1. RECURSOS NA INTERNETRECURSOS NA INTERNET
PARA O TRADUTORPARA O TRADUTOR
DE GALEGODE GALEGO
Ana Hermida RuibalAna Hermida Ruibal
Universidade de VigoUniversidade de Vigo
ahr@uvigo.esahr@uvigo.es
http://www.anahermida.comhttp://www.anahermida.com
Maio de 2004Maio de 2004
2. 1. Obxectivo1. Obxectivo
Ofrecer unha visión global dos diferentes
recursos cos que poden contar os tradutores
que traducen de e para galego, só por teren
acceso á Internet.
3. 2. Estrutura2. Estrutura
Os recursos estarán divididos en:
Material terminolóxico
Revistas virtuais galegas de tradución
Roldas de correo
Páxinas web con recursos para tradutores de galego
Asociacións galegas de tradutores
Programas informáticos útiles para tradutores:
– Tradutores automáticos
– Memorias de tradución
– Correctores ortográficos
– Programas para traducir páxinas web
– Programas de localización de software
– Outros programas
Todos estes recursos centraranse nas combinacións lingüísticas que teñan
o galego como lingua orixinal ou lingua termo.
4. 3. Recursos terminolóxicos3. Recursos terminolóxicos
Na Rede pódense consultar de balde unha chea de
recursos terminolóxicos (vocabularios, léxicos,
dicionarios, libros de estilo, bases de datos e
corpus lingüísticos) que inclúen o galego. Ao se
atoparen en formato electrónico, o acceso á
información que conteñen é moito máis doado e
rápido.
A seguir figuran algúns recursos terminolóxicos
en galego dispoñibles na Internet.
5. 3. Recursos terminolóxicos3. Recursos terminolóxicos
o Diccionario da Real
Academia Galega e
Diccionario de
pedagoxía:
http://www.edu.xunta.es/
diccionarios/
6. 3. Recursos terminolóxicos3. Recursos terminolóxicos
o Servizo de Normalización Lingüística da
Univ. de Santiago de Compostela
(http://www.usc.es/~snlus/vocab.htm):
o Vocabulario de química (galego-español-
inglés)
o glosario de orientación escolar e
profesional (galego-español-inglés-
francés-alemán)
o 131 termos básicos de educación social
(galego-español-inglés-francés-alemán)
o léxico de xeografía (castelán-galego)
o léxico de arqueoloxía (castelán-galego)
o vocabulario de matemáticas (galego-
castelán-inglés-portugués)
o léxico básico das ciencias naturais
(castelán-galego)
o vocabulario de historia (castelán-galego)
o léxico editorial (castelán-galego)
o léxico panlatino de Internet (catalán-
español-francés-galego-italiano-
portugués-romanés):
7. 3. Recursos terminolóxicos3. Recursos terminolóxicos
Seminario de Lingüística Informática
(Universidade de Vigo):
http://webs.uvigo.es/sli/
– glosario da Internet (galego-inglés-castelán-
portugués)
– vocabulario das artes gráficas (galego-
español-inglés)
– glosario de xermanismos
– vocabulario de informática (galego-inglés-
castelán)
– base de datos plurilingüe de títulos
cinematográficos (galego-castelán-inglés-
francés-alemán-italiano)
– vocabulario da fauna mariña (galego-inglés-
castelán-latín)
– Corpus Paralelo CLUVI (Corpus Lingüístico
da Universidade de Vigo): dende o enderezo
http://sli.uvigo.es/CLUVI/ pódense realizar
pescudas do seu contido. O CLUVI abrangue
varios corpus:
Corpus literario TECTRA (inglés-galego)
Corpus literario FEGA (francés-galego)
Corpus xurídico LEGA (galego-español)
Corpus xurídico LEGEBIDUN (vasco-
español)
Corpus literario (inglés-portugués)
Corpus literario (inglés-español)
8. 3. Recursos terminolóxicos3. Recursos terminolóxicos
Diccionario galego de
termos médicos da
Real Academia de
Medicina e Cirurxía de
Galicia (870 páxinas):
http://www.edu.xunta.
