1. Doc dr sc. med. Nera Zivlak-Radulović
Centar za OST terapiju
Odjeljenje za bolesti zavisnosti
Klinike za psihijatriju Banja Luka
Sarajevo 28.05.2015 godine

2.  Liječenje intravenskih zavisnika se dugi niz
godina tretiralo na Klinici za psihijatriju Banja
Luka kroz Odjeljenje za bolesti zavisnosti.
 U predratnom periodu se sprovodilo davanje
metadonske terapije ali sistem i način davanja
terapije nije bio dobro organizovan i osmišljen.
 Postojanju infektivnih oboljenja kod IV zavisnika
u to vrijeme se nije pridavala dovoljna pažnja
tako da ne raspolažemo sa tim podacima.

3.  U ovom periodu nema nekih većih posebnosti u
tretmanu zavisnika o opijatima na Klinici.
 Uglavnom se tretman odvijao kroz Odjeljenje za
bolesti zavisnosti gdje su zajedno tretirani
zavisnici o alkoholu i zavisnici o drugim
psihoaktivnim supstancama (opijatski zavisnici).
 Sprovodio se detoksikacioni tretman uz primjenu
analgetika iz grupe opijata i to uglavnom
tramadola.Takođe smo davali antipsihotičnu
terapiju .
 Rađena je i somatska obrada pa su zavisnici
ponekad upućivani infektolozima zbog
promjene u biohemijskim parametrima u krvi
na šta se primjenjivala simptomatska terapija.

4.  U ovom periodu je došlo do značajnijih promjena u
tretmanu zavisnika o psihoaktivnim supstancama na
Klinici za psihijatriju pa se više pažnje počelo
poklanjati i redovnom praćenju somatskog stanja
zavisnika tj. počelo se sa s redovnim analizama u
smislu otkrivanja hepatitisa B, C i HiV-a.
 Posebno značajan period je od 2007 godine kada se
počelo ponovo sa uvođenjem metadonske terapije
kroz Odjeljenje za bolesti zavisnosti a potom je
2009 godine u julu zvanično otvoren metadonski i
detox centar na Klinici za psihijatriju zahvaljujući
donaciji Global Fonda.

5.  Aktivnosti u tretmanu opijatskih zavisnika
smo organizovali intenzivnije i kvalitetnije.
 Detox centar ima 6 kreveta (4 muška i 2
ženska) sa mogućnošću stavljanja još dva
kreveta u funkciju. U sklopu detox centra
rade se svi oblici terapijskih aktivnosti uz
ispitivanje statusa u vezi postojanja
infektivnih oboljenja.
 Detox centar na Klinici za psihijatriju je
jedini centar u Republici Srpskoj u koji se
primaju svi pacijenti sa područja RS.

6.  Prvobitno se otvorio Metadonski centar u
kome smo davali samo terapiju metadonom a
onda se proširio u centar za OST terapiju jer
smo zahvaljujući donaciji Global Fonda uveli
i terapiju Suboxonom.
 Trenutno u centru imamo 78 pacijenata na
metadonskom i suboxonskom održavanju.
 Svaki ponedeljak se timski uvode novi
pacijenti ili se radi evaluacija dosadašnjeg
liječenja. U timu učestvuju psihijatar,
psiholog , socijalni radnik i medicinska
sestra/tehničar.

7.  U Republici Srpskoj su otvorena još 3
centra:
• Doboju ,
• Trebinju,
• Sokolcu
o Smješteni su Centrima za mentalno zdravlje
( Domovi zdravlja).

8.  Centar radi 7 dana u sedmici jer u njemu
rade ljekari, psiholozi,socijalni radnici i
sestre koji su zaposleni na Klinici i što je
olakšavajuća okolnost.Kad je centar otvoren
izvršena je preraspodjela radnog vremena i
usklađena sa ostalim aktivnostima na Klinici.
 Sestre/Tehničari koje rade u Centru njih
troje raspoređeni su da centar radi svaki
dan od 7 do 17 casova . Ostalo osoblje radi
do 14 časova.

9.  Postoji interdisciplinarna saradnja kada su u
pitanju infektivna oboljenja.
 Radi se redovno testiranje kroz Detox centar u
svrhu dijagnostike infektivnih oboljenja i
testiranje u centru za 0ST terapiju kroz saradnju
sa osobljem sa Infektivne klinike koji dolaze u
naš Centar za OST da testiraju zavisnike
 Psiholog sa naše Klinike radi jedan dan u
sedmici u Savjetovalištu za HiV pozitivne i
oboljele od AIDS-a.
 Psihijatar sa naše Klinike je član konzilijuma koji
donosi odluke o uvodjenju terapije interferonom
kod oboljelih od hepatitisa C i B.

10.  Detox centar i centar za 0ST terapiju Banja
Luka imaju : 6 tehničara u detox centru i 3
medicinske sestre tehničara u centru za OST
terapiju. Takodje tim sačinjavaju 3
psihijatra, 2 specijalizanta psihijatrije, 1
specijalista medicinske psihologije i 1
socijalni radnik.
 Drugi Centri za OST terapiju u Republici
Srpskoj su pri Centrima za mentalno
zdravlje i tim čine psihijatar, medicinske
sestre tehničari,negdje i psiholozi i socijalni
radnici.

11.  Kadar obučavan kroz edukacije koje je
organizovao Global Fond ali i kroz brojne
edukacije koje se nude u sklopu
profesionalnih udruženja.
 Kadar obučen za dobrovoljno i povjerljivo
savjetovanje kroz edukacije Partnership in
Health
 Napravljen Protokol o radu centara za OST
terapiju u Republici Srpskoj koji je osnov za
uniformisanje rada u Centrima. Radna grupa
od 5 članova radila na izradi Protokola.

12.  Do sada terapija donirana od strane Global
Fonda
 Za dalje: Metadon će biti dostupan.
 Situacija u Republici Srpskoj: Na pozitivnoj
listi lijekova nalazi se metadon u soluciji 10
mg u ml i u tabletama od 5 mg. Metadon je u
skupini lijekova za liječenje opjatske
zavisnosti koji se izdaju na preporuku
psihijatra i nalaze se u tabeli N O7 pod
nazivom “Ostali lijekovi koji djeluju na
nervni sistem

13.  Za dalje : Nemamo Suboxon na pozitivnoj
listi lijekova.
 Obavljen razgovor sa predstavnicima Fonda
na navedenu temu.Obećano da će se u
narednom periodu ovo razmatrati kod
formiranja nove pozitivne liste lijekova .
Takođe upućen zahtjev za razmatranje
prijedloga za uvodjenje ovog lijeka na
pozitivnu listu Komisiji za suzbijanje
zloupotrebe droga na nivou Vlade RS.

14.  Komisija tražila od nas mišljenje o potrebi
stavljanja ovog lijeka na listu .Poslali smo
pozitivan odgovor i stručno mišljenje.
 Urinske testove u poslednje vrijeme
nabavljamo preko apoteke Kliničkog
centra.Za sada nemamo problema u nabavci.

15.  Formiranje Zavoda za bolesti zavisnosti u
Republici Srpskoj.
 O mogućnostima osnivanja smo razgovarali
sa Ministarstvom zdravlja .Dobili smo odgovor
da postoje interesovanja i da će se u
narednom periodu razgovarati na tu temu.