Recommended
More Related Content
Similar to SEJ_T3_KSSM_Bab_7_Penentangan_Masyarakat_Tempatan_zila_khalid_=.pptx
Similar to SEJ_T3_KSSM_Bab_7_Penentangan_Masyarakat_Tempatan_zila_khalid_=.pptx (20)
Recently uploaded
Recently uploaded (11)
SEJ_T3_KSSM_Bab_7_Penentangan_Masyarakat_Tempatan_zila_khalid_=.pptx
- 1. BAB 7 PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN S E JA R A H T I N G K ATA N 3 K S S M O L E H C I K G U N O R A Z I L A K H A L I D S M K U L U T I R A M , JO H O R
- 2. 7.1 M AT L A M AT DA N B E N T UK PE NE NTA NG AN M A SYA R AK AT TE M PATA N
- 3. MATLAMAT DAN BENTUK PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN • Campur tangan kuasa Barat di negara kita membawa perubahan kepada sistem pentadbiran tempatan. • Perubahan tersebut menyebabkan masyarakat tempatan tidak berpuas hati kerana kehilangan hak dan kedudukan mereka. • O leh itu,mereka bangkit menentang kuasa British di negara kita melalui penentangan bersenjata,mencabar perjanjian dan sistem perundangan.
- 4. MATLAMAT PERJUANGAN • Mempertahankan hak dan kedudukan pemerintah tempatan kesan daripada perubahan pentadbiran Barat yang merugikan mereka. • Mengembalikan dan mengekalkan sistem pentadbiran tradisional sebagaimana yang sedia ada. • Menentang pentadbiran dan peraturan baharu yang menyusahkan hidup rakyat tempatan.
- 5. BENTUK PENENTANGAN • Penentangan bersenjata. • Mencabar perjanjian • Menggunakan sistem perundangan.
- 6. PENENTANGAN BERSENJATA • Penentangan masyarakat tempatan terhadap British diketuai oleh golongan bangsawan tempatan, pembesar- pembesar tempatan dan pemimpin agama yang tidak berpuas hati dengan pembaharuan yang dibuat oleh British • Golongan ini menentang British dengan nekad melalui penentangan bersenjata • D iTerengganu,muncul tokoh dalam kalangan pemimpin agama. Mereka memperjuangkan masyarakat tani yang ditindas akibat pelaksanaan cukai Barat yang tidak mengikut syarak.
- 7. ABAD KE-19 • Penentangan Dol Said di Naning • Penentangan Yamtuan Antah di Negeri Sembilan • Penentangan D ato’ Bahaman di Pahang • Penentangan Rentap di Sarawak • Penentangan Sharif Masahor di Sarawak
- 8. P E N E N T A N G A N D O L S A I D D I N A N I N G
- 9. LATAR BELAKANG DOL SAID • Abdul Said bin Omar dikenali sebagai Penghulu N aning Seri Merah Raja Dol Said. • Beliau dilahirkan pada tahun 1773 dan berasal daripada suku Semelenggang.
- 10. SEBAB PENENTANGAN DOL SAID Dol Said menentang bayaran cukai hasil tahunan sebanyak 1/10 yang dikenakan oleh British terhadap Naning. Beliau mendakwa Naning ialah sebuah negeri yang merdeka.
- 11. PERISTIWA PENENTANGAN DOL SAID • Beliau bermuafakat dengan pemimpin Rembau dan mengadakan pakatan dengan orang Melayu dari wilayah yang lain untuk menentang British. • Antaranya termasuklah Yamtuan Muda RajaAli dari Rembau, Pembesar Seri Menanti, Penghulu Gemenceh, Dato’ Kelana Sungai Ujong,Penghulu Remai dan Rechat,Penghulu Linggi,J ohol dan Ulu Muar. • Pakatan ini berjaya mengumpul kira- kira 4000 orang hulubalang Melayu untuk menentang British. Dol Said
- 12. PERISTIWA PENENTANGAN DOL SAID Pada tahun 1831,dalam Perang Naning Pertama, Dol Said dan pengikutnya berjaya mengalahkan British. Permuafakatan Dol Said dengan pembesar Melayu lain tidak kekal lama. British berjaya memecahbelahkan pakatan tersebut.
- 13. PERISTIWA PENENTANGAN DOL SAID • Dalam Perang Naning Kedua pada tahun 1832, Yamtuan Rembau dan pembesar lain enggan memberikan bantuan kepada Dol Said. • British berjaya menakluki Taboh pusat pentadbiran Naning dan menyatukan Naning dengan Melaka.
- 14. P E N E N T A N G A N Y A M T U A N A N T A H D I N E G E R I S E M B I L A N
- 15. LATAR BELAKANG YAMTUAN ANTAH • Tunku Antah ialah anak Raja Radin Yamtuan Besar Negeri Sembilan (1833- 1861). • Pada tahun 1875, Yamtuan Antah dilantik sebagai Yamtuan Seri Menanti. Yamtuan Antah
- 16. SEBAB PENENTANGAN YAMTUAN ANTAH Beliau menentang campur tangan British di Sungai Ujong kerana menggugat kedaulatan bangsa. Beliau bimbang British akan meluaskan kuasa ke wilayah di sekitarnya. Sungai Ujong
- 17. PERISTIWA PENENTANGAN YAMTUAN ANTAH • Beliau memimpin 4000 orang pengikutnya menentang D ato’ Kelana yang disokong oleh pasukan tentera British. • British berjaya mengalahkan angkatan Yamtuan A ntah di Paroi dan Bukit Putus. • Pada tahun 1876, baginda berunding dengan Gabenor N egeri-negeri Selat, W illiam Jervouis. • Melalui rundingan tersebut, British melantik Yamtuan Antah sebagai Yamtuan Besar Seri Menanti.