es/ftpserver/portal/dicc
medico.pdf
9. 3. Recursos terminolóxicos3. Recursos terminolóxicos
Galego.org:
http://galego.org/biblioteca.html
– terminoloxía do fútbol
– glosario de urbanismo
– vocabulario de comunicación
comercial
– táboa comparativa de formas do
léxico comercial
– siglas de textos legais e
regulamentarios
– glosario básico sobre a Internet
10. 3. Recursos terminolóxicos3. Recursos terminolóxicos
o Compilación de
terminoloxía xurídica
castelán-galego:
http://sal.avogacia.org/
CursoOptima/compiter
m/compiterm.html e
http://sal.avogacia.org/
CursoOptima/compiter
m/compiterm.pdf
11. 3. Recursos terminolóxicos3. Recursos terminolóxicos
o TILGA | Tesouro
Informatizado da Lingua
Galega, do ILG
(http://www.ti.usc.es/TILG/):
corpus constituído por once
millóns de palabras galegas,
recollidas de distintos textos
publicados dende 1612 ata a
actualidade.
12. 3. Recursos terminolóxicos3. Recursos terminolóxicos
o Corpus CORGA (Corpus
de Referencia do Galego
Actual):
http://corpus.cirp.es/corga/
Contén unha colección de
textos de diversa
procedencia,
representativos do galego
actual (dende 1995 ata
2004), en formato
electrónico.
13. 3. Recursos terminolóxicos3. Recursos terminolóxicos
o Libro de estilo do
xornal O Correo
Galego:
http://www.elcorreoga
llego.es/periodico/man
ual_estilo/
14. 3. Recursos terminolóxicos3. Recursos terminolóxicos
o ... E moitos outros que, por falta de espazo e
tempo, só poderemos describir nas actas.
15. 4. Revistas virtuais galegas de4. Revistas virtuais galegas de
traducióntradución
Viceversa: a única revista de
tradución existente só en
galego. Ten páxina web
(http://webs.uvigo.es/webatg/
viceversa/viceversa.htm),
aínda que nela, neste
momento, só están
dispoñibles algúns artigos do
nº 1 e o índice de todos os
números.
16. 5. Roldas de correo5. Roldas de correo
Son un servizo da Internet mediante o cal o correo
electrónico que chega a un determinado enderezo
se reenvía a todos os membros inscritos no
servizo, para poderen discutir temas determinados.
17. 5. Roldas de correo5. Roldas de correo
o Tradgal: rolda dedicada á tradución
de/para galego onde se poden tratar
temas como dúbidas
terminolóxicas (ou doutro tipo)
relacionadas co galego, problemas
de tradución específicos entre o
galego e outras linguas, a tradución
en Galicia, novidades interesantes,
etc. Pódese escribir en calquera
lingua, aínda que se recomenda que
sexa en galego. Creouse o
27/05/2002:
http://www.elistas.net/lista/tradgal/
o Terminoloxía: rolda do Consello da
Cultura Galega que botou a andar
en maio de 2003, especializada en
terminoloxía galega. Diríxese aos
especialistas que traballen con
temas de terminoloxía,
terminografía, tradución e
linguaxes de especialidade sobre
calquera lingua e, especialmente,
en lingua galega:
http://www.culturagalega.org/tema
dia.php?id=2942
18. 6. Páxinas web con recursos6. Páxinas web con recursos
para tradutores de galegopara tradutores de galego
- O Traductor Virtual (por Nuria Andión):
http://webs.uvigo.es/sli/virtual/titulo.htm
- Blanca Rodríguez:
http://www.blanca-rodriguez.com/
- Ana Hermida:
http://www.anahermida.com/
19. 7. Asociacións galegas de7. Asociacións galegas de
tradutorestradutores
- AGPTI (Asociación
Galega de Profesionais
da Traducción e da
Interpretación):
http://www.agpti.org/
ATG (Asociación de
Traductores Galegos):
http://webs.uvigo.es/webatg/
Está centrada na tradución
literaria e na súa páxina web
inclúe a Biblioteca Virtual de
Traducións ao Galego
(Bivir).
