Projekt z zajęć artystycznych - Tematy Muzyczne 2016/17

1. Analiza i interpretacjaAnaliza i interpretacja
utworów muzycznychutworów muzycznych
Menu

2. Menu• G. Bizet – Aria Toreadora z Opery Carmen
• G. Bizet – Habenera z opery Carmen
• D. Milhaud – Brasileira (samba) ze suity Scaramouche
• V. Monti – Czardasz
• I. Albeniz – Tango
• G. Rossini – Tarantela La danza
• J. Strauss – Marsz Radetzkiego
• J. Hubay – Heyre Kati
• F. Schubert – Serenada
• F. Schubert – Ave Maria
• F. Suppe – Uwertura do operetki Lekka kawaleria
• Formy muzyczne
• Źródła
• Autorzy
Menu

3. G. Bizet – Aria Toreadora
z Opery Carmen
Georges Bizet,
właśc. Alexandre-César-
Léopold Bizet (ur. 25
października 1838 w Paryżu,
zm. 3 czerwca 1875 w Bougival)
– francuski kompozytor piszący
przede wszystkim opery.
Menu
C.d

4. Biografia autora
Francuski kompozytor epoki romantyzmu Georges
Bizet urodził się 25 października 1838 roku.
Zamiłowanie do muzyki wyniósł z domu rodzinnego,
jego matka była pianistką, a ojciec kompozytorem i
nauczycielem śpiewu. Studiował w konserwatorium
paryskim grę na fortepianie i organach, nauki w
zakresie kompozycji pobierał u mistrza opery J. F.
Halévy’ego. Nazwisko Georges’a Bizeta rozsławiła na
całym świecie opera "Carmen” (1872). Niestety była to
już sława pośmiertna. Kompozytor zmarł nie
doczekawszy się sukcesów, jakie ta opera zaczęła
odnosić na scenach świata.
Menu
C.d.

5. • Aria Torreadora z Opery Carmen G.Bizet - Orkiestra
Dęta KWK Sośnica || Lesław Podolski
https://www.youtube.com/watch?v=wRI2DraGHDI
• Wiesław Bednarek – „Aria Toreadora z II aktu opery
Carmen Georges Bizet”
https://www.youtube.com/watch?v=yHz55AACv80
Menu
C.d.

6. Polskie tłumaczenie tekstu
Oto już ucichła wrzawa,
zamilkli wszyscy wkrąg, niejeden z trwogi zbladł
Głuche milczenie wtem na arenie,
wzbiła się kurzawa dziki zwierz wypadł zza krat!
Rogów cios i koń zraniony,
na piasku leży razem z nim pikador padł
Ah! brawo krzyczy tłum podniecony
jeszcze jeden cios i zwierze znów pędzi jak wiatr!
Potrząsa łbem ta bestia dzika
przed siebie gna swój ślad spienioną znacząc krwią
Zamarł tłum serce strach przenika
teraz okaż dzielność swą
A więc do boju, a więc, a więc a…
Śmiało do boju Toréador,
chwyć w dzielną dłoń, groźną swą broń
Pomnij że piękne dziewczę w chwili tej, czule z dala spoziera
Miłości pragnąc twej, miłości twej, miłości pragnąc twej
Pomnij że piękne dziewczę w chwili tej, czule z dala spoziera
Miłości pragnąc twej, miłości twej, miłości pragnąc twej
Menu

7. G. Bizet – Habenera
z opery Carmen
• Georges Bizet - Carmen – Habanera
https://www.youtube.com/watch?v=xlGTz0pSLS8
• G. Bizet: Habanera z opery Carmen
https://www.youtube.com/watch?v=LgnfZg5DimE
Menu
C.d.

8. Menu

9. D. Milhaud – Brasileira (samba)
ze suity Scaramouche
Darius Milhaud (ur. 4
września 1892 w Marsylii,
zm. 22czerwca 1974 w Gene-
wie) -kompozytor francuski.
Menu
C.d.

