SlideShare a Scribd company logo
‫عالی‬ ‫تحصیالت‬ ‫وزارت‬
‫کاروان‬ ‫دانشگاه‬
‫دانشکده‬
‫اقتصاد‬
‫تعلمی‬ ‫سال‬
۱۴۰۲
‫تکوین‬ ‫سیر‬
‫اندیشه‬
‫هاي‬
‫مدیریت‬
‫س‬ ‫در‬ ‫بار‬ ‫نخستین‬ ‫آکادمیک‬ ‫و‬ ‫مستقل‬ ‫رشته‬ ‫یک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫مدیریت‬ ‫رشته‬ ‫هرچند‬
‫ال‬
1881
‫م‬
.
‫در‬
‫دانشگاه‬
‫پنسیلوانیا‬
‫تأسیس‬
‫گردید‬
.
‫و‬ ‫سازمان‬ ‫هاي‬ ‫اندیشه‬ ‫تکوین‬ ‫اما‬
‫است‬ ‫پیموده‬ ‫را‬ ‫تکاملی‬ ‫فرآیندي‬ ‫مدیریت‬
.
‫آغاز‬
‫اندیشیدن‬
‫آغاز‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫را‬ ‫مقوله‬ ‫این‬ ‫در‬
‫تاریخ‬
‫زندگی‬
‫به‬ ‫انفرادي‬ ‫زندگی‬ ‫از‬ ‫بشر‬ ‫که‬ ‫زمانی‬ ‫یعنی‬ ،‫بشر‬ ‫اجتماعی‬
‫زندگی‬
‫اجتماعی‬
‫به‬ ‫و‬ ‫گذاشت‬ ‫قدم‬
‫تالش‬
‫هاي‬
‫دست‬ ‫گروهی‬ ‫اهداف‬ ‫به‬ ‫وصول‬ ‫براي‬ ‫گروهی‬
‫مربوط‬ ،‫زد‬
‫دانست‬
.
‫بررسی‬
‫انسان‬ ‫هاي‬
‫شناسان‬
‫اختیار‬ ‫مفهوم‬ ،‫ابتدایی‬ ‫جوامع‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫میدهد‬ ‫نشان‬
‫افراد‬ ‫بقاي‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫واضح‬ ‫بسیار‬
‫تاحدود‬
‫اختی‬ ‫مراتب‬ ‫سلسله‬ ‫از‬ ‫تبعیت‬ ‫به‬ ‫زیادي‬
‫ار‬
‫داشته‬ ‫بستگی‬
‫احتمال‬ ‫است‬
‫جریان‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫زیادي‬
‫مفاهیم‬
‫اداري‬
‫از‬ ‫ابتدا‬
‫راه‬ ‫نظامی‬ ‫و‬ ‫سیاسی‬ ‫واحدهاي‬ ‫به‬ ‫سرانجام‬ ‫و‬ ‫قبیله‬ ‫به‬ ‫سپس‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫شروع‬ ‫خانواده‬
‫کرده‬ ‫پیدا‬
‫است‬
‫دوران‬
‫هاي‬
‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫مختلفی‬
‫اندیشه‬
‫هاي‬
‫نما‬ ‫و‬ ‫نشو‬ ‫فرصت‬ ‫مدیریت‬
‫مورد‬ ‫میتوان‬ ‫اجمال‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫است‬ ‫یافته‬
‫بررسی‬
‫قرار‬
‫داد‬
.
‫مدیریت‬ ‫برسیرتحول‬ ‫اجمالی‬ ‫نظریه‬
.1
‫از‬ ‫پیش‬ ‫دورة‬
‫مدیریت‬
:
‫بررسی‬
‫های‬ ‫واحد‬ ‫ادارة‬ ‫چگونگی‬ ‫درمورد‬ ‫که‬ ‫میدهد‬ ‫نشان‬ ‫تاریخی‬ ‫های‬
‫پیشینان‬ ،‫اداری‬ ‫تجاری‬
‫ازجمله‬
:
،‫مصریان‬
‫چینیان‬
‫دارای‬ ،‫وسایرین‬ ‫آلمانیها‬ ،‫رومیان‬،‫ایرانیان‬ ،
‫بینش‬
‫هایی‬
‫اند‬ ‫بوده‬
‫میگردند‬ ‫استفاده‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫امور‬ ‫اجرای‬ ‫در‬ ‫که‬
.
.2
‫کالسیک‬ ‫مکتب‬ ‫های‬ ‫نظریه‬
‫ها‬
:
‫گانه‬ ‫چهار‬ ‫اصول‬
‫تیلور‬
‫آمریکایی‬
(
‫مدیریت‬
‫ب‬ ‫که‬ ‫تیلور‬ ‫علمی‬
‫اساس‬ ‫ر‬
‫کارسنجی‬
‫است‬ ‫استوار‬ ‫سنجی‬ ‫فرد‬ ،‫سنجی‬ ‫زمان‬ ،
‫تحوالت‬ ‫مقدمه‬
‫مدیری‬ ‫فنون‬ ‫افکار‬ ‫در‬ ‫بزرگی‬
‫ت‬
‫شد‬ ‫جهان‬ ‫کشورهای‬ ‫دولتی‬ ‫موسسات‬ ‫و‬ ‫صنایع‬ ‫در‬
)
‫هنری‬
‫فرانسوی‬ ‫فایول‬
(
‫پدر‬
‫نیز‬ ‫نو‬ ‫مدیریت‬
‫میشود‬ ‫خوانده‬
‫برخالف‬
‫میگوید‬ ‫فوق‬ ‫عقیده‬
‫مديران‬ ‫که‬
‫مدير‬ ‫مادرزاد‬
‫ند‬ ‫آموزش‬ ‫به‬ ‫ونیاز‬ ‫هستند‬
‫ارند‬
‫اصول‬ ،‫ها‬ ‫مهارت‬ ‫سایر‬ ‫مانند‬ ‫است‬ ‫مهارت‬ ‫مدیریت‬
۱۴
‫میکند‬ ‫مطرح‬ ‫را‬ ‫فایول‬ ‫گانه‬
. )
‫وبر‬ ‫ماکس‬
‫آلمانی‬
‫سي‬ ‫بوروكرا‬ ‫نظریه‬
‫نظر‬ ‫از‬
‫اصطالحي‬
‫اداره‬ ‫معناي‬ ‫به‬
‫نمودن‬
‫از‬
‫طريق‬
‫و‬ ‫قوانین‬ ‫و‬ ‫دفاتر‬
‫مقر‬
‫رات‬
‫ا‬
‫سي‬ ‫بوروكرا‬ ‫ست‬
‫نظر‬ ‫از‬
‫عموم‬
،
‫مفهومي‬
‫و‬ ‫منفي‬
‫داشته‬ ‫انتقادپذیر‬
‫آن‬ ‫منفي‬ ‫آثار‬ ‫اغلب‬ ‫و‬
‫مانند‬
‫كاغذبازي‬
‫تداعي‬ ‫مردم‬ ‫توده‬ ‫ذهن‬ ‫در‬ ،‫اداري‬ ‫امور‬ ‫جريان‬ ‫كندي‬ ‫و‬
‫میشود‬
.
‫برای‬ ‫را‬ ‫مشخصه‬ ‫شش‬ ‫وی‬
‫کند‬ ‫می‬ ‫مطرح‬ ‫جدید‬ ‫مدیریت‬ ‫کارهای‬ ‫انجام‬
.3
‫نظریه‬
‫های‬
‫نئوکالسیك‬
:
‫مديريتي‬ ‫تفكر‬ ‫در‬
‫دوره‬ ‫اين‬
‫بر‬
‫انسانها‬
‫تك‬ ‫بیشتر‬ ‫ماشین‬ ‫عوض‬ ‫در‬
‫شد‬ ‫مي‬ ‫یه‬
،‫گروهي‬ ‫پويايي‬ ‫مانند‬ ‫عواملي‬ ‫بر‬ ‫و‬
‫انگیزش‬،‫ارتباطاب‬
‫معطوف‬ ‫بیشتري‬ ‫توجه‬ ‫مشاركت‬ ‫و‬ ‫رهبري‬ ،
‫گشت‬ ‫مي‬
‫تیشترت‬ ‫کارکارکنان‬ ‫محیط‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫عمل‬ ‫آزادی‬ ،‫گیری‬ ‫تصمیم‬،‫رفاه‬ ، ‫حرمت‬ ‫یعین‬
‫وجه‬
‫میگردید‬
.
.4
‫مکتب‬
‫سیستمی‬ ‫نظریه‬
(
‫اقتصایی‬
:)
‫تو‬ ‫نظريه‬ ‫اين‬
‫سط‬
‫آقاي‬
‫سال‬ ‫استونردر‬
۱۹۹۵
‫مطرح‬
،‫شد‬
‫مستلزم‬ ‫اقتضايي‬ ‫مديريت‬
‫توانايي‬
‫درتشخیص‬ ‫مدير‬
‫موقعیت‬
‫هاوشرايط‬
‫س‬ ‫و‬
‫ازگاركردن‬
‫رفتارهاواقدامات‬
‫ا‬ ‫آن‬ ‫بانیازهاي‬
‫بنابراين‬ ‫ست‬
‫مديريت‬ ‫مديردر‬ ‫وظیفه‬
‫ازت‬ ‫عبارتست‬ ‫اقتضايي‬
‫شخیص‬
‫نوع‬ ‫چه‬ ‫اينكه‬
‫تصمیم‬
‫ودرزمان‬ ‫خاص‬ ‫شرايط‬ ‫ودر‬ ‫خاص‬ ‫موقعیت‬ ‫در‬ ‫ويااقدامي‬
‫هدف‬ ‫تحقق‬ ‫به‬ ‫خاص‬
‫مديريت‬ ‫هاي‬
‫كمك‬
‫موثرمي‬
‫اقتضايي‬ ‫نمايدمديريت‬
‫عطف‬ ‫نقطه‬
‫مهم‬
‫س‬ ‫در‬
‫یرتفكرمديريت‬
‫محس‬
‫وب‬
‫مي‬
‫شود‬
‫در‬ ‫مدیریت‬
‫تمدن‬
‫هاي‬
‫باستانی‬
‫سنگ‬ ،‫بناها‬
‫نوشته‬
‫ها‬
‫از‬ ‫باقیمانده‬ ‫آثار‬ ‫سایر‬ ‫و‬
‫تمدنه‬
‫اي‬
،‫باستانی‬
‫نشان‬
‫دهنده‬
‫این‬ ‫توجه‬
‫تمدن‬
‫ها‬
‫به‬
‫ا‬
‫نوعی‬ ‫عمال‬
‫مدیریت‬
‫است‬ ‫بوده‬
.
‫و‬ ‫عظیم‬ ‫بناهاي‬ ‫ساخت‬ ،‫لشکري‬ ‫و‬ ‫کشوري‬ ‫امور‬ ‫اداره‬
....
‫بدون‬
‫بهره‬
‫گیري‬
‫خالق‬ ‫مدیرانی‬ ‫از‬
‫و‬
‫اندیشمند‬
‫بود‬ ‫نخواهد‬ ‫تصور‬ ‫قابل‬
.
‫این‬ ‫از‬ ‫پارهاي‬ ،‫زمانی‬ ‫سیر‬ ‫یک‬ ‫اساس‬ ‫بر‬
‫اندیشه‬
‫ها‬
‫است‬ ‫ارائه‬ ‫قابل‬ ‫زیر‬ ‫شرح‬ ‫به‬
:
.1
‫سومریها‬
:
5000
‫من‬ ‫به‬ ‫سوابق‬ ‫نگهداري‬ ‫براي‬ ‫ضوابطی‬ ‫توانستند‬ ‫خط‬ ‫اختراع‬ ‫با‬ ‫میالد‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫سال‬
‫ظور‬
‫اعمال‬
‫کنترل‬
‫در‬
‫پدید‬ ‫مدیریت‬
‫آورند‬
.
‫ر‬ِ‫م‬‫سو‬
‫تر‬‫دقیق‬ ‫طور‬‫به‬ ‫یا‬
‫ر‬ِ‫م‬‫شو‬
‫د‬ ‫شهری‬ ‫ن‬ّ‫د‬‫تم‬ ‫نخستین‬ ،
‫ر‬
‫مصر‬ ‫با‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫تمدن‬ ‫اولین‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫که‬ ‫بود‬ ،‫امروزی‬ ‫عراق‬ ‫جنوب‬ ،‫میانرودان‬ ‫جنوب‬ ‫تاریخی‬ ٔ
‫ه‬‫منطق‬
‫نامند‬‫می‬ ‫باستان‬
.
‫جنوب‬ ‫در‬ ‫ساکن‬ ‫باستانی‬ ‫اقوام‬ ‫از‬
‫کنونی‬ ‫سرزمین‬
‫عراق‬
‫یعنی‬
‫میانرودان‬
(
‫س‬
‫رزمین‬
‫رود‬ ‫دو‬ ِ‫ن‬‫میا‬
‫دجله‬
‫و‬
‫فرات‬
)
‫شمال‬ ‫و‬
‫فارس‬ ‫خلیج‬
‫بودند‬
.
.2
‫مصریها‬
:
4000-2000
‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫رساندند‬ ‫اثبات‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫حقیقت‬ ‫این‬ ‫ثالثه‬ ‫عظیم‬ ‫اهرام‬ ‫ساختن‬ ‫با‬ ‫م‬ ‫ق‬
‫اطالعات‬ ‫مدیریت‬ ‫فنون‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫دانش‬ ‫اعالي‬ ‫حد‬ ‫در‬ ‫کنترل‬ ‫و‬ ‫سازماندهی‬ ،‫برنامهریزي‬ ‫در‬ ‫افرادي‬ ‫زمان‬
‫داشته‬ ‫فراوان‬
‫همچنین‬ ‫اند‬
‫امپراطوري‬ ‫یک‬ ‫اداره‬ ‫براي‬ ‫متمرکز‬ ‫غیر‬ ‫سازمانهاي‬ ‫به‬ ‫بار‬ ‫اولین‬ ‫براي‬ ‫آنان‬
‫روي‬ ‫پهناور‬
‫آوردند‬
.3
‫بابل‬
:
‫بابل‬ ‫پادشاه‬ ‫هامورابی‬
(
1800
‫ق‬
.
‫م‬
).
‫به‬ ‫مربوط‬ ‫مسایل‬ ‫و‬ ‫بازرگانی‬ ‫امور‬ ‫اداره‬ ‫جهت‬ ‫در‬ ‫قوانینی‬
‫از‬ ‫کار‬
‫جمله‬
‫تعیین‬
‫وضع‬ ‫دستمزد‬ ‫حداقل‬
‫نمود‬
.4
‫موسی‬ ‫حضرت‬
(
1490
‫ق‬
.
‫م‬
).
‫قوانین‬ ‫وضع‬ ‫زمینه‬ ‫در‬ ‫یهود‬ ‫قوم‬ ‫میان‬ ‫در‬ ‫توانمند‬ ‫مدیر‬ ‫یک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬
‫مرتبط‬
‫سازماندهی‬ ‫با‬
‫بعمل‬ ‫مؤثري‬ ‫اقدامات‬ ‫انسانی‬ ‫روابط‬ ‫اعمال‬ ‫و‬ ‫آموزش‬ ،‫شایسته‬ ‫افراد‬ ‫انتخاب‬ ،
‫آورد‬
.
‫که‬ ‫همانگونه‬
‫درتورات‬
‫گ‬ ‫در‬ ‫نفر‬ ‫ده‬ ‫هر‬ ‫براي‬ ‫شعیب‬ ‫حضرت‬ ‫توصیه‬ ‫به‬ ‫حضرت‬ ‫آن‬ ‫است‬ ‫آمده‬ ‫نیز‬
‫روه‬
‫و‬ ‫صد‬ ،‫ده‬ ‫هاي‬
....
‫سرپرست‬ ‫یک‬
‫گمارد‬
(
‫سازماندهی‬ ‫و‬ ‫سازمانی‬ ‫مراتب‬ ‫سلسله‬
.)
‫ادامه‬
....
.5
‫همانند‬ ‫مدیریت‬ ‫اصول‬ ‫از‬ ‫بعضی‬ ‫به‬ ‫تمدن‬ ‫این‬ ‫گسترده‬ ‫توجه‬ ‫میتوان‬ ‫باستان‬ ‫چین‬ ‫تمدن‬ ‫بررسی‬ ‫با‬
‫مشاهده‬ ‫را‬ ‫کار‬ ‫انجام‬ ‫روشهاي‬ ‫و‬ ‫کنترل‬ ‫و‬ ‫رهبري‬ ،‫برنامهریزي‬ ، ‫سازماندهی‬
‫نمود‬
( .
‫رساله‬
‫سون‬ ‫جنگ‬
‫تزو‬
‫توسط‬ ‫جنگ‬ ‫هنر‬ ‫یا‬
‫نوشته‬ ‫پاییز‬ ‫و‬ ‫بهار‬ ‫میان‬ ‫ای‬ ‫دوره‬ ‫در‬ ‫میالد‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫ششم‬ ‫قرن‬ ‫در‬ ‫تزو‬ ‫سون‬
‫اس‬‫شده‬
‫ت‬
:
‫این‬
‫ی‬ ‫هم‬ ‫هنوز‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫خودش‬ ‫زمان‬ ‫در‬ ‫نظامی‬ ‫تاکتیک‬ ‫و‬ ‫استراتژی‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫کننده‬‫تعیین‬ ‫اثر‬ ‫یک‬ ‫کتاب‬
‫از‬ ‫کی‬
‫ن‬ ‫استراتژی‬ ٔ
‫ه‬‫دربار‬ ‫ها‬‫کتاب‬ ‫ترین‬‫موفق‬ ‫و‬ ‫ترین‬‫قدیمی‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫همچنین‬ ‫و‬ ‫رود‬‫می‬ ‫شمار‬‫به‬ ‫اصلی‬ ‫متون‬
‫ظامی‬
