Trends of Internet marketing 2017. В презентации вы найдете 9 инструментов, которые помогут вашему проекту повысить узнаваемость и товарооборот в 2017 году.
Материалы взяты из анализа рынков США и СНГ.
This document discusses the rationale and history of educational board games. It explains that board games are a familiar medium that facilitate face-to-face interaction and capable of a range of learning outcomes. The earliest known board game is Senet, which dates back to 3300 BCE in ancient Egypt. Board games are categorized as linear movement games, 2D pattern games, battlefield games, or combination games. Examples of different game structures that can align with educational content are also provided, such as movement through space/time matching a race game or obstacles matching blockages in a path.
This document outlines plans for continuing and building upon the work started during the International Year of Astronomy 2009 (IYA2009). It discusses [1] producing final reports and books to summarize IYA2009, [2] maintaining online resources and networks created for IYA2009, and [3] finding ways for IYA2009 projects and activities to be sustained long-term. The goal is to turn IYA2009 into a lasting legacy that inspires ongoing collaboration and communication about astronomy worldwide.
Trends of Internet marketing 2017. В презентации вы найдете 9 инструментов, которые помогут вашему проекту повысить узнаваемость и товарооборот в 2017 году.
Материалы взяты из анализа рынков США и СНГ.
This document discusses the rationale and history of educational board games. It explains that board games are a familiar medium that facilitate face-to-face interaction and capable of a range of learning outcomes. The earliest known board game is Senet, which dates back to 3300 BCE in ancient Egypt. Board games are categorized as linear movement games, 2D pattern games, battlefield games, or combination games. Examples of different game structures that can align with educational content are also provided, such as movement through space/time matching a race game or obstacles matching blockages in a path.
This document outlines plans for continuing and building upon the work started during the International Year of Astronomy 2009 (IYA2009). It discusses [1] producing final reports and books to summarize IYA2009, [2] maintaining online resources and networks created for IYA2009, and [3] finding ways for IYA2009 projects and activities to be sustained long-term. The goal is to turn IYA2009 into a lasting legacy that inspires ongoing collaboration and communication about astronomy worldwide.
The document discusses the 90/10 principle, which states that 10% of life is made up of external events outside our control, while 90% is determined by our reactions to those events. It provides an example of how reacting negatively to a spilled cup of coffee can ruin the whole day, while responding positively avoids stress and conflict. The key message is that while we cannot control what happens, we can control how we respond, which significantly impacts our experiences. Applying the 90/10 principle by not letting negative external events affect us can result in a more positive and stress-free life.
The document summarizes research on using wikis for peer review in a science classroom. It describes a study where students participated in a wiki-based peer review lesson and survey. The results showed that the lesson improved students' opinions of peer review, especially when guidelines were followed. However, it did not broadly change their views. Limitations included a small sample size and lack of repetition in different contexts. Wikis were found to enable constructive, reflective, scaffolding and collaborative learning.
There are 8 main types of infographics: how-to infographics guide viewers through a process, research result infographics show the outcomes of studies, compare and contrast infographics examine changes over time or differences between things, did you know infographics provide interesting facts, demographics infographics display market research, advocacy infographics outline issues to promote change, timeline infographics chronicle changes over periods of time, and tips or demo infographics convey useful information.
The document summarizes the goals and details of a car audio installation in a Toyota Aygo. The goals were to build a high-quality system on a moderate budget while optimizing space and showing off installation skills. Key aspects summarized include proper power wiring with fuses, securing all components, hiding wires, and achieving a clean overall appearance with no unfinished parts.
Telemedicine Clinic (TMC) is Europe’s leading teleradiology provider. TMC pioneered teleradiology services in Europe when it was founded in 2002 and has since become a vital partner for more than 100 radiology departments in Sweden, Denmark, Norway, UK, Spain and Germany. This year, our team of more than 120 highly specialised radiologists will report more than a quarter of a million cases, making a significant positive impact in the life of hospital staff and patients.
This is a book about our culture. About who we are, why we do what we do, and how we go about it. Our culture is the most precious asset our company has. In the long run, it will be our culture that determines our success. We need to preserve it and develop its strengths. We do not invent our culture with this book. We only document our existing culture and make it explicit. This book is a communication tool.
At the heart of our culture are our core purpose and our core values. Our core purpose reminds us why we are in this business. Our core values describe how we do things at TMC, the behaviours we need to consistently demonstrate in our daily work. We also explain the beliefs that lead us to hold and promote these specific values.
