មេរៀនទី១.pdf

េសច េផម នង រ វតរបស់ផូវថល់
(Introduction & Highway Development)
បេ ង នេ យ៖ េ ក ឌុក េហង
Instructor : M.Eng. DUK HENG
១
ំ២០២២

2
េមេរ ន
1. រៈសំ ន់ៃន រដឹកជ ូ ន
2. ទ មង់ៃន រដឹកជ ូ ន
3. លកណៈសម តិៃន រដឹកជ ូ ន មផូវថល់
4. វ ិ ល ពៃនវ ិសកមផូវថល់
5. បវតិៃន រ ងសង់ផូវថល់
6. ព ំ ច់ៃន រេ ងគេ ងផូវថល់
7. ចំ ត់ ក់ផូវ

3
១. រៈសំ ន់ៃន រដកជ ូ ន
១.១. តួ ទីៃន រដឹកជ ូ ន (Role of Transportation)
 រដឹកជ ូ ន នតួ ទីជួយដល់ រអភិវឌ ែផកេសដកិច ឧស ហកម សងម និងវប ធម៌ របស់ បេទសនីមួយៗ។
 រដឹកជ ូ ន គឹះៃន រអភិវឌ េសដកិចេ គប់តំបន់ ំងអស់ ពីេ ះ គប់ទំនិញផលិតផលដូច ចំណ
ី រ សំេល កបំ ក់
ផលិតផលសិប កម ឧស ហកម ំេពទ -ល- សុទែត តវ រដឹកជ ូ ន ំងពីដំ ក់ លផលិត ដល់ដំ ក់ លែចក យ។
 កងះ តែផកដឹកជ ូ ន ំដល់ រយឺត ៉ វកុង រអភិវឌ េសដកិច និងសងមរបស់ បេទស តិ។
 ពេពញេលញៃនប ញដឹកជ ូ នរបស់ បេទសមួយ ប ញពីក មិតៃន រអភិវឌ េសដកិច និងសងមរបស់ បេទសេ ះ។

4
១.២. សកម ពេសដកិច និង រដឹកជ ូ ន (Economic Activity & Transport)
 សកម ពេសដកិច ចលន រមួយែដលផលិផល តវ នេ បី ស់ ម រចង់ នរបស់មនុស ។
 ក សំ ន់ ២េ កុងសកម ពេសដកិចគឺ ក ផលិតកម (ផត់ផង់) និងក បេ មីប ស់ស ប់ត មវ រមនុស ។
 រៈសំ ន់ៃន រដឹកជ ូ នកុងសកម ពេសដកិច េឃីញេ យ នឥទិពលកុងត មវ រេ បី ស់ទំនិញរបស់មនុស និង រ
េពញចិតរបស់មនុស ចំេ ះផលិតកម ក៏ដូច រែចក យ។
 និ យ រួមឥទិពលរបស់ រដឹកជ ូ នគឺ ក់ទងនឹង របេងីនផលិតកម េហីយ បសិទ ពៃន រដឹកជ ូ នជួយឲ តៃមផលិតផល
ក់ចុះ។ តៃមដឹកជ ូ ន ក សំ ន់កុងតៃមរបស់ផលិតផលទំនិញនីមួយៗ។

5
១.៣. តួ ទី រដឹកជ ូ នកុង រអភិវឌ ជនបទ (Role of Transportation in Rural Development)
 ង ៧៥% ៃនចំនួន ប ជនកុង បេទសនីមួយៗ រស់េ តំបន់ជនបទ។
 រអភិវឌ ទី បជុំជន និងទី កងែតម ៉ងមិន នប ញពី រអភិវឌ របស់ បេទស ំងមូលេ ះេទ។
 រវ ិវត រដឹកជ ូ នេ ជនបទជួយពេន ន រអភិវឌ មជ មណលជនបទ (Rural Center)។ ប់ពូជដំ ំកសិកម ឧស ហ
កម សិប កម ក ត់េផ ងៗ ចេ ដល់ ប ពលរដ ន ៉ ង យ សល ប់រហ័ស េហីយផលិតផលរបស់ ប ពលរដក៏ ច
លក់េ ទីផ រជិតៗ េធីឲ តៃមក៏សមរម ។
 ព យ សលកុង រេធីដំេណ
ី រេ ន់ទីផ រ េរ ន មនីរេពទ វត ម េធីឲ នលំនឹង សិរ ពៃន រអភិវឌ បេទស
តិទ

