Modernizacja europejskiego trojkata wegla brunatnegoForum Energii
Coraz więcej mówi się w Polsce o odejściu od węgla, a pandemia koronawirusa przyśpieszyła te dyskusje. Forum Energii w najnowszym opracowaniu policzyło jakie będą koszty pożegnania z węglem brunatnym w Polsce, ile emisji CO2 można zredukować do 2030 r. oraz jak zapewnić bezpieczeństwo dostaw energii. W analizach uwzględniono nie tylko Polskę, ale również Niemcy i Czechy – to właśnie w tych trzech krajach zużywa się najwięcej w UE tego najbardziej emisyjnego paliwa. Systemy energetyczne krajów są ze sobą silnie połączone. Dlatego przy planowaniu tak dużych zmian priorytetem jest utrzymanie bezpieczeństwa dostaw
i zapewnienie sprawiedliwej oraz racjonalnej kosztowo transformacji.
Analiza interesów w polityce bezpieczeństwa energetycznego w UERemigiuszRosicki
Energy safety constitutes an important issue in UE documents and strategies. Its main interests are liberalizing the energy market, interdependence (through the expansion of connections) and energy solidarity. The liberalizing of the energy market aims to introduce free market mechanisms and competition. The main mechanisms are TPA principle and unbundling. The interdependence is to consist in the expansion of gas and electroenergetic connections among UE members. However, there is much controversy connected with the idea of energy solidarity. It results from different stand among old and new UE members. Energy safety, in general, should be connected with the predictability of energy market which can be achieved by means of a transparent market and cooperation, Such energy security is to be achieved by (1) decreasing energy dependency, (2) decreasing domestic demand for energy and resources, (3) diversification of energy resources, (4) counteracting homogenous energy infrastructure, (5) expansion of connections between countries and regions. The main hypothesis of this thesis is the statement the multidimensional interests and different interest groups influence the shape of energy security policy in UE. The main fields of the analysis of the interests in UE energy policy adopted in this thesis include: global interests, geopolitical interests, the interests of individual member countries and interest of energy markets. However, the interest groups include all of those who influence the shape of UE energy policy. The objective of this thesis is to present the main directions of UE energy security policy development. The analysis in historical, institutional and normative scope has been made. The main trends in the development of the energy security policy have been defined. It concerns normative and technological solutions in UE member counties. A flagging UE energy potential in a global perspective has been pointed out, yet the issue of the dynamics of those processes is still open to dispute.
Raport Radpolu Polacy a ciepłownictwo i środowisko 2021Radpol
Głównym celem badania było zapoznanie się z opinią Polaków na temat oczekiwań społecznych wobec ciepłownictwa
systemowego a także rozwiązań ekologicznych w przededniu transformacji energetycznej.
Modernizacja europejskiego trojkata wegla brunatnegoForum Energii
Coraz więcej mówi się w Polsce o odejściu od węgla, a pandemia koronawirusa przyśpieszyła te dyskusje. Forum Energii w najnowszym opracowaniu policzyło jakie będą koszty pożegnania z węglem brunatnym w Polsce, ile emisji CO2 można zredukować do 2030 r. oraz jak zapewnić bezpieczeństwo dostaw energii. W analizach uwzględniono nie tylko Polskę, ale również Niemcy i Czechy – to właśnie w tych trzech krajach zużywa się najwięcej w UE tego najbardziej emisyjnego paliwa. Systemy energetyczne krajów są ze sobą silnie połączone. Dlatego przy planowaniu tak dużych zmian priorytetem jest utrzymanie bezpieczeństwa dostaw
i zapewnienie sprawiedliwej oraz racjonalnej kosztowo transformacji.