10. Biografia autora
Był potomkiem rodziny żydowskiej, zamieszkałej od
pokoleń w Prowansji. W wieku 7 lat rozpoczął naukę
gry na skrzypcach. Jego pierwsze kompozycje powstały
w roku 1905. W roku 1909 rozpoczął naukę
w Konserwatorium Paryskim, najpierw wiolinistyki, od
roku 1912 kompozycji. Jego profesorami byli
m.in. Charles-Marie Widor (kompozycja) i Vincent
d'Indy (dyrygentura).
W roku 1912 poznał poetę Paula Claudela; przyjaźń z
nim przetrwała przez całe życie.
Gdy Claudel w 1916 został ambasadorem Francji w Rio
de Janeiro, Milhaud objął posadę attaché ambasady.
Tam zapoznał się z brazylijską muzyką ludową i
popularną.
Menu
C.d.

11. Po powrocie do Francji 1918 spotkał poetę Jeana
Cocteau i kompozytora Erika Satiego. Został
członkiem grupy kompozytorów Les Six.
W 1922 w czasie podróży po USA miał okazję
zapoznać się z jazzem.
W 1925 ożenił się z kuzynką Madeleine Milhaud,
autorką librett do jego utworów scenicznych.
Po wybuchu II wojny światowej wyjechał Milhaud
do USA. Wykładał do roku 1971 kompozycję na
Mills College w Oakland w Kalifornii. Od
zakończenia wojny wykładał kompozycję również w
Konserwatorium Paryskim do roku 1972.
Menu
C.d.

12. • Darius Milhaud - Scaramouche op.165b - mvt 3
Brasileira - A Lucchesini / P De Maria –
ANGERA
https://www.youtube.com/watch?v=yN5jVcsj1uk
• D. Milhaud - Brazileira - Movement de Samba,
Scaramouche
https://www.youtube.com/watch?v=qd19VxyxJ8g
Menu
C.d.

13. Menu

14. V. Monti - Czardasz
Vittorio Monti (ur. 6
stycznia 1868 w Neapolu,
zm. 20 czerwca 1922) –
włoski skrzypek,
kompozytor i dyrygent.
Menu
C.d.

15. Biografia autora
Studiował w neapolitańskim Konserwatorium San
Pietro a Majella w klasie skrzypiec u F. Pinto i w
klasie kompozycji u Paolo Serrao. W 1886 roku
Przeniósł się do Paryża, gdzie rozwijał swój
mistrzowski kunszt pod kierunkiem Kamila Sivori.
Pracował w orkiestrze Lamoureux i przez wiele lat
był jej koncertmistrzem. Oprócz skrzypiec Monti
grał także na mandolinie i napisał podręcznik gry
na tym instrumencie. W roku 1900 został
dyrygentem sali koncertowej Paris-Concert.
Menu
C.d.

16. Wśród dzieł Montiego są balety, operetki, dzieła
instrumentalne i wokalne. Najpopularniejszym
utworem jest skomponowany w 1904 roku
Czardasz – krótki (ok. 4,5 min.) utwór na
skrzypce lub mandolinę i fortepian,
skomponowany na motywach węgierskich melodii
ludowych.
Menu
C.d.

17. • Vittorio Monti - Czardas https://www.youtube.com
/watch?v=Op7GsUAiRnM
• David Garrett – "Czardas" of Vittorio Monti (Milan, May
30th, 2015) https://www.youtube.com
/watch?v=d-mKgj7SW4E
Menu
C.d.

18. Menu

19. I. Albeniz - Tango
Isaac Manuel
Francisco Albéniz –
hiszpański
kompozytor i pianista.
Jedna z
najważniejszych postaci
w historii muzyki
hiszpańskiej.
Menu
C.d.

