Presenatie over de ontwikkeling van de SAA Beeldbank, tweede versie. Plus toevoeging met missie en beleid onstluiting SAA.

1. A. Eenvoudig geavanceerd zoeken B. Minotaurus, een rode draad in het labyrint C. Volgende stappen Beeldbank SAA Presentatie vanochtend

2. Eenvoudig geavanceerd zoeken Integratie van zoeken, bekijken en filteren in een enkel scherm

3. Artikel uit 1989 van Marcia Bates (University of California): Bates stelt in dit artikel dat het klassieke model waarop zoekinterfaces van databases zijn gebaseerd onvoldoende aansluit op het werkelijke zoekgedrag van de mens Berrypicking “ The design of of browsing and berrypicking techniques for the online search interface”

4. Berrypicking Het klassieke “information retrieval”model Document Document representatie Zoekopdracht (query) Informatie- behoefte Match De informatiebehoefte blijft gelijk tijdens het zoekproces Het doel is een perfecte set documenten

5. Berrypicking Het klassieke “information retrieval”model Document Document representatie Zoekopdracht (query) Informatie- behoefte Match In werkelijkheid is een zoekproces veel dynamischer De zoekvraag en informatiebehoefte evolueert tijdens het zoekproces Nieuwe informatie levert input voor nieuwe ideeën en zoekrichting “ A bit-a-time-retrieval ” Net als bij “ berrypicking ”, oftewel bessen plukken Bessen hangen verspreid over takken, niet aan trossen

6. Berrypicking The berrypicking principle

7. Berrypicking Artikel is van grote invoel geweest op de ontwikkeling van zoeksystemen op het web En nog steeds relevant Meest bekende toepassing: hyperlinks

8. Berrypicking en beeldbanken Het berrypicking principe kan zondermeer van toepassing zijn op beeldbankem Een voorbeeld van een concrete toepassing: opslag van eigen selecties In deze presentatie een ander aspect: Integreren van zoeken, bekijken en filteren in een enkel scherm Belangrijk voordeel: de gebruiker hoeft niet “heen en weer” te switchen tussen verschillende pagina’s

9. Berrypicking in de Beeldbank van het SAA De zoekinterface van de eerste SAA Beeldbank ging nog sterk uit van het klassieke model Zoek- en resultaatpagina’s waren gescheiden En de resultaatpagina was een eindstation van waaruit niet meer verder kon worden gezocht Wel werden al suggesties voor verfijnen / filteren aangeboden Maar, alleen in een apart tussenscherm De eerste versie van de Beeldbank (2002)

10. Berrypicking in de Beeldbank van het SAA Uitgangspunt: de beelden staan centraal Zoeken, bekijken en filteren wordt geïntegreerd in één scherm: de afbeeldingen zijn altijd zichtbaar Het zoekvenster wordt gereduceerd tot één zoekveld Geen aparte pagina voor uitgebreid / geavanceerd zoeken Herontwerp Beeldbank (2007) Ervaring leert dat maar weinig gebruik wordt gemaakt van geavanceerde zoekopties Zoeken hoort bij definitie zo eenvoudig als mogelijk te zijn Hoe meer het lijkt op Google, hoe beter Interface geïnspireerd door het artikel van Bates en websites waarin het berry-picking principe in optima forma wordt toegepast (zoals Amazon en Getty Images)

11. Berrypicking in de Beeldbank van het SAA Voordelen van apart zoekvenster voor uitgebreid zoeken – gericht zoeken op afzonderlijke kenmerken – kan ook op andere wijze worden gerealiseerd Wel oplossing vinden voor zoeken op datering: kan niet in “Google-veld” Aanbieden van filterlijsten die op basis van de zoekvraag uit de database worden gegenereerd Herontwerp Beeldbank