- 19. LATAR BELAKANG DATO’ BAHAMAN • N ama asalnya Abdul Rahman bin Imam Noh dan dikenali sebagai Dato’ Bahaman. • Beliau dilantik sebagai pembesar Temerloh setelah kematian Orang Kaya Indera Segara.
- 20. SEBAB PENENTANGAN DATO’ BAHAMAN Beliau menentang British di Pahang kerana hilang hak mengutip cukai dan pembinaan balai polis oleh tanpa pengetahuannya
- 21. PERISTIWA PENENTANGAN DATO’ BAHAMAN • Pada tahun 1891, beliau melancarkan gerakan menentang British dengan bantuan Tok Gajah (Imam Perang Rasul) dan Mat Kilau. • Pada tahun 1894, Dato’ Bahaman dan pengikutnya menawan Kuala Tembeling dan Jeram Ampai • British bertindak balas menghantar Kolonel W alker dan berjaya menawan semula Jeram Ampai. Kolonel Walker
- 22. PERISTIWA PENENTANGAN DATO’ BAHAMAN British bertindak balas menghantar Kolonel Walker dan berjaya menawan semula J eram Ampai. D ato’ Bahaman, Tok Gajah dan Mat Kilau berundur ke Kelantan dan Terengganu. Peristiwa ini menandakan berakhirnya Perang Pahang
- 24. LATAR BELAKANG RENTAP • Nama asalnya Libau • Rentap bermaksud“penggoncang dunia”. • Beliau lahir pada tahun 1800. • Beliau juga digelar Raja Ulu dan Raja Darat • Merupakan pemimpin orang Iban di Sungai Skrang dan Sungai Saribas.
- 25. SEBAB PENENTANGAN RENTAP Rentap dituduh oleh James Brooke sebagai lanun. James Brooke menghapuskan petempatan orang Iban. james brooke
- 26. PERISTIWA PENENTANGAN RENTAP • serangan ini Alan Lee,pegawai James Brooke terkorban. • pada tahun 1854,J ames Brooke menyerbu kubu Rentap di Sungai Lang.Rentap mengundurkan diri ke Bukit Sadok. • Pada tahun 1857, C harles Brooke menggempur Rentap di Bukit Sadok. • Rentap berjaya mengundurkan pasukan Charles Brooke.
- 27. PERISTIWA PENENTANGAN RENTAP Pada tahun 1858,Charles Brooke menggempur kubu Rentap di Bukit Sadok buat kali kedua. Pada tahun 1861,Charles Brooke menyerang kubu Rentap di Bukit Sadok buat kali ketiga Rentap berundur ke Entabai,beberapa tahun kemudian beliau meninggal dunia.
- 28. • Rentap merupakan pejuang sejati dan gagah berani. • Beliau tidak pernah gentar menghadapi kekuatan tentera James Brooke sehingga titisan darah yang akhir . • Semangat juang Rentap harus dicontohioleh generasimuda pada masa ini supaya bersemangat waja dan sedia berkorban untuk mempertahankan kedaulatan negara tercinta.
- 30. LATAR BELAKANG SHARIF MASAHOR • Sharif Masahor ialah pembesar Sarikei di kawasan Sungai Rajang. • Beliau dilantik oleh Sultan Abdul Mumin Brunei pada tahun 1849. • Beliau berasal dari Kampung Igan
- 31. SEBAB PENENTANGAN SHARIF MASAHOR Kewibawaan Sharif Masahor tergugat apabila Sarikei diletakkan di bawah pentadbiran Brooke. Beliau mahu mengusir James Brooke dan mengembalikan kuasa pembesar tempatan yang terjejas. Sarikei
- 32. PERISTIWA PENENTANGAN SHARIF MASAHOR • Pada tahun 1860, Sharif Masahor mengadakan pakatan sulit dengan Dato’ Patinggi Abdul Gapur dan Pengiran Temenggung H ashim J alil dari Sadong untuk menggulingkan Dinasti Brooke di Kuching. • Beliau mengajak orang Melayu dan Dayak menyertai pakatan tersebut. Dinasti Brooke
- 33. PERISTIWA PENENTANGAN SHARIF MASAHOR • Sharif Masahor menggunakan jalan laut untuk menyerang Kuching dari arah barat. • Dato’ Patinggi Abdul Gapur pula melancarkan serangan dari arah timur. • Brooke mematahkan serangan ini menggunakan kapal perang dan senjata moden. • Kedua-dua tokoh ini telah dibuang negeri oleh Brooke. kapal perang Brooke
- 34. ABAD KE-20 • Penentangan T ok J anggut di Kelantan • Penentangan Mat Salleh di Sabah • Penentangan Mat Sator di Sabah
- 35. P E N E N T A N G A N T O K J A N G G U T D I K E L A N T A N
- 36. LATAR BELAKANG TOK JANGGUT • Nama sebenar Tok Janggut ialah Haji Hassan bin Munas. • Beliau lahir pada tahun 1853 di Kampung J eram, Pasir Puteh,Kelantan. • Tok Janggut mendapat pendidikan pondok di Kelantan dan di Makkah.
