Praca jest analizą, filozoficzną i metodologiczną, dwóch nurtów
współczesnego językoznawstwa ogólnego: generatywizmu i kognitywizmu. Jest
ona prowadzona w aparacie Idealizacyjnej Teorii Nauki (Nowak, 1974, 1976, 1977,
2004). Przedmiotem analizy są wybrane założenia filozoficzne obu omawianych
nurtów, ze szczególnym uwzględnieniem prac Noama Chomsky’ego i George’a
Lakoffa. Omawia się również badania empiryczne prowadzone w ramach obydwu
omawianych nurtów. Celem pracy jest wykazanie podobieństw i różnic między
generatywizmem i kognitywizmem językoznawczym oraz wskazanie w jakim stopniu
założenia filozoficzne determinują metody i zakres badań prowadzonych przez
językoznawców.
Idealizacyjna Teoria Nauki Leszka Nowaka na tle Poznańskiej Szkoły Metodologi...Barbara Konat
Cel wystąpienia to Przybliżenie Idealizacyjnej Teorii Nauki oraz sylwetki Leszka Nowaka na tle Poznańskiej Szkoły Metodologicznej oraz pokazanie współczesnych zastosowań ITN w naukach przyrodniczych i społecznych.
Językoznawstwo kognitywne i generatywne w kontekście idealizacyjnej teorii naukiBarbara Konat
Prezentacja jest wstępem do dyskusji, która odbyła się 17.03.2011 w Instytucie Językoznawstwa UAM w Poznaniu. W dyskusji uczestniczyli pracownicy i doktoranci Instytutu Językoznawstwa oraz Instytutu Filozofii UAM. Celem dyskusji było ustalenie metodologicznych różnic między językoznawstwem kognitywnym a generatywnym, ze szczególnym uwzględnieniem różnic w perspektywie ontologicznej.
- cechy kognitywnych ujęć języka
- wybrane zagadnienia ujęć kognitywnych– kategoryzacje i rozwój mowy u dzieci
- próba syntezy ujęć społecznych i kognitywnych
- koncepcja Michaela Tomasello
Metodologia ogólna nauk i poznańska szkoła metodologicznaBarbara Konat
Celem prezentacji jest przybliżenie Idealizacyjnej Teorii Nauki Leszka Nowaka, jako koncepcji metodologii ogólnej nauk wywodzącej się z Poznańskiej Szkoły Metodologicznej. Przygotowano dla Sekcji Epistemologii Studenckiego Koła Filozoficznego Uniwersytetu im. Adama
Prezentacja z seminarium Zakładu Logiki i Metodologii Nauk. Przedstawia analizę nurtów językoznawczych ze szczególnym uwzględnieniem generatywizmu i kognitywizmu.
Instytut Filozofii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Sientific Method 5&6 The steps of the scientific conductBarbara Konat
1. Narrowing down the topic of interest.
2. Conducting an exhaustive literature review.
3. Deciding on a question.
4. Formulating a hypothesis.
5. Developing an experiment.
6. Analyzing data.
7. Interpreting results.
Idealizacyjna Teoria Nauki Leszka Nowaka na tle Poznańskiej Szkoły Metodologi...Barbara Konat
Cel wystąpienia to Przybliżenie Idealizacyjnej Teorii Nauki oraz sylwetki Leszka Nowaka na tle Poznańskiej Szkoły Metodologicznej oraz pokazanie współczesnych zastosowań ITN w naukach przyrodniczych i społecznych.
Językoznawstwo kognitywne i generatywne w kontekście idealizacyjnej teorii naukiBarbara Konat
Prezentacja jest wstępem do dyskusji, która odbyła się 17.03.2011 w Instytucie Językoznawstwa UAM w Poznaniu. W dyskusji uczestniczyli pracownicy i doktoranci Instytutu Językoznawstwa oraz Instytutu Filozofii UAM. Celem dyskusji było ustalenie metodologicznych różnic między językoznawstwem kognitywnym a generatywnym, ze szczególnym uwzględnieniem różnic w perspektywie ontologicznej.