20. Biografia autora
Albéniz rozpoczął naukę gdy na fortepianie pod okiem starszej
siostry w wieku trzech lat. Od 1865 brał lekcję gry na
fortepianie u Narciso Oliveras. W 1867 wyjechał z matką do
Paryża, gdzie został przychylnie przyjęty przez Antonina
Marmontela, wybitnego kompozytora i profesora klasy
fortepianu Konserwatorium paryskiego. W 1868 odbył pod
opieką ojca tournée po Katalonii. W wieku dziewięciu lat, w
1869 roku, po przeprowadzce rodziny do Madrytu, rozpoczął
konserwatoryjne studia muzyczne. W 1870 uciekł jednak z
domu do Escorial. Dawał koncerty w miastach Kastylii, by w
końcu, okradziony podczas podróży z bagażu, wrócić do domu.
W wieku dwunastu lat uciekł z domu po raz kolejny. Dawał
koncerty w Andaluzji. Wrócił po roku do Europy, na Wyspy
Brytyjskie. Rozpoczął studia u Alexandera Jadassohna i Carla
Reinecke.
Menu
C.d.

21. W 1874 jego siostra Blanca popełniła samobójstwo.
Albéniz wrócił do Madrytu dopiero w 1877, gdzie szybko
uzyskał stypendium na studia w Brukseli . Jego pobyt
tam był pełen sukcesów. Albéniz odbył kolejną podróż na
Kubę i po USA. Wrócił do Europy w 1879.
23 czerwca 1883 ożenił się z Rosiną Jordaną. Mniej
więcej w tym czasie poznał Felippe Pedrella, który
zainspirował Albéniza do poszukiwań inspiracji w
ludowej muzyce hiszpańskiej. Był to zdecydowanie
przełomowy okres w życiu kompozytora. W 1885 urodził
się syn Isaaca i Rosiny, Alonso Albéniz, a w 1889 i 1890
córki. W 1885 rodzina przeprowadziła się do Madrytu.
Powoli kompozytor zarzucał karierę pianisty-wirtuoza.
W 1889 roku dał kilka koncertów w Paryżu, poświęcał
się jednak bardziej nauce pod kierunkiem Paula Dukasa i
Vincenta d’Indy’ego. W latach 1890-1893 mieszkał w
Londynie. W 1891 podpisał kontrakt z tamtejszym
bankierem Francisem Burdettem, na mocy którego
Albéniz zobowiązał się pisać muzykę do jego librett..
Menu
C.d.

22. Tandem ten okazał się dość jałowy artystycznie. Powstała
w zasadzie jedna cenna opera Pepita Jiménez. W 1893
roku, po premierze opery The Magic Opal do libretta
Arthura Lawa, kompozytor wrócił do Paryża, z pewnością
tęskniąc za inspirującym towarzystwem kompozytorów. W
Paryżu Albéniz mieszkał blisko siedem lat. W tym czasie
dorywczo pracował jako nauczyciel fortepianu w Schola
Cantorum. Wciąż jednak dużo podróżował. Kompozytor
był szanowany i majętny. Starał się przy tym pomagać
młodym twórcom. W 1897 roku potajemnie opłacił
wydanie w oficynie Breitkopfa Poème Ernesta Chaussona.
W 1898 odbył podróż po Grenadzie, która zainspirowała
go do napisania ważnego cyklu: La vega.. W marcu 1909
Albéniz przeniósł się do Cambo-les-Bains, gdzie
ostatecznie pokonała go choroba. Został pośmiertnie
odznaczony Orderem Legii Honorowej
Menu
C.d.

23. • Albeniz - Tango https://www.youtube.com/
watch?v=GNUpWAQuuVA
• Heifetz Plays Albeniz (Sevilla)
https://www.youtube.com/watch?v=JtvNbzRDH14
Menu

24. G. Rossini – Tarantela
La danza
Gioachino Antonio Rossini
albo Gioacchino Antonio
Rossini, (ur. 29 lutego 1792 w
Pesaro, zm. 13 listopada 1868 w
Passy, obecnie. XVI dzielnica
Paryża) – włoski kompozytor,
twórca 39 oper.
Menu
C.d.