Analiza interesów w polityce bezpieczeństwa energetycznego w UERemigiuszRosicki
Energy safety constitutes an important issue in UE documents and strategies. Its main interests are liberalizing the energy market, interdependence (through the expansion of connections) and energy solidarity. The liberalizing of the energy market aims to introduce free market mechanisms and competition. The main mechanisms are TPA principle and unbundling. The interdependence is to consist in the expansion of gas and electroenergetic connections among UE members. However, there is much controversy connected with the idea of energy solidarity. It results from different stand among old and new UE members. Energy safety, in general, should be connected with the predictability of energy market which can be achieved by means of a transparent market and cooperation, Such energy security is to be achieved by (1) decreasing energy dependency, (2) decreasing domestic demand for energy and resources, (3) diversification of energy resources, (4) counteracting homogenous energy infrastructure, (5) expansion of connections between countries and regions. The main hypothesis of this thesis is the statement the multidimensional interests and different interest groups influence the shape of energy security policy in UE. The main fields of the analysis of the interests in UE energy policy adopted in this thesis include: global interests, geopolitical interests, the interests of individual member countries and interest of energy markets. However, the interest groups include all of those who influence the shape of UE energy policy. The objective of this thesis is to present the main directions of UE energy security policy development. The analysis in historical, institutional and normative scope has been made. The main trends in the development of the energy security policy have been defined. It concerns normative and technological solutions in UE member counties. A flagging UE energy potential in a global perspective has been pointed out, yet the issue of the dynamics of those processes is still open to dispute.
Raport Radpolu Polacy a ciepłownictwo i środowisko 2021Radpol
Głównym celem badania było zapoznanie się z opinią Polaków na temat oczekiwań społecznych wobec ciepłownictwa
systemowego a także rozwiązań ekologicznych w przededniu transformacji energetycznej.
Środowiskowa ocena prognozowanej struktury wytwarzania energii elektrycznej w...Fundacja Aeris Futuro
Autorzy:
Mgr inż. Łukasz Lelek, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi I Energia PAN, Kraków
Dr inż. Joanna Kulczycka, AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie; Wydział Zarządzania, Kraków.
Dr hab., prof. nadzw. Anna Lewandowska, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu; Wydział Towaroznawstwa, Poznań
Ceny energii zagrażają konkurencyjności polskiej gospodarki CEO Magazyn Polska
Wysokie ceny prądu są zagrożeniem dla naszej gospodarki, a żeby uniknąć podwyżek w przyszłości, Polska potrzebuje systemowego planu transformacji energetycznej – tak wynika z opublikowanego 20 grudnia 2018 roku raportu Związku Przedsiębiorców i Pracodawców pt. „Ceny energii zagrażają konkurencyjności polskiej gospodarki”.
Autorzy raportu zaznaczają w podsumowaniu, że podwyżki cen energii mogą doprowadzić do wzrostu cen towarów i usług, a zatem i inflacji, w związku z czym przeciętny obywatel najdotkliwiej odczuje wzrost cen nie tylko regulując rachunek za prąd, ale także robiąc zakupy w sklepie. Mając na uwadze również fakt, że ceny prądu warunkują koszty funkcjonowania firm, a także stanowią istotny czynnik przy podejmowaniu decyzji o ulokowaniu w danym państwie inwestycji, poprawa stanu polskiej energetyki staje się jednym z kluczowych strategicznych wyzwań na najbliższe lata.
Prezentacja przedstawiona przez Piotr D. Moncarz i Stanisław Poręba podczas 121 Seminarium BRE-CASE "Scenariusze energetyczne dla Polski" (17.05.2012)
Zobacz więcej na naszej stronie: http://www.case-research.eu/en/node/58625
Antysmogowa mapa drogowa. Czyste ciepło do 2030 roku.Forum Energii
Antysmogowa mapa drogowa dla Żywca.
Mamy konkretne rozwiązania dla Żywca i liczne inspiracje dla polskich miast
Wyzwanie związane z walką z koronawirusem i nadchodząca wiosna odciągają uwagę opinii publicznej od problemu smogu. Tymczasem on sam nie zniknie i jak bumerang powróci za kilka miesięcy razem z rozpoczęciem sezonu grzewczego. Szczególnie do miast i miasteczek – gdzie podobnie jak w Żywcu ponad 80% energii do ogrzewania pochodzi z węgla. W najnowszym raporcie Forum Energii pt. „Antysmogowa mapa drogowa dla Żywca. Czyste ciepło do 2030 roku.” wskazujemy jakie kroki należy podjąć, by pozbyć się smogu w perspektywie 2030 roku.
