1. ŁUKASZ FUŁAWKA
PODSTAWY
PATOLOGII
NOWOTWORÓW
Dolnośląskie Centrum Onkologii
Zakład Patomorfologii
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
Zakład Patomorfologii i Cytologii Onkologicznej

2. DEFINICJA
• NADMIERNA PROLIFERACJA
• AUTONOMIA
• KLONALNOŚĆ

3. TERMINOLOGIA
• TUMO(U)R ~ NEOPLASM (J. ANGIELSKI)
• GUZ ≠ NOWOTWÓR (J. POLSKI)
NOWOTWOROWE
GUZY
NIENOWOTWOROWE
=

4. SKŁADOWE NOWOTWORU
MIĄŻSZ
PARENCHYMA
ZRĄB
STROMA

5. NOWOTWÓR
ŁAGODNY
BENIGN
ZŁOŚLIWY
MALIGNANT
(=CANCER)

6. NOWOTWÓR
ŁAGODNY ZŁOŚLIWY
Domagała, Chosia, Urasińska: Podstawy patologii. PZWL 2010

7. NOWOTWÓR
ŁAGODNY ZŁOŚLIWY

8. ZŁOŚLIWOŚĆ
MIEJSCOWA
- naciekanie
= inwazja
(invasion)
ODLEGŁA
- przerzuty
(metastases)

9. DROGI PRZERZUTOWANIA
UKŁAD CHŁONNY
HEMATOGENNA
JAMY CIAŁA PŁYN
MÓZGOWO-
-RDZENIOWY

10. NAZEWNICTWO
TKANKA NOWOTWRÓR
• TUMO(U)R
• NEOPLASM
ŁAGODNY
NOWOTWÓR
ZŁOŚLIWY
TKANKI ŁĄCZNE
ŁĄCZNA WŁAŚCIWA FIBROMA
WŁÓKNIAK
FIBROSARCOMA
WŁÓKNIAKOMIĘSAK
TŁUSZCZOWA LIPOMA
TŁUSZCZAK
LIPOSARCOMA
TŁUSZCZAKOMIĘSAK
CHRZĘSTNA CHONDROMA
CHRZĘSTNIAK
CHONDROSARCOMA
CHRZĘSTNIAKOMIĘSAK
KOSTNA OSTEOMA
KOSTNIAK
OSTEOSARCOMA
KOSTNIAKOMIĘSAK
TKANKA MIĘŚNIOWA
MIĘŚNIE GŁADKIE LEIOMYOMA
MIĘŚNIAK
GŁADKOKOMÓRKOWY
LEIOMYOSARCOMA
MIĘŚNIAKOMIĘSAK
GŁADKOKOMÓRKOWY
MIĘŚNIE PRĄŻKOWANE RHABDOMYOMA
MIĘŚNIAK
PRĄŻKOWANOKOMÓRKOWY
RHABDOMYOSARCOMA
MIĘŚNIAKOMIĘSAK
PRĄŻKOWANOKOMÓRKOWY

11. NAZEWNICTWO
TKANKA NOWOTWRÓR
• TUMO(U)R
• NEOPLASM
ŁAGODNY
NOWOTWÓR
ZŁOŚLIWY
KOMÓRKI KRWIOTWÓRCZE I LIMFOIDALNE
KOMÓRKI
KRWIOTWÓRCZE
LEUKAEMIA
BIAŁACZKA
KOMÓRKI
LIMFOIDALNE
LYMPHOMA
CHŁONIAK
ŚRÓDBŁONEK
NACZYNIA
KRWIONOŚNE
HAEMANGIOMA
NACZYNIAK
ANGIOSARCOMA
NACZYNIAKOMIĘSAK
NACZYNIA
LIMFATYCZNE
LYMPHANGIOMA
NACZYNIAK LIMFATYCZNY
ANGIOSARCOMA
NACZYNIAKOMIĘSAK
POZOSTAŁE TKANKI MEZENCHYMALNE
MIĘDZYBŁONEK BENIGN MESOTHELIOMA
ŁAGODNY MIĘDZYBŁONIAK
MALIGNANT MESOTHELIOMA
ZŁOŚLIWY MIĘDZYBŁONIAK

