More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Viewers also liked
Viewers also liked (15)
Similar to PHP Temelleri
More from cmkandemir
More from cmkandemir (10)
Recently uploaded
Recently uploaded (8)
PHP Temelleri
- 1. 12.10.2015 1 İnternetTabanlı Programlama PHPTemelleri Yrd.Doç.Dr.Celal Murat KANDEMİR ESOGÜ – Eğitim Fakültesi - BÖTE twitter.com/cmkandemir GerekliYazılımlar ApacheWeb Sunucusu (http://www.apache.org) MySQL (Veritabanı) (http:// www.mysql.com) PhpmyAdmin (http://www.phpmyadmin.net/) Açık kaynak kod Windows ve Linux Kurulumun bilgileri ilgili sitelerde mevcuttur. Toplu olarak kurulan paketler de mevcuttur • Xamp: http://ogrenmeyonetimsistemleri.blogspot.com.tr/2014/03/xampp- gelistirme-ortamnn-kurulumu.html • WampServer
- 2. 12.10.2015 2 GerekliYazılımlar Programlama IDE / Metin Editörü NotePad++ http://notepad-plus-plus.org/download/v6.6.9.html Visual Studio Code https://code.visualstudio.com/ Sublimetext http://www.sublimetext.com/2 Aptana Studio 3 http://www.aptana.com/products/studio3/download PHPTemelleri Yrd.Doç.Dr.Celal Murat KANDEMİR ESOGÜ – Eğitim Fakültesi - BÖTE twitter.com/cmkandemir
- 3. 12.10.2015 3 İçerik 1. PHP, ve Web Sunucu nedir? 2. Web uygulamaları 3. Söz dizimi (Syntax) 4. Değişkenler, değişken tipleri 5. Temel fonksiyonlar 6. Bazı ön tanımlı değişkenler 7. Strings escaping 8. PHP – avantajlar ve dezavantajlar PHP, ve Web Sunucu Nedir?
- 4. 12.10.2015 4 PHP Nedir? "PHP Hypertext Preprocessor" Betik (Scripting) dili Dinamik içerik üretimi – örneğin HTML ve JSON Veri tabanı etkileşimi (CRUDs) Sunucu tarafında veya komut satırından çalıştırma HTML içine gömülebilir. İlk kez 1995’te Apache için modül amaçlı tanıtıldı Açık kaynak, C dilinde yazıldı Perl ve C benzeri HTML Nasıl Çalışır 1. URL girilir 2. IP bulunur 3. Ana sayfa isteği 4. İstek alınır 5. Sayfa getirilir 6. Sayfa gönderilir 7. Sayfa görüntülenir 8
- 5. 12.10.2015 5 PHP Nasıl Çalışır 1. URL girilir 2. IP bulunur 3. Ana sayfa isteği 4. İstek alınır 5. Sayfa getirilir 6. PHP içeriyor mu? 7. PHP işlenir 8. SQL işlenir (varsa) 9. Veri alınır 10. Sayfa gönderilir 11. Sayfa görüntülenir 9 Web sunucu nedir? HTTP istekleri ve geri döndürülecek cevapların işlenmesinden sorumlu bilgisayar programıdır. HTTP istekleri (request) alır İstenen kaynakları bulur veya bir program çalıştırır Bulunan kaynakları çıktı olarak tarayıcıya gönderir En bilinen web sunucular Apache, IIS, NodeJS, nginx, ligHttpd ve diğerleri "LAMP" – Linux, Apache, MySQL, PHP/Perl – bir web sunucu üzerinde en çok kullanılan yazılımlardır
- 6. 12.10.2015 6 Web uygulamaları Web uygulamaları Web üzerinden erişilebilen uygulamalara verilen isimdir Web sunucular üzerinde çalışır Genellikle PHP, Perl, Java, ASP gibi sunucu tarafında çalışan diller ile geliştirilirler Dinamik olarak üretilmiş içeriklere sahiptirler Çoğunlukla üç katmanlı mimaridedirler (three- tier) - web server, uygulama ve veritabanı Sadece web sayfalarından oluşmazlar
- 7. 12.10.2015 7 Web uygulamaları- Örnekler Gmail SkyDrive / Live.com Google Office / Windows Office Prezi Creately Slideshare Web tarayıcıları üzerinden erişilerek kullanılan neredeyse herşey ☺ 13 Merhaba PHP PHP kodları genellikle ".php" uzantısına sahip dosyalarda bulunurlar. Yapılandırılabilirler PHP kodları HTML belge içine yerleştirilebilirler <html> <head><title>Merhaba dünya sayfası</title></head> <body> Merhaba HTML! </body> </html>