20. 8. Programas informáticos útiles8. Programas informáticos útiles
para tradutorespara tradutores
A meirande parte deles, malia non seren
gratuítos, permiten realizar algunhas probas
de balde antes de se tomar a decisión de
mercar un ou outro programa.
21. 8.1. Tradutores automáticos8.1. Tradutores automáticos
Son aplicacións informáticas que traducen
textos dunha lingua natural para outra sen
intervención humana. Ao ser efectuada por
unha máquina, ten as súas limitacións. Se
unha palabra está mal escrita no orixinal,
non a recoñecerá; por iso, cómpre corrixir o
texto orixinal antes de pasalo por un
tradutor automático.
22. 8.1. Tradutores automáticos de galego8.1. Tradutores automáticos de galego
Tradutor castelán-galego A Taiga:
http://www.interbook.net/personal/ataiga/tradutor.htm. Desenvolto por André
Ventas. Segue a normativa de mínimos.
o TraduZa-g (sistema de tradución español-galego):
http://www.dimensiona.com/traduza/. Desenvolto por Dimensiona. Segue a
antiga normativa do ILG/RAG (a anterior á normativa de concordia que se
aprobou en xullo de 2003).
o Es-Ga (tradutor automático castelán-galego):
http://www.cirp.es/prx/prx/prxTrad2000.htm. Proxecto do Centro Ramón
Piñeiro, comezado en 1998. Dirección de Guillermo Rojo.
o Por2Gal: http://por2gal.elpiso.org/index.html. Segundo o seu autor, Alberto
Garcia, é o tradutor portugués-galego máis pequeno do mundo: ocupa menos de
2 Kb. Lanzado en novembro de 2003.
o Paxariña: http://www.geocities.com/paxtranslator/. É un programa co que se
pode crear un tradutor entre dous idiomas que se coñezan.
23. 8.2. Memorias de tradución8.2. Memorias de tradución
Son bases de datos lingüísticas de textos paralelos en que
se almacena un conxunto de textos orixinais e as súas
traducións, divididos en unidades que reciben o nome de
segmentos. Cando se está a traducir unha unidade exacta
ou semellante xa traducida, o programa “lembra” cómo se
traduciu.
Son axeitadas para textos repetitivos, novas versións dun
texto, mais nunca para traducións co orixinal en papel.
– Vantaxes: máis consistencia e aumento da produtividade do
tradutor
– Inconvenientes: investimento alto (dependendo da memoria de
tradución escollida) e necesidade de aprendizaxe
24. 8.2. Memorias de tradución8.2. Memorias de tradución
As principais memorias de tradución do mercado son
– Translation Workbench (de Trados): http://www.trados.com/
– Déjà Vu (de Atril): http://www.atril.com/
– Transit (do grupo Star): http://www.star-solutions.net/
– WordFast (de Champollion WordFast Ltd.):
http://www.wordfast.net/
– SDLX Translation Suite (de SDL): http://www.sdlintl.com/
– Etc.
Non son programas gratuítos pero, normalmente, posúen
unha versión de proba por uns días/semanas ou outro tipo
de limitacións.
25. 8.3. Correctores ortográficos de galego8.3. Correctores ortográficos de galego
– Corrector do Office XP (desenvolto por imaxin|software, co apoio da Xunta de
Galicia). Xa vén incluído no Office XP: é a primeira vez que o Office inclúe un
corrector de galego: http://www.imaxin.com/xp/index.htm
– 2.mil: corrector ortográfico para o paquete Office 2000, desenvolto por imaxin|
software e Microsoft, coa colaboración da Dirección Xeral de Política Lingüística e
o ILG:
http://www.edu.xunta.es/dxpl/ferramentas/2mil/2mil.htm
http://www.imaxin.com/2mil/
– imaxin Galgo: desenvolto pola empresa imaxin|software, subvencionado pola
Consellaría de Educación e distribuído de balde pola Xunta de Galicia:
http://www.edu.xunta.es/dxpl/ferramentas/galgo/galgo.htm
– Corrixe: desenvolto por José F. Álvarez Rodríguez, Mª Jesús Domínguez Martínez
e o ILG: http://www.usc.es/~ilgas/correcto.html
– Corrector ortográfico Cumio: primeiro corrector electrónico que permite traballar
simultaneamente cun dicionario electrónico (Diccionario Cumio da lingua galega)
sen ter que mudar de xanela para cada consulta:
http://www.cumio.com/diccionarios.htm
– Correctores da empresa Allegue: http://www.allegue.com
– The Galician dictionary for Ispell (emprega a normativa de mínimos): http://ispell-
gl.sourceforge.net/download.html
26. 8.4. Programas para traducir8.4. Programas para traducir
páxinas webpáxinas web
Un dos máis coñecidos é o WebBudget
(http://www.webbudget.com/): trátase dun
programa que traduce páxinas web sen
modificar as etiquetas do código HTML.