- 37. SEBAB PENENTANGAN TOK JANGGUT Beliau menentang kekerasan pentadbiran EncikAbdulLatiff, Ketua Jajahan Pasir Puteh. Beliau menentang peraturan cukai yang diperkenalkan pada tahun 1915 yang mewajibkan petani membayar cukai tanah. Beliau bersemangat jihad menentang British.
- 38. PERISTIWA PENENTANGAN TOK JANGGUT • Pada 29 April 1915, Tok Janggut mengadakan mesyuarat di Kampung Tok Akib bagi memboikot pengenalan cukai oleh British. • Tok Janggut merancang menyerang Pasir Puteh dan mendapat sokongan daripada Haji Said, Penghulu Adam dan Che Ishak Merbol.
- 39. PERISTIWA PENENTANGAN TOK JANGGUT British menyerang Tok Janggut yang berkubu di Kampung D alam Pupuh Saring. Dalam pertempuran tersebut Tok Janggut terkorban.
- 41. LATAR BELAKANG MAT SALLEH Mat Salleh atau Mohammad Salleh dilahirkan di Inanam Sabah. Beliau berketurunan Bajau dan Suluk.
- 42. SEBAB PENENTANGAN MAT SALLEH • Mat Salleh menentang tindakan SBUB yang mengambil alih hak memungut cukai sehingga menyebabkan pembesar tempatan kehilangan kuasa. • Mat Salleh cuba mengadakan rundingan dengan SBUB, namun gagal • Sebaliknya, Gabenor Beaufort menganggap Mat Salleh mengancam kepentingan SBUB SBU B
- 43. PERISTIWA PENENTANGAN PENENTANGAN MAT SALLEH • Pada bulan J ulai 1897,Mat Salleh menyerang pusat pentadbiran British di Pulau Gaya. • Beliau membina kubu di Ranau • Pada bulan November 1897,Mat Salleh menyerang Am bong. • Pada tahun 1898,C owie mengadakan rundingan dengan Mat Salleh di Menggatal. • Mat Salleh dibenarkan mentadbir daerah Tambunan. C owie
- 44. PERISTIWA PENENTANGAN PENENTANGAN MAT SALLEH • W alau bagaimanapun, SBUB tidak menepati janji dan mengambil alih pentadbiran Tambunan pada tahun 1899 • Pasukan tentera SBUB menyerang kubu Mat Salleh diTeboh,Tambunan secara besar-besaran. • Pada tahun 1900,Mat Salleh gugur dalam pertempuran diTambunan.
- 46. LATAR BELAKANG MAT SATOR Mat Sator merupakan orang kanan dan Ketua Leftenan Mat Salleh yang bertanggungjawab melindungi kubu Mat Salleh diTibabar . Beliau juga pemimpin Kadazandusun diTambunan Beliau turut dikenali sebagai Mat Jator. Tambunan
- 47. SEBAB PENENTANGAN MAT SATOR • Memperjuangkan kedaulatan tanah air . • Beliau meneruskan perjuangan selepas kematian Mat Salleh pada tahun 1900.
- 48. PERISTIWA PENENTANGAN MAT SATOR • Mat Sator membina kubu di Kampung Kapayan LamaTambunan berhampiran kubu Mat Salleh diTibabar . • Kubu ini dibina bertujuan melambatkan serangan British • Pada tahun 1900,British berusaha menamatkan kebangkitan Mat Sator dan Mat Salleh. kubu Mat Salleh
- 49. PERISTIWA PENENTANGAN MAT SATOR • Mat Sator dan pengikutnya berundur ke Sungai Sunsuron. • Pada bulan April 1900,M at Sator berjaya menawan Kudat. • N amun begitu,British menyerang balas yang menyebabkan beliau terkorban. Kudat
- 50. MENCABAR PERJANJIAN • British campur tangan di negeri-negeri Melayu melalui pelbagai strategi dan disahkan melalui perjanjian yang dimeterai dengan pemerintah tempatan. • Raja-raja Melayu menyedari bahawa kehadiran Residen dan Penasihat British bukan setakat memberikan nasihat tetapi cuba memerintah. • Oleh sebab itu, muncul pemerintah tempatan yang cuba mencabar perjanjian tersebut. W akil British
- 51. PENENTANGAN DATO’ MAHARA JA LEL A DI PERAK
- 52. LATAR BELAKANG DATO’ MAHARAJA LELA • Dato’ Maharaja Lela Pandak Lam ialah keturunan D aeng Salili anak Raja Bugis yang berasal dari daerah Luwuk,Sulawesi. • Dato’ Maharaja Lela ialah Orang Besar Berlapan Perak yang mentadbir Pasir Salak.
- 53. SEBAB PENENTANGAN DATO’ MAHARAJA LELA • Dato’ Maharaja Lela bangkit menentang British kerana Residen British mengambil alih kuasa Sultan, pengambilan hak mengutip cukai dan Residen British yang mencabuli adat resam orang Melayu.