- cechy kognitywnych ujęć języka
- wybrane zagadnienia ujęć kognitywnych– kategoryzacje i rozwój mowy u dzieci
- próba syntezy ujęć społecznych i kognitywnych
- koncepcja Michaela Tomasello
Metodologia ogólna nauk i poznańska szkoła metodologicznaBarbara Konat
Celem prezentacji jest przybliżenie Idealizacyjnej Teorii Nauki Leszka Nowaka, jako koncepcji metodologii ogólnej nauk wywodzącej się z Poznańskiej Szkoły Metodologicznej. Przygotowano dla Sekcji Epistemologii Studenckiego Koła Filozoficznego Uniwersytetu im. Adama
Prezentacja z seminarium Zakładu Logiki i Metodologii Nauk. Przedstawia analizę nurtów językoznawczych ze szczególnym uwzględnieniem generatywizmu i kognitywizmu.
Instytut Filozofii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Sientific Method 5&6 The steps of the scientific conductBarbara Konat
1. Narrowing down the topic of interest.
2. Conducting an exhaustive literature review.
3. Deciding on a question.
4. Formulating a hypothesis.
5. Developing an experiment.
6. Analyzing data.
7. Interpreting results.
Co łączy Newtona z Chomskym a Darwina z Lakoffem?O metodzie idealizacji i pse...Barbara Konat
Rekonstrukcja założeń filozoficznych językoznawstwa kognitywnego i generatywnego w aparacie Idealizacyjnej Teorii Nauki.
Wystąpienie na kole naukowym doktorantów IJ UAM "REMAT +".
Philosophical assumptions in cognitive and generative linguisticsBarbara Konat
The subject of the presentation is a methodological comparative analysis of philosophical assumptions in two linguistic approaches, i.e. in cognitive and generative linguistics. Presentation will focus on ontological assumptions. The method used in the presentation is idealization theory.
Idealization in cognitive and generative linguisticsBarbara Konat
The aim of this presentation is to compare processes of idealization and concretization in cognitive and generative linguistics.
According to idealization theory developed by Leszek Nowak (1977) each science uses methods of idealization in order to construct scientific models. The application of idealization theory presented here reveals steps of idealization (and respectively – concretization) in two linguistic approaches.
Zwrot społeczny w językoznawstwie kognitywnymBarbara Konat
1) Część pierwsza: Przypomnienie poprzednich ustaleń:- tło filozoficzne – Frege- dlaczego językoznawstwo kognitywne domaga się uzupełnienia?- schemat znaczenia (z pracy magisterskiej)- propozycja modelu języka (z pracy doktorskiej)
2) Część druga: Tezy E. Bernardeza jako uzupełnienie zaprezentowanych propozycji
Tradycja retoryczna w komunikacji. Za :Em GriffinBarbara Konat
Prezentacja jest streszczeniem opisu"tradycji retorycznej w komunikacji" z podręcznika: Em Griffin "Podstawy komunikacji społecznej". Przygotowano na zajęcia "Komunikologia", prowadzący: dr Konrad Juszczyk 2011 IJ UAM Poznań
Co łączy Newtona z Chomskym a Darwina z Lakoffem?O metodzie idealizacji i pse...Barbara Konat
Rekonstrukcja założeń filozoficznych językoznawstwa kognitywnego i generatywnego w aparacie Idealizacyjnej Teorii Nauki.
Wystąpienie na kole naukowym doktorantów IJ UAM "REMAT +".
Philosophical assumptions in cognitive and generative linguisticsBarbara Konat
The subject of the presentation is a methodological comparative analysis of philosophical assumptions in two linguistic approaches, i.e. in cognitive and generative linguistics. Presentation will focus on ontological assumptions. The method used in the presentation is idealization theory.
Idealization in cognitive and generative linguisticsBarbara Konat
The aim of this presentation is to compare processes of idealization and concretization in cognitive and generative linguistics.
According to idealization theory developed by Leszek Nowak (1977) each science uses methods of idealization in order to construct scientific models. The application of idealization theory presented here reveals steps of idealization (and respectively – concretization) in two linguistic approaches.