27. 8.5. Programas de localización8.5. Programas de localización
de softwarede software
Os máis coñecidos, dispoñibles ao público en
xeral, son:
– Passolo:
http://www.passolo.com/site/us/home.htm
– Catalyst: http://www.alchemysoftware.ie/
Ambos contan cunha versión de proba.
28. 8.6. Outras utilidades8.6. Outras utilidades
– Concordia 2.0: aplicación que permite a conversión
automática dos textos escritos na antiga normativa
ILG/RAG (1982/1995) para a normativa de
concordia:
http://webs.uvigo.es/h06/weba573/persoal/henr/util/
concordia.htm
29. ConclusiónConclusión
Actualmente existen profesións que se teñen que
exercer coa axuda da Informática e a Internet, e a
de tradutor é unha delas (¿cantos tradutores
traducen a man actualmente?). Por isto, é
necesario que os tradutores coñezan as
ferramentas que poden empregar no seu traballo
para produciren máis traducións e de mellor
calidade no menor tempo posible.
Con esta comunicación, espérase axudar a atinxir
ese obxectivo.
30. Para preguntas ou dúbidas, estou dispoñible en...
http://www.anahermida.comhttp://www.anahermida.com
ahr@uvigo.esahr@uvigo.es
Editor's Notes
Consiste en una guía de universidades y centros de enseñanza superior que ofrecen algún tipo de estudios de traducción e interpretación en España y Portugal.
Hay un enlace a la revista desde la página web de la guía de universidades.
Por cuestiones de carácter práctico (para poder modificar y actualizar su contenido siempre que sea preciso), se ha trasladado al Cuaderno de Bitácora.
El Cuaderno de Bitácora es la sección permanente de la revista La linterna del traductor. Al contrario de los artículos contenidos en la revista, las secciones del Cuaderno de Bitácora se pueden modificar y actualizar en cualquier momento.
El Cuaderno de Bitácora es la sección permanente de la revista La linterna del traductor. Al contrario de los artículos contenidos en la revista, las secciones del Cuaderno de Bitácora se pueden modificar y actualizar en cualquier momento.
Las secciones del Cuaderno de Bitácora, todas ellas comentadas, son las siguientes:
-Publicaciones periódicas y artículos disponibles en Internet
-Direcciones web útiles para traductores
-Bases de datos y glosarios
-Listas de distribución y páginas web de traductores y agencias
-Páginas web relacionadas con ofertas de trabajo de traducción y otras
-Agenda que contiene cursos, congresos, etc., de traducción e interpretación
-Guía de universidades españolas y portuguesas con estudios de traducción e interpretación
-Redactada en un idioma ibérico: en español
-Posibilidad de actualizar la información en cualquier momento, sin conllevar gastos de ningún tipo (papel, etc.). Fácil acceso desde cualquier parte del mundo
-Enlaces a las páginas web de cada universidad, al departamento o departamentos principales de los que dependen los estudios de traducción e interpretación en dicho centro, facultades donde se imparten los estudios y, por último, enlaces, si existen, a cada uno de los estudios relacionados con la traducción e interpretación ofrecidos en ese centro: diplomaturas, licenciaturas, cursos de posgrado, doctorados y otros cursos. También se incluirán las lenguas de trabajo de esos estudios, siempre que esa información esté disponible en Internet.
Como en Portugal no hay examen de acceso a la carrera de traducción, esta información no es necesaria.