- 54. PERISTIWA PENENTANGAN DATO’ MAHARAJA LELA • Pada16 Oktober 1874, Sultan Abdullah dan pembesar Perak mengupah R.C. Woods, peguam dari Pulau Pinang untuk memansuhkan Perjanjian Pangkor • Namun begitu,usahanya gagal. • Rentetan itu, beberapa mesyuarat sulit diadakan antara Sultan Abdullah dengan pembesarnya bagi membincangkan pakatan menghapuskan J.W.W.Birch. J.W.W.Birch
- 55. PERISTIWA PENENTANGAN DATO’ MAHARAJA LELA • Pada 2 November 1875, J.W.W. Birch diiringi oleh LeftenanAbbott, Mat Arshad, jurubahasanya dan sepasukan tentera tiba di Pasir Salak untuk menampal perisytiharan mengambil hak memungut cukai oleh British. • Kesempatan tersebut digunakan oleh Dato’ Maharaja Lela dan pengikutnya untuk membunuh J.W.W. Birch.
- 56. PERISTIWA PENENTANGAN DATO’ MAHARAJA LELA • J .W.W. Birch dibunuh pada 2 November 1875. • Pada tahun 1877, Dato’ Maharaja Lela,D ato’ Sagor,Pandak Indut dan Siputum dijatuhi hukuman gantung sampai mati oleh British. • Sultan Abdullah,Raja Ismail dan Ngah Ibrahim dibuang negeri. Ngah Ibrahim
- 57. MENGGUNAKAN SISTEM PERUNDANGAN • Gerakan kebangkitan menentang sistem pentadbiran British di Terengganu berlaku pada tahun 1922,pada tahun 1925 dan seterusnya pada tahun 1928 • Ciri yang menarik dalam gerakan KebangkitanTani di Terengganu ini ialah kebijaksanaan pemimpinnya menggunakan sistem perundangan dan agama untuk menentang peraturan baharu yang diperkenalkan oleh British. Terengganu
- 58. PENENTANGAN HA JI ABDUL RAHMAN LIMBONG DI TERENGGANU
- 59. LATAR BELAKANG HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONG • Ketua gerakan Kebangkitan Tani ialah Haji Abdul Rahman bin Abdul Hamid bin Haji Abdul Q adir atau Haji Abdul Rahman Limbong. • Keluarganya berasal dari Patani danTerengganu. • Beliau lahir pada tahun 1868 dan meninggal dunia di Makkah pada tahun 1929
- 60. SEBAB PENENTANGAN HA JI ABDUL RAHMAN LIMBONG Haji Abdul Rahman Limbong menentang pengenalan pentadbiran Barat di Terengganu dan menolak undang- undang tanah yang berlawanan dengan hukum syarak.
- 61. PERISTIWA PENENTANGAN HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONG • Haji Abdul Rahman Limbong memohon Lesen W akil (pleader) untuk menjadi wakil kepada tertuduh. • Beliau bertindak sebagai peguam bagi mewakili penduduk Ulu Telemong menentang pihak kerajaan yang diwakili oleh renjer hutan.
- 62. PERISTIWA PENENTANGAN HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONG • Kegagalan pihak peguam cara (pendakwa) dan hakim menjelaskanpertanyaan Haji A bdul Rahman Limbong menyebabkan perbicaraan ditangguhkan dan berakhir tanpa keputusan. • Akhirnya, perbicaraan ditamatkan dengan keputusan berpihak kepada Haji Abdul Rahman Limbong. • A pabila berlaku Kebangkitan Tani 1928, British menangkap beliau atas tuduhan menghasut. • beliau dibicarakan dan dibuang negeri ke Makkah.
- 63. 7 . 2 S I S T E M P E N T A D B I R A N B A R AT M E M B E R I K A N K E S A N T E R H A D A P K U A S A P E M E R I N TA H A N D A N K E H I D U PA N M A S YA R A K AT T E M PATAN
- 64. KESAN TERHADAP KUASA PEMERINTAHAN • Pentadbiran Tempatan • Perundangan Tempatan • KewanganTempatan
- 65. PENTADBIRAN NEGERI SEMBILAN • British mula meluaskan kuasanya di Sungai Ujong pada tahun 1874 dengan menyebelahi pembesar tempatan, Dato’ Kelana. • British menggugat kewibawaan dan mencabar kedudukan Yamtuan Antah. • British seterusnya menguasai Rembau, Jelebu dan Seri Menanti dengan cara menempatkan Pegawai Majistret dan Pemungut Hasil. • Menjelang tahun 1895, British menyatukan semua daerah dan membentuk Persekutuan Negeri Sembilan. Yamtuan Antah.
- 66. PENTADBIRAN SARAWAK • Bagi mengukuhkan kuasanya di Sarawak, Brooke melibatkan penduduk tempatan dalam pentadbiran. • Pembesar Melayu yang berpengalaman,misalnya Datu Patinggi, Datu Bandar dan Datu Temenggung dilantik mentadbir Sarawak untuk memudahkan Brooke menghapuskan kebangkitan pemimpin tempatan. Brooke
- 67. PENTADBIRAN PAHANG • Pembentukan daerah di bawah pentadbiran Pemungut Cukai dan Majistret menyebabkan hilangnya kuasa pentadbiran pembesar di daerah masing-masing. • British memaksa Sultan Ahmad melucutkan gelaran D ato’ Setia Perkasa Pahlawan Semantan daripada Dato’ Bahaman. • Tindakan British ini memalukan beliau dan menyebabkan berlakunya kebangkitan menentang British di Pahang. Dato’ Bahaman.