Przykład Żywca – jak w soczewce pokazuje problem miast średniej wielkości. Wysokie koszty ciepła z systemu ciepłowniczego, brak strategii odchodzenia od węgla, nieskuteczna termomodernizacja. Polska musi mieć krajową strategię poprawy jakości powietrza i określić cele do realizacji – redukcji emisji CO2, likwidacji pyłów. Trzeba określić datę końcową używania węgla w gospodarstwach domowych. Potrzebujemy też ambitnych celów poprawy efektywności energetycznej. Obecne programy rządowe nie wspierają skutecznej efektywności energetycznej.
Celem projektu, który zapoczątkowaliśmy w czerwcu 2019 roku jest zaplanowanie konkretnych działań, które pomogą Żywcowi poprawić jakość życia mieszkańców i pozyskać środki na modernizację ciepłownictwa. Mapa drogowa wskazuje priorytetowy katalog działań, ich koszty oraz określa kluczowych interesariuszy.
Dzięki współpracy wielu instytucji powstała kompleksowa diagnoza sytuacji w Żywcu, od której warto zacząć jakiekolwiek planowanie zmian. Policzyliśmy między innymi, że:
• Koszty zdrowotne smogu w Żywcu wynoszą obecnie aż 137 mln złotych rocznie, i można je zredukować do poziomu maksymalnie 9 mln złotych.
• 62 mln złotych rocznie płacą mieszkańcy Żywca za ogrzewanie, wydając aż połowę na węgiel. Czyste źródła ciepła będą kosztować według naszych analiz nieco więcej (69 mln zł), ale wyeliminuje to problem smogu z ogrzewania budynków i zredukuje koszty zdrowia.
• Suma wydatków inwestycyjnych na źródła ogrzewania i ocieplenie budynków, do 2030 roku wyniesie 407 mln złotych. Można uznać, ze ten nakład zwróci się w nieco ponad 3 lata, jeżeli mierzyć go zmniejszonym kosztem zdrowotnym.
• Obecnie aż 84% energii pierwotnej do ogrzewania żywieckich domów pochodzi z węgla. Docelowo aż 33% zapotrzebowania na energię można pokryć ze źródeł neutralnych środowiskowo dostępnych lokalnie.
• Mieszkańcy Żywca płacą aż 88 zł za GJ (jednostkę) ciepła z miejskiej sieci ciepłowniczej, czyli prawie 2 razy więcej niż cena ciepła z alternatywnych źródeł, takich jak piec gazowy i węglowy lub pompa ciepła połączona z instalacją fotowoltaiczną. Zmiana modelu funkcjonowania PEC jest konieczna.
Jeśli na poważnie traktujemy walkę ze smogiem i redukcję emisji CO2, ciepłownictwo w Polsce ma jedną drogę - jest nią elektryfikacja. Jakie technologie mają przyszłość? Jakie będą konsekwencje i wyzwania dla KSE? O tym piszemy w najnowszej analizie Forum Energii.
Czyste cieplo 2030. Strategia dla ciepłownictwaForum Energii
Nie trzeba już nikogo w Polsce przekonywać, że poprawa jakości powietrza jest priorytetem i jednocześnie ogromnym
wyzwaniem. Smog niszczy zdrowie, pogarsza jakość życia, generuje koszty i dewastuje wizerunek Polski na świecie.
Jak sprawić, żeby jakość powietrza zaczęła się poprawiać? Jakie zachęty tworzyć? Jak utrzymać koszty zmian na
racjonalnym poziomie i uzyskać dla nich akceptację społeczną?
Z naszych analiz wynika, że pierwszym i najważniejszym krokiem jest poprawa efektywności energetycznej budynków.
Bez niej wymiana źródeł ciepła na mniej emisyjne będzie się wiązała ze wzrostem kosztów.
Po drugie, istotne jest wyeliminowanie paliw stałych z indywidualnego ogrzewania do 2030 r. Domowe piece węglowe są największym źródłem zanieczyszczeń w Polsce.
Istotny jest również rozwój systemów ciepłowniczych. Zdecydowana większość z nich jest nieefektywna w myśl prawa
europejskiego i, jeżeli nie będą się zmieniać, w dłuższej perspektywie grozi im likwidacja. To pogorszyłoby jeszcze stan
powietrza w miastach.
Ostatnim, niezwykle istotnym elementem transformacji ciepłownictwa jest objęcie opieką najuboższych i tych, którzy
mogą sobie nie radzić z wymianą źródeł ciepła. Transformacja energetyczna powinna być sprawiedliwa.