‫و‬ ‫کار‬ ‫و‬ ‫کسب‬ ‫های‬‫تاکتیک‬ ،‫زمین‬ ‫مشرق‬ ‫جنگی‬ ‫تفکر‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫که‬ ‫است‬
…
‫تأثیرگذار‬
‫است‬‫بوده‬
.)
‫می‬ ‫را‬
‫توان‬
‫دانست‬ ‫زمینه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫الگویی‬
.
.6
‫یونانیان‬
(
400
‫ق‬
.
‫م‬
).
‫و‬ ‫افکار‬ ‫آزادانه‬ ‫تبادل‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫آوردند‬ ‫پدید‬ ‫را‬ ‫محلی‬ ‫حکومت‬ ‫از‬ ‫جدید‬ ‫نوعی‬
‫اندیشه‬
‫شد‬ ‫می‬ ‫تشویق‬
‫مدیریت‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫امروزه‬ ‫که‬
‫اي‬ ‫مشاوره‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫یاد‬
.
‫به‬ ‫جمهوریت‬ ‫کتاب‬ ‫در‬ ‫افالطون‬
‫تخصص‬ ‫اصل‬
‫میکند‬ ‫اشاره‬ ‫کار‬ ‫تقسیم‬ ‫و‬
.
.7
‫هخامنشی‬ ‫پادشاه‬ ‫کورش‬ ،‫باستان‬ ‫ایران‬ ‫در‬
(
400
‫ق‬
.
‫م‬
).
‫براي‬
‫ریزي‬ ‫برنامه‬
‫و‬ ‫بود‬ ‫قائل‬ ‫خاصی‬ ‫اهمیت‬
‫ساختن‬ ‫یکسان‬
‫ا‬ ‫در‬ ‫توفیق‬ ‫شرط‬ ‫را‬ ‫ترتیب‬ ‫و‬ ‫نظم‬ ‫و‬ ‫فرماندهی‬ ‫وحدت‬ ،‫کار‬ ‫تقسیم‬ ،‫کار‬ ‫انجام‬ ‫روشهاي‬
‫مور‬
‫دانست‬ ‫می‬
.
‫وي‬
‫کار‬ ،‫همکاري‬ ‫بر‬
‫حمعی‬ ‫دسته‬
،
‫استفاده‬ ،‫هدف‬ ‫وحدت‬
‫از‬
‫سنجی‬ ‫حرکت‬
‫و‬
....
‫تأکید‬
‫داشت‬
.
‫و‬ ‫تجربه‬ ‫مرحله‬ ‫در‬ ‫دوران‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫مدیریت‬ ‫که‬ ‫میدهد‬ ‫نشان‬ ‫باستان‬ ‫دوران‬ ‫در‬ ‫مدیریت‬ ‫تحول‬ ‫سیر‬ ‫بررسی‬
‫درق‬
‫الب‬
‫نداشته‬ ‫وجود‬ ‫تجربه‬ ‫و‬ ‫افکار‬ ‫تعامل‬ ‫و‬ ‫تبادل‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫خطا‬ ‫و‬ ‫آزمون‬
‫است‬
.
‫در‬
‫دوران‬ ‫این‬
‫اداره‬
‫در‬ ‫امور‬
‫هرمکانی‬
‫بر‬
‫بوجود‬ ‫مدیران‬ ‫تواناییهاي‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫مکان‬ ‫و‬ ‫زمان‬ ‫احتیاجات‬ ‫حسب‬
‫به‬ ،‫آمده‬
‫می‬ ‫برده‬ ‫کار‬
‫است‬ ‫شده‬
‫وسطی‬ ‫قرون‬ ‫در‬ ‫مدیریت‬
‫وسطی‬ ‫قرون‬ ‫در‬
(
‫از‬
476
‫م‬
.
‫قرن‬ ‫تا‬ ‫بود‬ ‫غربی‬ ‫روم‬ ‫امپراطوري‬ ‫سقوط‬ ‫که‬
15
‫م‬
).
‫دوران‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫که‬
‫یاد‬ ‫تاریکی‬
‫رشد‬ ‫آن‬ ‫تبع‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫داشت‬ ‫کندي‬ ‫رشد‬ ‫غربی‬ ‫جوامع‬ ‫در‬ ‫معرفت‬ ‫و‬ ‫دانش‬ ،‫میشود‬
‫اندیش‬
‫ه‬
‫هاي‬
‫قابل‬ ‫مدیریتی‬
‫نبود‬ ‫توجه‬
.
‫اداره‬ ‫هرچند‬ ‫بود؛‬ ‫فئودالی‬ ‫و‬ ‫نامتمرکز‬ ً‫بعضا‬ ‫جوامع‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫حاکم‬ ‫نظام‬
‫هاي‬ ‫دارائی‬
‫بزر‬ ‫فئودالی‬
‫گ‬
‫بدن‬ ‫نیز‬
‫شیوهاي‬ ‫اعمال‬
‫نبود‬ ‫ممکن‬ ‫مدیریت‬ ‫از‬ ‫مؤثر‬
.
‫اسالمی‬ ‫تمدن‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫شرق‬ ‫در‬ ‫دوران‬ ‫همین‬ ‫در‬
،
‫درخشانی‬ ‫هاي‬ ‫چهره‬
‫فارابی‬ ‫همانند‬
‫و‬ ‫غزالی‬ ،
...
‫اندیشمندان‬ ‫اذعان‬ ‫به‬ ‫حتی‬ ‫که‬ ‫یافتند‬ ‫ظهور‬
‫هاي‬ ‫اندیشه‬ ‫تکوین‬ ‫مسیر‬ ‫در‬ ‫آنها‬ ‫نقش‬ ‫غربی‬
‫غیر‬ ‫اداري‬
‫است‬ ‫انکار‬ ‫قابل‬
.
‫ف‬ ‫نمونه‬ ‫عنوان‬ ‫به‬
‫ارابی‬
‫سال‬ ‫در‬
900
‫م‬
.
‫حاکم‬ ‫خصوصیات‬ ‫و‬ ‫وظایف‬ ‫تشریح‬ ‫به‬
‫پردازد‬ ‫می‬
‫و‬
‫سلسله‬ ‫بر‬
‫فرماندهی‬ ‫مراتب‬
‫تأکید‬
‫میکند‬ ‫می‬
.
،‫جامعه‬ ‫نیازهاي‬ ‫تبع‬ ‫به‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫آغاز‬ ‫و‬ ‫رنسانس‬ ‫از‬ ‫پس‬
‫هایی‬ ‫دیدگاه‬
‫ا‬ ‫مورد‬ ‫در‬
‫بعاد‬
‫مختلف‬
‫مطرح‬ ‫مدیریت‬
‫به‬ ‫میتوان‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫شد‬
‫پردازانی‬ ‫نظریه‬ ‫هاي‬ ‫دیدگاه‬
‫همانند‬
:
‫و‬ ‫تاون‬ ‫هنري‬ ،‫اسمیت‬ ‫آدام‬
...
‫نمود‬ ‫اشاره‬
.
(
‫رنسانس‬
(
‫به‬
‫فرانسوی‬
:
Renaissance)
،
،‫نوزایی‬ ٔ
‫ه‬‫دور‬
ٔ
‫ه‬‫دور‬
‫نوزایش‬
‫یا‬
،‫حیات‬ ‫تجدید‬ ٔ
‫ه‬‫دور‬
‫جنبش‬
‫فرهنگی‬
‫از‬ ‫دورانی‬ ‫آغازگر‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫مهمی‬
‫علمی‬ ‫انقالب‬
،
‫مذهبی‬ ‫اصالحات‬
‫و‬
‫پیشرفت‬
‫هنری‬
‫در‬
‫اروپا‬
‫شد‬
.
‫بین‬ ‫گذار‬ ِ‫دوران‬ ،‫نوزایش‬ ‫دوران‬
‫میانه‬ ‫های‬‫سده‬
(
‫وسطی‬ ‫قرون‬
)
‫و‬
‫جدید‬ ‫دوران‬
‫است‬
.
‫ب‬ ‫نخستین‬
،‫ار‬
ٔ
‫ه‬‫سد‬ ‫در‬ ‫ها‬‫فرانسوی‬ ‫را‬ ‫رنسانس‬ ٔ
‫ه‬‫واژ‬
۱۶
‫بردند‬ ‫کار‬‫به‬ ‫میالدی‬
.
ٔ
‫ه‬‫سد‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫نوزایش‬ ٔ
‫ه‬‫دور‬ ‫آغاز‬
۱۴
‫در‬ ‫میالدی‬
‫شمال‬
‫ایتالیا‬
‫دانند‬‫می‬
.
ٔ
‫ه‬‫سد‬ ‫در‬ ‫جنبش‬ ‫این‬
۱۵
‫شمال‬ ،‫میالدی‬
‫اروپا‬
‫فراگرفت‬ ‫نیز‬ ‫را‬
.
‫تحول‬ ‫یک‬ ،‫رنسانس‬
۳۰۰
‫که‬ ‫است‬ ‫ساله‬
‫از‬
‫فلورانس‬
‫در‬
‫ایتالیا‬
‫به‬ ‫و‬ ‫شد‬ ‫آغاز‬
‫روشنگری‬ ‫عصر‬
‫اروپا‬ ‫در‬
‫انجامید‬
.)
‫باتوجه‬
‫روند‬ ‫بر‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫که‬ ‫عمیقی‬ ‫تأثیرات‬ ‫به‬
‫گیري‬ ‫شکل‬
‫مدیریت‬ ‫علم‬
‫داشته‬
‫اس‬
‫این‬ ‫در‬ ‫ت‬
‫به‬ ‫مبحث‬
‫با‬ ‫اختصار‬
‫و‬ ‫اصلی‬ ‫عناصر‬
‫هاي‬ ‫مؤلفه‬
‫شد‬ ‫خواهیم‬ ‫آشنا‬ ‫بیشتر‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬
.
‫بیستم‬ ‫قرن‬ ‫تا‬ ‫رنسانس‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫مدیریت‬
‫مد‬ ‫علم‬ ‫پیدایش‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫تأثیر‬ ‫و‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬
‫یریت‬
‫صنعتی‬ ‫انقالب‬
(
‫دوم‬ ‫موج‬
)
‫دهه‬ ‫تا‬ ‫اروپا‬ ‫در‬ ‫بود‬ ‫شده‬ ‫آغاز‬ ‫هفدهم‬ ‫قرن‬ ‫اواسط‬ ‫از‬ ‫که‬
1970
‫م‬
‫در‬ ‫و‬
‫ایالت‬
‫متحده‬
‫دهه‬ ‫تا‬ ‫امریکا‬
1960
‫م‬
‫یافت‬ ‫تداوم‬
.
‫بشري‬ ‫تمدن‬ ‫تکامل‬ ‫مسیر‬ ‫در‬ ‫جدیدي‬ ‫موج‬ ‫شاهد‬ ‫ما‬ ‫پس‬ ‫آن‬ ‫از‬
‫کتاب‬ ‫در‬ ‫تافلر‬ ‫الوین‬ ‫آقاي‬ ‫که‬ ‫هستیم‬
‫مایه‬ ‫گران‬
‫عنوان‬ ‫با‬ ‫خود‬
«
‫سوم‬ ‫موج‬
»
‫انقالب‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫از‬
‫الکترونیک‬
(
‫سوم‬ ‫موج‬
)
‫میکند‬ ‫یاد‬
.
‫به‬ ‫موسوم‬ ‫کشورهاي‬ ‫اگرچه‬
‫یافته‬ ‫توسعه‬
‫انق‬ ‫گذراندن‬ ‫حال‬ ‫در‬
‫الب‬
‫الکترونیک‬
‫سایر‬ ‫اما‬ ‫هستند‬
‫جهان‬ ‫کشورهاي‬
‫این‬ ‫با‬ ‫نحوي‬ ‫به‬ ‫هرکدام‬ ،
‫گانه‬ ‫سه‬ ‫هاي‬ ‫موج‬
‫هست‬ ‫روبرو‬
‫ند‬
.
‫باقی‬ ‫کشاورزي‬ ‫انقالب‬ ‫در‬ ‫هنوز‬ ‫جوامع‬ ‫از‬ ‫برخی‬
‫اند‬ ‫مانده‬
(
‫التین‬ ‫امریکاي‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫قبایل‬ ‫همانند‬
)
‫ام‬
‫ا‬
‫مینمایند‬ ‫تجربه‬ ‫را‬ ‫موج‬ ‫هرسه‬ ‫همزمان‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫دیگر‬ ‫برخی‬
.
‫صورت‬ ‫به‬ ‫انسانها‬ ‫اول‬ ‫موج‬ ‫از‬ ‫قبل‬
‫هاي‬ ‫گروه‬
‫طریق‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫میزیستند‬ ‫مهاجر‬ ‫غالبا‬ ‫کوچک‬
‫آذوق‬ ‫آوري‬ ‫جمع‬
‫ه‬
(
‫میوههاي‬
‫گیاهان‬ ‫و‬ ‫درختان‬
)
،
‫گیري‬ ‫ماهی‬
‫و‬ ‫شکار‬ ،
‫داري‬ ‫گله‬
‫میکردند‬ ‫ارتزاق‬
.
‫انقالب‬ ‫آغاز‬ ‫با‬
‫تقسیم‬ ‫بدوي‬ ‫و‬ ‫متمدن‬ ‫گروه‬ ‫دو‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫شدند‬ ‫متحول‬ ‫تدریج‬ ‫به‬ ‫انسانها‬ ،‫کشاورزي‬
‫ویژگیهاي‬ ،‫شدند‬
‫این‬
‫دوره‬
‫میتوان‬ ‫را‬
‫اشاره‬ ‫زیر‬ ‫موارد‬ ‫به‬
‫کرد‬
.
.1
‫اداره‬ ‫فئودالی‬ ‫و‬ ‫نامتمرکز‬ ً‫بعضا‬ ‫و‬ ‫استبدادي‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ً‫عموما‬ ‫حکومتها‬
‫میشد‬
.
.2
‫شکل‬ ‫اجتماعی‬ ‫طبقات‬
‫گرفته‬
(
‫بردگان‬ ‫و‬ ‫رعایا‬ ،‫اشراف‬
)
‫بود‬ ‫فرد‬ ‫مقام‬ ‫کننده‬ ‫تعیین‬ ‫تولد‬ ‫و‬
(
‫ای‬
‫در‬ ‫نکه‬
‫اي‬ ‫طبقه‬ ‫چه‬
‫آمده‬ ‫دنیا‬ ‫به‬
)
‫است‬
.
.3
‫از‬ ‫بسیاري‬
‫هاي‬ ‫نقش‬
‫چون‬ ‫اجتماعی‬
:
‫نگهداري‬ ،‫تولید‬ ،‫آموزش‬
(
،‫سالمندان‬ ،‫کودکان‬ ‫از‬
‫بیماران‬
)
‫و‬
.
..
‫میرسید‬ ‫انجام‬ ‫به‬ ‫خانه‬ ‫دردرون‬
.
‫بود‬ ‫نسلی‬ ‫چند‬ ‫و‬ ‫بزرگ‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫خانواده‬ ‫ساختار‬
.
.4
‫داشت‬ ‫قرار‬ ‫انسان‬ ‫عضالنی‬ ‫نیروي‬ ‫تقویت‬ ‫خدمت‬ ‫در‬ ‫تکنولوژي‬
.
‫همانند‬
:
،‫اهرم‬ ،‫چرخ‬ ‫تکنولوژي‬
‫آهن‬ ‫گاو‬ ‫و‬ ‫منجنیق‬
.
.5
‫اخذ‬ ‫طبیعت‬ ‫از‬ ‫انرژي‬
‫شد‬ ‫می‬
.
‫یعنی‬
:
‫سوزاندن‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ‫انرژي‬ ،‫حیوان‬ ‫و‬ ‫انسان‬ ‫عضالنی‬ ‫نیروي‬
‫درختان‬ ‫چوب‬
‫شدنی‬ ‫احیا‬ ‫و‬ ‫تجدیدپذیر‬ ‫انرژيهاي‬ ‫کالم‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫باد‬ ،‫آب‬ ‫نیروي‬ ،
.
.6
‫صورت‬ ‫به‬ ‫تولید‬ ‫و‬ ‫داشت‬ ‫قرار‬ ‫مزرعه‬ ‫و‬ ‫خانه‬ ‫درون‬ ‫در‬ ‫خودکفا‬ ‫و‬ ‫نامتمرکز‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫تولیدي‬ ‫نظام‬
‫ساز‬ ‫دست‬
(
‫معموال‬