12. NAZEWNICTWO
TKANKA NOWOTWRÓR
• TUMO(U)R
• NEOPLASM
ŁAGODNY
NOWOTWÓR
ZŁOŚLIWY
TKANKA NABŁONKOWA
NABŁONEK PŁASKI
WIELOWARSTWOWY
(RÓŻNE NAZWY) SQUAMOUS CELL CARCINOMA
RAK PŁASKONABŁONKOWY
NABŁONEK GRUCZOŁOWY ADENOMA
GRUCZOLAK
ADENOCARCINOMA
GRUCZOLAKORAK /
RAK GRUCZOŁOWY
NABŁONEK PRZEJŚCIOWY
/ UROTHELIUM
TRANSITIONAL CELL /
UROTHELIAL PAPILLOMA
BRODAWCZAK Z NABŁONKA
PRZEJŚCIOWEGO
TRANSITIONAL CELL /
UROTHELIAL CARCINOMA
RAK Z NABŁONKA
PRZEJŚCIOWEGO
HEPATOCYTY HEPATOCELLULAR ADENOMA
GRUCZOLAK
WĄTROBOWOKOMÓRKOWY
HEPATOCELLULAR CARCINOMA
RAK
WĄTROBOWOKOMÓRKOWY
DROGI ŻÓŁCIOWE BILE DUCT ADENOMA
GRUCZOLAK DRÓG
ŻÓŁCIOWYCH
CHOLANGIOCARCINOMA
RAK DRÓG ŻÓŁCIOWYCH

13. NAZEWNICTWO
TKANKA NOWOTWRÓR
• TUMO(U)R
• NEOPLASM
ŁAGODNY
NOWOTWÓR
ZŁOŚLIWY
TKANKI POCHODZĄCE Z NEUROEKTODERMY
MELANOCYTY PIGMENTED NAEVUS
ZNAMIĘ BARWNIKOWE
MELANOMA
CZERNIAK
KOMÓRKI SCHWANNA SCHWANNOMA MPNST (MALIGNANT
PERIPHERAL NERVE SHEATH
TUMOR)
RDZEŃ NADNERCZY PHAEOCHROMOCYTOMA PHAEOCHROMOCYTOMA
GUZY MIESZANE
FIBROADENOMA
GRUCZOLAKOWŁÓKNIAK
CARCINOSARCOMA
MIĘSAKORAK

14. POJĘCIA POKREWNE
• DYSPLAZJA (=INTRAEPITHELIAL NEOPLASIA)
• CARCINOMA IN SITU

15. Jeanne Kelly , National Cancer Institute

16. MYLĄCE POJĘCIA
• HAMARTOMA
• CHORISTOMA

17. MORFOLOGICZNE
CECHY ZŁOŚLIWOŚCI
CYTOLOGICZNE
HISTOLOGICZNE
Domagała, Chosia, Urasińska: Podstawy patologii. PZWL 2010

18. • ↑ STOSUNEK N/C
• HIPERCHROMAZJA
• GRUBOZIARNISTA
CHROMATYNA
• NIEREGULARNE JĄDRA
• NIEREGULARNIE
POGRUBIAŁA BŁONA
JĄDROWA
• POLIMORFIZM JĄDER
• MITOZY PATOLOGICZNE (→)

19. • ↑ STOSUNEK N/C
• HIPERCHROMAZJA
• GRUBOZIARNISTA
CHROMATYNA
• NIEREGULARNE JĄDRA
• NIEREGULARNIE
POGRUBIAŁA BŁONA
JĄDROWA
• POLIMORFIZM JĄDER

20. • ↑ STOSUNEK N/C
• HIPERCHROMAZJA
• GRUBOZIARNISTA
CHROMATYNA
• NIEREGULARNE JĄDRA
• NIEREGULARNIE
POGRUBIAŁA BŁONA
JĄDROWA
• POLIMORFIZM JĄDER
• KOMÓRKI OLBRZYMIE
(„MONSTER CELLS”)