25. Biografia autora
Rossini urodził się w Pesaro, mieście położonym nad
Adriatykiem w środkowych Włoszech. Jego ojciec
Giuseppe był trębaczem miejskim, a matka Anna –
śpiewaczką. Edukację muzyczną Rossini rozpoczął
bardzo wcześnie, w wieku sześciu lat grał już na
trójkącie w kapeli swojego ojca. W roku 1796, po
uwięzieniu Giuseppe z powodów politycznych, Anna
zabrała syna do Bolonii. Giuseppe dołączył do nich
po wyjściu z więzienia.
Menu
C.d.

26. W roku 1807 Gioacchino rozpoczął naukę
kontrapunktu u, a jakiś czas potem naukę gry na
wiolonczeli w Konserwatorium Bolońskim. W
wieku 16 lat zdobył nagrodę Konserwatorium za
kantatę Il piantô d'armonia per la morte d’Orfeo.
Dwa lata później ukończył i wystawił w Wenecji
swoją pierwszą operę La Cambiale di Matrimonio.
Do roku 1813 skomponował jeszcze kilka oper dla
teatrów w Rzymie, Bolonii, Wenecji i Mediolanie.
Upragnioną sławę przyniósł mu jednak dopiero
Tankred, którego premiera w Teatro La Fenice w
Wenecji 6 lutego 1813 była oszałamiającym
sukcesem.
Menu
C.d.

27. Opery pisane dla teatrów w Wenecji i Mediolanie w
latach 1813-1815 nie powtórzyły sukcesu Tankreda
(choć Włoszka w Algierze wciąż cieszy się sporą
popularnością). W roku 1815 Rossini pojawił się w
Bolonii, gdzie impresario neapolitańskich teatrów
San Carlo i Del Fondo, Barbaja, zaoferował mu
posadę dyrektora artystycznego obu teatrów.
Artysta zobowiązał się również pisać po jednej
operze rocznie dla każdego z nich
Menu
C.d.

28. • Gioacchino Rossini - La Danza Tarantella napoletana
https://www.youtube.com/watch?v=MbdeUMynQaM
• Tarantella Napoletana - Italian Mandolin music by
Antonio Calsolaro
https://www.youtube.com
/watch?v=5FlNBuS7YgM
Menu

29. J.Strauss – Marsz Radetzkiego
Johann Baptist
Strauss (ur. 14
marca 1804 w Wiedniu,
zm. 25
września 1849 tamże)
– austriacki kompozytor
okresu romantyzmu.
Menu
C.d.

30. Biografia autora
Kiedy Johann Baptist Strauss miał 21 lat, urodził
mu się syn, który otrzymał po nim imię. Ojciec
zdecydował nie zaszczepiać w synu zamiłowania do
muzyki, jednak nie na wiele się to zdało – młody
Johann, za aprobatą jego matki, Anny, w tajemnicy
przed ojcem, uczył się gry na fortepianie u Plachy'ego,
na skrzypcach u Franza Amona, a następnie u
Johanna Antona Kolmanna. Lekcje kompozycji
pobierał u Johanna Drechslera.
Menu
C.d.

31. Wreszcie odniósł sukces, a w Wiedniu zaczęła
królować muzyka obydwu Straussów. Po śmierci ojca
Johann Strauss skomponował walc Aeols-Töne op.88,
zadedykowany ojcu, po czym połączył obydwie
orkiestry w jeden wielki zespół.
Strauss ojciec zmarł 25 września 1849 roku w Wiedniu
na szkarlatynę. Zaraził się tą chorobą od córki, którą
miał z Emilie. Kiedy wieść obiegła Wiedeń, miasto
pogrążyło się w żałobie po mistrzu, którego zwano
"austriackim Napoleonem" (bo podbił świat, podobnie
jak Bonaparte, tyle że bezkrwawo). Berlioz pisał po
pogrzebie: "ze śmiercią Straussa Wiedeń utracił jedną z
najpiękniejszych swych ozdób".
Menu
C.d.

32. • Johann Strauss - "Marsz Radeckiego"
https://www.youtube.com/watch?v=rJQQva6j3RY
• Strauss - Radetzky March - Karajan
https://www.youtube.com/watch?v=FHFf7NIwOHQ
Menu
C.d.