Środowiskowa ocena prognozowanej struktury wytwarzania energii elektrycznej w...Fundacja Aeris Futuro
Autorzy:
Mgr inż. Łukasz Lelek, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi I Energia PAN, Kraków
Dr inż. Joanna Kulczycka, AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie; Wydział Zarządzania, Kraków.
Dr hab., prof. nadzw. Anna Lewandowska, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu; Wydział Towaroznawstwa, Poznań
Ceny energii zagrażają konkurencyjności polskiej gospodarki CEO Magazyn Polska
Wysokie ceny prądu są zagrożeniem dla naszej gospodarki, a żeby uniknąć podwyżek w przyszłości, Polska potrzebuje systemowego planu transformacji energetycznej – tak wynika z opublikowanego 20 grudnia 2018 roku raportu Związku Przedsiębiorców i Pracodawców pt. „Ceny energii zagrażają konkurencyjności polskiej gospodarki”.
Autorzy raportu zaznaczają w podsumowaniu, że podwyżki cen energii mogą doprowadzić do wzrostu cen towarów i usług, a zatem i inflacji, w związku z czym przeciętny obywatel najdotkliwiej odczuje wzrost cen nie tylko regulując rachunek za prąd, ale także robiąc zakupy w sklepie. Mając na uwadze również fakt, że ceny prądu warunkują koszty funkcjonowania firm, a także stanowią istotny czynnik przy podejmowaniu decyzji o ulokowaniu w danym państwie inwestycji, poprawa stanu polskiej energetyki staje się jednym z kluczowych strategicznych wyzwań na najbliższe lata.
Prezentacja przedstawiona przez Piotr D. Moncarz i Stanisław Poręba podczas 121 Seminarium BRE-CASE "Scenariusze energetyczne dla Polski" (17.05.2012)
Zobacz więcej na naszej stronie: http://www.case-research.eu/en/node/58625
Antysmogowa mapa drogowa. Czyste ciepło do 2030 roku.Forum Energii
Antysmogowa mapa drogowa dla Żywca.
Mamy konkretne rozwiązania dla Żywca i liczne inspiracje dla polskich miast
Wyzwanie związane z walką z koronawirusem i nadchodząca wiosna odciągają uwagę opinii publicznej od problemu smogu. Tymczasem on sam nie zniknie i jak bumerang powróci za kilka miesięcy razem z rozpoczęciem sezonu grzewczego. Szczególnie do miast i miasteczek – gdzie podobnie jak w Żywcu ponad 80% energii do ogrzewania pochodzi z węgla. W najnowszym raporcie Forum Energii pt. „Antysmogowa mapa drogowa dla Żywca. Czyste ciepło do 2030 roku.” wskazujemy jakie kroki należy podjąć, by pozbyć się smogu w perspektywie 2030 roku.
Przykład Żywca – jak w soczewce pokazuje problem miast średniej wielkości. Wysokie koszty ciepła z systemu ciepłowniczego, brak strategii odchodzenia od węgla, nieskuteczna termomodernizacja. Polska musi mieć krajową strategię poprawy jakości powietrza i określić cele do realizacji – redukcji emisji CO2, likwidacji pyłów. Trzeba określić datę końcową używania węgla w gospodarstwach domowych. Potrzebujemy też ambitnych celów poprawy efektywności energetycznej. Obecne programy rządowe nie wspierają skutecznej efektywności energetycznej.
Celem projektu, który zapoczątkowaliśmy w czerwcu 2019 roku jest zaplanowanie konkretnych działań, które pomogą Żywcowi poprawić jakość życia mieszkańców i pozyskać środki na modernizację ciepłownictwa. Mapa drogowa wskazuje priorytetowy katalog działań, ich koszty oraz określa kluczowych interesariuszy.
Dzięki współpracy wielu instytucji powstała kompleksowa diagnoza sytuacji w Żywcu, od której warto zacząć jakiekolwiek planowanie zmian. Policzyliśmy między innymi, że:
• Koszty zdrowotne smogu w Żywcu wynoszą obecnie aż 137 mln złotych rocznie, i można je zredukować do poziomu maksymalnie 9 mln złotych.