6
២. ទ មង់ៃន រដកជ ូ ន (Modes of Transportation)
រដឹកជ ូ ន ប ពឹតេឡីង មរយះ ផូវេ ក ផូវទឹក និងផូវ ស។
 ផូវេ កែបងែចក ផូវថល់ និងផូវរថេភីង។
 ផូវថល់ ប់ប ូ ល ំងផូវធំៗ និងផូវេ មទី កង ជនបទ។
 ផូវែដក តវ នអភិវឌ ស ប់ រដឹកជ ូ នផូវ យ និងេ ទី កង។
 ផូវទឹករួម ន សមុ ទ ទេន ែ ពក ប យ បឹង ស ប់ រេធីដំេណ
ី រេ យទូក ក ៉ ល់។
 ផូវ ស តវ នេ បី ស់េ យយនេ ះ និងឧទ គច ក។
 េ ពីទ មង់ៃន រដឹកជ ូ ន ងេលី ក៏ នទ មង់ដឹកជ ូ នេផ ងៗេទ តដូច ប ញលូ ជេណ
ី រយន ប ញ នែខ ប
េដីម។

7
២. ទ មង់ៃន រដកជ ូ ន (Modes of Transportation)
សរុបេឡីងវ ិញ ទ មង់ៃន រដឹកជ ូ ន ន ៤ បេភទគឺ៖
 ផូវថល់ (Roadways or Highways)
 ផូវែដក (Railways)
 ផូវទឹក (Waterways)
 ផូវ ស (Airways) ។

8
៣. លកណៈសម ៃន រដកជ ូ ន មផូវថល់ (Characteristics of Road Transport)
 ផូវថល់េ បី ស់េ យ នជំនិះេផ ងៗដូច រថយនដឹកអកដំេណ
ី រ រថយន កង រថយនដឹកឥ ៉ ន់ េ ច ក ន តីច ក ន
រេទះដឹកេ យសត។ ចំែណកឯផូវែដក តវ នេ បី ស់េ យរថេភីង ផូវទឹកេ បី ស់េ យទូក និងក ៉ ល់ប៉ុេ ះ។
 ផូវថល់ តវ រេ បី ស់ថវ ិ ឬេដីមទុនតិច ងេគេដីម ីដំេណ
ី រ រ ងសង់ និងែថ ំ។ នជំនិះេលីផូវថល់ក៏ នតៃម ប
នេផ ងៗ។
 រដឹកជ ូ ន មផូវថល់ផល់េសរ ី ពេពញេលញដល់អកេ បី ស់ មត មវ រ និង យ សលេ កុង រ ស់បូរទី ំង ទិសេ
េល ន និងរយះេពល។
 ចំេ ះ រេធីដំេណ
ី រកុងច យជិត ផូវថល់ ជេ មីសលបំផុត។
 ផូវថល់ នទំ ក់ទំនង ៉ ង ំង មួយេ ះ ក់ច ចរណ
៍ ។

9
៤. ល ពៃន សកមផូវថល់ (Scope of Highway Engineering)
 ផូវថល់ែដល តវ ន ងសង់ េយីងេ “ផូវថល់ (Highway)” ។
 វ ិទ ស និងបេចកវ ិទ ែដល ក់ទងេ នឹងផូវថល់ េយីងេ “វ ិសកមផូវថល់ (Highway Engineering)”។
 Scope of Highway Engineering:
 Development, Planning and Locations
 Highway Design, Geometrics and Structures
 Traffic Performance and its control
 Materials, Construction and Maintenance
 Economics, Finance and Administration

10
៥. វ ៃន រ ងសង់ផូវថល់ (Historical Development of Road Construction)
៥.១. រវ ិវតដំបូងបងស់ (Early Development)
 ទ មង់ៃន រេធីដំេណ
ី រពីបុ ណ លគឺ មផូវេថីរេជីង (Foot-paths) ។
 សត តវ នេ បីេដីម ីដឹកជ ូ នមនុស និងស រៈេផ ងៗ។
 ប ប់មកេគយកសតមកអូសរេទះ។ កង់រេទះ ម រឲ រត់េលីៃផរ ឹង (Hard surface) ែដលេគេជ នដំបូងបំផុតេ
Mesopotamia កំឡុង ំ៣៥០០មុនគ.ស។
 មកំណត់ ផូវដំបូងបងស់ក ងេ យច កភព Assyrian េ ំ១៩០០មុនគ.ស។
 កុងសម័យ លច កភពរ ៉
ូ ុ ំង (Roman Empire) ផូវ តវ ន ងសង់ នទំហំធំ េហីយ យ បេចកេទស ងសង់មុនេគែដល
នេ ះ ផូវរ ៉
ូ ុ ំង (Roman Roads)។ ជន តិរ ៉
ូ ុ ំងព ងីក បព័នផូវរបស់ខួនពីទី កងរ ៉
ូមេ ន់ទិសេ េ ចីនបេ មីដល់វ ិ
ស័យេ ។ េហតុេនះជន តិរ ៉
ូ ុ ំង អក តស យដល់ រ ងសង់ផូវមុនេគបំផុត។

