontrol
edeceklerdir.
İlk adımlar neler olacak?
SEVESO II’den SEVSO III’e Geçiş

63. • Acil Durum Planlama Sisteminin temelleri aynı kalmakla
birlikte yeni direktif ile Alt Seviyeli kuruluşların uygun dahili
acil durum planlarının olması gerekliliği netleştirilmiştir.
• Domino Etkisi: Komşu kuruluşlar (kapsam dışı olanlar da dahil)
ilgili bilgi paylaşımı konusunda iş birliği yapacaktır.
SEVESO III ile gelen yenilikler
SEVESO II’den SEVSO III’e Geçiş

64. • Kamunun bilgilendirilmesi:
• Kamunun bilgiye daha kolay ulaşabilmesinin sağlanması
amaçlanmıştır.
• Bütün işletmeler tesisleri hakkındaki temel bilgileri sürekli
olarak elektronik ortamda ulaşılabilir tutacaktır
• Üst seviyeli kuruluşlar talep edildiği takdirde güvenlik
raporlarını kamunun bilgisine sunacaklardır.
SEVESO III ile gelen yenilikler
SEVESO II’den SEVSO III’e Geçiş

65. • Güvenlik yönetim sistemi daha kapsamlı. Performans
göstergeleri daha detaylı tanımlanmıştır.
• Güvenlik Yönetim Sistemi’nin sürekli gelişime odaklanması
• Teknik ve organizasyonel önlemler
• Acil durum planı tatbikatları
• İnteraktif Sürdürülebilir Denetimler (Zarar/Risk üzerine kurulu
esnek sistem) –Üst seviyelerde yıllık Alt Seviyelerde üç yıllık
denetimler
• Arazi kullanım planı
SEVESO III ile gelen yenilikler
SEVESO II’den SEVSO III’e Geçiş

66. 1. SEVESO II’ye Benzer Ama Yaklaşımı Hassas
2. Sınıflandırma Sisteminde Değişiklik
3. Kuruluşların Seviyelerinde Değişiklik
4. Daha Güçlü Zarar/Risk Odaklı BKÖP Ve GYS Yaklaşımı
5. Hassaslaştırılmış (Harici/Dahili) Acil Eylem Planlaması
6. Kamu İle Yüksek Seviyede Paylaşım (Elektronik Ortam?)
7. Sıklaştırılmış Etkin Denetim Sistemi
8. Güvenli Arazi Planlaması
9. Gelecekte Olabilecek Potansiyel Gelişim Ve Değişimlere
Açık Sürdürülebilir Kontrol Sistemi
SEVESO III ile gelen yenilikler
SEVESO II’den SEVSO III’e Geçiş

67. Teşekkürler…