- 8. 12.10.2015 8 <html> <head><title>Merhaba dünya sayfası</title></head> <body> <?php print ("Merhaba PHP!"); ?> </body> </html> Merhaba PHP PHP kodları genellikle ".php" uzantısına sahip dosyalarda bulunurlar. Yapılandırılabilirler PHP kodları HTML belge içine yerleştirilebilirler <html> <head><title>Merhaba dünya sayfası</title></head> <body> <?php print ("Merhaba PHP!"); ?> </body> </html> Merhaba PHP PHP kodları genellikle ".php" uzantısına sahip dosyalarda bulunurlar. Yapılandırılabilirler PHP kodları HTML belge içine yerleştirilebilirler <?php PHP kod başlangıcı ?> PHP kod sonu
- 9. 12.10.2015 9 Merhaba PHP – Dosyayı nereye koyacağız? webroot klasörü XAMMP – htdocs/ WAMP – www/ Webroot klasörü yapılandırılabilir http://localhost/tam/klasör/yolu/dosyaAdi.php Adresi üzerinden erişilebilir 17 Söz Dizimi - Syntax
- 10. 12.10.2015 10 PHP Söz Dizimi PHP kodları <?php ile başlar ve ?> ile biter Sunucu yapılandırmasına bağlı olarak <? İle de başlayabilir (Kısa stil) – ama bu kötü bir uygulamadır! XML açısından <?php - ?> bölümü " işlem yönergesi" (processing instruction) olarak adlandırılır PHP, Perl söz dizimini takip eder Basitleştirilmiş Yapısal (Artık aynı zamanda OOP) C ve Java benzeri PHP Söz Dizimi PHP Betik bir veya daha fazla ifadeden oluşur İfadeler PHP Preprocessor tarafından tek tek ele alınır Herbir ifade noktalı virgül ";" ile sonlanır İlk betiğimiz tek ifadeden oluşmaktadır: print fonksiyonunun çağrılması <?php print («Merhaba PHP!"); // bu bir ifade ?>
- 11. 12.10.2015 11 PHP Söz Dizimi PHP betik sınırsız sayıda ifadeden oluşabilir Bazı fonksiyonlar parantez kullanılmadan çağrılabilir Koda yorum satırları eklenebilir Tek satır yorum "//", "#" veya yorum bloğu için "/*" ve "*/" arasında Sadece "/*" – "*/" çok satırlı yorumlar için kullanılabilir Yorumlar çalıştırılmazlar ve tarayıcıya gönderilmezler <?php print "<div>"; print "Merhaba PHP!"; print "</div>"; ?> PHP Söz Dizimi Kısa açılış etiketi <?= İfadenin tarayıcıda yazdırılmasına zorlar print ile aynıdır ";" noktalı virgül ihmal edilebilir <html> <head><title>Merhaba dünya sayfası</title></head> <body> <?="Merhaba PHP!" ?> </body> </html>
- 12. 12.10.2015 12 Değişkenler Değişken rakamla başlayamaz. Değikenler içinde özel karakterler kullanılamaz. Sadece harfler, sayılar ve _ işareti kullanılabilir. Geçersiz değişken tanımları; $3not, $2x, $a(, $toplam?, Geçerli değişken tanımları; $not, $not1, $toplam, $notlar_toplami Değişkenler içindeTürkçe karakterler kullanılmaz: Örneğin; ıİ,Şş,Çç,Ğğ,Öö,Üü PHP Değişkenler
- 13. 12.10.2015 13 PHP Değişkenler PHP’deki tüm değişkenler (sabit değişkenler hariç) dolar $ işareti ile başlar(Perl stili) PHP "type-less" bir dildir Değişkenler bir tür ile bağlantılı değildir. farklı türde değişken değerleri saklanabilir int a = 5; şeklinde tanımlanmaz, $a = 5; yazmak yeterlidir Herbir değişken değerin atandığı ilk yerde tanımlanmış olur Tür belirtme hatalarının önüne geçilir! Değerin türü değişken türünü belirler <?php // $output string değişkeni tanımla $output = "<div>Merhaba PHP!</div>"; print $output; ?> PHP DeğişkenTürleri Sayısal (real veya integer) Ondalık ayraç noktadır ".", virgül ", " değil Boolean (true veya false) PHP değişkenleri true,TRUE,True veya false, FALSE, False olarak tanımlanır Empty string, sıfır ve bazı diğer değerler dolaylı olarak boolean ifadeler içinde "false" değerine çevrilirler boolean uygun kullanılmadığında probleme sebep olabilir