Common purpose and values create alignment, focus and help us make the right choices—in big and in small matters. All our decisions need to respect and reflect the philosophy expressed in this document.
We wrote this book for us, the team members of TMC. But we happily share our thoughts with clients, partners, vendors and people interested in working with us, hoping they hold us accountable to what we claim on these pages.
The Moon formed about 4.45 billion years ago from debris ejected when a large object collided with Earth. It has since been shaped primarily by relentless bombardment from impacts. Exploration of the Moon began with telescopic observations in the 1600s and recent robotic missions have revealed much about its geology and origins, but many questions remain unanswered, motivating continued exploration including future human missions.
Prezentacja poświęcona różnicom pomiędzy astronomią i astrologią oraz temu, dlaczego w naszym pozornie racjonalnym świecie astrologia jest wciąż tak popularna.
This document provides an outline and descriptions of educational activities and tours that can be taken using the space simulation software Celestia. It includes introductions to using Celestia for educational purposes, descriptions of required files and packages to install, and summaries of several pre-made educational activity tours that travel to various locations in our solar system, Milky Way galaxy and beyond. The activities range from 2-3 hours and are designed to teach about the size and scale of the universe.
As part of EUNIC’s program “Think Social. Act Business”, policy influencers and social organisations, researchers from across Europe will come together in Athens for a one day policy dialogue and parallel workshops to share and learn from experiences in the Social Enterprise sector in the region.
The project builds on the special focus of the European Commission on Social Economy Development, and responds to an evidenced need for 1) increased opportunities for sharing expertise and 2) a need to develop the support structures that allow social enterprises to flourish and 3) the opportunity for transnational capacity building of the social entrepreneurship ecosystem.
The conference is supported by the Austrian Embassy in Athens, the British Council, Goethe Institute, Italian Cultural Institute, Instituto Cervantes, Konrad-Adenauer-Stiftung, the Polish Embassy in Athens, the Anna Lindh Foundation, 180°, Municipality of Athens and Athens Development and Destination Management Agency and John S. Latsis Public Benefit Foundation.
Katalog Artystyczno-Badawczy ASP „4T” rozpoczyna
nowy cykl wydawniczy opisujący podejmowane w ramach
prac Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku interdyscyplinarne
projekty, których celem i wyróżnikiem jest wywieranie
jak najszerzej rozumianego pozytywnego wpływu
na kształt i jakość otoczenia, w jakim żyjemy – my, czyli
mieszkańcy Gdańska, turyści i inni użytkownicy otaczających
nas przestrzeni.
The document discusses the 90/10 principle, which states that 10% of life is made up of external events outside our control, while 90% is determined by our reactions to those events. It provides an example of how reacting negatively to a spilled cup of coffee can ruin the whole day, while responding positively avoids stress and conflict. The key message is that while we cannot control what happens, we can control how we respond, which significantly impacts our experiences. Applying the 90/10 principle by not letting negative external events affect us can result in a more positive and stress-free life.
The document summarizes research on using wikis for peer review in a science classroom. It describes a study where students participated in a wiki-based peer review lesson and survey. The results showed that the lesson improved students' opinions of peer review, especially when guidelines were followed. However, it did not broadly change their views. Limitations included a small sample size and lack of repetition in different contexts. Wikis were found to enable constructive, reflective, scaffolding and collaborative learning.
There are 8 main types of infographics: how-to infographics guide viewers through a process, research result infographics show the outcomes of studies, compare and contrast infographics examine changes over time or differences between things, did you know infographics provide interesting facts, demographics infographics display market research, advocacy infographics outline issues to promote change, timeline infographics chronicle changes over periods of time, and tips or demo infographics convey useful information.
The document summarizes the goals and details of a car audio installation in a Toyota Aygo. The goals were to build a high-quality system on a moderate budget while optimizing space and showing off installation skills. Key aspects summarized include proper power wiring with fuses, securing all components, hiding wires, and achieving a clean overall appearance with no unfinished parts.
Telemedicine Clinic (TMC) is Europe’s leading teleradiology provider. TMC pioneered teleradiology services in Europe when it was founded in 2002 and has since become a vital partner for more than 100 radiology departments in Sweden, Denmark, Norway, UK, Spain and Germany. This year, our team of more than 120 highly specialised radiologists will report more than a quarter of a million cases, making a significant positive impact in the life of hospital staff and patients.