- 68. PENTADBIRAN PERAK • Residen British yang pertama di Perak ialah J.W.W. Birch • Beliau menggunakan tekanan supaya SultanAbdullah menandatangani surat pengisytiharan yang membolehkan Residen British mentadbir hasil negeri atas nama sultan. • Tindakan J.W.W. Birch menyebabkan Sultan Abdullah dan pembesarnya kehilangan kuasa. J.W.W. Birch
- 69. PENTADBIRAN SABAH • PentadbiranSBUB menggugat kedudukan Mat Salleh,pembesar di hulu Sungai Sugut. • Dalam satu rundingan antara Mat Salleh denganWilliam Cowie, Mat Salleh dibenarkan mentadbir daerah Tambunan. • Kemudian, SBUB memungkiri janji dengan mengambil semulaTambunan daripada penguasaan Mat Salleh. • Hal ini mencabar kuasa dan kewibawaan Mat Salleh. Mat Salleh,
- 70. PENTADBIRAN TERENGGANU Pelantikan Penasihat British di Kuala Terengganudan Penolong Penasihat British di Besut dan Kemaman menggugat kekuasaan sultan dan pembesar. H ubungan luar negeri pula ditetapkan oleh British.
- 71. PENTADBIRAN KELANTAN • Pembentukan jajahan dan pelantikan ketua jajahan sebagai pentadbir telah mengambil alih kuasa pembesar. • Pusat pentadbiran jajahan Pasir Puteh telah dipindahkan dari Jeram ke Pasir Puteh. Engku Besar Jeram hanya diberi jawatan yang rendah,iaitu Tok Kweng Muda. • Beliau kehilangan kuasa,wibawa dan keistimewaan • Engku Besar Jeram TuanAhmad dan Tok Janggut menjalankan kempen menentang pentadbiran baharu itu.
- 72. PERUNDANGAN TEMPATAN NANING • British berusaha melaksanakan undang-undang Barat di N aning • Tindakan British mencabar bidang kuasa penghakiman yang dimiliki oleh D ol Said dan mengganggu sistem perundangan Naning yang berlandaskan Adat Perpatih. Dol Said
- 73. PERUNDANGAN TEMPATAN PERAK • Pembinaan balai polis dan pelantikan Kapten Speedy sebagai Penolong Residen di Larut mengurangkan kuasa Menteri Ngah Ibrahim mentadbir kerana beliau diminta menerima nasihat daripada Kapten Speedy. Kapten Speedy
- 74. PERUNDANGAN TEMPATAN PAHANG Konflik antara Dato’ Bahaman dengan British di Pahang menjadi lebih serius apabila British mendirikanbalai polis di Lubuk Terua. Tindakan British menyebabkan kedudukannya sebagai penguasa undang-undang tergugat.
- 75. KEWANGAN TEMPATAN PERAK • Pembatalan pajakan pungutan cukai dan laranganmengutip cukai oleh J.W.W. Birch di Kuala Sungai Perak menyebabkan Sultan Abdullah, Menteri Ngah Ibrahim dan pembesar Perak terjejas pendapatan mereka. J.W.W. Birch
- 76. KEWANGAN TEMPATAN PAHANG • Dengan pengenalan Pegawai Majistret dan Pemungut Hasil, Dato’ Bahaman dan pembesar lain yang berkuasa di Semantan tidak dibenarkan memungut cukai. • Mereka ditawarkan elaun bulanan yang sangat kecil. • Misalnya, Dato’ Bahaman ditawarkan elaun $70.00 sahaja sebulan • Para pembesar Pahang tidak berpuas hati dengan elaun tersebut dan membantah tidak akan mematuhi keputusan Majlis Mesyuarat Negeri.
- 77. KESAN TERHADAP KEHIDUPAN MASYARAKAT • British memperkenalkan pelbagai jenis cukai terhadap tanah, hasil hutan dan tumbuh-tumbuhan. • Contohnya, di Kelantan, Majlis Mesyuarat Negeri mengeluarkan perisytiharan sistem pungutan cukai baharu yang dikuatkuasakan pada 1 Januari 1915. • H al ini menjejaskan kehidupan penduduk tempatan.
- 78. KESAN TERHADAP KEHIDUPAN MASYARAKAT Cukai Terhadap Petani di Pasir Puteh Masalah Membayar C ukai Bercanggah dengan Nilai Tempatan Layanan Tidak Adil
- 79. CUK AI TERHADAP PETANI DI PASIR PUTEH
- 80. SEBELUM PENTADBIRAN BRITISH • Kutipan cukai berdasarkan jumlah keluaran. • Sekiranya hasil tanaman sedikit, maka cukai yang dikenakan adalah rendah • Jenis Cukai Tanah Pertanian Kadar Cukai yang Dikenakan 40 sen seekar hingga $1.20 ringgit seekar • Tanah yang tidak diusahakan, dikecualikan daripada cukai.
- 81. SELEPAS KEDATANGAN BRITISH Setiap penduduk mesti melaporkan jumlah keluasan sawah padi yang dimiliki. Setiap tanah yang mempunyai keluasan 400 depa per segi dikenakan cukai sebanyak tiga kupang (30 sen) setahun. Semua pemilik tanah diwajibkan membayar cukai.
- 82. MASALAH MEMBAYAR CUKAI • Penduduk Pasir Puteh, Kelantan menghadapi masalah membayar cukai kerana pejabat bayaran cukai terletak jauh dari tempat tinggal mereka. • Bayaran cukai hanya boleh dijelaskan semasa waktu pejabat. • Penduduk yang enggan membayar cukai ditangkap dan didenda. • Keadaan ini menyebabkan penduduk semakin benci kepada British.