33. Menu

34. J. Hubay – Heyre Kati
Jenő Hubay von
Szalatna (ur. 15
września 1858 w
Peszcie, obecnie
Budapeszcie, zm. 12
marca 1937 tamże) –
węgierski skrzypek i
kompozytor.
Menu
C.d.

35. Biografia autora
Jenő uczył się gry na skrzypcach najpierw pod opieką
ojca, w roku 1873 rozpoczął naukę w Berlinie u
Josefa Joachima. Po ukończeniu nauki powrócił
1876 do Budapesztu, gdzie zaprzyjaźnił się z
Ferencem Lisztem. Za radą Liszta wyjechał w maju
1878 do Paryża, gdzie odniósł sukcesy jako
skrzypek-wirtuoz. W następnych latach odbył wiele
podróży koncertowych po Francji, Anglii, Belgii,
Holandii i Węgrzech.
Menu
C.d.

36. W Paryżu spotkał się z Henri Vieuxtemps, który
zaproponował mu objęcie stanowiska profesora w
konserwatorium w Brukseli, zajmowane uprzednio
przez samego Vieuxtempsa i Henryka
Wieniawskiego. W lecie roku 1886 powrócił Hubay
do Budapesztu, by na prośbę węgierskiego ministra
kultury objąć stanowisko po zmarłym ojcu na
Akademii Muzycznej w Budapeszcie. Od tego czasu
zaniechał częstych podróży koncertowych po
Europie.
Menu
C.d.

37. • Aaron Rosand plays Hubay's Hejre Kati
https://www.youtube.com
/watch?v=vBwL2iuq_2E
• Hubay, Jeno Op.32 Hejre Kati violin +
orchestra
https://www.youtube.com/watch?v=JsWW
Menu
C.d.

38. Menu

39. F. Schubert - Serenada
Franz Peter Schubert
(ur. 31 stycznia 1797 w
Himmelpfortgrund, zm. 19
listopada 1828 w Wiedniu)
– austriacki kompozytor,
prekursor romantyzmu w
muzyce.
Menu
C.d.

40. Biografia autora
Schubert urodził się w Himmelpfortgrund – część
9. dzielnicy Wiednia (9. Wiener Gemeindebezirk
Alsergrund), w ubogiej rodzinie, jako dwunaste z
czternaściorga dzieci. Jego ojciec był nauczycielem i
to właśnie on rozpoczął edukację muzyczną syna.
Mając sześć lat Schubert poszedł do szkoły w
Lichtental pod Wiedniem. W wieku siedmiu lat
został oddany pod opiekę Michała Holzera,
organisty z parafialnego kościoła, aby
kontynuował naukę.
Menu
C.d.

41. W 1808 został stypendystą kapeli chłopięcej w
Konwikcie Cesarsko-Królewskim w Wiedniu,
gdzie śpiewał w sopranach przez pięć lat, aż do
mutacji głosu. Studia kompozycji rozpoczął u
Antonio Salieriego w 1812. Po odejściu z
Konwiktu, pracował jako nauczyciel, na
wyraźnie życzenie ojca, a także by uniknąć służby
wojskowej. Praca ta nie sprawiała mu żadnej
satysfakcji. Okres ten był najbardziej płodnym w
życiu Schuberta. Twórczość J.W. Goethego była
inspiracją wielu jego utworów.
Menu
C.d.

42. • F. Schubert - Serenade
https://www.youtube.com/watch?v=JtA9Js-22ko
• Schubert - Serenade
https://www.youtube.com
/watch?v=PXis0PtqdXw
Menu

43. • F. Schubert - Ave Maria
https://www.youtube.com/
watch?v=sPYGAYbkyYQ
• Małgorzata Walewska Ave Maryja
https://www.youtube.com
/watch?v=VsQp2GGPem8
Menu
F. Schubert - Ave
Maria
C.d.

44. Menu

45. F. Suppe – Uwertura do
operetki Lekka kawaleria
Franz von Suppé, (ur.
jako Francesco
Cavaliere Suppé-
Demelli 18 kwietnia 1819
w Spalato, obecnie Split,
zm. 21 maja 1895 w
Wiedniu) – austriacki
dyrygent i kompozytor.
Menu
C.d.