- 14. 12.10.2015 14 PHP Strings String değerler String değerler tek veya çift tırnak içinde yazılabilir Başlangıç ve bitiş tırmakları aynı olmalı <? $output1 = "Merhaba PHP!"; $output2 = 'Tekrar merhaba!'; ?> PHP Diziler Array’ler kümelenmiş değerlerdir – her bir değer array içinde bir anahtara (key, index) atanmıştır. PHP ilişkisel dizileri destekler – key/index nümerik, string veya diğer sayısal türlerde olabilir Key/index dizi boyunca tekil olmalıdır Dizideki değerler farklı türlerde olabilir PHP diziler dinamiktir – yaratılırken belli bir büyüklükte tanımlanmaları gerekmez
- 15. 12.10.2015 15 PHP Arrays PHP diziler array anahtar kelimesi ile tanımlanır "=>" anlamı "işaret etmek" tir Eğer anahtarlar belirtilmediyse otomatik olarak sıfırdan başlayan değerler verilir <? // basit dizi $arr = array ("a", "b", 7); // bu ifade $arr[0], $arr[1] ve $arr[2] // sırasıyla "a", "b" ve 7 değerlerini içeren // diziyi üretir $arr2 = array ("one" => 1, "two" => 2); // bu ifade $arr2["one"] ve $arr2["two"] // sırasıyla 1 ve 2 değerlerini içeren // diziyi üretir ?> PHP Diziler Dizi değerlerine "[" ve "]" arasındaki anahtar(key)/index değeri ile erişilir Diziler esnektirler ve değer türleri ve anahtar karışık olabilir <? $arr = array ("a", "b", 7, "bir" => 1, "iki" => 2, "diger" => array(1,2,3)); // anahtar/index türleri karışık: // $arr[0] => "a" ve $arr["bir"] => 1 // $arr["diger"] yine bir dizidir // $arr["diger"][0]" => 1 print $arr["diger"][2]; // tarayıcı çıktısı 3 ?>
- 16. 12.10.2015 16 PHP NULL Değer PHP’de null olarak isimlendirilen özel bir değer vardır ve değişkenin bir değer almadığını gösterir Herhangi bir türde verinin olmadığını göstermek için kullanılır Tanımsız "undefined" değişkenden farklıdır! Boş string veya sıfır değerinden farklıdır <? $null_variable = null; ?> PHP DeğişkenTürleri PHP "object" değişken türünü destekler "Resource" (kaynak ) değişken türü Resouce türü, değişken değerinin bir kaynak veya veriye referans değeri tutar. Örnek – açık bir dosya, veri tabanı bağlantısı, v.b
- 17. 12.10.2015 17 PHPTemel İfadeler PHP ifadeleri C dilindekine benzer "=" – değişkenlere değer atamak için kullanılır +, -, /, *, % - aritmetik işlemler ==, <=, >=, !=, <, > - karşılaştırma +=, -=, /=, *=, %=, ++, --,– önek/sonek operatörler ( and ) – ifade birleştirme için &, |, >>, <<, ^, ~ - bit bazlı operatörler PHP Basic Expressions 2 String operatörleri "." (period) – string birleştirme ===, !== karşılaştırma ==, != operatörlerinden farklıdır. "10"==10 işleminde sonuç true iken "10"===10 karşılaştırmasında sonuç false Tam karşılaştırma – $a === $b : TRUE $a değişken değeri $b değişken değerine eşitse, ve aynı değişken türündeyseler. $a = $b = $c = 7;
- 18. 12.10.2015 18 PHP Sabitler PHP’de sabit değişkenler define fonksiyonu ile tanımlanırlar Değeri değiştirilemez $ sembolü ile başlamaz Herhangi bir değeri tutabilir <? define ('DEGISKEN_ADI', 123); // DEGISKEN_ADI, 123 değerini alır print DEGISKEN_ADI; // 123 tarayıcı çıktısı verir ?> Temel Fonksiyonlar
- 19. 12.10.2015 19 BazıTemel Fonksiyonlar print fonksiyonunu gördük echo fonksiyonu da print ile aynıdır. print fonksiyonu bir değer geri döndürür. print_r(array) – key/index değerleri ile birlikte dizi değerleri tarayıcıya yazar. phpinfo() – sunucu, PHP ayarları, kurulu modüller v.b bir sayfa oluşturur <? echo "123"; // tarayıcıda 123 çıktısı verir ?> ÖnTanımlı Değişkenler