‫محصول‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫عدد‬ ‫یک‬
)
‫بود‬
.
.7
‫مفهوم‬
‫کننده‬ ‫مصرف‬
‫یحتاجش‬ ‫ما‬ ‫اعظم‬ ‫قسمت‬ ‫خانواده‬ ‫هر‬ ‫که‬ ‫چرا‬ ‫نبود‬ ‫شده‬ ‫شناخته‬ ‫مردم‬ ‫براي‬
‫را‬
‫خود‬
‫تولید‬
‫میکرد‬
.
‫میش‬ ‫انجام‬ ‫دورهگرد‬ ‫فروشندگان‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫محدود‬ ً‫کامال‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫توزیع‬
‫د‬
.
‫دنیا‬ ‫از‬ ‫نقاطی‬ ‫در‬ ‫دوران‬ ‫همین‬ ‫در‬
‫هایی‬ ‫نشانه‬
‫همانند‬ ،‫شد‬ ‫می‬ ‫مشاهده‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫از‬
:
‫ایجاد‬
‫شهرهاي‬
‫عظیم‬
‫ایجاد‬ ،‫جنوبی‬ ‫امریکاي‬ ‫و‬ ‫آسیا‬ ‫در‬
‫هاي‬ ‫نظام‬
‫و‬ ‫بابل‬ ‫و‬ ‫اسالمی‬ ‫تمدن‬ ‫در‬ ‫پهناور‬ ‫اداري‬
‫مدارس‬ ‫پیدایش‬ ،‫مصر‬
‫و‬
‫هاي‬ ‫دانشگاه‬
‫و‬ ‫دنیا‬ ‫از‬ ‫نقاطی‬ ‫در‬ ‫بزرگ‬
. ...
‫را‬ ‫موارد‬ ‫این‬ ‫همه‬ ‫وجود‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫اما‬
‫از‬ ‫هایی‬ ‫نشانه‬ ‫فقط‬ ‫میتوان‬
‫دانست‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬
‫سالهاي‬ ‫در‬ ‫که‬
۱۶۵۰-۱۷۵۰
‫در‬
‫شد‬ ‫آغاز‬ ‫انگلیس‬
.
‫قبل‬ ‫موج‬ ‫نیروهاي‬ ‫با‬ ‫خونین‬ ‫نبرد‬ ‫به‬ ‫جدید‬ ‫موج‬ ‫نیروهاي‬ ،‫موج‬ ‫هر‬ ‫آغاز‬ ‫با‬ ‫آنکه‬ ‫توجه‬ ‫قابل‬ ‫نکته‬
‫و‬ ‫پوستان‬ ‫سرخ‬ ‫عام‬ ‫قتل‬ ‫با‬ ‫اول‬ ‫موج‬ ‫امریکا‬ ‫در‬ ‫میپرداختند‬
‫کردن‬ ‫آواره‬
‫که‬ ‫اروپائیانی‬ ‫سوي‬ ‫از‬ ‫آنان‬
‫براي‬
‫شد‬ ‫آغاز‬ ‫بودند‬ ‫آمده‬ ‫دیار‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫کشاورزي‬ ‫تمدن‬ ‫ایجاد‬
.
‫نیز‬ ‫دوم‬ ‫موج‬
‫باجنگهاي‬
‫دهه‬ ‫مسلحانه‬
1850
‫م‬
‫الغاي‬ ‫پوشش‬ ‫در‬ ‫شمال‬ ‫صنعتگران‬ ‫و‬ ‫جنوب‬ ‫کشاورزان‬ ‫میان‬
‫داري‬ ‫برده‬
‫خورد‬ ‫رقم‬
.
‫و‬ ‫کودتاها‬ ،‫انقالبها‬ ،‫سیاسی‬ ‫بحرانهاي‬ ‫به‬ ‫منازعات‬ ‫این‬ ‫دنیا‬ ‫دیگر‬ ‫کشورهاي‬ ‫از‬ ‫بسیاري‬ ‫در‬
...
‫من‬
‫جر‬
‫است‬ ‫شده‬
.
‫ها‬ ‫تقابل‬ ‫این‬ ‫منشای‬
‫کد‬ ‫نیروهاي‬ ‫توسط‬ ‫باید‬ ‫جوامع‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫بوده‬ ‫موضوع‬ ‫این‬ ‫سر‬ ‫بر‬
‫موج‬ ‫ام‬
‫اداره‬
‫شود‬
‫ادامه‬
....
‫انقالب‬ ‫تاثرات‬
‫صنعتی‬
‫ابعاد‬ ‫بر‬
‫زندگی‬
‫بشر‬
.1
‫شد‬ ‫منتقل‬ ‫کارخانه‬ ‫به‬ ،‫خانه‬ ‫و‬ ‫مزرعه‬ ‫از‬ ‫تولید‬ ‫نظام‬
.
.2
‫کارخانه‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫میکرد‬ ‫رها‬ ‫را‬ ‫مزرعه‬ ‫باید‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫کاري‬ ‫نیروي‬ ‫نیازمند‬ ،‫صنعت‬ ‫ایجاد‬
‫پیوست‬ ‫می‬
‫ل‬ ،
‫ذا‬
‫بایستی‬
‫خانواده‬
‫خانواده‬ ‫به‬ ‫نسلی‬ ‫چند‬ ‫و‬ ‫سنتی‬
‫اي‬ ‫هسته‬
‫تبدیل‬
‫شد‬ ‫می‬
‫به‬ ‫آن‬ ‫وظایف‬ ‫و‬
‫جامعه‬ ‫دیگر‬ ‫بخشهاي‬
‫میگردید‬ ‫منتقل‬
.
،‫بیمارستان‬ ،‫مدرسه‬ ‫کارخانه؛‬ ‫کنار‬ ‫در‬ ‫اساس‬ ‫همین‬ ‫بر‬
‫محل‬
‫نگهداری‬
‫سازمان‬ ‫هزاران‬ ‫و‬ ‫سالمندان‬
‫پدید‬ ‫دیگر‬
‫آمد‬
.
.3
‫جامعه‬ ‫بخشهاي‬ ‫دیگر‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫داد‬ ‫دست‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫خودکفایی‬ ‫خانواده‬ ،‫اقتصادي‬ ‫لحاظ‬ ‫از‬
‫شد‬ ‫محتاج‬
.
‫شدن‬ ‫صنعتی‬
‫نسب‬ ‫مزیت‬ ‫نظیر‬ ‫توجیهاتی‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫شکست‬ ‫درهم‬ ‫نیز‬ ‫را‬ ‫کشورها‬ ‫خودکفایی‬ ،‫حتی‬
‫ی‬
،‫تولید‬
‫متقابل‬ ‫وابستگی‬
‫افزایش‬ ‫را‬ ‫جوامع‬
‫داد‬
.
.4
‫از‬ ‫انرژي‬
‫هاي‬ ‫سوخت‬
‫تأمین‬ ‫سنگ‬ ‫زغال‬ ‫و‬ ‫گاز‬ ،‫نفت‬ ‫چون‬ ‫فسیلی‬
‫شد‬ ‫می‬
(
‫ناپذیر‬ ‫تجدید‬ ‫منابع‬
)
.
.5
‫تب‬ ‫ابزاري‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫باشد‬ ‫انسانها‬ ‫عضالنی‬ ‫نیروي‬ ‫تقویت‬ ‫جهت‬ ‫در‬ ‫فقط‬ ‫آنکه‬ ‫جاي‬ ‫به‬ ‫تکنولوژي‬
‫شد‬ ‫دیل‬
‫که‬
‫براب‬ ‫چندین‬ ‫که‬ ‫باشد‬ ‫مولد‬ ‫میتوانست‬ ‫انسان‬ ‫از‬ ‫بهتر‬ ‫داشت؛‬ ‫زایندگی‬ ‫قدرت‬ ‫بشر‬ ‫همانند‬
‫او‬ ‫ر‬
،‫نماید‬ ‫تولید‬
‫بود‬ ‫انبوه‬ ‫تولید‬ ،‫تکنولوژیی‬ ‫چنین‬ ‫محصول‬
.
.6
‫را‬ ‫جدیدي‬ ‫توزیع‬ ‫نظام‬ ،‫انبوه‬ ‫تولید‬
‫طلبید‬ ‫می‬
(
‫آن‬ ‫به‬ ‫وابستگی‬ ‫و‬ ‫بازار‬ ‫گسترش‬
.)
‫ها‬ ‫ده‬
‫مغازه‬
‫کوچک‬
‫بزرگ‬ ‫و‬
‫هاي‬ ‫فروشگاه‬ ‫و‬
‫گسترد‬ ‫توزیع‬ ،‫ارتباطات‬ ‫و‬ ‫نقل‬ ‫و‬ ‫حمل‬ ‫شبکه‬ ‫یاري‬ ‫با‬ ،‫زنجیرهاي‬ ‫عظیم‬
‫و‬ ‫ه‬
‫کاالها‬ ‫روزانه‬
‫بر‬ ‫را‬
‫گرفتند‬ ‫عهده‬
.
.7
‫شدند‬ ‫مدرن‬ ‫انسان‬ ‫جدید‬ ‫نیازهاي‬ ‫تأمین‬ ‫متصدي‬ ‫بزرگ‬ ‫سازمانهاي‬
.
‫اصول‬
‫گانه‬ ‫شش‬
‫صنعتی‬ ‫انقالب‬
‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫قوانینی‬ ‫و‬ ‫اصول‬ ‫داراي‬ ‫تمدنی‬ ‫هر‬
‫هاي‬ ‫شریان‬
‫همه‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫یافته‬ ‫جریان‬ ،‫تمدن‬ ‫آن‬
‫آن‬ ‫ابعاد‬
‫اثر‬
‫میگذارد‬
.
‫اصول‬ ‫از‬ ‫نیز‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬
‫گانهاي‬ ‫شش‬
‫که‬ ‫است‬ ‫برخوردار‬
‫عبارتنداز‬
:
.1
‫کردن‬ ‫استاندارد‬
(
‫سازي‬ ‫همسان‬
:)
‫عدد‬ ‫یک‬ ً‫معموال‬ ‫محصول‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫اول‬ ‫موج‬ ‫برخالف‬
‫شد‬ ‫می‬ ‫ساخته‬
‫در‬،
‫میگردید‬ ‫تولید‬ ‫مشابه‬ ‫محصول‬ ‫میلیونها‬ ‫صنعتی‬ ‫تمدن‬
.
.2
‫کردن‬ ‫تخصصی‬
:
‫میکرد‬ ‫تهیه‬ ‫را‬ ‫خویش‬ ‫های‬ ‫نیازمندی‬ ‫تمام‬ ‫خانواده‬ ‫یک‬ ‫قبال‬
(
‫ک‬ ‫تقسیم‬
‫ار‬
. )
.3
‫سازي‬ ‫همزمان‬
:
‫شناسی‬ ‫وقت‬
،‫وظایف‬ ‫متقابل‬ ‫وابستگی‬ ‫عدم‬ ‫دلیل‬ ‫به‬ ‫کشاورزي‬ ‫جوامع‬ ‫در‬
‫چندانی‬ ‫اهمیت‬
‫اما‬ ‫نداشت‬
‫متقابل‬ ‫ارتباط‬ ‫صنعتی‬ ‫تمدن‬ ‫در‬
‫به‬،‫وظایف‬
‫ضروري‬ ‫را‬ ‫زمان‬
‫ساخت‬
.
.4
‫تراکم‬
:
‫دوم‬ ‫موج‬ ‫در‬
‫سازي‬ ‫تراکم‬
‫در‬
‫هاي‬ ‫بخش‬
‫بود‬ ‫اجتناب‬ ‫غیرقابل‬ ‫جامعه‬ ‫مختلف‬
.
‫عبارت‬ ‫به‬
‫ی‬
‫منابع‬ ‫در‬ ‫تراکم‬
،‫انرژي‬
‫جمعیت‬ ‫در‬ ‫تراکم‬
‫و‬
‫پذیرفت‬ ‫کارصورت‬ ‫در‬ ‫تراکم‬
.
‫کود‬ ‫منوال‬ ‫همین‬ ‫به‬
‫کان‬
‫گردید‬ ‫متراکم‬ ،‫سهامی‬ ‫عظیم‬ ‫شرکتهاي‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫سرمایه‬ ‫و‬ ‫زندانها‬ ‫در‬ ‫تبهکاران‬ ،‫مدارس‬ ‫در‬
.
.5
‫سازي‬ ‫بیشینه‬
:
Maximization
‫تمدن‬
‫صنعتی‬
«
‫بزرگ‬
»
‫مترادف‬ ‫را‬
«
‫کارآ‬
»
‫میشمرد‬
.
.6
‫تمرکز‬
:
‫تشویق‬ ‫اقتصادي‬ ‫و‬ ‫سیاسی‬ ‫ابعاد‬ ‫تمامی‬ ‫در‬ ‫تمرکز‬
‫شد‬ ‫می‬
.
‫صنعتی‬ ‫جوامع‬ ‫در‬ ‫مدیران‬ ‫نقش‬
‫جامعه‬ ‫حاکمان‬ ‫و‬ ‫قدرت‬ ‫منابع‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫مردم‬ ،‫اول‬ ‫موج‬ ‫تمدن‬ ‫در‬
‫پادشاهان‬ ‫خواه‬
‫خواه‬ ‫و‬ ‫بودند‬
‫حاکمان‬
‫کلیسا‬
-
‫از‬ ‫جدیدي‬ ‫نوع‬ ‫دوم‬ ‫موج‬ ‫اما‬ ‫داشتند؛‬ ‫کامل‬ ‫شناخت‬
‫آورد‬ ‫پدید‬ ‫را‬ ‫قدرت‬
.
‫بیان‬ ‫پیشتر‬ ‫که‬ ‫همانگونه‬
‫گردید‬
‫تمدن‬
‫که‬ ‫شد‬ ‫موجب‬ ‫صنعتی‬
‫نظیر‬ ‫بخش‬ ‫هزاران‬ ‫به‬ ‫بود‬ ‫مزرعه‬ ‫و‬ ‫خانه‬ ‫دونهاد‬ ‫شامل‬ ‫فقط‬ ‫که‬ ‫اول‬ ‫موج‬ ‫جامعه‬
:
‫کارخانه‬
‫و‬ ‫بیمارستان‬ ،‫زندان‬ ،‫دانشگاه‬ ،‫مدرسه‬ ،
...
‫تقسیم‬
،‫شود‬
‫در‬
‫این‬ ‫کنار‬
‫این‬ ‫افرادي‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫نیاز‬ ،‫تفکیک‬
‫منفک‬ ‫بخشهاي‬
‫یکدیگ‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫پراکنده‬ ‫و‬
‫پیوند‬ ‫ر‬
‫دهند‬
.
‫در‬ ‫تخصص‬ ‫و‬ ‫قدرت‬ ‫از‬ ‫جدیدي‬ ‫نوع‬ ‫که‬ ‫شد‬ ‫سبب‬ ‫خود‬ ‫موضوع‬ ‫این‬
‫این‬
‫جوامع‬
‫آن‬ ‫اصلی‬ ‫وظیفه‬ ‫که‬ ‫گردد‬ ‫پدیدار‬
‫بخشی‬ ‫انسجام‬
‫مختلف‬ ‫بخشهاي‬ ‫در‬
‫بود‬ ‫جامعه‬
.
‫صاحبان‬ ‫این‬ ‫به‬
‫قدرت‬ ‫جدید‬
‫چون‬ ‫عناوینی‬ ،
:
‫مدیران‬
‫مسؤوال‬،‫اداري‬
‫ن‬
‫و‬ ‫سرپرستان‬ ‫و‬ ‫معاونین‬ ،‫هماهنگی‬
...
‫اطالق‬
‫شد‬ ‫می‬
.
‫این‬ ‫کار‬
‫آن‬ ‫مدیران‬
‫بود‬
‫سازن‬ ‫مشخص‬ ‫و‬ ‫بگمارند‬ ‫شغلی‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫هرکسی‬ ‫و‬ ‫کنند‬ ‫تعریف‬ ‫را‬ ‫نقشها‬ ‫که‬
‫که‬ ‫د‬
‫پاداشی‬ ‫نوع‬ ‫چه‬ ‫کسی‬ ‫چه‬
‫بگیرد‬ ‫باید‬
.
‫ارت‬ ‫و‬ ‫نقل‬ ‫و‬ ‫حمل‬ ،‫توزیع‬ ،‫تولید‬ ‫آنان‬
‫باطات‬
‫بین‬ ‫ارتباط‬ ‫براي‬ ‫قوانینی‬ ‫و‬ ‫ساختند‬ ‫مرتبط‬ ‫یکدیگر‬ ‫به‬ ‫را‬
‫ها‬ ‫سازمان‬
‫وض‬
‫کردند‬ ‫ع‬
.
Henry fayols 14 principles of management
۱
‫کار‬ ‫تقسیم‬
۲
‫ومسوولیت‬ ‫اختیار‬
۳
‫انظباط‬
۴
‫فرماندهی‬ ‫وحدت‬
۵
‫رهبری‬ ‫وحدت‬
۶
‫فرد‬ ‫به‬ ‫بسبت‬ ‫سازمان‬ ‫منافع‬ ‫تقدم‬
۷
‫کارمندان‬ ‫پاداش‬
۸
‫تمرکز‬
۹
‫فرماندهی‬ ‫زنجیره‬ ‫اختیارات‬ ‫مراتب‬ ‫سلسله‬
۱۰
‫ترتیب‬ ‫و‬ ‫نظیم‬
۱۱
‫برابری‬ ‫و‬ ‫مساوات‬
۱۲
‫شغلی‬ ‫ثبات‬
۱۳
‫جلب‬ ‫و‬ ‫ترغیب‬
‫مشارکت‬
۱۴
‫کارگروهی‬ ‫فضای‬ ‫و‬ ‫اتحاد‬ ‫روح‬
‫تشکر‬