- 83. BERCANGGAH DENGAN NILAI TEMPATAN • British melaksanakan beberapa perubahan baharu dalam pentadbiran yang bertentangan dengan nilai tempatan. • Misalnya, penduduk Terengganu memerlukan surat kebenaran untuk mengambil hasil hutan, membuka tanah untuk petempatan atau berhuma. • Cukai mesti dibayar di pejabat tanah. • Mereka yang gagal mematuhi peraturan tersebut akan didenda dan jika gagal membayar denda akan dipenjarakan.
- 84. SARAWAK • Pada tahun 1894, D.J.S. Bailey, pegawai Brooke yang bertugas di Simanggang mengenakan cukai terhadap orang Iban di Ulu Batang Lupar. • Beliau mengeluarkan arahan memusnahkan rumah panjang yang dibina di kawasan sempadan Sarawak dengan kawasan Belanda di Kalimantan.
- 85. SARAWAK • Orang Iban membantah paksaan supaya berpindah ke petempatan di sepanjang sungai utama kerana menjejaskan kegiatan tanaman pindah mereka. • Ketika memasuki sempadan dari kawasan pentadbiran Belanda, barang-barangyang dibawa oleh penduduk tempatan seperti tempayan dan tembaga dirampas oleh pegawai bertugas kerana gagal membayar cukai di samping dikenakan denda sebanyak 10 kati ($7.20). • Sepatutnya barang mewah orang Iban tidak perlu dikenakan cukai. • C ukai pula biasanya hanya dipungut di pusat pungutan di hilir sungai.
- 87. SBUB MEMPERKENALKAN PELBAGAI JENIS CUKAI YANG MEMBEBANKAN RAKYAT. • D i Sabah, pentadbiran SBUB menindas orang Murut. • Mereka dilarang membuka tanah baharu untuk pertanian pindah atau penempatan • Akibatnya, orang Murut kekurangan bekalan beras untuk makanan harian. • Orang Murut dikenakan bayaran menyukat tanah untuk menentukan sempadan. Suami isteri orang Murut dipaksa tinggal berasingan dan dipisahkan oleh aliran sungai. • Setiap kali mereka ingin berjumpa dikenakan denda $1.00 D olar . • Peraturan baharu ini menyulitkan kehidupan orang Murut.
- 88. 7 . 3 P E N E N TA N G A N M A S YA R A K AT T E M PATAN T E R H A D A P K U A S A B A R AT
- 89. KEKUATAN PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN TERHADAP KUASA BARAT • Pada peringkat awal, pembesar tempatan mengecap kejayaan dalam usaha menentang kuasa Barat. • Kejayaan ini dicapai melalui beberapa kekuatan strategi seperti muafakat, membina kubu pertahanan, penggunaan teknologi senjata dan perundangan.
- 90. KEKUATAN PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN TERHADAP KUASA BARAT • Muafakat • Kubu Pertahanan • Persenjataan • Perundangan
- 91. MUAFAKAT DATO’ MAHARAJA LELA • Pada 16 Oktober 1874, Sultan Abdullah, Ngah Ibrahim, Dato’ Maharaja Lela, Dato’ Sagor dan pembesar Melayu lain mengadakan pakatan sulit untuk menghapuskan J.W.W.Birch. • Pada 21 Julai 1875, satu mesyuarat penting diadakan di Durian Sebatang. • Mereka yang hadir berjabat tangan dan mengangkat sumpah tidak akan memungkiri keputusan yang dicapai. • Pada 5 September 1875, mereka mengadakan mesyuarat di rumah Dato’ Sagor. • Mereka bersumpah meminum air keris akan merahsiakan pakatan sulit itu.
- 92. MUAFAKAT DATO’ MAHARAJA LELA • Pada 12 September 1875, mereka mengadakan mesyuarat khas pada waktu malam di Istana Sultan Ismail di Belanja. • Setelah mengadakan tujuh kali mesyuarat, akhirnya mereka berjaya membunuh J.W.W. Birch di Pasir Salak. J.W.W. Birch
- 93. MUAFAKAT SHARIF MASAHOR • Berjaya menyerang Kanowit dengan bantuan Dato’ Patinggi A bdul G apur.• • Pakatan itu berjaya membunuh dua orang pegawai British. • Brooke tidak dapat membuktikan beliau terlibat dalam pakatan tersebut.
- 94. KUBU PERTAHANAN YAMTUAN ANTAH • Berjaya mematahkan serangan British pada peringkat awal penentangan kerana kekuatan kubu di Paroi dan kubu Bukit Putus. • Kedua-dua kubu semula jadi tersebut terlalu ampuh untuk ditembusi oleh British kerana terletak di atas bukit yang tinggi. YamtuanAntah
- 95. KUBU PERTAHANAN YAMTUAN ANTAH Terdapat halangan ranjau dan pokok tumbang di bahagian hadapan. •Kawasan kubu tersebut berbukit bukau dan dikelilingi oleh hutan tebal.
- 96. KUBU PERTAHANAN RENTAP Berjaya mematahkan serangan keluarga Brooke sebanyak dua kali, iaitu pada tahun 1857 dan 1858 kerana keutuhan kubu Bukit Sadok. Kubu Bukit Sadok terletak di kawasan curam dan perbukitan yang tinggi.