• 62 mln złotych rocznie płacą mieszkańcy Żywca za ogrzewanie, wydając aż połowę na węgiel. Czyste źródła ciepła będą kosztować według naszych analiz nieco więcej (69 mln zł), ale wyeliminuje to problem smogu z ogrzewania budynków i zredukuje koszty zdrowia.
• Suma wydatków inwestycyjnych na źródła ogrzewania i ocieplenie budynków, do 2030 roku wyniesie 407 mln złotych. Można uznać, ze ten nakład zwróci się w nieco ponad 3 lata, jeżeli mierzyć go zmniejszonym kosztem zdrowotnym.
• Obecnie aż 84% energii pierwotnej do ogrzewania żywieckich domów pochodzi z węgla. Docelowo aż 33% zapotrzebowania na energię można pokryć ze źródeł neutralnych środowiskowo dostępnych lokalnie.
• Mieszkańcy Żywca płacą aż 88 zł za GJ (jednostkę) ciepła z miejskiej sieci ciepłowniczej, czyli prawie 2 razy więcej niż cena ciepła z alternatywnych źródeł, takich jak piec gazowy i węglowy lub pompa ciepła połączona z instalacją fotowoltaiczną. Zmiana modelu funkcjonowania PEC jest konieczna.
Jeśli na poważnie traktujemy walkę ze smogiem i redukcję emisji CO2, ciepłownictwo w Polsce ma jedną drogę - jest nią elektryfikacja. Jakie technologie mają przyszłość? Jakie będą konsekwencje i wyzwania dla KSE? O tym piszemy w najnowszej analizie Forum Energii.
Czyste cieplo 2030. Strategia dla ciepłownictwaForum Energii
Nie trzeba już nikogo w Polsce przekonywać, że poprawa jakości powietrza jest priorytetem i jednocześnie ogromnym
wyzwaniem. Smog niszczy zdrowie, pogarsza jakość życia, generuje koszty i dewastuje wizerunek Polski na świecie.
Jak sprawić, żeby jakość powietrza zaczęła się poprawiać? Jakie zachęty tworzyć? Jak utrzymać koszty zmian na
racjonalnym poziomie i uzyskać dla nich akceptację społeczną?
Z naszych analiz wynika, że pierwszym i najważniejszym krokiem jest poprawa efektywności energetycznej budynków.
Bez niej wymiana źródeł ciepła na mniej emisyjne będzie się wiązała ze wzrostem kosztów.
Po drugie, istotne jest wyeliminowanie paliw stałych z indywidualnego ogrzewania do 2030 r. Domowe piece węglowe są największym źródłem zanieczyszczeń w Polsce.
Istotny jest również rozwój systemów ciepłowniczych. Zdecydowana większość z nich jest nieefektywna w myśl prawa
europejskiego i, jeżeli nie będą się zmieniać, w dłuższej perspektywie grozi im likwidacja. To pogorszyłoby jeszcze stan
powietrza w miastach.
Ostatnim, niezwykle istotnym elementem transformacji ciepłownictwa jest objęcie opieką najuboższych i tych, którzy
mogą sobie nie radzić z wymianą źródeł ciepła. Transformacja energetyczna powinna być sprawiedliwa.
Jak Polska może osiągnąć zwiększone cele redukcyjne emisji GHG do 2030 roku?Forum Energii
Co najmniej 55 procent – taki cel redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2030 roku stawia Komisja Europejska przed krajami członkowskimi. Od coraz bardziej wymagającej polityki klimatycznej nie ma już odwrotu. Forum Energii w nowej analizie pokazuje, że Polska może wpisać się w tę politykę.
Wskazywany przez Komisję Europejską unijny cel redukcyjny nie oznacza, że każdy kraj musi do niego dołożyć tyle samo. Uwzględniając zasadę wspólnego celu, ale różnych wysiłków, wkład Polski powinien wynieść między 44 a 51 proc. redukcji emisji gazów cieplarnianych w porównaniu do roku 1990. To nadal zadanie bardzo ambitne, ale osiągalne.
W analizie "Jak Polska może osiągnąć zwiększone cele redukcyjne emisji GHG do 2030 roku?" definiujemy projekty flagowe w elektroenergetyce, transporcie, ciepłownictwie i ogrzewnictwie.
Fundacja Startup Poland we współpracy z PGNiG Ventures i Microsoft wydała raport na temat technologii w energetyce i roli start-upów w zielonej zmianie.