More Related Content

Similar to اصول مدیریت درس دوم.pptx

دموکراسي بر پايه احزاب، نه روشنفکران
دموکراسي بر پايه احزاب، نه روشنفکراندموکراسي بر پايه احزاب، نه روشنفکران
دموکراسي بر پايه احزاب، نه روشنفکران
کانون آرمان شریعتی
 
فصل دهم کتاب نظریه های کلان گیبسون بوریل
فصل دهم کتاب نظریه های کلان گیبسون بوریلفصل دهم کتاب نظریه های کلان گیبسون بوریل
فصل دهم کتاب نظریه های کلان گیبسون بوریل
Akbar Roshanzamir
 
بررسی نظام طبقاتی (رسته ای) در ایران باستان با الهام از شاهنامه فردوسی
بررسی نظام طبقاتی (رسته ای) در ایران باستان با الهام از شاهنامه فردوسیبررسی نظام طبقاتی (رسته ای) در ایران باستان با الهام از شاهنامه فردوسی
بررسی نظام طبقاتی (رسته ای) در ایران باستان با الهام از شاهنامه فردوسیMohammad Imani
 
الگوی بازرگان در زمانه بی‌الگویی
الگوی بازرگان در زمانه بی‌الگوییالگوی بازرگان در زمانه بی‌الگویی
الگوی بازرگان در زمانه بی‌الگویی
کانون آرمان شریعتی
 
آینده‏ نگاری رفتار گروه ‏های تکفیری،آسیب شناسی رشد جریان های تکفیری
آینده‏ نگاری رفتار گروه ‏های تکفیری،آسیب شناسی رشد جریان های تکفیریآینده‏ نگاری رفتار گروه ‏های تکفیری،آسیب شناسی رشد جریان های تکفیری
آینده‏ نگاری رفتار گروه ‏های تکفیری،آسیب شناسی رشد جریان های تکفیری
ezra lioyd
 
نظریه های کلان جامعه شناختی و تجزیه و تحلیل سازمان: عناصر جامعه شناختی حیات س...
نظریه های کلان جامعه شناختی و تجزیه و تحلیل سازمان: عناصر جامعه شناختی حیات س...نظریه های کلان جامعه شناختی و تجزیه و تحلیل سازمان: عناصر جامعه شناختی حیات س...
نظریه های کلان جامعه شناختی و تجزیه و تحلیل سازمان: عناصر جامعه شناختی حیات س...
Leila Bandari
 
پست مدرنیسم
پست مدرنیسمپست مدرنیسم
پست مدرنیسم
MonaKhamehChin
 
اسلام و دموکراسی: علما به فریاد اسلام برسید
اسلام و دموکراسی: علما به فریاد اسلام برسیداسلام و دموکراسی: علما به فریاد اسلام برسید
اسلام و دموکراسی: علما به فریاد اسلام برسید
Seyed Mohammad Hassan Hosseini
 
Pierre bourdieu
Pierre bourdieuPierre bourdieu
Pierre bourdieu
mehdi88992003
 

Similar to اصول مدیریت درس دوم.pptx (10)