- 20. 12.10.2015 20 ÖnTanımlı Değişkenler PHP ön tanımlı birçok değişken ve sabit sağlar __FILE__, __LINE__, __FUNCTION__, __METHOD__, __CLASS__ - hata ayıklama bilgisi içerirler. PHP_VERSION, PHP_OS, PHP_EOL, DIRECTORY_SEPARATOR, PHP_INT_SIZE ve diğerleri farklı platform desteği sağlayan uygulamaların kolaylıkla geliştirilmesine yardımcı olurlar. ÖnTanımlı Değişkenler $_SERVER – dizi değişkendir, web sunucusuna ait bilgileri tutar – headers, klasör yolları ve script yerleri DOCUMENT_ROOT – web sunucu yapılandırmasında sitenin kök klasörüdür SERVER_ADDRESS, SERVER_NAME, SERVER_SOFTWARE, SERVER_PROTOCOL REMOTE_ADDR, REMOTE_HOST, REMOTE_PORT PHP_AUTH_USER, PHP_AUTH_PW, PHP_AUTH_DIGEST Ve diğerleri
- 21. 12.10.2015 21 ÖnTanımlı Değişkenler $_GET, $_POST, $_COOKIE dizileri URL’den gelen gönderim gönderi ve cookie bilgilerini tutar $_FILES çok parçalı gönderim istekleri üzerinden başarılı yüklenen dosya bilgilerini tutan dizidir.array holds information for successfully $_SESSION bir oturumda saklanan değişken değerlerini tutan dizidir. Değişken değişkenleri PHP $$ sözdizimini destekler- değişken değerinden değişken tanımlanır <? $str1 = 'test'; $test = 'abc'; echo $$str1; // abc tarayıcı çıktısı üretir ?>
- 22. 12.10.2015 22 Strings Escaping Strings escaping String’lerdeki özel karakterlerden ters bölü işareti ile kaçılır (C stili) Özel karakterler: n – yeni satır (new line) (10 in ASCII) r – carriage return (13 in ASCII) t – yatay tab v – düşey tab - ters bölü $ - dollar işareti " – çift tırnak $str1 = "bu bir"PHP"";
- 23. 12.10.2015 23 String escaping Tek tırnak string’lerde de kullanım aynı şekildedir Fark " yerine ' kullanılmasıdır Tek veya çift tırnak kullanılan stringlerde ters bölü diğer tüm karakterlerin önünde tarayıcıda görüntülenecektir! $str1 = 'Arnold dedi ki: "I'll be back"'; String’ler içindeki değişkenler Çift tırnak içindeki string’ler biraz daha fazla özellik sağlarlar: Çift tırnak içinde kullanılan değişkenlerin taşıdıkları değerler kullanılır. Diziler hakkında not: $saying = "I'll be back!"; $str1 = "Arnold dedi ki: $saying"; // çıktısı: // Arnold dedi ki: I'll be back! $sayings = array ('arni' => "I'll be back!"); $str1 = "Arnold dedi ki: ${sayings['arni']}";
- 24. 12.10.2015 24 Heredoc (Yorumlu Metin) sözdizimi String’ler (dizgeler) heredoc sözdizimi ile başlar ('<<<') Bir yorumlu metin daima <<< karakterleri ile başlar ve hemen ardından bir betimleyici ve bir satırsonu karakteri gelir. Uzun HTML kodlarını echo veya print ile yazmaya göre daha kullanışlıdır. $str = <<<EOT Burası string içerik EOT; Heredoc (Yorumlu Metin) sözdizimi Asıl string (dizge) satırsonu karakterinden sonra yer alır. Dizgenin sonunu belirtmek üzere dizgenin sonuna, baştaki betimleyici konur. Kapanış betimleyicisinin dizgeden sonraki satırın başında olması gerekir. Betimleyici PHP'deki diğer isimlere uygulanan kurallara uygun olmalıdır: Sadece bir harfle veya alt çizgi imi ile başlayabilir; sadece harfler, rakamlar veya alt çizgi imleri içerebilir.
- 25. 12.10.2015 25 Avantaj ve Dezavantajlar Avantajlar ve Dezavantajlar Avantajlar Öğrenmesi kolaydır, açık kaynak, çoklu platform ve veri tabanı desteği, eklentiler, topluluk ve ticari destekli. En hızlı dillerden biri varsayılmaktadır Dezavantajlar Gevşek bir söz dizimi– risk hoşgörülü, zayıf hata yakalama, zayıf OOP (sürüm 6 öncesi oldukça fazla eksik bulunuyor!)