Zwrot społeczny w językoznawstwie kognitywnymBarbara Konat
1) Część pierwsza: Przypomnienie poprzednich ustaleń:- tło filozoficzne – Frege- dlaczego językoznawstwo kognitywne domaga się uzupełnienia?- schemat znaczenia (z pracy magisterskiej)- propozycja modelu języka (z pracy doktorskiej)
2) Część druga: Tezy E. Bernardeza jako uzupełnienie zaprezentowanych propozycji
Tradycja retoryczna w komunikacji. Za :Em GriffinBarbara Konat
Prezentacja jest streszczeniem opisu"tradycji retorycznej w komunikacji" z podręcznika: Em Griffin "Podstawy komunikacji społecznej". Przygotowano na zajęcia "Komunikologia", prowadzący: dr Konrad Juszczyk 2011 IJ UAM Poznań
Procedury badawcze i założenia filozoficzne generatywizmu i kognitywizmu - streszczenie pracy doktorskiej
1. Wybrane założenia filozoficzne
oraz procedury badawcze w językoznawstwie
kognitywnym i generatywnym
Analiza porównawcza z perspektywy
Idealizacyjnej Teorii Nauki
mgr Barbara Konat
Praca doktorska napisana pod kierunkiem
prof. dr. hab. Krzysztofa Łastowskiego
1
2. Prezentacja na podstawie pracy doktorskiej
Konat, B. 2012. Wybrane założenia filozoficzne oraz procedury
badawcze w językoznawstwie kognitywnym i generatywnym.
Analiza porównawcza z perspektywy Idealizacyjnej Teorii Nauki.
Niepublikowana praca doktorska. Uniwersytet im. Adama
Mickiewicza w Poznaniu.
dostępnej on-line w repozytorium UAM:
https://repozytorium.amu.edu.pl/jspui/bitstream/10593/61
23/1/Barbara_Konat_Praca_Doktorska_2013.pdf
2
3. Dziedzina: ogólna metodologia nauk.
Zakres badań: założenia filozoficzne i procedury
badawcze językoznawstwa
generatywnego i kognitywnego.
Metoda badań: Idealizacyjna Teoria Nauki.
3
4. 1. Jaka jest struktura metodologiczna
językoznawstwa generatywnego?
2. Jaka jest struktura metodologiczna
językoznawstwa kognitywnego?
3. Czy struktury te są podobne
czy odmienne?
4
Pytania stawiane
w pracy doktorskiej
7. Leszek Nowak
Tadeusz Zgółka
Władysław Zabrocki
Jerzy Pogonowski
Jerzy Bańczerowski
Tadeusz Grucza
Henryk Kardela
Roman Kalisz
Randy Allen Harris
John Lyons
Frederick Newmeyer
Gilles Fauconnier
Vyvyan Evans
Laura Janda
Jordan Zlatev
7
8. Praca jest pierwszą próbą podania
systematycznego opisu porównawczego
generatywizmu i kognitywizmu w ramach jednej
koncepcji metodologicznej.
8
9. Pytania szczegółowe
1. Jakie obszary badane są rozpoznawane w ramach
generatywizmu, a jakie w ramach kognitywizmu?
2. Jakie obiekty i jakie zmienne bada generatywizm,
a jakie kognitywizm?
3. Który z badanych czynników jest najistotniejszy
według generatywizmu, a który według
kognitywizmu?
4. Czy treść założeń filozoficznych w generatywizmie
jest odmienna od tej przyjmowanej w kognitywizmie?
5. W jaki sposób założenia filozoficzne determinują
sposób prowadzenia badań empirycznych oraz
zakres formułowanych wyjaśnień, w ramach obydwu
omawianych nurtów?
9
11. Rozdział 1.
Zarys Idealizacyjnej Teorii Nauki
Rozdział 2.
Podstawowe pojęcia Idealizacyjnej Teorii Nauki
Rozdział 3.