دموکراسي بر پايه احزاب، نه روشنفکران
دموکراسي بر پايه احزاب، نه روشنفکراندموکراسي بر پايه احزاب، نه روشنفکران
دموکراسي بر پايه احزاب، نه روشنفکران
 
کدام مطهري؟
کدام مطهري؟کدام مطهري؟
کدام مطهري؟
 
فصل دهم کتاب نظریه های کلان گیبسون بوریل
فصل دهم کتاب نظریه های کلان گیبسون بوریلفصل دهم کتاب نظریه های کلان گیبسون بوریل
فصل دهم کتاب نظریه های کلان گیبسون بوریل
 
بررسی نظام طبقاتی (رسته ای) در ایران باستان با الهام از شاهنامه فردوسی
بررسی نظام طبقاتی (رسته ای) در ایران باستان با الهام از شاهنامه فردوسیبررسی نظام طبقاتی (رسته ای) در ایران باستان با الهام از شاهنامه فردوسی
بررسی نظام طبقاتی (رسته ای) در ایران باستان با الهام از شاهنامه فردوسی
 
الگوی بازرگان در زمانه بی‌الگویی
الگوی بازرگان در زمانه بی‌الگوییالگوی بازرگان در زمانه بی‌الگویی
الگوی بازرگان در زمانه بی‌الگویی
 
آینده‏ نگاری رفتار گروه ‏های تکفیری،آسیب شناسی رشد جریان های تکفیری
آینده‏ نگاری رفتار گروه ‏های تکفیری،آسیب شناسی رشد جریان های تکفیریآینده‏ نگاری رفتار گروه ‏های تکفیری،آسیب شناسی رشد جریان های تکفیری
آینده‏ نگاری رفتار گروه ‏های تکفیری،آسیب شناسی رشد جریان های تکفیری
 
نظریه های کلان جامعه شناختی و تجزیه و تحلیل سازمان: عناصر جامعه شناختی حیات س...
نظریه های کلان جامعه شناختی و تجزیه و تحلیل سازمان: عناصر جامعه شناختی حیات س...نظریه های کلان جامعه شناختی و تجزیه و تحلیل سازمان: عناصر جامعه شناختی حیات س...
نظریه های کلان جامعه شناختی و تجزیه و تحلیل سازمان: عناصر جامعه شناختی حیات س...
 
پست مدرنیسم
پست مدرنیسمپست مدرنیسم
پست مدرنیسم
 
اسلام و دموکراسی: علما به فریاد اسلام برسید
اسلام و دموکراسی: علما به فریاد اسلام برسیداسلام و دموکراسی: علما به فریاد اسلام برسید
اسلام و دموکراسی: علما به فریاد اسلام برسید
 