11
៥.២. ផូវរ ៉
ូ ុ ំង (Roman Roads)
 ផូវ Roman Roads ដំបូងេគ តវ ន ងសង់េឡីង ៉ ងលិតលន់។ ផូវខះៗេ នវត នេ េឡីយេ យ យុ ល ង
២០០០ ំ។ កុងសម័យ លេ ះ ជន តិរ ៉
ូ ុ ំងក ងផូវពី ំងថែដល នក ស់គួរឲ កត់ស ល់។
 ចំណ
ុ ចចំបងរបស់ Roman Roads នដូច ងេ ម៖
 ងសង់ តង់េ យមិនគិត Gradients
 សង់េ យពី យដីសុយេចញអស់ និងេលី ស ប់ដីរ ឹង
 ក ស់សរុប ០.៧៥ម េ ១.២ម ។

12
៥.២. ផូវរ ៉
ូ ុ ំង (Roman Roads)
 ដំេណ
ី រ រ ងសង់ផូវ Roman Roads ៖
 យរេ ទទឹងប៉ុនទទឹងផូវ មគនង តង់ េ យយកដីសុយ ឬដីមិន ប់េចញ។ រេ េនះ តវ យរហូតដល់ ស ប់ដីរ ឹង។
 ប ប់មក ងសង់ ស ប់ គឹះថធំៗ មួយ ឬពីរ ន់េ យ នកំេ រេ ពីេ ម។ េរ បេខ នប រេ យក លផូវ។
 ស ប់ទី២េធីពីេបតុងកំេ រ េ យយកបំែណកថធំៗ យ មួយកំេ រ។
 ស ប់ប ប់េធីពីេបតុងកំេ រ េ យយកបំែណកថតូច ស ប់មុន។
 ស ប់េលីបំផុតេធីពី ំងថធំៗេរ ប ប់ េ យេ បីកំេ រ។
 េបីនិ យអំពីបេចកេទស ងសង់ផូវ េ ះផូវ ងេលី ន ពរ ឹង ំ ំងេធ បនឹងបនុករេទះេ សម័យេ ះ។

13
៥.៣. Tresaguet Construction
ប ប់ពី រដួលរលំច កភពរ ៉
ូ ុ ំងមក វ ិធី ស ងសង់ផូវ Roman Roads មិនទទួល ន ប បិយ ពេ បេទសេផ ងៗ
េឡីយ។
 ំ ១៧៧៥ Pierre Tresaguet អភិវឌ ន៍វ ិធី ស ងសង់ផូវេ បី ស់ដំបូងេ បេទស ំងកុងសម័យ Napoleon។

14
៥.៤. Telford Construction
Thomas Telford (ជន តិអង់េគស-១៧៥៧-១៨៣៤) ប់េផីម រ រ ងសង់ផូវេ េដីម ស.វ១៩។ ត់េជ រេ បី
ស់ គឹះេ យថធន់ៗពីេលី ស ប់តួផូវេដីម ីរក គឹះផូវ ន ំ ំ។ ត់ ងសង់ផូវេ យ នជ លេ ស ប់េលីេ យេរ បថ
ក ស់ខុស ។

15
៥.៤. Telford Construction
◦ ដំបូងេរ បចំ ស ប់តួផូវ នទទឹង បែហល ៩ម។
◦ េរ ប ស ប់ គឹះថធំក ស់ ១៧សម េ ២២សម េ យឲ ៃផធំែបេ េ ម។ ថទំហំតូច ង តវតេ ម បេ យផូវ។
◦ យកថ ប់តូច ងមកបំេពញចេ ះ គឹះថ ប់ធំ។
◦ េ ក លទទឹងផូវ ៥.៥ម តេ ម ប២ ស ប់ថ ជងៗ រួចប ប់ក ស់ ១០សម និង ៥សម។
◦ ទទឹងផូវែដលេ សល់ េ បីថបំែបកប ប់ក ស់ ១៥សម។ ជួន ល យ មួយកំេ រេ បីជំនួសេខ នផូវ។
◦ ស ប់េលី នក ស់ ៤សម េ បី កស (Gravel)។ ជ លផូវចុងេ យ ១/៤៥។