- 97. KUBU PERTAHANAN RENTAP D ikelilingi oleh hutan rimba dan bukit batu kapur. Terdapat halangan kayu belian setebal dua kaki yang tidak boleh ditembusi oleh peluru. Rentap juga menggunakan meriam “Bujang Timpang Berang”yangdiperbuat daripada besi.
- 98. KUBU PERTAHANAN MAT SATOR • M at Sator mempunyai kubu yang dikenali sebagai Kota Mat Sator yang terletak di Kampung Kapayan Lama, Tambunan yang terletak berdekatan dengan Kota Mat Salleh di Tibabar. • Kedudukan kota ini strategik kerana terletak di tebing Sungai Sunsuron yang membekalkan sumber air. • Kota ini menjadi pusat tinjauan kegiatan British.
- 99. PERSENJATAAN DOL SAID • Beliau memperoleh bantuan angkatan tentera dari Rembau dan wilayah yang menjadi jiran Naning. • Angkatan tersebut menggunakan senapang jenis flintlock dan snider riffles ketika membuat serangan hendap terhadap tentera British • Beliau juga menggunakanmeriam kecil (lela rentaka) yang mudah dibawa ke medan pertempuran. flintlock snider riffles
- 100. PERUNDANGAN HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONG • Beliau memohon lesen pleaderuntuk membela para petaniTerengganu di mahkamah dengan menggunakan hujah agama. • Beliau menyatakan bahawa tanah yang dikerjakan oleh mereka ialah “Hak Allah SWT” dan rakyat bebas mengerjakannya tanpa perlu membayar cukai.
- 101. PERUNDANGAN HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONG • Beliau berhujah, sistem percukaian yang diperkenalkan oleh British adalah berlawanan dengan hukum syarak. • Melalui perbicaraan tersebut, beliau menuntut hak mengerjakan tanah harus mengikut hukum agama Islam.
- 102. KELEMAHAN PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN TERHADAP KUASA BARAT • Kebanyakan kebangkitan menentang British hanya dimenangi oleh masyarakat tempatan pada peringkat awal penentangan sahaja. • Selepas itu, kebangkitan tersebut dapat ditangkis dengan mudah oleh British
- 103. KELEMAHAN PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN TERHADAP KUASA BARAT • Penentangan Bersenjata • Ancaman Perundangan Barat • Gagal Mentafsir Perjanjian • Tipu Muslihat
- 104. PENENTANGAN BERSENJATA YAMTUAN ANTAH PEJUANG TERBILANG • British menggunakan meriam yang besar untuk menghancurkan kubu pertahananYamtuan Antah. • Yamtuan Antah juga kehabisan peluru dan kekurangan ubat bedil. • British berjaya menawan Paroi dan Bukit Putus. • Yamtuan Antah berundur ke Johor. Meriam British
- 105. PENENTANGAN BERSENJATA RENTAP WIRA BUKIT SADOK • Brooke berjaya menewaskan Rentap dalam serangan ketiga (1861). • Brooke menggunakan meriam tembaga “Bukit Sadok” dan angkatan tentera yang lebih besar . • Brooke berjaya menawan Bukit Sadok. • Rentap berundur ke Entabai. Rentap
- 106. ANCAMAN PERUNDANGAN BARAT HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONG PEJUANG MASYARAKAT TANI TERENGGANU Kebangkitan Tahun 1922 Petani di Kuala Telemong menentang peraturan baharu dengan membersihkan tanah tanpa mengambil pas kebenaran.
- 107. ANCAMAN PERUNDANGAN BARAT HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONG PEJUANG MASYARAKAT TANI TERENGGANU • Kebangkitan Tahun 1925 • Seramai 300 hingga 500 orang petani berkumpul di Kuala Telemong dan membersihkan 200 ekar tanah milikTengku N ik Maimunah dan 400 ekar tanah kerajaan tanpa pas kebenaran.
- 108. ANCAMAN PERUNDANGAN BARAT HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONG PEJUANG MASYARAKAT TANI TERENGGANU • Kebangkitan Tahun 1928 • Berlaku Kebangkitan Tani di M arang, Kuala Telemong dan Kuala Berang • Mereka mengisytiharkan perang terhadap British, menduduki balai polis, menduduki bangunan kerajaan dan mengibarkan bendera merah di Kuala Berang. HajiAbdul Rahman Limbong
- 109. ANCAMAN PERUNDANGAN BARAT HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONG PEJUANG MASYARAKAT TANI TERENGGANU H ajiAbdul Rahman Limbong ditangkap. Kemudian,beliau dibicarakan di Kuala Terengganu Beliau dijatuhi hukuman buang negeri ke Makkah atas kesalahan menghasut.
- 110. GAGAL MENTAFSIR PERJANJIAN - DATO’ MAHARAJA LELA PAHLAWAN MELAYU • Tindakan Sultan dan pembesar Perak untuk mencabar Perjanjian Pangkor menemui kegagalan. • Usaha membatalkan perjanjian tersebut perlu mendapat sokongan British. • Pembesar Melayu tidak diberikan masa yang cukup untuk meneliti Perjanjian Pangkor.