Autorzy:
mgr inż. Paweł Łasut, Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Zarządzania, Kraków
Dr hab., prof. AGH Joanna Kulczycka, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej we Wrocławiu – konsultacje społeczneWroclaw
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej (PGN) to dokument, który został przygotowany dla Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego czyli Wrocławia i czternastu okolicznych gmin. W publikacji zebranych jest dziesięć obszarów gospodarki, w których konieczne jest wprowadzenie rozwiązań pozwalających rozwinąć gospodarkę niskoemisyjną.
Pkee komentarz pkee do raportu czarna chmura europy
1. 1
Warszawa, 18 lipca 2016 r.
Komentarz PKEE do raportu: „Czarna chmura Europy”
W dniu 6 lipca 2016 r. opublikowany został raport autorstwa czterech organizacji ekologicznych
(WWF, CAN, HEAL, SANDBAG): „Europe's Dark Cloud: How coal-burning countries make their
neighbours sick”. Raport ten był szeroko cytowany przez media ogólnopolskie. Autorzy raportu
zarzucają, że konwencjonalny segment wytwarzania energii elektrycznej jest głównym czynnikiem,
który negatywnie wpływa na ludzkie życie i zdrowie.
Autorzy oparli swoje szacunki na wyliczeniach przeprowadzonych na podstawie danych
z 2013 r. dot. emisji uzyskanych z 257 elektrowni węglowych w państwach Unii Europejskiej,
wskazując jednocześnie 30 jednostek, które są odpowiedzialne za największe emisje CO2, NOx i SO2,
pyłów i rtęci. Kluczową rekomendacją raportu jest całkowite odejście od energetyki węglowej
poprzez m.in. trwałe odstawienie takich jednostek wytwórczych. Dokument nie proponuje przy tym
żadnego rozwiązania w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii w takim scenariuszu
działań.
PKEE nie kwestionuje znaczenia ograniczania wpływu emisji na zdrowie ludzi i prowadzi szerokie
działania w zakresie redukcji emisji zanieczyszczeń. Istotne jest, aby wnioski w tym obszarze wyciągać
na podstawie faktycznych danych i trendów redukcji emisji zanieczyszczeń, jakich jesteśmy
świadkami w krajowej energetyce. Stąd zobowiązani jesteśmy do sprostowania części mylnych
informacji i wniosków zawartych w raporcie: „Czarna chmura Europy”.
PKEE pragnie zwrócić uwagę, że sektor dużej energetyki systemowej od kilkunastu lat skutecznie
i ogromnym wysiłkiem finansowym redukuje emisje zanieczyszczeń. Zgodnie z danymi
przestawionymi przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) w latach 2005-
2014 całkowite emisje SO2 w Polsce spadły o 30%, a emisje w sektorze produkcji i transformacji
energii spadły aż o 53%. Uwzględniając dane bezwzględne (Mg/rok) sektor energetyczny w Polsce
zredukował roczne emisje ponad dwukrotnie (z 812 290 Mg/rok w 2005 r. do 379 551,90 Mg/rok w
2014 r.). Roczne emisje w sektorze komunalnym i mieszkaniowym wzrosły w tym samym czasie
o 23%, natomiast w sektorze spalania w przemyśle wzrosły aż o 39%. Oznacza to, że pozostałe
sektory gospodarki na przestrzeni ostatnich 10 lat znacząco podniosły emisje SO2, natomiast
rzeczywisty wysiłek redukcyjny został poniesiony przez sektor energetyczny. W emisjach NOx
energetyka także notuje konsekwentny trend redukcji emisji, co widać na poniższych wykresach.
Informacja Prasowa
2. 2
Wykres: Historyczne emisje SO2 i NOx w podziale na sektory gospodarki w Polsce.
Źródło: opracowanie własne, dane: KOBiZE.
Sektor energetyki systemowej należy również do wiodących jeśli chodzi o redukcję emisji NOx.