This is a book about our culture. About who we are, why we do what we do, and how we go about it. Our culture is the most precious asset our company has. In the long run, it will be our culture that determines our success. We need to preserve it and develop its strengths. We do not invent our culture with this book. We only document our existing culture and make it explicit. This book is a communication tool.
At the heart of our culture are our core purpose and our core values. Our core purpose reminds us why we are in this business. Our core values describe how we do things at TMC, the behaviours we need to consistently demonstrate in our daily work. We also explain the beliefs that lead us to hold and promote these specific values.
Common purpose and values create alignment, focus and help us make the right choices—in big and in small matters. All our decisions need to respect and reflect the philosophy expressed in this document.
We wrote this book for us, the team members of TMC. But we happily share our thoughts with clients, partners, vendors and people interested in working with us, hoping they hold us accountable to what we claim on these pages.
The Moon formed about 4.45 billion years ago from debris ejected when a large object collided with Earth. It has since been shaped primarily by relentless bombardment from impacts. Exploration of the Moon began with telescopic observations in the 1600s and recent robotic missions have revealed much about its geology and origins, but many questions remain unanswered, motivating continued exploration including future human missions.
Prezentacja poświęcona różnicom pomiędzy astronomią i astrologią oraz temu, dlaczego w naszym pozornie racjonalnym świecie astrologia jest wciąż tak popularna.
This document provides an outline and descriptions of educational activities and tours that can be taken using the space simulation software Celestia. It includes introductions to using Celestia for educational purposes, descriptions of required files and packages to install, and summaries of several pre-made educational activity tours that travel to various locations in our solar system, Milky Way galaxy and beyond. The activities range from 2-3 hours and are designed to teach about the size and scale of the universe.
As part of EUNIC’s program “Think Social. Act Business”, policy influencers and social organisations, researchers from across Europe will come together in Athens for a one day policy dialogue and parallel workshops to share and learn from experiences in the Social Enterprise sector in the region.
The project builds on the special focus of the European Commission on Social Economy Development, and responds to an evidenced need for 1) increased opportunities for sharing expertise and 2) a need to develop the support structures that allow social enterprises to flourish and 3) the opportunity for transnational capacity building of the social entrepreneurship ecosystem.
The conference is supported by the Austrian Embassy in Athens, the British Council, Goethe Institute, Italian Cultural Institute, Instituto Cervantes, Konrad-Adenauer-Stiftung, the Polish Embassy in Athens, the Anna Lindh Foundation, 180°, Municipality of Athens and Athens Development and Destination Management Agency and John S. Latsis Public Benefit Foundation.
Katalog Artystyczno-Badawczy ASP „4T” rozpoczyna
nowy cykl wydawniczy opisujący podejmowane w ramach
prac Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku interdyscyplinarne
projekty, których celem i wyróżnikiem jest wywieranie
jak najszerzej rozumianego pozytywnego wpływu
na kształt i jakość otoczenia, w jakim żyjemy – my, czyli
mieszkańcy Gdańska, turyści i inni użytkownicy otaczających
nas przestrzeni.
Kultura popularna jako obszar edukacji kulturalnej. Patrycja Karczewska, Anna...Anna Mielec
Edukacja kulturalna i kultura popularna: definicje, rodzaje, przykłady.
Prezentacja przygotowana na zajęcia ze studiów Informacja Naukowa i Bibliotekoznawstwo rok II sum. wraz z Patrycją Karczewską.
19.01.2015 r.
Aspekt kulturowy w analizie przedprojektowej na podstawie obiektów zrealizowa...Anna Rynkowska-Sachse
Badania interdyscyplinarne w architekturze \: BIWA 1 \: monografia konferencyjna. T. 3, Badania przedprojektowe i okołoprojektowe w kształtowaniu środowiska zbudowanego, 2015
W badaniach przedprojektowych, na które składają się różne aspekty poznawcze danej lokalizacji, czynnik kulturowy jest istotnym elementem, ale niestety traktuje się go drugorzędnie. Powstają więc obiekty o małej wrażliwości kulturowej w odniesieniu do miejsca. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na aspekt kulturowy i zagadnienia z innych dziedzin jako elementów analizy służącej do ustalenia potrzeb i budowania programu funkcjonalno-przestrzennego. Aspekt kulturowy przedstawiono na przykładzie „obiektów wrażliwych kulturowo” w innym kontekście kulturowym, programów edukacyjnych dla studentów architektury, własnych doświadczeń z pracy w biurze architektonicznym w Namibii i ze współpracy z filozofem - dr Małgorzatą Kądziela z Zakładu Estetyki Uniwersytetu Śląskiego
The document provides guidance for evaluating the EU-UNAWE astronomy awareness programme. It outlines domains of learning including motivation, scientific skills, knowledge, and intercultural attitudes. Evaluation methods are suggested to gather evidence from children and teachers. For children, options include pre-and post-activity drawings, observations during games or activities, and optional surveys. For teachers, a survey is provided. The goal is to demonstrate the programme's impacts in a way that combines data from different locations and activities.