- 111. TIPU MUSLIHAT - TOK JANGGUT PEJUANG JIHAD • British mendesak Sultan Muhammad IV Kelantan supaya mengisytiharkan perjuanganTok Janggut dan pengikutnya sebagai penderhakaan terhadap Sultan Kelantan. • Muslihat British ini berjaya menakutkan rakyat supaya tidak menyokong atau menyertai perjuangan Tok Janggut.
- 112. TIPU MUSLIHAT - MAT SALLEH PAHLAWAN SABAH • SBUB menggunakan tipu muslihat untuk melemahkan perjuangan beliau. • Dalam Rundingan Perdamaian Menggatal (1898), SBUB membenarkan beliau mentadbir daerah Tambunan. • Pada tahun 1899, SBUB mengambil alih pentadbiran Tambunan.
- 113. KEGAGALAN PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN • Faktor Istana British menggunakan istana untuk memadamkan kebangkitan masyarakat tempatan. • British berpakat dengan Belanda Kedua-dua pihak bekerjasama untuk memadamkan kebangkitan masyarakat tempatan. • KelemahanTeknologi Senjata Barat lebih canggih berbanding dengan senjata yang digunakan oleh masyarakat tempatan. British berpakat dengan Belanda
- 114. KEGAGALAN PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN • Penentangan Bersifat Setempat Tidak meluas ke seluruh negeri. • Sokongan kurangnyaTidak menyeluruh, sokongan daripada pihak istana. • Kelemahan Strategi British menggunakan pelbagai strategi untuk mengatasi kebangkitan masyarakat tempatan seperti kekuatan tentera, senjata moden, memecahbelahkan pakatan, menggunakan istana dan tipu daya.
- 115. 7 . 4 K E S A N P E N E N TA N G A N M A S YA R A K AT T E M PATA N
- 116. KESAN TERHADAP PENTADBIRAN BRITISH • Kerugian Akibat Peperangan • British Lebih Berhati-hati dalam Sistem Pentadbiran • British Merombak Semula Skim Penempatan Pegawai • Pemantapan Kuasa Barat
- 117. KERUGIAN AKIBAT PEPERANGAN British kerugian sebanyak 100,000 Pound Sterling dalam Perang Naning dan membelanjakan 400,000 Pound Sterling dalam Perang Perak. British juga mengalami kerugian sebanyak 7000 Pound Sterling dalam Perang Pahang.
- 118. BRITISH LEBIH BERHATI-HATI DALAM SISTEM PENTADBIRAN • British melantik Residen yang berpengalaman, bijaksana,fasih berbahasa Melayu, pandai mengambil hati dan menguasai adat resam tempatan. • British menubuhkan Majlis Mesyuarat Negeri (MMN) yang ahlinya dilantik oleh sultan setelah dicadangkan oleh Residen. • MMN menjadi badan penasihat sultan dan meluluskan “Perintah atau Peraturan Sultan dalam Majlis Mesyuarat.”
- 119. BRITISH MEROMBAK SEMULA SKIM PENEMPATAN PEGAWAI • Penempatan pegawai British di negeri- negeri Melayu mestilah mengetahui adat istiadat Melayu. • Menubuhkan Kolej Melayu Kuala Kangsar di Perak (1905). • British memberikan peluang kepada aristokrat Melayu untuk menyertai Perkhidmatan Awam Tanah Melayu (Malayan C ivil Service –MC S). • Menubuhkan Perkhidmatan Tadbir Melayu (Malay A dministrative Service - MAS) bagi melibatkan orang Melayu dalam pentadbiran kerajaan.
- 120. PEMANTAPAN KUASA BARAT • British menguasai seluruh negeri Melayu. • Dinasti Brooke berjaya meluaskan pengaruh dan wilayahnya di Sarawak. • SBUB menguasai Sabah (Borneo Utara). Dinasti Brooke
- 121. KESAN TERHADAP MASYARAKAT TEMPATAN • Kesan Terhadap Pemerintah dan Pembesar Tempatan • Kedudukan Raja dan Pembesar Melayu Diberi Perhatian • M enjadi Inspirasi kepada Pejuang Kemerdekaan Tanah Air
- 122. KESAN TERHADAP PEMERINTAH DAN PEMBESAR TEMPATAN • Kehilangan jawatan dan kedudukan. • C ontohnya, D ol Said, D ato’ Bahaman dan Sharif Masahor. • Kehilangan jiwa. Contohnya, Dato’ M aharaja Lela,Rentap,M at Salleh dan Tok Janggut. • Ramai dibuang negeri. • C ontohnya, Sultan A bdullah, Raja Ismail, Ngah Ibrahim dan Haji Abdul Rahman Limbong.
- 123. KEDUDUKAN RAJA DAN PEMBESAR MELAYU DIBERI PERHATIAN • British memperkenalkan D urbar. • D urbar memberikan peluang kepada sultan, Ahli Mesyuarat Negeri dan pembesar Melayu menyuarakan pandangan mereka dengan bebas berkaitan perkara yang melibatkan kepentingan bersama. • Dalam persidangan Majlis Mesyuarat Negeri,bahasa Melayu menjadi bahasa rasmi persidangan dan menggunakan tulisan jawi dalam urusan suratmenyurat. Durbar
- 124. MENJADI INSPIRASI KEPADA PEJUANG KEMERDEKAAN TANAH AIR • Keberanian mereka menjadi inspirasi kepada pejuang bangsa. • Memberikan semangat kepada pejuang kemerdekaan.
- 125. TA M AT