16
៥.៥. Macadam Construction
◦ John Macadam (ជន តិអង់េគស, ១៧៥៦-១៨៣៦)៖ បេងីតវ ិធី ស ងសង់ផូវថីេផ ងពីវ ិធីមុនៗ។
◦ រែកស មលចំបងកុងវ ិធី ស ងសង់ផូវរបស់ Macadam ដូច ងេ ម៖
 រៈសំ ន់របស់ បព័នរ ំេ ះទឹកតួផូវ និង រប ប់ តវ នទទួល ល់។ តួផូវ តវ នប ប់ និង នជ ល ១/៣៦។
 ត់ មនុស ទីមួយ ែដលេសីេឡីង ថធំៗមិន ំ ច់ ំង សង តវ ក់េ ស ប់េ មបំផុត។ ត់យល់ តួផូវែដល
ែផកេ មបំផុតរបស់ក លផូវគួរតេ ម បឲ ន តឹម តវ និងរក ររ ំេ ះទឹកេដីម ី ទនូវបនុកពីក លផូវ។ រេ បី ស់
ស ប់ថតូចៗប ប់េ ស ប់េ ម ចជំនួសថធំ ន។
 េ ះបី ក ស់សរុបតូច ងវ ិធី សមុនៗ ែតវ ិធី សេនះ ចសេ មចេ លេ ដូច ល ង េ យ រលកណៈលកុង
រព យបនុក (Load Dispersion)របស់ថ ប់តូចប ប់។
 ទំហំថ ស ប់េលីេ ជីសេរ ីសេ យែផកេលីសិរ ពបនុករេទះអូសេ យសត។ េ ស ប់េលីរបស់ក លផូវក៏េរ បឲ ន
ជ ល ១/៣៦ ស ប់ ររ ំេ ះទឹកពីៃផេលី។

17
◦ Macadam វ ិធី សមួយែដលែផកេលីលកណៈវ ិទ ស។ ត់យល់ បនុកេកីតេ យកង់ ននឹងថយចុះេ ស ប់េ ម
របស់ក លផូវ េហតុេនះេយីងមិន ំ ច់េ បីថធំៗេ ស ប់េនះេឡីយ។ េ យមក នវ ិធី សេផ ងៗេទ ត េ ចីនែដល
ែផកេលីវ ិធី សរបស់ Macadam ដូច Water bound macadam, penetration macadam, bituminous macadam ។

18
◦ ប ប់តួផូវ និងេរ បឲ នជ ល 1/36 និងទទឹង បែហល ៩ម ។
◦ ប ប់ថរ ឹង ំែដលឆង ត់កែ ងទំហំ ៥សម ក ស់ ១០សម ។
◦ ស ប់ទី២ ស ប់ថរ ឹង ំប ប់ ឆង ត់កែ ងទំហំ ៣.៧៥សម ក ស់ ១០សម ។
◦ ស ប់េលី ស ប់ថប ប់ ឆង ត់កែ ង ២សម ក ស់ ៥សម នជ ល 1/36 ដូច ។

19
៥.៦. វ ិធី ស ងសង់ផូវសម័យបចុប ន
◦ វ ិធី ស Macadam តវ នែកស មល និងេ បី ស់បនរហូតដល់បចុប នេនះ។ កុងេ ះវ ិធី ស Water Bound
Macadam (WBM) តវ នេ បី ស់កុង បេទស េ ចីន។
◦ វ ិធី សេនះ េគេ បីថស ប់ ស ប់ គឹះ និង ស ប់ៃផេលី យ មួយកំេទចថេ យ នវត នរបស់សំេណ
ី ម។
◦ េ យ រឥទិពលសំណ
ឹ កថេ យេល នរបស់ នេ រដូវេ និងកំណ ភក់េ រដូវេភ ងគឺ ប ចំេ ះវ ិធី ស
Macadam ។ េហតុេនះ េគក៏ វ វេ បី ស់េ បង និងេ ស៊ូមកអភិវឌ ន៍េលីវ ិធី ស Macadam ែដល នេ ះ
Penetration Macadam និង Bituminous Macadam។
◦ េ យមកគឺ រេ បី ស់ក លផូវេបតុង ែតតៃមខស់។