46. Biografia autora
Po ojcu był pochodzenia włosko-belgijskiego, a po
matce austriackiego. Od roku 1840 był dyrygentem w
wiedeńskim Theater in der Josefstadt. Dla tego
teatru pisał muzykę teatralną oraz utwory
muzyczne, również występował jako śpiewak. Od
1845 roku był kapelmistrzem w Theater an der Wien,
od roku 1862 w Kaitheater, zaś od roku 1865 w
Carltheater w Wiedniu. Twórca operetek –
skomponował ich 31, napisał także wiele innych
utworów scenicznych (ponad 200).
Menu
C.d.

47. • Orkiestra OSP Wilamowice - Uwertura "Lekka
Kawaleria" (Light Cavalry Overture) - Franz Von
Suppe
https://www.youtube.com/watch?v=cHvMxhUznEc
• Lekka Kawaleria (Light Cavalry Overture)-Franz von
Suppe
https://www.youtube.com/watch?v=WYrHNCC-sY0
Menu
C.d.

48. Menu

49. Formy muzyczne:
• Aria – wokalno-instrumentalna forma
muzyczna z kantylenowo rozwiniętym głosem solowym,
zwykle część większej formy muzycznej,
jak kantata, oratorium lub opera, występująca w punkcie
kulminacyjnym akcji dramatycznej.
• Samba- to taniec brazylijski. Prawdopodobnie wywodzi
się z tańca „w kółko” afrykańskich ludów Bantu,
bowiem samba turniejowa tańczona jest „po kole”.
Obecnie także jeden z tańców towarzyskich, wchodzący
w zestaw pięciu tańców latynoamerykańskich obok
rumby, cza-czy, paso doble i jive'a.
Menu
C.d.

50. • Czardasz – taniec pochodzenia węgierskiego, przejęty
i spopularyzowany przez Cyganów.
• Tango – forma muzyczna na której opiera
się taniec tango. Zwykle w formie pieśni lub piosenki.
W latach dwudziestych XX wieku podniesione z pieśni
popularnej do rangi sztuki
muzycznej. Metrum parzyste 2/4. Tempo powolne,
grane z gracją.
.
Menu
C.d.

51. • Tarantela – włoski taniec ludowy, z Neapolu.
Charakteryzuje się ściśle ustaloną rytmiką, opartą na
jednostajnym pochodzie drobnych wartości rytmicznych;
tempo szybkie, w metrum 6/8 lub 3/8.
• Marsz – forma muzyczna o dominującym
znaczeniu rytmu, znajdująca się na pograniczu muzyki
tanecznej. Marsz występuje jako samodzielny utwór
muzyczny lub jako część utworu
cyklicznego np. symfonii, sonaty lub serenady, a także
jako fragment oratorium, opery, baletu lub muzyki do
sztuki teatralnej, filmu itp
Menu
C.d.

52. • Serenada- Od XVI wieku pieśń miłosna
śpiewana przy akompaniamencie gitary o zmroku
pod oknem ukochanej kobiety. Od XVIII wieku
utwór o treści romantycznej, zwykle na niewielki
zespół instrumentalny, wykonywany w dni
świąteczne w czasie parkowych koncertów.
Menu

53. Źródła
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Georges_Bizet
• https://www.google.pl
/search?q=bizet&client=opera&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwi
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Vittorio_Monti
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Isaac_Alb%C3%A9niz
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Johann_Strauss_(ojciec)
• http://www.obliczakultury.pl
/publicystyka/biografie/2039-johann-strauss-ojciec-biografia
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Jen%C5%91_Hubay
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Franz_Schubert
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Franz_von_Supp%C3%A9
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Marsz_(muzyka)
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Samba_(taniec_towarzyski)
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Gioacchino_Rossini#Edukacja
Menu

54. Autorzy:
Aleksandra Świątek
Dominika Kapusta
Menu