Astronomy curricula for different ages and cultural backgroundsJacekKupras
This document outlines astronomy curricula for different age groups and cultural backgrounds developed by EUNAWE Germany. It provides guidelines for teaching astronomy concepts to children ages 4-10 in a developmentally appropriate way that links both mythical and scientific thinking. Younger children ages 4-6 focus on observational skills and classification through stories and pretend play. Children ages 6-8 learn about the earth, sun, moon and planets through models and explanations while inspiring curiosity in astronomy. For ages 8-10, the curriculum emphasizes abstract thinking through hands-on observations, models, explanations and biographies of astronomers while introducing more advanced topics like other solar systems. The overall approach aims to foster interest in science, global citizenship and intercultural understanding.
EU-Universe Awareness uses astronomy to encourage children's interest in science and technology and foster global citizenship. Its Universe in a Box program provides hands-on activities and materials to teach difficult astronomy concepts simply to children ages 4-10. The program aims to help children understand their place in the greater universe through activities on the moon, earth, sun, planets, and constellations while promoting respect for other cultures and environmental stewardship. Universe in a Box uses a modular approach with inquiry-based learning to gradually expand children's worldview.
Curiosity is a car-sized Mars rover launching in 2011 to explore Gale Crater using a variety of scientific instruments. It will characterize the planet's geology and climate, assess biological potential, and prepare for future human exploration. Curiosity will use a sky crane maneuver for the first precise landing on Mars and employ a nuclear power source to investigate rocks and soil with tools including cameras, a laser, spectrometers, and a drill. The rover is expected to operate for one Martian year, relaying data to Earth via orbiters to further understand if Mars could have supported microbial life.
The document describes a 21st Century Skills Map created by The Partnership in cooperation with the National Science Teachers Association to illustrate the intersection between 21st Century Skills and the core subject of Science. The map was developed through extensive research and feedback from educators and business leaders. It provides examples of how skills like critical thinking, creativity, collaboration, and communication can be integrated into Science learning at various grade levels. The goal is to help students advance their learning in core subjects and prepare for the future.
The document contains details of images taken by camera 3644 to 3697 from March 22, 2012 to April 6, 2012. It lists the date, time, orbit number, camera status and location photographed for each image taken. Many entries note the camera system was unavailable and list locations in Africa, Australia, South America and elsewhere.
This document provides an introduction to a guide for teaching computational thinking concepts through creative computing with Scratch. The guide is organized as a series of 20 sessions covering 5 topics. It introduces Scratch and design-based learning approaches. The document outlines the structure and content of the guide, as well as its origins from workshops hosted by the Scratch team.
1. PODSTAWA PROGRAMOWA EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ
W ZAKRESIE PLASTYKI
I etap edukacyjny: klasy I–III
Treści nauczania Edukacja plastyczna. Poznawanie architektury, malarstwa i rzeźby. Wyrażanie
– klasa I szkoły własnych myśli i uczuć w różnorodnych formach plastycznych. Przygotowa-
podstawowej nie do korzystania z medialnych środków przekazu. Uczeń kończący klasę I:
1) wypowiada się w wybranych technikach plastycznych na płaszczyźnie
i w przestrzeni; posługuje się takimi środkami wyrazu plastycznego, jak:
kształt, barwa, faktura;
2) ilustruje sceny i sytuacje (realne i fantastyczne) inspirowane wyobraź-
nią, baśnią, opowiadaniem, muzyką; korzysta z narzędzi multimedial-
nych;
3) wykonuje proste rekwizyty (np. lalkę, pacynkę) i wykorzystuje je w ma-
łych formach teatralnych; tworzy przedmioty charakterystyczne dla sztu-
ki ludowej regionu, w którym mieszka;
4) rozpoznaje wybrane dziedziny sztuki: architekturę (także architekturę
zieleni), malarstwo, rzeźbę, grafikę; wypowiada się na ich temat.
