pang-abay

2.
Pang-abay
Pang-abay na
Kataga o
Ingklitik
Pang-abay na Salita
o Parirala
Pamanahon
Panlunan
Pamamaraan
Pang-agam
Kundisyunal
Panang-ayon
Pananggi
Panggaano
Kusatibo
Benepaktibo
Kahulugan
Istruktural
Pansemantika
Pangkaukulan

3.
Istruktural
• Ang pang-abay ay
nakikilala dahil sa kasama
ito sa pandiwa, pang-uri o
isa pang pang-abay na
bumubuo ng parirala.

4.
Pansemantika
• Nagbibigay-turing sa
pandiwa, pang-uri o sa iba
pang pang-abay.
• Halimbawa: Malayang
mamumuhay
ang mga
mamamayan.

5.
Mga katagang
laging sumusunod sa
unang salita ng
kayariang
kinabibilangan.

6.
16 na Kataga
• ba daw/raw pala
man din/rin tuloy
muna lamang/lang kaya
nga naman pa
yata na sana

7.
Pang-abay na
Pamanahon
Nagsasaad kung kailan naganap o magaganap
ang kilos na taglay ng pandiwa.
May
pananda
Walang
Pananda
Dalas ng
Pagganap

8.
nang, sa, noong, kung,
kapag, tuwing, buhat,
mula, umpisa, hanggang
• Halimbawa: Kailangan ka
bang pumasok
nang
araw-
araw.

9.
kahapon, kangina, ngayon,
bukas, sandali at iba pa
• Halimbawa: Manonood kami
bukas
ng
pambansang
pagtatanghal.

10.
araw-araw, taon-taon,
oras-oras at iba pa
• Halimbawa: Dinidilig araw-
araw ng masipag
na hardinero
ang malawak na
damuhan sa
paaralan.

11.
Pang-abay na
Panlunan
Tumutukoy sa pook na pinangyayarihan o
pangyayarihan ng kilos ng pandiwa.
kay o kina sa
Kapag kasunod ay
pangngalang pambalana
o panghalip.
Kapag kasunod ay
pantanging ngalan ng
tao.

12.
kina + pangngaalang pantanging ngalan ng tao
Nagpaluto ako kina Aling Ingga
ng masarap na
keyk para sa iyong kaarawan.
kay + pangngaalang pantanging ngalan ng tao
Tumawag siya kay Fely upang ipagbigay-alam
ang nangyari.

13.
Maaring sundan ng pariralang pusisyunal na pangngalan at ng.
Nakita ko ang hinaharap mo sa likod ng kabinet.
sa + panghalip pamatlig
Nagluto sa ganito ang kanyang ina.
sa + panghalip na panao
Ninawagan sa amin ang mga nasalanta ng bagyo.
sa + pangngaalang pantangi na di ngalan ng tao
Maraming nagsasaliksik sa U.P., sa Ateneo at sa PNC tungkol sa wika.
sa + pangngalang pambalana
Maraming masasarap na ulam ang itininda sa kantina.

14.
Pang-abay na
Pamamaraan
Naglalarawan kung paano naganap o magaganap
ang kilos na ipinahahayag ng pandiwa o ng isang
kayariang hango sa pandiwa.
Panandang
nang
Panandang
na/-ng
Halimbawa:
Bakit siya umalis na
umiiyak?
Tumawa siyang
parang
sira ang isip.
Halimbawa:
Kinamayan niya ako
nang
mahigpit.

15.
Pang-abay na
Pang-agam
Nagbabadya ng di-katiyakan sa pagganap sa
kilos ng pandiwa.
marahil, siguro, tila, baka, at iba pa
Halimabawa:
Marami na marahil
ang nakabalita tungkol sa
desisyon ng Sandiganbayan.

16.
Pang-abay na
Kundisyunal
Nagsasad ng kundsyon para maganap ang kilos
na isinasaad ng pandiwa.
kung, kapag, o pag at pagka-
Halimbawa:
Luluwag ang ekonomya ng bayan kapag
nakapagtatag ng
maraming industriya dito sa atin.

17.
Pang-abay na
Panang-ayon
Nagsasaad ng pagsang-ayon.
oo, opo, tunay, talaga, at iba pa
Halimbawa:
Oo
, asahan mo ang
aking pagtulong.

18.
Pang-abay na
Pananggi
Nagsasaad. pagtanggi
hindi/di at ayaw
Halimbawa:
Hindi
pa lubusang
nagagamot ang sakit an
kanser

19.
Pang-abay na Panggaano
o Pampanukan
Nagsasaad ng timbang o sukat.
Halimbawa:
Tumaba ako nang limang libra
.
Tumagal nang apat na oras ang
opersyon niya.

20.
Pang-abay na
Kusatibo
Nagsasaad ng dahilan sa
pagganap ng kilosng pandiwa.
dahil sa,sanhi ng/sa, bunga ng/sa
Halimbawa:
Nagkasakit si Vianing dahil sa
pagpapabaya
sa katawan.

21.
Pang-abay na
Benepaktibo
Nagsasaad ng benepisyo para sa isang tao dahil
sa pagganap sa kilos ng pandiwa o ng layunin ng
kilos ng pandiwa..
para sa
Halimbawa:
Mag-aroskaldo ka para
sa maysakit.

22.
Pang-abay na
Pangkaukulan
Nagsasaad ng pag-uukol.
tungkol, hinggil o ukol
Halimbawa:
Nagpalno kami tungkol
sa gagawin nating
pagdiriwang.