เล่าให้ฟังว่าทำไมเรื่องที่ลือกันว่า ไวรัสก่อโรคโควิด-19 (COVID-19) จึงมีความเป็นไปได้น้อยมาก ไม่ว่าจะทำโดยจีนหรือสหรัฐ หรือหลุดออกจากห้องแล็บ แต่น่าจะมาจากวิวัฒนาการตามธรรมชาติ จนเกิดเป็นโรคอุบัติใหม่มากกว่า รวมทั้งอธิบายที่มาว่า เหตุใดเชื้อไวรัสจึงมีชื่อว่า SARS-CoV-2 โดยที่เห็นอยู่นี้เป็น script หรือบทที่ใช้เตรียมสำหรับการอัดพอดแคสต์ ในคอลัมน์ S&T Me&You วิทยาศาสตร์เทคโนโลยีมีให้ฉันและเธอ จัดทำโดยทีมงาน สวทช.

1. S &T, Me and You (1)
ทำไมโควิด-19 จึงน่ำจะเกิดตำมธรรมชำติมำกกว่ำมีมนุษย์สร้ำง?
 มีข่าวลือไปทั่ว  โควิด-19 เกิดจาก (1) เชื้อที่หลุดจากห้อง lab จีน [มีห้อง lab อยู่ใกล้ๆ
กับตลาดที่พบการระบาดแรกสุด] หรือ (2) มาจากทหารที่เข้าไปร่วมซ้อมรบกับจีน แล้วนาเข้าไปด้วย
 โรคในคนเกิดขึ้นได้อย่างไร ?
 โรคอุบัติใหม่ (Emerging Diseases) เช่น SARS
 มนุษย์ยุคอยู่เป็นกลุ่มเล็กๆ เร่ร่อน หาของป่าล่าสัตว์  มีโรคร้ายแรงน้อย เพราะเป็นแล้วตายหมด
 ต่อมา อยู่กันเป็นเมือง 10,000-13,000 ปีก่อน  เลี้ยงสัตว์เพื่อใช้แรงงาน, ล่าสัตว์, ให้เนื้อนมไข่, เป็นเพื่อน
 หัด, วัณโรค, ฝีดาษ  วัว, ควาย
 ไข้หวัดใหญ่  หมู, เป็ด
 ไอกรน  หมู, หมา
 มาลาเรีย  สัตว์ตระกูลนก อาจจะไก่หรือเป็ด
 มีวิวัฒนาการของเชื้อโรคกับคนและสัตว์ไปพร้อมๆ กัน  วิวัฒนาการร่วม (Co-evolution)
 ประเมินว่า 75% ของโรคอุบัติใหม่ คนติดเชื้อมาจากสัตว์
 กรณีของโควิด-19  (1) เมืองอู่ฮั่น คนหนาแน่น (2) ตลาดสุขอนามัยไม่ดี
มีสัตว์ป่ามากมายหลายชนิด ทั้งเป็นๆ และตายแล้ววางกองบนเขียงและอยู่บนพื้นตลาด (3)
พฤติกรรมการกิน “เปิดพิสดาร” ทาให้เจอกับเชื้อแปลกๆ ที่ปกติไม่เจอ เป็นพวกที่ไม่เคยมีภูมิต้านทาน
(4) เกิดเรื่องแบบนี้เป็นกิจวัตร
 ถึงจุดหนึ่งอาจมีเชื้อที่กลายพันธุ์ จนเหมาะที่จะข้ามจากสัตว์มาที่คน
 โควิด-19 ดูจากสารพันธุกรรมแล้ว คาดว่าอาจจะมาจากค้างคาว ผ่านมาทางตัวนิ่ม
 การที่ดูจากสารพันธุกรรมได้ เพราะสารพันธุกรรมของไวรัสเปลี่ยนแปลงค่อนข้างเร็ว
จึงใช้ติดตามกลับไปยังสารพันธุกรรมตั้งต้น
และนาข้อมูลไปเทียบกับคลังข้อมูลที่มีผู้สารวจไวรัสในสัตว์ต่างๆ ไว้แล้วทั่วโลก ในประเทศไทยก็มี
 ขณะที่ด้วยข้อมูล ความรู้ที่เล่ามาทั้งหมด ทาให้อธิบายไวรัสก่อโรคโควิด-19 ได้เป็นอย่างดี
 แต่สมมุติฐานว่า มีคนสร้างขึ้นเพื่อเป็นอาวุธชีวภาพ กลับไม่มีหลักฐานอะไรที่บ่งชี้เลย (1)
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เรื่องของวัคซีนและยารักษาโรค  ถ้ามีผู้สร้างหรือทาขึ้นอย่างจงใจ
น่าจะเตรียมวัคซีนหรือยา หรือทั้งสองอย่างไว้แล้ว (2) ไม่มีการเตรียมชุดป้องกัน, หน้ากาก ฯลฯ (3)
ไม่มีผู้ก่อการร้าย, ไม่มีการต่อรอง, ไม่มีตัวประกัน, ไม่เรียกค่าไถ่