Treści nauczania Edukacja plastyczna. Uczeń kończący klasę III:
– wymagania
1) w zakresie percepcji sztuki:
szczegółowe
a) określa swoją przynależność kulturową poprzez kontakt z wybrany-
na koniec
mi dziełami sztuki, zabytkami i z tradycją w środowisku rodzinnym,
klasy III szkoły szkolnym i lokalnym; uczestniczy w życiu kulturalnym tych środo-
podstawowej wisk, wie o istnieniu placówek kultury działających na ich rzecz,
b) korzysta z przekazów medialnych; stosuje ich wytwory w swojej
działalności twórczej (zgodnie z elementarną wiedzą o prawach au-
tora);
2) w zakresie ekspresji przez sztukę:
a) podejmuje działalność twórczą, posługując się takimi środkami wy-
razu plastycznego jak: kształt, barwa, faktura w kompozycji na płasz-
czyźnie i w przestrzeni (stosując określone materiały, narzędzia i tech-
niki plastyczne),
b) realizuje proste projekty w zakresie form użytkowych, w tym służą-
ce kształtowaniu własnego wizerunku i otoczenia oraz upowszech-
nianiu kultury w środowisku szkolnym (stosując określone narzędzia
i wytwory przekazów medialnych);
38
EDUKACJA ARTYSTYCZNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ, ...
2. 3) w zakresie recepcji sztuki:
a) rozróżnia takie dziedziny działalności twórczej człowieka jak: archi-
tektura, sztuki plastyczne oraz inne określone dyscypliny sztuki (foto-
grafika, film) i przekazy medialne (telewizja, Internet), a także rzemio-
sło artystyczne i sztukę ludową,
b) rozpoznaje wybrane dzieła architektury i sztuk plastycznych należące
do polskiego i europejskiego dziedzictwa kultury; opisuje ich cechy
charakterystyczne (posługując się elementarnymi terminami właści-
wymi dla tych dziedzin działalności twórczej).
3. PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU PLASTYKA
II etap edukacyjny: klasy IV–VI
Cele kształcenia I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji – per-
– wymagania cepcja sztuki.
ogólne II. Tworzenie wypowiedzi – ekspresja przez sztukę.
III. Analiza i interpretacja tekstów kultury – recepcja sztuki.
Treści nauczania 1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji – per-
– wymagania cepcja sztuki. Uczeń:
szczegółowe 1) określa swoją przynależność kulturową poprzez kontakt z wybrany-
mi dziełami sztuki, zabytkami i tradycją w swoim środowisku lokal-
nym i regionalnym, a także uczestniczy w życiu kulturalnym tego
środowiska (zna placówki kultury działające na jego rzecz);
2) korzysta z przekazów medialnych oraz stosuje ich wytwory w swojej
działalności twórczej (zgodnie z elementarną wiedzą o prawach auto-
ra).
2. Tworzenie wypowiedzi – ekspresja przez sztukę. Uczeń:
1) podejmuje działalność twórczą, posługując się podstawowymi środ-
kami wyrazu plastycznego i innych dziedzin sztuki (fotografika, film)
w kompozycji na płaszczyźnie i w przestrzeni (stosując określone ma-
teriały, narzędzia i techniki właściwe dla tych dziedzin sztuki);
2) realizuje projekty w zakresie form użytkowych, w tym służące kształto-
waniu wizerunku i otoczenia człowieka oraz upowszechnianiu kultury
w społeczności szkolnej i lokalnej (stosując także narzędzia i wytwory
multimedialne).
3. Analiza i interpretacja tekstów kultury – recepcja sztuki. Uczeń:
1) rozróżnia określone dyscypliny w takich dziedzinach jak: architektura,
sztuki plastyczne oraz w innych dziedzinach sztuki (fotografika, film)
i przekazach medialnych (telewizja, Internet);
2) rozpoznaje wybrane dzieła architektury i sztuk plastycznych należą-
ce do polskiego i europejskiego dziedzictwa kultury oraz opisuje ich
funkcje i cechy charakterystyczne na tle epoki (posługując się podsta-
wowymi terminami i pojęciami właściwymi dla tych dziedzin sztuki).
