ιστορία β λυκειίου

1. Πανώλη

2. • Η πανώλη (πανούκλα) είναι μια λοιμώδης ασθένεια, 4η στις 5
σοβαρότερες στον κόσμο, εξαιρετικά μεταδοτική στα ζώα, κυρίως
μέσω των ψύλλων που παρασιτούν στα τρωκτικά. Εμφανίζεται σε 3
μορφές:
• Βουβωνική
• Πνευμονική
• Σηψαιμική
Το βακτήριο Yersinia pestis

3. Ιστορία
• Γνωστή από την αρχαιότητα, μικρές και μεγάλες επιδημίες της έχουν
εμφανισθεί πολλές φορές τα τελευταία 2000 χρόνια:
• 430 π.Χ. - Λοιμός των Αθηνών (~100.000 θύματα)
• 542 μ.Χ. - Πανώλη του Ιουστινιανού -Αίγυπτος. (~25.000.000)
• 610 μ.Χ. - Κίνα, Μέση Ανατολή Περσία Ινδία. (?)
• 1.347 - Μαύρος Θάνατος -Μέση Ανατολή, Ευρώπη. (~200.000.000)
• 1.665 - Μεγάλη Πανώλη -Λονδίνο. (~100.000)
• 1.721 - Γαλλία και Μέση Ανατολή. (~100.000)
• 1.855 - Τρίτη πανδημία –Κίνα, Ινδία. (~12.000.000)
• 1.900 - Σίδνεϋ και Σαν Φρανσίσκο. (1.490)
• 1.960 - Βιετνάμ. (?)

4. Μετάδοση του θανατικού
• επαφή σταγονιδίων - βήχας ή φτάρνισμα σε άλλο άτομο.
• άμεση φυσική επαφή - αγγίζοντας ένα μολυσμένο άτομο, όπως με σεξουαλική επαφή.
• έμμεση επαφή - αγγίζοντας μολυσμένη επιφάνεια (έδαφος).
• αερόφερτη μετάδοση – το βακτήριο παραμένει στον αέρα για μεγάλες περιόδους.
• μετάδοση μέσω κοπράνων - συνήθως από μολυσμένα τρόφιμα ή πηγές νερού.
• μεταφορά φορέα - από έντομα ή άλλα ζώα.

5. Πώς σκοτώνει
• Μετά από δάγκωμα ψύλλου το βακτήριο περνάει στον ιστό όπου και αναπαράγεται εντός
των κυττάρων. Περνάει στην συνέχεια στους λεμφαδένες.
• Από εκεί μπαίνει στο αίμα όπου δημιουργεί μάζες σαν σπυριά παντού στο σώμα,
οδηγώντας συχνά σε νέκρωση των μελών.
• Εσωτερικές αιμορραγίες ακολουθούν και συχνά ο ασθενής ξερνά/βήχει αίμα.
• Άλλα συμπτώματα όπως φτάρνισμα, βήχας πονοκέφαλος, αδυναμία, διάρροια.
• Ο θάνατος έρχεται μέσα σε λίγες ώρες ή 2-4 μέρες.

6. Μαύρος Θάνατος

8. Η προέλαση
• 1346: Η Πανώλη φτάνει στην Κωσταντινούπολη.
• Οκτώβριος 1347: Η πανώλη φτάνει στην Σικελία μέσω εμπορικών πλοίων.
• Ιανουάριος 1348: Άφιξη στην Γένοβα, την Βενετία, την Πίζα και τη Μασσαλία.
• Μάρτιος: Άφιξη στην Ισπανία.
• Ιούνιος: Άφιξη στην Πορτογαλία και τις Βρετανικές νήσους.
• 1349: Εξάπλωση σε Σκωτία, Γερμανία και Σκανδιναβία.

9. Αντίδραση του πληθυσμού
• Πολλοί πίστευαν ότι η Πανούκλα ήταν Θεία τιμωρία για τις αμαρτίες τους και πως θα
γλύτωναν αν είχαν τη συγχώρεση του Θεού.
• Συχνά άδειαζαν ολόκληρα χωριά, ενώ σε άλλα οι νεκροί κείτονταν στους δρόμους γιατί δεν
υπήρχαν αρκετοί ζωντανοί για να τους θάψουν.
• Για άλλους είχε έρθει η Αποκάλυψη και ετοιμαζόντουσαν για τα χειρότερα.
• Γινόταν συχνά απομόνωση ολόκληρων κοινοτήτων, ενώ πολλά χωριά κάηκαν σε προσπάθεια
περιορισμού της κρίσης.

10. Ιατροσόφια
• Εκείνη την εποχή η κατανόηση της ιατρικής και των ασθενειών ήταν
μηδαμινή, οπότε οι ιατροί εφάρμοζαν διάφορες θεραπείες:
• Αφαίμαξη
• Μπάνιο σε ξύδι ή ροδόνερο
• Λογχισμός εξογκωμάτων
• Κάψιμο συγκεκριμένων μπαχαρικών ή βοτάνων.
• Τακτικές επισκέψεις σε ιερείς.
• Βδέλλες

12. Αποτελέσματα
• 20-40 εκατομμύρια νεκροί στην Ευρώπη, δηλαδή το 30%-60% του πληθυσμού.
• 200 εκατομμύρια νεκροί παγκοσμίως.
• Λόγω τεράστιας έλλειψης εργατικών χεριών οι μισθοί αυξήθηκαν για όσους επέζησαν.
• Ορισμένοι Ευρωπαίοι στόχευσαν διάφορες ομάδες όπως οι Εβραίοι, οι αλλοδαποί, οι ζητιάνοι, οι λεπροί, και
οι Τσιγγάνοι, κατηγορώντας τους για την κρίση.
• Υποτίμηση της κρατικής και εκκλησιαστικής εξουσίας, λόγω της αδυναμίας της να επέμβει.
• Ερήμωση αστικών κέντρων και μετακίνηση πληθυσμών.
• Μείωση του πληθυσμού των αστικών ζώων.
• Μείωση του υπερπληθυσμού και τέλος του συστήματος της Φεουδαρχίας.

13. Kindelsen plague on
the stairs

14. kindelsen

15. Kindelsen

17. Το τέλος
• Μικρές και μεγάλες επιδημίες συνέχισαν να υπάρχουν μέχρι το 1895 όταν και
εφευρέθηκε το εμβόλιο της Πανώλης.
• Σήμερα υπάρχει στον κόσμο στην Αφρική, την Νότια Αμερική και την
Νοτιοανατολική Ασία.
• Μερικές εκατοντάδες περιπτώσεις σε διάφορα μέρη του κόσμου.
• 202 θάνατοι στην Μαδαγασκάρη το 2002
• 4 θάνατοι στις ΗΠΑ το 2017