Procedury badawcze według Idealizacyjnej
Teorii Nauki
11
12. „Zadanie nauki polega na tym, aby
dotrzeć do owej wewnętrznej natury
rzeczywistości pomijając w «pierwszym
przybliżeniu» to, co jest w niej
przypadkowe. Tak postępując, nauka
sprzeciwia się zdrowemu rozsądkowi,
według którego wszystko co widać, jest
ważne po trochu”
(Nowak, 1977, s. 12).
12
15. Rozdział 4.
Założenia filozoficzne językoznawstwa
generatywnego
Rozdział 5.
Założenia filozoficzne językoznawstwa
kognitywnego
Podsumowanie Części Drugiej
Założenia filozoficzne językoznawstwa
generatywnego i kognitywnego
15
20. Rozdział 6.
Procedury badawcze językoznawstwa
generatywnego
Rozdział 7.
Procedury badawcze językoznawstwa
kognitywnego
Podsumowanie Części Trzeciej
Wybrane procedury badawcze językoznawstwa
generatywnego i kognitywnego
20
21. Generatywizm
(Miechowicz-Mathiasen
i Witkoś, 2008;
Pesetsky i Torrego, 2011).
Kognitywizm
(Rudzka-Ostyn, 2000).
Przedmiot Analiza przypadka Analiza przypadka
Metoda Wybrane przykłady
i introspekcja
Wybrane przykłady
i introspekcja
Sposób budowania
wyjaśnień
Opis derywacji w
komponencie
syntaktycznym
Opis kognitywnych
podstaw semantycznej
struktury kategorii
przypadka
Kontrola empiryczna prawa idealizacyjnego
21
22. Generatywizm
(Sprouse, 2007).
Kognitywizm
(Fabiszak et al., 2012).
Przedmiot Badanie ocen
akceptowalności zdań
niegramatycznych
Badanie korpusowe
dopełnień czasownika
‘wierzyć’
Metoda Kwestionariusz, badanie
eksperymentalne; zmienna
manipulowana:
gramatyczność.
Obserwacja korpusowa;
zmienne gramatyczne i
kognitywne.
Sposób budowania
wyjaśnień
Współzależności
komponentów
gramatycznych
i kognitywnych.
Współzależności
komponentów
kognitywnych
i gramatycznych .
Kontrola empiryczna
konkretyzacji prawa idealizacyjnego
22
24. 1. Językoznawstwo kognitywne rozpoznaje takie samo uniwersum badane
jak językoznawstwo generatywne.
2. Uniwersum to składa się ze zbioru wypowiedzi, na którym opisane są
zmienne: akceptowalność (zmienna badana), gramatyczność
i kognitywność.
3. Omawiane nurty odmiennie rozpoznają czynnik główny (posiadają zatem
odmienne struktury esencjalne).
4. Dla generatywizmu głównym czynnikiem, wpływającym na
akceptowalność, jest gramatyczność.
5. Dla kognitywizmu głównym czynnikiem, wpływającym na akceptowalność,
jest kognitywność.
6. Struktury te są zatem – w ujęciu ITN – zasadniczo odmienne, wykazują
jednak liczne podobieństwa.
7. Uczeni z obydwu nurtów respektują te struktury esencjalne w praktyce
badawczej. Stwierdzaną empirycznie wartość akceptowalności wyjaśniają
odwołując się przede wszystkim do gramatyczności lub kognitywności.
8. Badacze podejmują próby sprawdzania konkretyzacji prawa
idealizacyjnego, to znaczy uwzględniania także wpływu czynników
ubocznych na czynnik badany. 24
26. Wykorzystane zdjęcia:
Autor: Duncan Rawlinson [CC-BY-2.0
(http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)], via Wikimedia
Commons
Autor: Jere Keys from San Francisco, USA (George Lakoff) [CC-BY-2.0
(http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)], undefined
Konat, B. 2012. Wybrane założenia filozoficzne oraz procedury
badawcze w językoznawstwie kognitywnym i generatywnym.
Analiza porównawcza z perspektywy Idealizacyjnej Teorii Nauki.
Niepublikowana praca doktorska. Uniwersytet im. Adama
Mickiewicza w Poznaniu.
26