40
EDUKACJA ARTYSTYCZNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ, ...
4. ZALECANE WARUNKI I SPOSÓB REALIZACJI
Nauczyciel w realizacji przedmiotu powinien dążyć do rozwijania myślenia
twórczego uczniów oraz poprzez odpowiednio dobrane metody przygoto-
wywać ich do uczestnictwa w kulturze i do stosowania nabytych umiejętno-
ści w życiu codziennym.
Szkoła powinna stwarzać możliwości czynnego uczestnictwa uczniów w kul-
turze, w wystawach i wydarzeniach artystycznych, organizowanych w szkole
i poza szkołą.
Zalecane jest odpowiednie wyposażenie pracowni w środki dydaktyczne,
w tym reprodukcje dzieł sztuki.
Nauczyciel powinien uwzględniać możliwości uczniów i dostosować do nich
wymagania edukacyjne.
5. PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU PLASTYKA
III etap edukacyjny: gimnazjum
Cele kształcenia I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji – per-
– wymagania cepcja sztuki.
ogólne II. Tworzenie wypowiedzi – ekspresja przez sztukę.
III. Analiza i interpretacja tekstów kultury – recepcja sztuki.
Treści nauczania 1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji – per-
– wymagania cepcja sztuki. Uczeń:
szczegółowe 1) uczestniczy w kulturze poprzez kontakt z zabytkami i dziełami sztu-
ki współczesnej, mając poczucie związku ze śródziemnomorskim dzie-
dzictwem kultury i tradycją narodową, szanując jednocześnie odręb-
ności innych kręgów kulturowych (zna wybrane krajowe i zagraniczne
placówki kultury i instytucje artystyczne);
2) korzysta z przekazów medialnych oraz stosuje ich wytwory w swojej
działalności (przestrzegając podstawowych zasad prawa autorskiego
dotyczących ochrony własności intelektualnej).
2. Tworzenie wypowiedzi – ekspresja przez sztukę. Uczeń:
1) podejmuje działalność twórczą, posługując się środkami wyrazu sztuk
plastycznych, innych dziedzin sztuki (fotografika, film) i elementa-
mi formy przekazów medialnych, w kompozycji na płaszczyźnie oraz
w przestrzeni rzeczywistej i wirtualnej (stosując określone materiały,
narzędzia i techniki właściwe dla tych dziedzin sztuki i przekazów me-
dialnych);
2) realizuje projekty w zakresie sztuk wizualnych, w tym służące prze-
kazywaniu informacji dostosowanej do sytuacji komunikacyjnej oraz
uczestnictwu w kulturze społeczności szkolnej i lokalnej (stosując także
narzędzia i wytwory mediów środowiska cyfrowego).
3. Analiza i interpretacja tekstów kultury – recepcja sztuki. Uczeń:
1) rozróżnia style i kierunki architektury i sztuk plastycznych oraz umiesz-
cza je w odpowiednim porządku chronologicznym i w centrach kultu-
rotwórczych, które miały zasadnicze znaczenie dla ich powstania;
2) rozpoznaje wybrane dzieła architektury i sztuk plastycznych należą-
ce do polskiego i europejskiego dziedzictwa kultury, postrzegając je
w kontekście miejsca tradycji we współczesnej kulturze, a także opisuje
związki zachodzące między nimi (posługując się terminologią z zakresu
danej dziedziny sztuki).
42
EDUKACJA ARTYSTYCZNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ, ...
6. ZALECANE WARUNKI I SPOSÓB REALIZACJI
Nauczyciel w realizacji przedmiotu powinien dążyć do rozwijania myślenia
twórczego uczniów i poprzez uczestnictwo w zajęciach przygotować ich do
świadomego udziału w kulturze oraz do stosowania nabytej wiedzy w in-
nych dziedzinach życia.
Szkoła powinna stwarzać możliwości czynnego uczestnictwa uczniów w kul-
turze poprzez ich udział w wystawach stałych i czasowych organizowanych
przez muzea i instytucje kulturalne, uczestnictwo w ważnych wydarzeniach
artystycznych organizowanych w szkole i poza szkołą oraz stwarzać warunki
do prezentacji ich własnej twórczości i do upowszechniania kultury plastycz-
nej.