Pierre bourdieu
Pierre bourdieuPierre bourdieu
Pierre bourdieu
 

اصول مدیریت درس دوم.pptx

  • 1. ‫عالی‬ ‫تحصیالت‬ ‫وزارت‬ ‫کاروان‬ ‫دانشگاه‬ ‫دانشکده‬ ‫اقتصاد‬ ‫تعلمی‬ ‫سال‬ ۱۴۰۲
  • 2. ‫تکوین‬ ‫سیر‬ ‫اندیشه‬ ‫هاي‬ ‫مدیریت‬ ‫س‬ ‫در‬ ‫بار‬ ‫نخستین‬ ‫آکادمیک‬ ‫و‬ ‫مستقل‬ ‫رشته‬ ‫یک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫مدیریت‬ ‫رشته‬ ‫هرچند‬ ‫ال‬ 1881 ‫م‬ . ‫در‬ ‫دانشگاه‬ ‫پنسیلوانیا‬ ‫تأسیس‬ ‫گردید‬ . ‫و‬ ‫سازمان‬ ‫هاي‬ ‫اندیشه‬ ‫تکوین‬ ‫اما‬ ‫است‬ ‫پیموده‬ ‫را‬ ‫تکاملی‬ ‫فرآیندي‬ ‫مدیریت‬ . ‫آغاز‬ ‫اندیشیدن‬ ‫آغاز‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫را‬ ‫مقوله‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫تاریخ‬ ‫زندگی‬ ‫به‬ ‫انفرادي‬ ‫زندگی‬ ‫از‬ ‫بشر‬ ‫که‬ ‫زمانی‬ ‫یعنی‬ ،‫بشر‬ ‫اجتماعی‬ ‫زندگی‬ ‫اجتماعی‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫گذاشت‬ ‫قدم‬ ‫تالش‬ ‫هاي‬ ‫دست‬ ‫گروهی‬ ‫اهداف‬ ‫به‬ ‫وصول‬ ‫براي‬ ‫گروهی‬ ‫مربوط‬ ،‫زد‬ ‫دانست‬ . ‫بررسی‬ ‫انسان‬ ‫هاي‬ ‫شناسان‬ ‫اختیار‬ ‫مفهوم‬ ،‫ابتدایی‬ ‫جوامع‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫میدهد‬ ‫نشان‬ ‫افراد‬ ‫بقاي‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫واضح‬ ‫بسیار‬ ‫تاحدود‬ ‫اختی‬ ‫مراتب‬ ‫سلسله‬ ‫از‬ ‫تبعیت‬ ‫به‬ ‫زیادي‬ ‫ار‬ ‫داشته‬ ‫بستگی‬ ‫احتمال‬ ‫است‬ ‫جریان‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫زیادي‬ ‫مفاهیم‬ ‫اداري‬ ‫از‬ ‫ابتدا‬ ‫راه‬ ‫نظامی‬ ‫و‬ ‫سیاسی‬ ‫واحدهاي‬ ‫به‬ ‫سرانجام‬ ‫و‬ ‫قبیله‬ ‫به‬ ‫سپس‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫شروع‬ ‫خانواده‬ ‫کرده‬ ‫پیدا‬ ‫است‬ ‫دوران‬ ‫هاي‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫مختلفی‬ ‫اندیشه‬ ‫هاي‬ ‫نما‬ ‫و‬ ‫نشو‬ ‫فرصت‬ ‫مدیریت‬ ‫مورد‬ ‫میتوان‬ ‫اجمال‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫است‬ ‫یافته‬ ‫بررسی‬ ‫قرار‬ ‫داد‬ .
  • 3. ‫مدیریت‬ ‫برسیرتحول‬ ‫اجمالی‬ ‫نظریه‬ .1 ‫از‬ ‫پیش‬ ‫دورة‬ ‫مدیریت‬ : ‫بررسی‬ ‫های‬ ‫واحد‬ ‫ادارة‬ ‫چگونگی‬ ‫درمورد‬ ‫که‬ ‫میدهد‬ ‫نشان‬ ‫تاریخی‬ ‫های‬ ‫پیشینان‬ ،‫اداری‬ ‫تجاری‬ ‫ازجمله‬ : ،‫مصریان‬ ‫چینیان‬ ‫دارای‬ ،‫وسایرین‬ ‫آلمانیها‬ ،‫رومیان‬،‫ایرانیان‬ ، ‫بینش‬ ‫هایی‬ ‫اند‬ ‫بوده‬ ‫میگردند‬ ‫استفاده‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫امور‬ ‫اجرای‬ ‫در‬ ‫که‬ . .2 ‫کالسیک‬ ‫مکتب‬ ‫های‬ ‫نظریه‬ ‫ها‬ : ‫گانه‬ ‫چهار‬ ‫اصول‬ ‫تیلور‬ ‫آمریکایی‬ ( ‫مدیریت‬ ‫ب‬ ‫که‬ ‫تیلور‬ ‫علمی‬ ‫اساس‬ ‫ر‬ ‫کارسنجی‬ ‫است‬ ‫استوار‬ ‫سنجی‬ ‫فرد‬ ،‫سنجی‬ ‫زمان‬ ، ‫تحوالت‬ ‫مقدمه‬ ‫مدیری‬ ‫فنون‬ ‫افکار‬ ‫در‬ ‫بزرگی‬ ‫ت‬ ‫شد‬ ‫جهان‬ ‫کشورهای‬ ‫دولتی‬ ‫موسسات‬ ‫و‬ ‫صنایع‬ ‫در‬ ) ‫هنری‬ ‫فرانسوی‬ ‫فایول‬ ( ‫پدر‬ ‫نیز‬ ‫نو‬ ‫مدیریت‬ ‫میشود‬ ‫خوانده‬ ‫برخالف‬ ‫میگوید‬ ‫فوق‬ ‫عقیده‬ ‫مديران‬ ‫که‬ ‫مدير‬ ‫مادرزاد‬ ‫ند‬ ‫آموزش‬ ‫به‬ ‫ونیاز‬ ‫هستند‬ ‫ارند‬ ‫اصول‬ ،‫ها‬ ‫مهارت‬ ‫سایر‬ ‫مانند‬ ‫است‬ ‫مهارت‬ ‫مدیریت‬ ۱۴ ‫میکند‬ ‫مطرح‬ ‫را‬ ‫فایول‬ ‫گانه‬ . ) ‫وبر‬ ‫ماکس‬ ‫آلمانی‬ ‫سي‬ ‫بوروكرا‬ ‫نظریه‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫اصطالحي‬ ‫اداره‬ ‫معناي‬ ‫به‬ ‫نمودن‬ ‫از‬ ‫طريق‬ ‫و‬ ‫قوانین‬ ‫و‬ ‫دفاتر‬ ‫مقر‬ ‫رات‬ ‫ا‬ ‫سي‬ ‫بوروكرا‬ ‫ست‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫عموم‬ ، ‫مفهومي‬ ‫و‬ ‫منفي‬ ‫داشته‬ ‫انتقادپذیر‬ ‫آن‬ ‫منفي‬ ‫آثار‬ ‫اغلب‬ ‫و‬ ‫مانند‬ ‫كاغذبازي‬ ‫تداعي‬ ‫مردم‬ ‫توده‬ ‫ذهن‬ ‫در‬ ،‫اداري‬ ‫امور‬ ‫جريان‬ ‫كندي‬ ‫و‬ ‫میشود‬ . ‫برای‬ ‫را‬ ‫مشخصه‬ ‫شش‬ ‫وی‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫مطرح‬ ‫جدید‬ ‫مدیریت‬ ‫کارهای‬ ‫انجام‬ .3 ‫نظریه‬ ‫های‬ ‫نئوکالسیك‬ : ‫مديريتي‬ ‫تفكر‬ ‫در‬ ‫دوره‬ ‫اين‬ ‫بر‬ ‫انسانها‬ ‫تك‬ ‫بیشتر‬ ‫ماشین‬ ‫عوض‬ ‫در‬ ‫شد‬ ‫مي‬ ‫یه‬ ،‫گروهي‬ ‫پويايي‬ ‫مانند‬ ‫عواملي‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫انگیزش‬،‫ارتباطاب‬ ‫معطوف‬ ‫بیشتري‬ ‫توجه‬ ‫مشاركت‬ ‫و‬ ‫رهبري‬ ، ‫گشت‬ ‫مي‬ ‫تیشترت‬ ‫کارکارکنان‬ ‫محیط‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫عمل‬ ‫آزادی‬ ،‫گیری‬ ‫تصمیم‬،‫رفاه‬ ، ‫حرمت‬ ‫یعین‬ ‫وجه‬ ‫میگردید‬ . .4 ‫مکتب‬ ‫سیستمی‬ ‫نظریه‬ ( ‫اقتصایی‬ :) ‫تو‬ ‫نظريه‬ ‫اين‬ ‫سط‬ ‫آقاي‬ ‫سال‬ ‫استونردر‬ ۱۹۹۵ ‫مطرح‬ ،‫شد‬ ‫مستلزم‬ ‫اقتضايي‬ ‫مديريت‬ ‫توانايي‬ ‫درتشخیص‬ ‫مدير‬ ‫موقعیت‬ ‫هاوشرايط‬ ‫س‬ ‫و‬ ‫ازگاركردن‬ ‫رفتارهاواقدامات‬ ‫ا‬ ‫آن‬ ‫بانیازهاي‬ ‫بنابراين‬ ‫ست‬ ‫مديريت‬ ‫مديردر‬ ‫وظیفه‬ ‫ازت‬ ‫عبارتست‬ ‫اقتضايي‬ ‫شخیص‬ ‫نوع‬ ‫چه‬ ‫اينكه‬ ‫تصمیم‬ ‫ودرزمان‬ ‫خاص‬ ‫شرايط‬ ‫ودر‬ ‫خاص‬ ‫موقعیت‬ ‫در‬ ‫ويااقدامي‬ ‫هدف‬ ‫تحقق‬ ‫به‬ ‫خاص‬ ‫مديريت‬ ‫هاي‬ ‫كمك‬ ‫موثرمي‬ ‫اقتضايي‬ ‫نمايدمديريت‬ ‫عطف‬ ‫نقطه‬ ‫مهم‬ ‫س‬ ‫در‬ ‫یرتفكرمديريت‬ ‫محس‬ ‫وب‬ ‫مي‬ ‫شود‬
  • 4. ‫در‬ ‫مدیریت‬ ‫تمدن‬ ‫هاي‬ ‫باستانی‬ ‫سنگ‬ ،‫بناها‬ ‫نوشته‬ ‫ها‬ ‫از‬ ‫باقیمانده‬ ‫آثار‬ ‫سایر‬ ‫و‬ ‫تمدنه‬ ‫اي‬ ،‫باستانی‬ ‫نشان‬ ‫دهنده‬ ‫این‬ ‫توجه‬ ‫تمدن‬ ‫ها‬ ‫به‬ ‫ا‬ ‫نوعی‬ ‫عمال‬ ‫مدیریت‬ ‫است‬ ‫بوده‬ . ‫و‬ ‫عظیم‬ ‫بناهاي‬ ‫ساخت‬ ،‫لشکري‬ ‫و‬ ‫کشوري‬ ‫امور‬ ‫اداره‬ .... ‫بدون‬ ‫بهره‬ ‫گیري‬ ‫خالق‬ ‫مدیرانی‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫اندیشمند‬ ‫بود‬ ‫نخواهد‬ ‫تصور‬ ‫قابل‬ . ‫این‬ ‫از‬ ‫پارهاي‬ ،‫زمانی‬ ‫سیر‬ ‫یک‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫اندیشه‬ ‫ها‬ ‫است‬ ‫ارائه‬ ‫قابل‬ ‫زیر‬ ‫شرح‬ ‫به‬ : .1 ‫سومریها‬ : 5000 ‫من‬ ‫به‬ ‫سوابق‬ ‫نگهداري‬ ‫براي‬ ‫ضوابطی‬ ‫توانستند‬ ‫خط‬ ‫اختراع‬ ‫با‬ ‫میالد‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫سال‬ ‫ظور‬ ‫اعمال‬ ‫کنترل‬ ‫در‬ ‫پدید‬ ‫مدیریت‬ ‫آورند‬ . ‫ر‬ِ‫م‬‫سو‬ ‫تر‬‫دقیق‬ ‫طور‬‫به‬ ‫یا‬ ‫ر‬ِ‫م‬‫شو‬ ‫د‬ ‫شهری‬ ‫ن‬ّ‫د‬‫تم‬ ‫نخستین‬ ، ‫ر‬ ‫مصر‬ ‫با‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫تمدن‬ ‫اولین‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫که‬ ‫بود‬ ،‫امروزی‬ ‫عراق‬ ‫جنوب‬ ،‫میانرودان‬ ‫جنوب‬ ‫تاریخی‬ ٔ ‫ه‬‫منطق‬ ‫نامند‬‫می‬ ‫باستان‬ . ‫جنوب‬ ‫در‬ ‫ساکن‬ ‫باستانی‬ ‫اقوام‬ ‫از‬ ‫کنونی‬ ‫سرزمین‬ ‫عراق‬ ‫یعنی‬ ‫میانرودان‬ ( ‫س‬ ‫رزمین‬ ‫رود‬ ‫دو‬ ِ‫ن‬‫میا‬ ‫دجله‬ ‫و‬ ‫فرات‬ ) ‫شمال‬ ‫و‬ ‫فارس‬ ‫خلیج‬ ‫بودند‬ . .2 ‫مصریها‬ : 4000-2000 ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫رساندند‬ ‫اثبات‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫حقیقت‬ ‫این‬ ‫ثالثه‬ ‫عظیم‬ ‫اهرام‬ ‫ساختن‬ ‫با‬ ‫م‬ ‫ق‬ ‫اطالعات‬ ‫مدیریت‬ ‫فنون‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫دانش‬ ‫اعالي‬ ‫حد‬ ‫در‬ ‫کنترل‬ ‫و‬ ‫سازماندهی‬ ،‫برنامهریزي‬ ‫در‬ ‫افرادي‬ ‫زمان‬ ‫داشته‬ ‫فراوان‬ ‫همچنین‬ ‫اند‬ ‫امپراطوري‬ ‫یک‬ ‫اداره‬ ‫براي‬ ‫متمرکز‬ ‫غیر‬ ‫سازمانهاي‬ ‫به‬ ‫بار‬ ‫اولین‬ ‫براي‬ ‫آنان‬ ‫روي‬ ‫پهناور‬ ‫آوردند‬ .3 ‫بابل‬ : ‫بابل‬ ‫پادشاه‬ ‫هامورابی‬ ( 1800 ‫ق‬ . ‫م‬ ). ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫مسایل‬ ‫و‬ ‫بازرگانی‬ ‫امور‬ ‫اداره‬ ‫جهت‬ ‫در‬ ‫قوانینی‬ ‫از‬ ‫کار‬ ‫جمله‬ ‫تعیین‬ ‫وضع‬ ‫دستمزد‬ ‫حداقل‬ ‫نمود‬ .4 ‫موسی‬ ‫حضرت‬ ( 1490 ‫ق‬ . ‫م‬ ). ‫قوانین‬ ‫وضع‬ ‫زمینه‬ ‫در‬ ‫یهود‬ ‫قوم‬ ‫میان‬ ‫در‬ ‫توانمند‬ ‫مدیر‬ ‫یک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫مرتبط‬ ‫سازماندهی‬ ‫با‬ ‫بعمل‬ ‫مؤثري‬ ‫اقدامات‬ ‫انسانی‬ ‫روابط‬ ‫اعمال‬ ‫و‬ ‫آموزش‬ ،‫شایسته‬ ‫افراد‬ ‫انتخاب‬ ، ‫آورد‬ . ‫که‬ ‫همانگونه‬ ‫درتورات‬ ‫گ‬ ‫در‬ ‫نفر‬ ‫ده‬ ‫هر‬ ‫براي‬ ‫شعیب‬ ‫حضرت‬ ‫توصیه‬ ‫به‬ ‫حضرت‬ ‫آن‬ ‫است‬ ‫آمده‬ ‫نیز‬ ‫روه‬ ‫و‬ ‫صد‬ ،‫ده‬ ‫هاي‬ .... ‫سرپرست‬ ‫یک‬ ‫گمارد‬ ( ‫سازماندهی‬ ‫و‬ ‫سازمانی‬ ‫مراتب‬ ‫سلسله‬ .)