W latach 2005-2014 redukcja emisji NOx poprzez procesy spalania w sektorze produkcji
i transformacji energii w Polsce wyniosła blisko 27%. Ponadto, sektor energetyczny w Polsce zakłada
w strategii swojego funkcjonowania dalszą redukcję emisji szkodliwych substancji. Przykładowo,
tylko Polska Grupa Energetyczna zredukuje swoje emisje NOx oraz SO2 w okresie 2013-2020 o
odpowiednio 59% i 40%. Tym samym, przypisywanie sektorowi wytwarzania energii elektrycznej w
Polsce głównej odpowiedzialności za emisję szkodliwych substancji (SO2, NOx i cząsteczek pyłu
PM2,5) pomija nie tylko rzeczywisty udział sektora w całkowitych emisjach, ale przede wszystkim
fakt, że sektor ten systematycznie redukuje i będzie redukował swoje emisje, co nie jest udziałem
pozostałych emitentów.
Natomiast emisja cząsteczek frakcji pyłu PM2,5 pochodząca z procesów spalania w sektorze produkcji
i transformacji energii stanowiła w 2014 r. jedynie 9,9% całkowitej emisji w Polsce. Oznacza to, że
energetyka systemowa nie jest głównym emitentem cząsteczek pyłu PM2,5 w Polsce.
Warta także wskazać, że Polska jest europejskim liderem, jeśli chodzi o redukcję emisji CO2. Z
drugiej strony, udział polskiego sektora wytwarzania energii elektrycznej, zarówno w ujęciu
regionalnym jak i globalnym, nie ma większego wpływu na światowe emisje dwutlenku węgla do
atmosfery. Od 1988 r. (rok bazowy dla Polski określony w Protokole z Kioto), emisje CO2 ze
wszystkich sektorów polskiej gospodarki zostały obniżone o ok. 30%. Tym samym, Polska jest
liderem wśród państw UE, jeśli chodzi o realizację zobowiązań klimatycznych wynikających z aktów
prawa międzynarodowego. Wiele zamożniejszych państw (m.in. Włochy, Francja, Holandia) nie
osiągnęło średniej redukcji UE 15, bądź tez nawet zwiększyło swoje emisje (m.in. Austria, Hiszpania).
3. 3
Źródło: opracowanie własne, dane: EUROSTAT.
Ponadto, jak wskazano na wykresie niżej, niektóre kraje UE emitują znacznie więcej CO2 w procesie
spalania paliw w energetyce:
Całościowe emisje CO2 ze spalania paliw w ramach energetyki zawodowej, Źródło: KE, 2012.
Emisje CO2 z krajowego sektora energetycznego zostały do 2014 r. zredukowane o 36% względem
roku bazowego. Tym samym polska energetyka wyznacza kierunek redukcji emisji gazów
cieplarnianych i w pełni kontrybuuje do osiągnięcia celów polityki klimatycznej zarówno na poziomie
międzynarodowym jak i Unii Europejskiej.
Dodatkowo – odpowiednio pozycjonując wyzwania związane z ochroną przed zmianami klimatu,
należy przypomnieć, że emisje Polski w wymiarze globalnym są marginalne – stanowią ok. 1%
całkowitych emisji na świecie. Wbrew obiegowej opinii, Polska nie jest największym emitentem CO2
w UE. Większymi emitentami są Niemcy, Wielka Brytania, Włochy i Francja. Niemcy emitują ponad
dwukrotnie tyle CO2 co Polska.
Energetyka konwencjonalna w Polsce ma ok. 0,29% udział w emisjach światowych, natomiast
wiodące firmy w Europie – RWE, GDF, Enel, E.ON – emitują indywidualnie więcej niż cała polska
energetyka. Ponadto, Polska emituje stosunkowo niewiele CO2 w ujęciu per capita w porównaniu do
wiodących gospodarek UE – jest na poziomie średniej unijnej. Statystyczny Niemiec, Belg, czy
Holender jest zatem odpowiedzialny za większą ilość emisji CO2 niż statystyczny Polak.
4. 4
Źródło: opracowanie własne, dane: KE.
Ponadto, obawy dotyczące niezrealizowania zobowiązań międzynarodowych odzwierciedlone w
raporcie w zakresie ochrony klimatu oparte są na błędnej interpretacji Porozumienia Paryskiego.