Szkoła powinna stwarzać warunki do realizacji zajęć poprzez odpowiednie
wyposażenie pracowni w środki dydaktyczne, takie jak: reprodukcje dzieł
sztuki na różnych nośnikach oraz zestawy narzędzi medialnych z oprogra-
mowaniem.
Nauczyciel powinien uwzględniać możliwości uczniów i dostosować do nich
wymagania edukacyjne.
7. KOMENTARZ DO PODSTAWY PROGRAMOWEJ
PRZEDMIOTU PLASTYKA
Wojciech Czapski, Kinga Łapot-Dzierwa
Podstawa programowa przedmiotu plastyka jest opisana za pomocą wymagań
ogólnych oraz wymagań szczegółowych. Wymagania ogólne wyznaczają za-
sadnicze cele kształcenia. Są to:
1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystywanie zawartych w nich informacji
– percepcja sztuki.
2. Tworzenie wypowiedzi – ekspresja przez sztukę.
3. Analiza i interpretacja tekstów kultury – recepcja sztuki.
Wymagania szczegółowe precyzują zakres treści kształcenia, które służą osią-
gnięciu ogólnych celów kształcenia.
Podstawa programowa plastyki uwzględnia też europejskie zalecenia doty-
czące kompetencji kluczowych. Wśród kompetencji kluczowych rozwijanych
na zajęciach plastycznych, na szczególną uwagę zasługuje świadomość kul-
turowa, obejmująca:
– poczucie związku z tradycją narodową (w tym postawa szacunku i tole-
rancji wobec jej różnorodności),
– przekonanie o konieczności uczestnictwa w życiu kulturalnym,
– wyrażanie siebie poprzez środki rozwijające predyspozycje twórcze (na
podstawie wiedzy pozwalającej na posługiwanie się nimi w innych sfe-
rach aktywności),
– docenianie znaczenia estetyki w życiu codziennym,
– znajomość najważniejszych dzieł stanowiących o dziedzictwie kultury
(jako umiejętność przyswajania sobie wartości i operowania symbolami),
– posługiwanie się językiem sztuki.
Podstawa programowa przedmiotu plastyka poświęca też sporo uwagi me-
diom. Korzystanie z mediów w sferze kultury jest koniecznością, gdyż są no-
śnikiem zmian w sposobie uczestnictwa w kulturze i w jej upowszechnianiu.
Stosowane tu narzędzia, konstruowane na podstawie technologii medial-
nych, wnoszą interaktywną formułę tworzenia i udostępniania dzieł sztuki
i zjawisk artystycznych oraz umożliwiają ich nieograniczoną multiplikację
w przestrzeni wirtualnej w wymiarze globalnym.
44
EDUKACJA ARTYSTYCZNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ, ...
8. Dlatego korzystanie z mediów wymaga zdobycia elementarnej wiedzy i umie-
jętności w zakresie odbioru przekazów medialnych, w tym oceny ich treści
i form kierowanych za pośrednictwem telewizji i Internetu. Wymaga także
kształtowania właściwych zachowań uczniów, w tym poszanowania prawa
do własności intelektualnej w związku z wykorzystywaniem przez nich prze-
kazów i wytworów medialnych.
Podstawa programowa przedmiotu plastyka opiera się na założeniu, iż kształ-
cenie w tej dziedzinie edukacji to proces nauczania-uczenia się, podczas któ-
rego kształtują się postawy twórcze nastawione na nabywanie wiedzy i umie-
jętności, który powinien prowadzić do wychowania człowieka innowacyj-
nego, uczestniczącego w kulturze i w jej upowszechnianiu. W procesie tym
wzorcem osobowym jest „sprawca” rozwiązujący problemy w toku myślenia
twórczego, a najwyższą rangę przypisuje się wiedzy i umiejętnościom proce-
duralnym, typu „wiem jak”.
Ważnym czynnikiem tego procesu jest transfer, polegający na tym, że naby-
wanie wiedzy i umiejętności w jednej dziedzinie wpływa na ich nabywanie
w innej sferze aktywności ucznia, czyli na przenoszeniu tego, czego „uczy
szkoła” na sytuacje poza nią.