  • 5. ‫ادامه‬ .... .5 ‫همانند‬ ‫مدیریت‬ ‫اصول‬ ‫از‬ ‫بعضی‬ ‫به‬ ‫تمدن‬ ‫این‬ ‫گسترده‬ ‫توجه‬ ‫میتوان‬ ‫باستان‬ ‫چین‬ ‫تمدن‬ ‫بررسی‬ ‫با‬ ‫مشاهده‬ ‫را‬ ‫کار‬ ‫انجام‬ ‫روشهاي‬ ‫و‬ ‫کنترل‬ ‫و‬ ‫رهبري‬ ،‫برنامهریزي‬ ، ‫سازماندهی‬ ‫نمود‬ ( . ‫رساله‬ ‫سون‬ ‫جنگ‬ ‫تزو‬ ‫توسط‬ ‫جنگ‬ ‫هنر‬ ‫یا‬ ‫نوشته‬ ‫پاییز‬ ‫و‬ ‫بهار‬ ‫میان‬ ‫ای‬ ‫دوره‬ ‫در‬ ‫میالد‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫ششم‬ ‫قرن‬ ‫در‬ ‫تزو‬ ‫سون‬ ‫اس‬‫شده‬ ‫ت‬ : ‫این‬ ‫ی‬ ‫هم‬ ‫هنوز‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫خودش‬ ‫زمان‬ ‫در‬ ‫نظامی‬ ‫تاکتیک‬ ‫و‬ ‫استراتژی‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫کننده‬‫تعیین‬ ‫اثر‬ ‫یک‬ ‫کتاب‬ ‫از‬ ‫کی‬ ‫ن‬ ‫استراتژی‬ ٔ ‫ه‬‫دربار‬ ‫ها‬‫کتاب‬ ‫ترین‬‫موفق‬ ‫و‬ ‫ترین‬‫قدیمی‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫همچنین‬ ‫و‬ ‫رود‬‫می‬ ‫شمار‬‫به‬ ‫اصلی‬ ‫متون‬ ‫ظامی‬ ‫و‬ ‫کار‬ ‫و‬ ‫کسب‬ ‫های‬‫تاکتیک‬ ،‫زمین‬ ‫مشرق‬ ‫جنگی‬ ‫تفکر‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫که‬ ‫است‬ … ‫تأثیرگذار‬ ‫است‬‫بوده‬ .) ‫می‬ ‫را‬ ‫توان‬ ‫دانست‬ ‫زمینه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫الگویی‬ . .6 ‫یونانیان‬ ( 400 ‫ق‬ . ‫م‬ ). ‫و‬ ‫افکار‬ ‫آزادانه‬ ‫تبادل‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫آوردند‬ ‫پدید‬ ‫را‬ ‫محلی‬ ‫حکومت‬ ‫از‬ ‫جدید‬ ‫نوعی‬ ‫اندیشه‬ ‫شد‬ ‫می‬ ‫تشویق‬ ‫مدیریت‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫امروزه‬ ‫که‬ ‫اي‬ ‫مشاوره‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫یاد‬ . ‫به‬ ‫جمهوریت‬ ‫کتاب‬ ‫در‬ ‫افالطون‬ ‫تخصص‬ ‫اصل‬ ‫میکند‬ ‫اشاره‬ ‫کار‬ ‫تقسیم‬ ‫و‬ . .7 ‫هخامنشی‬ ‫پادشاه‬ ‫کورش‬ ،‫باستان‬ ‫ایران‬ ‫در‬ ( 400 ‫ق‬ . ‫م‬ ). ‫براي‬ ‫ریزي‬ ‫برنامه‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫قائل‬ ‫خاصی‬ ‫اهمیت‬ ‫ساختن‬ ‫یکسان‬ ‫ا‬ ‫در‬ ‫توفیق‬ ‫شرط‬ ‫را‬ ‫ترتیب‬ ‫و‬ ‫نظم‬ ‫و‬ ‫فرماندهی‬ ‫وحدت‬ ،‫کار‬ ‫تقسیم‬ ،‫کار‬ ‫انجام‬ ‫روشهاي‬ ‫مور‬ ‫دانست‬ ‫می‬ . ‫وي‬ ‫کار‬ ،‫همکاري‬ ‫بر‬ ‫حمعی‬ ‫دسته‬ ، ‫استفاده‬ ،‫هدف‬ ‫وحدت‬ ‫از‬ ‫سنجی‬ ‫حرکت‬ ‫و‬ .... ‫تأکید‬ ‫داشت‬ . ‫و‬ ‫تجربه‬ ‫مرحله‬ ‫در‬ ‫دوران‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫مدیریت‬ ‫که‬ ‫میدهد‬ ‫نشان‬ ‫باستان‬ ‫دوران‬ ‫در‬ ‫مدیریت‬ ‫تحول‬ ‫سیر‬ ‫بررسی‬ ‫درق‬ ‫الب‬ ‫نداشته‬ ‫وجود‬ ‫تجربه‬ ‫و‬ ‫افکار‬ ‫تعامل‬ ‫و‬ ‫تبادل‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫خطا‬ ‫و‬ ‫آزمون‬ ‫است‬ . ‫در‬ ‫دوران‬ ‫این‬ ‫اداره‬ ‫در‬ ‫امور‬ ‫هرمکانی‬ ‫بر‬ ‫بوجود‬ ‫مدیران‬ ‫تواناییهاي‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫مکان‬ ‫و‬ ‫زمان‬ ‫احتیاجات‬ ‫حسب‬ ‫به‬ ،‫آمده‬ ‫می‬ ‫برده‬ ‫کار‬ ‫است‬ ‫شده‬
  • 6. ‫وسطی‬ ‫قرون‬ ‫در‬ ‫مدیریت‬ ‫وسطی‬ ‫قرون‬ ‫در‬ ( ‫از‬ 476 ‫م‬ . ‫قرن‬ ‫تا‬ ‫بود‬ ‫غربی‬ ‫روم‬ ‫امپراطوري‬ ‫سقوط‬ ‫که‬ 15 ‫م‬ ). ‫دوران‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫یاد‬ ‫تاریکی‬ ‫رشد‬ ‫آن‬ ‫تبع‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫داشت‬ ‫کندي‬ ‫رشد‬ ‫غربی‬ ‫جوامع‬ ‫در‬ ‫معرفت‬ ‫و‬ ‫دانش‬ ،‫میشود‬ ‫اندیش‬ ‫ه‬ ‫هاي‬ ‫قابل‬ ‫مدیریتی‬ ‫نبود‬ ‫توجه‬ . ‫اداره‬ ‫هرچند‬ ‫بود؛‬ ‫فئودالی‬ ‫و‬ ‫نامتمرکز‬ ً‫بعضا‬ ‫جوامع‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫حاکم‬ ‫نظام‬ ‫هاي‬ ‫دارائی‬ ‫بزر‬ ‫فئودالی‬ ‫گ‬ ‫بدن‬ ‫نیز‬ ‫شیوهاي‬ ‫اعمال‬ ‫نبود‬ ‫ممکن‬ ‫مدیریت‬ ‫از‬ ‫مؤثر‬ . ‫اسالمی‬ ‫تمدن‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫شرق‬ ‫در‬ ‫دوران‬ ‫همین‬ ‫در‬ ، ‫درخشانی‬ ‫هاي‬ ‫چهره‬ ‫فارابی‬ ‫همانند‬ ‫و‬ ‫غزالی‬ ، ... ‫اندیشمندان‬ ‫اذعان‬ ‫به‬ ‫حتی‬ ‫که‬ ‫یافتند‬ ‫ظهور‬ ‫هاي‬ ‫اندیشه‬ ‫تکوین‬ ‫مسیر‬ ‫در‬ ‫آنها‬ ‫نقش‬ ‫غربی‬ ‫غیر‬ ‫اداري‬ ‫است‬ ‫انکار‬ ‫قابل‬ . ‫ف‬ ‫نمونه‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫ارابی‬ ‫سال‬ ‫در‬ 900 ‫م‬ . ‫حاکم‬ ‫خصوصیات‬ ‫و‬ ‫وظایف‬ ‫تشریح‬ ‫به‬ ‫پردازد‬ ‫می‬ ‫و‬ ‫سلسله‬ ‫بر‬ ‫فرماندهی‬ ‫مراتب‬ ‫تأکید‬ ‫میکند‬ ‫می‬ .
  • 7. ،‫جامعه‬ ‫نیازهاي‬ ‫تبع‬ ‫به‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫آغاز‬ ‫و‬ ‫رنسانس‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫هایی‬ ‫دیدگاه‬ ‫ا‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫بعاد‬ ‫مختلف‬ ‫مطرح‬ ‫مدیریت‬ ‫به‬ ‫میتوان‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫شد‬ ‫پردازانی‬ ‫نظریه‬ ‫هاي‬ ‫دیدگاه‬ ‫همانند‬ : ‫و‬ ‫تاون‬ ‫هنري‬ ،‫اسمیت‬ ‫آدام‬ ... ‫نمود‬ ‫اشاره‬ . ( ‫رنسانس‬ ( ‫به‬ ‫فرانسوی‬ : Renaissance) ، ،‫نوزایی‬ ٔ ‫ه‬‫دور‬ ٔ ‫ه‬‫دور‬ ‫نوزایش‬ ‫یا‬ ،‫حیات‬ ‫تجدید‬ ٔ ‫ه‬‫دور‬ ‫جنبش‬ ‫فرهنگی‬ ‫از‬ ‫دورانی‬ ‫آغازگر‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫مهمی‬ ‫علمی‬ ‫انقالب‬ ، ‫مذهبی‬ ‫اصالحات‬ ‫و‬ ‫پیشرفت‬ ‫هنری‬ ‫در‬ ‫اروپا‬ ‫شد‬ . ‫بین‬ ‫گذار‬ ِ‫دوران‬ ،‫نوزایش‬ ‫دوران‬ ‫میانه‬ ‫های‬‫سده‬ ( ‫وسطی‬ ‫قرون‬ ) ‫و‬ ‫جدید‬ ‫دوران‬ ‫است‬ . ‫ب‬ ‫نخستین‬ ،‫ار‬ ٔ ‫ه‬‫سد‬ ‫در‬ ‫ها‬‫فرانسوی‬ ‫را‬ ‫رنسانس‬ ٔ ‫ه‬‫واژ‬ ۱۶ ‫بردند‬ ‫کار‬‫به‬ ‫میالدی‬ . ٔ ‫ه‬‫سد‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫نوزایش‬ ٔ ‫ه‬‫دور‬ ‫آغاز‬ ۱۴ ‫در‬ ‫میالدی‬ ‫شمال‬ ‫ایتالیا‬ ‫دانند‬‫می‬ . ٔ ‫ه‬‫سد‬ ‫در‬ ‫جنبش‬ ‫این‬ ۱۵ ‫شمال‬ ،‫میالدی‬ ‫اروپا‬ ‫فراگرفت‬ ‫نیز‬ ‫را‬ . ‫تحول‬ ‫یک‬ ،‫رنسانس‬ ۳۰۰ ‫که‬ ‫است‬ ‫ساله‬ ‫از‬ ‫فلورانس‬ ‫در‬ ‫ایتالیا‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫شد‬ ‫آغاز‬ ‫روشنگری‬ ‫عصر‬ ‫اروپا‬ ‫در‬ ‫انجامید‬ .) ‫باتوجه‬ ‫روند‬ ‫بر‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫که‬ ‫عمیقی‬ ‫تأثیرات‬ ‫به‬ ‫گیري‬ ‫شکل‬ ‫مدیریت‬ ‫علم‬ ‫داشته‬ ‫اس‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫ت‬ ‫به‬ ‫مبحث‬ ‫با‬ ‫اختصار‬ ‫و‬ ‫اصلی‬ ‫عناصر‬ ‫هاي‬ ‫مؤلفه‬ ‫شد‬ ‫خواهیم‬ ‫آشنا‬ ‫بیشتر‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ . ‫بیستم‬ ‫قرن‬ ‫تا‬ ‫رنسانس‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫مدیریت‬
  • 8. ‫مد‬ ‫علم‬ ‫پیدایش‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫تأثیر‬ ‫و‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫یریت‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ( ‫دوم‬ ‫موج‬ ) ‫دهه‬ ‫تا‬ ‫اروپا‬ ‫در‬ ‫بود‬ ‫شده‬ ‫آغاز‬ ‫هفدهم‬ ‫قرن‬ ‫اواسط‬ ‫از‬ ‫که‬ 1970 ‫م‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ایالت‬ ‫متحده‬ ‫دهه‬ ‫تا‬ ‫امریکا‬ 1960 ‫م‬ ‫یافت‬ ‫تداوم‬ . ‫بشري‬ ‫تمدن‬ ‫تکامل‬ ‫مسیر‬ ‫در‬ ‫جدیدي‬ ‫موج‬ ‫شاهد‬ ‫ما‬ ‫پس‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫کتاب‬ ‫در‬ ‫تافلر‬ ‫الوین‬ ‫آقاي‬ ‫که‬ ‫هستیم‬ ‫مایه‬ ‫گران‬ ‫عنوان‬ ‫با‬ ‫خود‬ « ‫سوم‬ ‫موج‬ » ‫انقالب‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫الکترونیک‬ ( ‫سوم‬ ‫موج‬ ) ‫میکند‬ ‫یاد‬ . ‫به‬ ‫موسوم‬ ‫کشورهاي‬ ‫اگرچه‬ ‫یافته‬ ‫توسعه‬ ‫انق‬ ‫گذراندن‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫الب‬ ‫الکترونیک‬ ‫سایر‬ ‫اما‬ ‫هستند‬ ‫جهان‬ ‫کشورهاي‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫نحوي‬ ‫به‬ ‫هرکدام‬ ، ‫گانه‬ ‫سه‬ ‫هاي‬ ‫موج‬ ‫هست‬ ‫روبرو‬ ‫ند‬ . ‫باقی‬ ‫کشاورزي‬ ‫انقالب‬ ‫در‬ ‫هنوز‬ ‫جوامع‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫اند‬ ‫مانده‬ ( ‫التین‬ ‫امریکاي‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫قبایل‬ ‫همانند‬ ) ‫ام‬ ‫ا‬ ‫مینمایند‬ ‫تجربه‬ ‫را‬ ‫موج‬ ‫هرسه‬ ‫همزمان‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫دیگر‬ ‫برخی‬ . ‫صورت‬ ‫به‬ ‫انسانها‬ ‫اول‬ ‫موج‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫هاي‬ ‫گروه‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫میزیستند‬ ‫مهاجر‬ ‫غالبا‬ ‫کوچک‬ ‫آذوق‬ ‫آوري‬ ‫جمع‬ ‫ه‬ ( ‫میوههاي‬ ‫گیاهان‬ ‫و‬ ‫درختان‬ ) ، ‫گیري‬ ‫ماهی‬ ‫و‬ ‫شکار‬ ، ‫داري‬ ‫گله‬ ‫میکردند‬ ‫ارتزاق‬ . ‫انقالب‬ ‫آغاز‬ ‫با‬ ‫تقسیم‬ ‫بدوي‬ ‫و‬ ‫متمدن‬ ‫گروه‬ ‫دو‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫شدند‬ ‫متحول‬ ‫تدریج‬ ‫به‬ ‫انسانها‬ ،‫کشاورزي‬ ‫ویژگیهاي‬ ،‫شدند‬ ‫این‬ ‫دوره‬ ‫میتوان‬ ‫را‬ ‫اشاره‬ ‫زیر‬ ‫موارد‬ ‫به‬ ‫کرد‬ . .1 ‫اداره‬ ‫فئودالی‬ ‫و‬ ‫نامتمرکز‬ ً‫بعضا‬ ‫و‬ ‫استبدادي‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ً‫عموما‬ ‫حکومتها‬ ‫میشد‬ . .2 ‫شکل‬ ‫اجتماعی‬ ‫طبقات‬ ‫گرفته‬ ( ‫بردگان‬ ‫و‬ ‫رعایا‬ ،‫اشراف‬ ) ‫بود‬ ‫فرد‬ ‫مقام‬ ‫کننده‬ ‫تعیین‬ ‫تولد‬ ‫و‬ ( ‫ای‬ ‫در‬ ‫نکه‬ ‫اي‬ ‫طبقه‬ ‫چه‬ ‫آمده‬ ‫دنیا‬ ‫به‬ ) ‫است‬ . .3 ‫از‬ ‫بسیاري‬ ‫هاي‬ ‫نقش‬ ‫چون‬ ‫اجتماعی‬ : ‫نگهداري‬ ،‫تولید‬ ،‫آموزش‬ ( ،‫سالمندان‬ ،‫کودکان‬ ‫از‬ ‫بیماران‬ ) ‫و‬ . .. ‫میرسید‬ ‫انجام‬ ‫به‬ ‫خانه‬ ‫دردرون‬ . ‫بود‬ ‫نسلی‬ ‫چند‬ ‫و‬ ‫بزرگ‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫خانواده‬ ‫ساختار‬ . .4 ‫داشت‬ ‫قرار‬ ‫انسان‬ ‫عضالنی‬ ‫نیروي‬ ‫تقویت‬ ‫خدمت‬ ‫در‬ ‫تکنولوژي‬ . ‫همانند‬ : ،‫اهرم‬ ،‫چرخ‬ ‫تکنولوژي‬ ‫آهن‬ ‫گاو‬ ‫و‬ ‫منجنیق‬ .