Głównym argumentem autorów raportu mającym prowadzić do realizacji znacznie bardziej ambitnej
polityki klimatycznej oraz trwałego odstawienia wszystkich konwencjonalnych jednostek
wytwórczych jest realizacja postanowień Porozumienia Paryskiego. Tymczasem, Porozumienie
Paryskie jedynie potwierdziło dotychczasowy cel unijny, który w ramach kontrybucji do działań
globalnych ma pomóc prowadzić do zapobieżenia wzrostowi średniej temperatury powierzchni Ziemi
o 2°C w porównaniu do stanu sprzed rewolucji przemysłowej. Należy przy tym zauważyć, że
dotychczasowe deklaracje państw na poziomie globalnym dalece odbiegają od celu 2°C, przy czym
Unia Europejska jest światowym liderem jeśli chodzi zarówno o poziom ambicji redukcyjnych jak i
moc prawną swojego zobowiązania (prawnie wiążący cel 40% redukcji emisji CO2 do 2030 r.).
W tym kontekście, warto podkreślić, że polski sektor energetyczny systematycznie dywersyfikuje
miks energetyczny. Jednocześnie, w okresie od 2008 r. do 2014 r. nastąpił wzrost udziału instalacji
OZE w mocy zainstalowanej w polskim systemie z ok. 4% do ok. 16%. Polska osiągnęła już większą
moc zainstalowaną w stosunku do jednego z liderów energii wiatrowej w Unii Europejskiej, jakim jest
Dania (5100 MW w stosunku do 5064 MW). Ponadto, tylko w 2015 r. Polska wybudowała prawie dwa
razy więcej mocy wiatrowych niż wynosi średnia unijna (1266,2 MW). Polska jest też liderem
przyrostu mocy wiatrowych w latach 2012-2015 na tle największych gospodarek europejskich
(Wielka Brytania, Niemcy, Francja, Włochy) – infografika w załączeniu.
Był on możliwy głównie dzięki inwestycjom przedsiębiorstw energetycznych zainteresowanych –
wbrew temu co sugerują autorzy raportu – rozwojem zielonych technologii i dywersyfikacją miksu
energetycznego. Świadczy o tym również fakt, że w tym samym czasie udział węgla w mocy
zainstalowanej istotnie spadł – z ok. 83% do ok. 74%.
Sektor wytwarzania energii elektrycznej realizuje zaplanowaną modernizację jednostek wytwórczych,
która prowadzi do spadku emisyjności, wzrostu efektywności i poprawy jakości środowiska
naturalnego – zarówno jeśli chodzi o tło regionalne jak i w wymiarze transgranicznym.
Autorzy raportu bezpodstawnie sugerują, że wskazane w nim jednostki – korzystając z derogacji –
nie podlegają rygorystycznym normom środowiskowym ustalanym na poziomie Unii Europejskiej.
Powyższe założenie jest pozbawione podstaw prawnych. Ewentualne wyłączenia (zarówno na
poziomie dyrektywy emisjach przemysłowych oraz derogacji zawartych w traktatach akcesyjnych)
stanowią ściśle określone wyjątki i już nie obowiązują lub też w najbliższych latach zakończy się czas
ich trwania. Niemal cały sektor wytwórczy w Polsce będzie musiał w ciągu najbliższych lat sprostać
niezwykle wymagającym normom środowiskowym, które zostaną określone w konkluzjach BAT dla
jednostek dużego spalania (LCP).
5. 5
Nowe konkluzje BAT dla LCP narzucą bardzo ambitne normy środowiskowe, obejmą one zakresem
swego zastosowania emisje wszystkich substancji wskazanych w raporcie jako szkodliwe dla życia i
zdrowia ludzkiego: SO2, NOX, pyłu, Hg, HCl, HF, NH3. Zgodnie z dyrektywą IED operatorzy instalacji
mają 4 lata od dnia publikacji konkluzji BAT na dostosowanie do ich wymogów prowadzonych
instalacji. Do 2021 r. cały sektor energetyki konwencjonalnej – nie tylko w Polsce, ale też w
pozostałych państwach Unii Europejskiej będzie musiał przejść gruntowną modernizację. Proces
inwestycyjny obejmie aż 25,7 GWe mocy i będzie kosztować cały sektor co najmniej od 9 mld PLN.
Firmy sektora energetycznego w Polsce są zdeterminowane ponieść ten koszt dla zapewnienia
stałych dostaw czystej i przyjaznej dla ludzkiego zdrowia i życia energii elektrycznej,
w akceptowalnej dla odbiorców końcowych cenie.