Istotną rolę w tym procesie, szczególnie na I i II etapie edukacji, pełni spo-
strzeganie znaczeń i sensu odbieranych pojęć oraz budowanie wyobrażeń
ich postaci wizualnych, wykraczających poza posiadane informacje. Można
to osiągnąć, rozwijając myślenie twórcze, na które składają się operacje umy-
słowe o charakterze:
a) dywergencyjnym (rozbieżnym, indukcyjnym, heurystycznym), polega-
jącym na poszukiwaniu logicznych możliwości, założeń wymagających
sprawdzenia; jest to rozpatrywanie wielu pomysłów ze wszystkich moż-
liwych punktów widzenia;
b) konwergencyjnym (zbieżnym, dedukcyjnym, algorytmicznym), polega-
jącym na poszukiwaniu logicznych konieczności, które muszą być okre-
ślane dokładnie; jest to wybór spośród wielu pomysłów jednego koniecz-
nego kierunku działania.
Realizacja podstawy wymaga stworzenia odpowiednich warunków do pro-
wadzenia zajęć dydaktycznych, odpowiedniego wyposażania pracowni pla-
stycznej w sprzęty i środki dydaktyczne: w zestawy pomocy wprowadzające
wiedzę z teorii sztuki o środkach wyrazu plastyki, innych dziedzin jak foto-
grafika i film, w postaci pakietów dydaktycznych, pozwalających na prowa-
dzenie zajęć o charakterze interaktywnym, z zastosowaniem mediów oraz
wprowadzające wiedzę z historii sztuki w formie reprodukcji dzieł sztuki.
Szkoła, zapewniając wyposażenie niezbędne do realizacji podstawy progra-
mowej (w tym szczególnie te, służące wprowadzaniu elementarnej wiedzy
w zakresie środków wyrazu plastycznego i wiedzy o sztuce), tworzy warunki
45
KOMENTARZ DO PODSTAWY PROGRAMOWEJ PRZEDMIOTU PLASTYKA
9. do zaopatrzenia klas w środki dydaktyczne z możliwością pozostawiania ich
w szkole.
Najważniejszy okres w edukacji plastycznej to kształcenie dzieci na pozio-
mie elementarnym. Edukacja plastyczna pełni na tym poziomie rolę integru-
jącą wobec większości dziedzin edukacji, ponieważ w tym okresie rozwoju
psychicznego, plastyka (obok mowy) staje się dla dzieci podstawową formą
wypowiedzi i czynnikiem rozwoju myślenia twórczego. Dlatego plastyka
powinna być także stałym elementem wszystkich zajęć dydaktycznych oraz
wychowawczych i opiekuńczych. Jest to szczególnie ważne, na poziomie wy-
chowania przedszkolnego i nauczania początkowego, kiedy u dzieci doko-
nuje się przełom natury psychicznej i następuje intensyfikacja procesów po-
znawczych, co sprawia, że większość z nich jest gotowa do nauki, która staje
się stopniowo ich podstawową formą działalności.
Ten okres rozwoju psychicznego dzieci nazywa się wiekiem rozumowania ze
względu na bardzo duże możliwości rozumienia otaczającej rzeczywistości
oraz wiekiem ekspresji w związku z silną potrzebą wyrażania siebie poprzez
twórczą działalność plastyczną. Rozumowanie staje się wtedy czynnością po-
znawczą, a ekspresja plastyczna podstawową formą wypowiedzi.
Temu okresowi rozwoju dzieci odpowiada stadium ewolucji plastycznej, ide-
oplastyka i faza schematu nazwana tak, ponieważ w tym czasie w twórczości
plastycznej dzieci istotną rolę odgrywa schemat. Staje się on reprezentacją:
osoby, rzeczy, zjawiska i ich cech przedstawianych w uproszczonej formie
symbolicznej. Rozumienie rzeczywistości i wyrażanie siebie poprzez działal-
ność twórczą, w formie symbolicznej, staje sie wówczas podstawowym me-
chanizmem poznawczym.
Na tym etapie edukacji treści nauczania powinny narastać w układzie spiral-
nym, tzn. że wiadomości i umiejętności nabyte w danym roku powinny być
powtarzane i poszerzane w kolejnym roku, z uwzględnieniem możliwości
uczniów. Szczególnie dotyczy to treści wynikających z wymagań szczegóło-
wych, wskazanych w podstawie programowej edukacji plastycznej.
Nauczyciel prowadzący zajęcia plastyki powinien znać podstawę programo-
wą wychowania przedszkolnego i podstawę programową kształcenia ogólne-
go dla szkół podstawowych (w zakresie klas I–III).
46
EDUKACJA ARTYSTYCZNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ, ...