13. Ga uit van wensen, verwachtingen en ervaringen van de gebruiker Lees beschikbare literatuur over de ontwikkeling van websites en zoeksystemen Het ontwikkelen van een interface Ga voor intensieve samenwerking met de bouwer Neem de tijd en laat de interface niet het sluitstuk zijn van de ontwikkeling van de Beeldbank Bekijk veel andere Beeldbanken, hoe diverser hoe beter (Flickr is ook een Beeldbank)

14. Ga uit van wensen, verwachtingen en ervaringen van de gebruiker Lees beschikbare literatuur over de ontwikkeling van websites en zoeksystemen Het ontwikkelen van een interface Ga voor intensieve samenwerking met de bouwer Neem de tijd en laat de interface niet het sluitstuk zijn van de ontwikkeling van de Beeldbank Bekijk veel andere Beeldbanken, hoe diverser hoe beter (Flickr is ook een Beeldbank) Abient Findability Peter Morville Prioritizing Web Usability Jacob Nielsen / Hoa Loranger Communicating Design Dan Brown

15. B. Minotaurus: een rode draad door het labyrint SAA missie en standaarden voor ontsluiting

16. Tot 2000: platte organisatie, ingericht naar objectsoort (Archieven, Atlas, Bibliotheek, B&G) Na 2000: procesgerichte organisatie (Verwerving en concerndiensten, Archief- en collectiebeheer, Publieksdiensten) Voorgeschiedenis Voor 2004: verschillende applicaties, tientallen databases Vanaf 2004: Scope Archive en ABS Archeion

17. Ontbreken van een doelstelling Inconsistentie Onvolledigheid Onvoldoende naleving Onvoldoende standaardisatie Ontwikkeling nieuwe standaarden voor ontsluiting De Minotaurus: een rode draad door het labyrint

19. Het Stadsarchief Amsterdam ontsluit zijn archieven uitsluitend , maar dan wel volledig en uniform , op vijf hoofdkenmerken en twee contextgegevens, zodat zijn archieven en collecties op deze vijf kenmerken en twee contextgegevens volledig toegankelijk zijn voor gebruikers Doelstelling basisregistratie

20. De vijf hoofdkenmerken waarop het Stadsarchief zijn archieven en collecties ontsluit, zijn: personen organisaties geografie objecttype datering De twee contextgegevens waarop het Stadsarchief zijn archieven en collecties ontsluit, zijn: ordening (hiërarchische context): de positie ten opzichte van andere objecten beschrijving (inhoudelijke context): de beschrijving van de WIE-, WAT-, WAAR- en WANNEER-kenmerken van het ontsloten object in hun samenhang Hoofdkenmerken en contextgegevens

21. Specifiek: beschrijven beeldmateriaal Uitgangspunt SAA: rijk gevulde Beeldbank met brede topografische én historische dekking Beschrijvingen conform nieuwe standaarden ontsluiting Diepgang ontsluiting bulk: De beschrijving beperkt zich uitdrukkelijk tot datgene wat nodig is om de afzonderlijke, essentieel geachte kenmerken te begrijpen. Begrijpelijk taalgebruik en afgestemd op web Beschrijven wat je ziet, géén kennisinformatie toevoegen Ordering in ontsluitingssysteem binnen hiërarchische structuur

22. object Beschrijving Datering (vastlegging informatie) Personen Vervaardigers Topografie Adressen Objecten Objecttypen Geportretteerden Thesaurie Context (plaats in hiërarchie) Gebouwnamen

23. Data / objecten Metadata archief inventarissen Metadata Indexen Metadata beeldmateriaal K e n n i s s y s t e e m P u b l i c a t i e s y s t e e m

24. C. Volgende stappen Beeldbank SAA

25. Kleine functionele aanpassingen in huidige Beeldbank Opname kaartmateriaal in Beeldbank Integratie digitalisering beeldmateriaal in standaard werkproces voor digitalisering Langere termijn: integratie Beeldbank en Archiefbank Korte termijn: koppelingen aanbrengen voorbeeld