  • 9. .5 ‫اخذ‬ ‫طبیعت‬ ‫از‬ ‫انرژي‬ ‫شد‬ ‫می‬ . ‫یعنی‬ : ‫سوزاندن‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ‫انرژي‬ ،‫حیوان‬ ‫و‬ ‫انسان‬ ‫عضالنی‬ ‫نیروي‬ ‫درختان‬ ‫چوب‬ ‫شدنی‬ ‫احیا‬ ‫و‬ ‫تجدیدپذیر‬ ‫انرژيهاي‬ ‫کالم‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫باد‬ ،‫آب‬ ‫نیروي‬ ، . .6 ‫صورت‬ ‫به‬ ‫تولید‬ ‫و‬ ‫داشت‬ ‫قرار‬ ‫مزرعه‬ ‫و‬ ‫خانه‬ ‫درون‬ ‫در‬ ‫خودکفا‬ ‫و‬ ‫نامتمرکز‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫تولیدي‬ ‫نظام‬ ‫ساز‬ ‫دست‬ ( ‫معموال‬ ‫محصول‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫عدد‬ ‫یک‬ ) ‫بود‬ . .7 ‫مفهوم‬ ‫کننده‬ ‫مصرف‬ ‫یحتاجش‬ ‫ما‬ ‫اعظم‬ ‫قسمت‬ ‫خانواده‬ ‫هر‬ ‫که‬ ‫چرا‬ ‫نبود‬ ‫شده‬ ‫شناخته‬ ‫مردم‬ ‫براي‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫تولید‬ ‫میکرد‬ . ‫میش‬ ‫انجام‬ ‫دورهگرد‬ ‫فروشندگان‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫محدود‬ ً‫کامال‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫توزیع‬ ‫د‬ . ‫دنیا‬ ‫از‬ ‫نقاطی‬ ‫در‬ ‫دوران‬ ‫همین‬ ‫در‬ ‫هایی‬ ‫نشانه‬ ‫همانند‬ ،‫شد‬ ‫می‬ ‫مشاهده‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫از‬ : ‫ایجاد‬ ‫شهرهاي‬ ‫عظیم‬ ‫ایجاد‬ ،‫جنوبی‬ ‫امریکاي‬ ‫و‬ ‫آسیا‬ ‫در‬ ‫هاي‬ ‫نظام‬ ‫و‬ ‫بابل‬ ‫و‬ ‫اسالمی‬ ‫تمدن‬ ‫در‬ ‫پهناور‬ ‫اداري‬ ‫مدارس‬ ‫پیدایش‬ ،‫مصر‬ ‫و‬ ‫هاي‬ ‫دانشگاه‬ ‫و‬ ‫دنیا‬ ‫از‬ ‫نقاطی‬ ‫در‬ ‫بزرگ‬ . ... ‫را‬ ‫موارد‬ ‫این‬ ‫همه‬ ‫وجود‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫اما‬ ‫از‬ ‫هایی‬ ‫نشانه‬ ‫فقط‬ ‫میتوان‬ ‫دانست‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫سالهاي‬ ‫در‬ ‫که‬ ۱۶۵۰-۱۷۵۰ ‫در‬ ‫شد‬ ‫آغاز‬ ‫انگلیس‬ . ‫قبل‬ ‫موج‬ ‫نیروهاي‬ ‫با‬ ‫خونین‬ ‫نبرد‬ ‫به‬ ‫جدید‬ ‫موج‬ ‫نیروهاي‬ ،‫موج‬ ‫هر‬ ‫آغاز‬ ‫با‬ ‫آنکه‬ ‫توجه‬ ‫قابل‬ ‫نکته‬ ‫و‬ ‫پوستان‬ ‫سرخ‬ ‫عام‬ ‫قتل‬ ‫با‬ ‫اول‬ ‫موج‬ ‫امریکا‬ ‫در‬ ‫میپرداختند‬ ‫کردن‬ ‫آواره‬ ‫که‬ ‫اروپائیانی‬ ‫سوي‬ ‫از‬ ‫آنان‬ ‫براي‬ ‫شد‬ ‫آغاز‬ ‫بودند‬ ‫آمده‬ ‫دیار‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫کشاورزي‬ ‫تمدن‬ ‫ایجاد‬ . ‫نیز‬ ‫دوم‬ ‫موج‬ ‫باجنگهاي‬ ‫دهه‬ ‫مسلحانه‬ 1850 ‫م‬ ‫الغاي‬ ‫پوشش‬ ‫در‬ ‫شمال‬ ‫صنعتگران‬ ‫و‬ ‫جنوب‬ ‫کشاورزان‬ ‫میان‬ ‫داري‬ ‫برده‬ ‫خورد‬ ‫رقم‬ . ‫و‬ ‫کودتاها‬ ،‫انقالبها‬ ،‫سیاسی‬ ‫بحرانهاي‬ ‫به‬ ‫منازعات‬ ‫این‬ ‫دنیا‬ ‫دیگر‬ ‫کشورهاي‬ ‫از‬ ‫بسیاري‬ ‫در‬ ... ‫من‬ ‫جر‬ ‫است‬ ‫شده‬ . ‫ها‬ ‫تقابل‬ ‫این‬ ‫منشای‬ ‫کد‬ ‫نیروهاي‬ ‫توسط‬ ‫باید‬ ‫جوامع‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫بوده‬ ‫موضوع‬ ‫این‬ ‫سر‬ ‫بر‬ ‫موج‬ ‫ام‬ ‫اداره‬ ‫شود‬ ‫ادامه‬ ....
  • 10. ‫انقالب‬ ‫تاثرات‬ ‫صنعتی‬ ‫ابعاد‬ ‫بر‬ ‫زندگی‬ ‫بشر‬ .1 ‫شد‬ ‫منتقل‬ ‫کارخانه‬ ‫به‬ ،‫خانه‬ ‫و‬ ‫مزرعه‬ ‫از‬ ‫تولید‬ ‫نظام‬ . .2 ‫کارخانه‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫میکرد‬ ‫رها‬ ‫را‬ ‫مزرعه‬ ‫باید‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫کاري‬ ‫نیروي‬ ‫نیازمند‬ ،‫صنعت‬ ‫ایجاد‬ ‫پیوست‬ ‫می‬ ‫ل‬ ، ‫ذا‬ ‫بایستی‬ ‫خانواده‬ ‫خانواده‬ ‫به‬ ‫نسلی‬ ‫چند‬ ‫و‬ ‫سنتی‬ ‫اي‬ ‫هسته‬ ‫تبدیل‬ ‫شد‬ ‫می‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫وظایف‬ ‫و‬ ‫جامعه‬ ‫دیگر‬ ‫بخشهاي‬ ‫میگردید‬ ‫منتقل‬ . ،‫بیمارستان‬ ،‫مدرسه‬ ‫کارخانه؛‬ ‫کنار‬ ‫در‬ ‫اساس‬ ‫همین‬ ‫بر‬ ‫محل‬ ‫نگهداری‬ ‫سازمان‬ ‫هزاران‬ ‫و‬ ‫سالمندان‬ ‫پدید‬ ‫دیگر‬ ‫آمد‬ . .3 ‫جامعه‬ ‫بخشهاي‬ ‫دیگر‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫داد‬ ‫دست‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫خودکفایی‬ ‫خانواده‬ ،‫اقتصادي‬ ‫لحاظ‬ ‫از‬ ‫شد‬ ‫محتاج‬ . ‫شدن‬ ‫صنعتی‬ ‫نسب‬ ‫مزیت‬ ‫نظیر‬ ‫توجیهاتی‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫شکست‬ ‫درهم‬ ‫نیز‬ ‫را‬ ‫کشورها‬ ‫خودکفایی‬ ،‫حتی‬ ‫ی‬ ،‫تولید‬ ‫متقابل‬ ‫وابستگی‬ ‫افزایش‬ ‫را‬ ‫جوامع‬ ‫داد‬ . .4 ‫از‬ ‫انرژي‬ ‫هاي‬ ‫سوخت‬ ‫تأمین‬ ‫سنگ‬ ‫زغال‬ ‫و‬ ‫گاز‬ ،‫نفت‬ ‫چون‬ ‫فسیلی‬ ‫شد‬ ‫می‬ ( ‫ناپذیر‬ ‫تجدید‬ ‫منابع‬ ) . .5 ‫تب‬ ‫ابزاري‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫باشد‬ ‫انسانها‬ ‫عضالنی‬ ‫نیروي‬ ‫تقویت‬ ‫جهت‬ ‫در‬ ‫فقط‬ ‫آنکه‬ ‫جاي‬ ‫به‬ ‫تکنولوژي‬ ‫شد‬ ‫دیل‬ ‫که‬ ‫براب‬ ‫چندین‬ ‫که‬ ‫باشد‬ ‫مولد‬ ‫میتوانست‬ ‫انسان‬ ‫از‬ ‫بهتر‬ ‫داشت؛‬ ‫زایندگی‬ ‫قدرت‬ ‫بشر‬ ‫همانند‬ ‫او‬ ‫ر‬ ،‫نماید‬ ‫تولید‬ ‫بود‬ ‫انبوه‬ ‫تولید‬ ،‫تکنولوژیی‬ ‫چنین‬ ‫محصول‬ . .6 ‫را‬ ‫جدیدي‬ ‫توزیع‬ ‫نظام‬ ،‫انبوه‬ ‫تولید‬ ‫طلبید‬ ‫می‬ ( ‫آن‬ ‫به‬ ‫وابستگی‬ ‫و‬ ‫بازار‬ ‫گسترش‬ .) ‫ها‬ ‫ده‬ ‫مغازه‬ ‫کوچک‬ ‫بزرگ‬ ‫و‬ ‫هاي‬ ‫فروشگاه‬ ‫و‬ ‫گسترد‬ ‫توزیع‬ ،‫ارتباطات‬ ‫و‬ ‫نقل‬ ‫و‬ ‫حمل‬ ‫شبکه‬ ‫یاري‬ ‫با‬ ،‫زنجیرهاي‬ ‫عظیم‬ ‫و‬ ‫ه‬ ‫کاالها‬ ‫روزانه‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫گرفتند‬ ‫عهده‬ . .7 ‫شدند‬ ‫مدرن‬ ‫انسان‬ ‫جدید‬ ‫نیازهاي‬ ‫تأمین‬ ‫متصدي‬ ‫بزرگ‬ ‫سازمانهاي‬ .
  • 11. ‫اصول‬ ‫گانه‬ ‫شش‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫قوانینی‬ ‫و‬ ‫اصول‬ ‫داراي‬ ‫تمدنی‬ ‫هر‬ ‫هاي‬ ‫شریان‬ ‫همه‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫یافته‬ ‫جریان‬ ،‫تمدن‬ ‫آن‬ ‫آن‬ ‫ابعاد‬ ‫اثر‬ ‫میگذارد‬ . ‫اصول‬ ‫از‬ ‫نیز‬ ‫صنعتی‬ ‫انقالب‬ ‫گانهاي‬ ‫شش‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫برخوردار‬ ‫عبارتنداز‬ : .1 ‫کردن‬ ‫استاندارد‬ ( ‫سازي‬ ‫همسان‬ :) ‫عدد‬ ‫یک‬ ً‫معموال‬ ‫محصول‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫اول‬ ‫موج‬ ‫برخالف‬ ‫شد‬ ‫می‬ ‫ساخته‬ ‫در‬، ‫میگردید‬ ‫تولید‬ ‫مشابه‬ ‫محصول‬ ‫میلیونها‬ ‫صنعتی‬ ‫تمدن‬ . .2 ‫کردن‬ ‫تخصصی‬ : ‫میکرد‬ ‫تهیه‬ ‫را‬ ‫خویش‬ ‫های‬ ‫نیازمندی‬ ‫تمام‬ ‫خانواده‬ ‫یک‬ ‫قبال‬ ( ‫ک‬ ‫تقسیم‬ ‫ار‬ . ) .3 ‫سازي‬ ‫همزمان‬ : ‫شناسی‬ ‫وقت‬ ،‫وظایف‬ ‫متقابل‬ ‫وابستگی‬ ‫عدم‬ ‫دلیل‬ ‫به‬ ‫کشاورزي‬ ‫جوامع‬ ‫در‬ ‫چندانی‬ ‫اهمیت‬ ‫اما‬ ‫نداشت‬ ‫متقابل‬ ‫ارتباط‬ ‫صنعتی‬ ‫تمدن‬ ‫در‬ ‫به‬،‫وظایف‬ ‫ضروري‬ ‫را‬ ‫زمان‬ ‫ساخت‬ . .4 ‫تراکم‬ : ‫دوم‬ ‫موج‬ ‫در‬ ‫سازي‬ ‫تراکم‬ ‫در‬ ‫هاي‬ ‫بخش‬ ‫بود‬ ‫اجتناب‬ ‫غیرقابل‬ ‫جامعه‬ ‫مختلف‬ . ‫عبارت‬ ‫به‬ ‫ی‬ ‫منابع‬ ‫در‬ ‫تراکم‬ ،‫انرژي‬ ‫جمعیت‬ ‫در‬ ‫تراکم‬ ‫و‬ ‫پذیرفت‬ ‫کارصورت‬ ‫در‬ ‫تراکم‬ . ‫کود‬ ‫منوال‬ ‫همین‬ ‫به‬ ‫کان‬ ‫گردید‬ ‫متراکم‬ ،‫سهامی‬ ‫عظیم‬ ‫شرکتهاي‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫سرمایه‬ ‫و‬ ‫زندانها‬ ‫در‬ ‫تبهکاران‬ ،‫مدارس‬ ‫در‬ . .5 ‫سازي‬ ‫بیشینه‬ : Maximization ‫تمدن‬ ‫صنعتی‬ « ‫بزرگ‬ » ‫مترادف‬ ‫را‬ « ‫کارآ‬ » ‫میشمرد‬ . .6 ‫تمرکز‬ : ‫تشویق‬ ‫اقتصادي‬ ‫و‬ ‫سیاسی‬ ‫ابعاد‬ ‫تمامی‬ ‫در‬ ‫تمرکز‬ ‫شد‬ ‫می‬ .
  • 12. ‫صنعتی‬ ‫جوامع‬ ‫در‬ ‫مدیران‬ ‫نقش‬ ‫جامعه‬ ‫حاکمان‬ ‫و‬ ‫قدرت‬ ‫منابع‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫مردم‬ ،‫اول‬ ‫موج‬ ‫تمدن‬ ‫در‬ ‫پادشاهان‬ ‫خواه‬ ‫خواه‬ ‫و‬ ‫بودند‬ ‫حاکمان‬ ‫کلیسا‬ - ‫از‬ ‫جدیدي‬ ‫نوع‬ ‫دوم‬ ‫موج‬ ‫اما‬ ‫داشتند؛‬ ‫کامل‬ ‫شناخت‬ ‫آورد‬ ‫پدید‬ ‫را‬ ‫قدرت‬ . ‫بیان‬ ‫پیشتر‬ ‫که‬ ‫همانگونه‬ ‫گردید‬ ‫تمدن‬ ‫که‬ ‫شد‬ ‫موجب‬ ‫صنعتی‬ ‫نظیر‬ ‫بخش‬ ‫هزاران‬ ‫به‬ ‫بود‬ ‫مزرعه‬ ‫و‬ ‫خانه‬ ‫دونهاد‬ ‫شامل‬ ‫فقط‬ ‫که‬ ‫اول‬ ‫موج‬ ‫جامعه‬ : ‫کارخانه‬ ‫و‬ ‫بیمارستان‬ ،‫زندان‬ ،‫دانشگاه‬ ،‫مدرسه‬ ، ... ‫تقسیم‬ ،‫شود‬ ‫در‬ ‫این‬ ‫کنار‬ ‫این‬ ‫افرادي‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫نیاز‬ ،‫تفکیک‬ ‫منفک‬ ‫بخشهاي‬ ‫یکدیگ‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫پراکنده‬ ‫و‬ ‫پیوند‬ ‫ر‬ ‫دهند‬ . ‫در‬ ‫تخصص‬ ‫و‬ ‫قدرت‬ ‫از‬ ‫جدیدي‬ ‫نوع‬ ‫که‬ ‫شد‬ ‫سبب‬ ‫خود‬ ‫موضوع‬ ‫این‬ ‫این‬ ‫جوامع‬ ‫آن‬ ‫اصلی‬ ‫وظیفه‬ ‫که‬ ‫گردد‬ ‫پدیدار‬ ‫بخشی‬ ‫انسجام‬ ‫مختلف‬ ‫بخشهاي‬ ‫در‬ ‫بود‬ ‫جامعه‬ . ‫صاحبان‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫قدرت‬ ‫جدید‬ ‫چون‬ ‫عناوینی‬ ، : ‫مدیران‬ ‫مسؤوال‬،‫اداري‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫سرپرستان‬ ‫و‬ ‫معاونین‬ ،‫هماهنگی‬ ... ‫اطالق‬ ‫شد‬ ‫می‬ . ‫این‬ ‫کار‬ ‫آن‬ ‫مدیران‬ ‫بود‬ ‫سازن‬ ‫مشخص‬ ‫و‬ ‫بگمارند‬ ‫شغلی‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫هرکسی‬ ‫و‬ ‫کنند‬ ‫تعریف‬ ‫را‬ ‫نقشها‬ ‫که‬ ‫که‬ ‫د‬ ‫پاداشی‬ ‫نوع‬ ‫چه‬ ‫کسی‬ ‫چه‬ ‫بگیرد‬ ‫باید‬ . ‫ارت‬ ‫و‬ ‫نقل‬ ‫و‬ ‫حمل‬ ،‫توزیع‬ ،‫تولید‬ ‫آنان‬ ‫باطات‬ ‫بین‬ ‫ارتباط‬ ‫براي‬ ‫قوانینی‬ ‫و‬ ‫ساختند‬ ‫مرتبط‬ ‫یکدیگر‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫ها‬ ‫سازمان‬ ‫وض‬ ‫کردند‬ ‫ع‬ .
  • 13. Henry fayols 14 principles of management ۱ ‫کار‬ ‫تقسیم‬ ۲ ‫ومسوولیت‬ ‫اختیار‬ ۳ ‫انظباط‬ ۴ ‫فرماندهی‬ ‫وحدت‬ ۵ ‫رهبری‬ ‫وحدت‬ ۶ ‫فرد‬ ‫به‬ ‫بسبت‬ ‫سازمان‬ ‫منافع‬ ‫تقدم‬ ۷ ‫کارمندان‬ ‫پاداش‬ ۸ ‫تمرکز‬ ۹ ‫فرماندهی‬ ‫زنجیره‬ ‫اختیارات‬ ‫مراتب‬ ‫سلسله‬ ۱۰ ‫ترتیب‬ ‫و‬ ‫نظیم‬ ۱۱ ‫برابری‬ ‫و‬ ‫مساوات‬ ۱۲ ‫شغلی‬ ‫ثبات‬ ۱۳ ‫جلب‬ ‫و‬ ‫ترغیب‬ ‫مشارکت‬ ۱۴ ‫کارگروهی‬ ‫فضای‬ ‫و‬ ‫اتحاد‬ ‫روح‬
  • 14.