20
៦. ព ំ ច់ៃន រេ ងគេ ងផូវ (Necessity of Highway Planning)
◦ កុងវ ិស័យវ ិសកម រេ ងគេ ង ត មវ រ ំ ច់ស ប់កមវ ិធីព ងីក ឬេលីគេ ងថី េហីយពិេសសេ េពលែដលថវ ិ
នកំណត់។
◦ េ លេ ៃន រេ ងគេ ងផូវគឺេដីម ី៖
 េ ងទុកនូវ រ រប ញែខ ផូវឲ ន បសិទ ព សុវតិ ព ែតចំ យតិច។
 ទទួល ននូវប យែខ ផូវ និង បែវងផូវេផ ងៗ ែដល ចេ បី ស់ នអតិបរ និង ច ងសង់ មួយថវ ិ និង
េពលេវ សម សប។
 ងសង់ែខ ផូវកុងេពលសម សបេ យែផកេលីបេ មីប ស់ែដល ក ចំបងកុងដំ ក់ លអភិវឌ ន៍ផូវ។
 េ ងទុក មុនស ប់ត មវ រអ គត ក៏ដូច រេធីឲ បេសីរេឡីង។
 េដីម ីេរ បចំ បព័នហិរ វតុ នល។

21
៧. ចំ ត់ ក់ផូវ (Classification of Roads)
៧.១. បេភទផូវ (Types of Roads)
េ យែផកេលី បេភទៃនផូវេធីច ចរណ
៍ ឬក លផូវ េយីងែចក បេភទផូវដូច ងេ ម៖
 Paved roads
 Unpaved roads
េ យែផកេលីៃផេលីក លផូវ េគក៏ែចកផូវដូច ងេ ម៖
• Surfaced Roads ៖ នៃផក លេលីេ យេ ស៊ូ ឬេបតុង
• Unsurfaced Roads ៖ មិន នៃផក លេលីេ យេ ស៊ូ ឬេបតុង

22
៧.២. វ ិធី សេធីចំ ត់ ក់ផូវ (Methods of Classification of Roads)
ផូវ តវ ន ត់ ក់ េ យែផកេលីមូល នដូច ងេ ម៖
 ទំហំច ចរណ
៍ (Traffic Volume) : Heavy, Medium, Light traffic
 បនុកដឹកជ ូ ន (Load Transported or Tonnage): Class I or II, A or B
 ទី ំង និងមុខ រ (Location and Function)

23
៧.៣. ចំ ត់ ក់ផូវកុង បេទសកមុ (Classification of Roads in Cambodia)
កសួង រណ រ និងដឹកជ ូ នែចកផូវ ២ បេភទ៖
 ផូវជនបទ (Rural Roads): R6, R5, R4, R3, R2 និង R1
 ផូវទី បជុំជន (Urban Roads): U6, U5, U4, U3, U2 និង U1
ផូវែដល ន បែវងែវង ម រឲេល នេបីកបរេល ន ផូវែដល នច ចរណ
៍ េ ចីន ម រសង់ ឌីហ ញខស់។
 Rural and Urban Area: Urban Area កំណត់េ យ នចំនួន ប ជន ប់ពី ១០០០ ក់េឡីងេ នអ រ ផះ បមូលផុំ
និង នសកម ពជំនួញរ ីកលូត ស់។ Urban area គបដណប់តំបន់ ំងអស់កុងែដនដី បជុំជន សបច ប់ និងរួម ំងតំបន់
ែដលនឹងេ ងេ ទី បជុំជនកុងរយះេពលឌីហ ញ។ េ ពីេនះ េយីង ត់ តំបន់ជនបទ (Rural Area) ។

24
 R6/U6: ផល់នូវសង់ ធរណ
ី តឌីហ ញខស់ ងេគ។ ទូេ បេ មីដល់ រេធីដំេណ
ី រផូវ យ េល នេល ន ន សុក ព
និងសុវតិ ព។ ផូវចំ ត់ ក់េនះឌីហ ញេ យ នែបងែចក ទងផូវ និងFull access control។
Rural និង International Expressways សិតកុងចំ ត់ ក់េនះ។
ី តឌីហ ញខស់។ ទូេ បេ មីដល់ រេធីដំេណ
ី រផូវ យ និងមធ ម េល នេល ន និងមធ ម។
ផូវចំ ត់ ក់េនះ បេភទPartial access control។ Rural highway និងផូវ Arterial សិតកុង កមេនះ។
ី តឌីហ ញក មិតមធ ម បេ មីដល់ រេធីដំេណ
ី រផូវ នច យ និងេល នមធ ម។ ផូវចំ ត់
ក់េនះ បេភទPartial access control។ Rural highway, Major provincial, Minor arterial & Major collector សិតកុង
កមេនះ។

25
ី តឌីហ ញក មិត ប បេ មីដល់ច ចរកុងតំបន់។ ផូវចំ ត់ ក់េនះ បេភទPartial access
control ឬ no access control។ Minor provincial & Minor collector សិតកុង កមេនះ។
ី តឌីហ ញក មិត បបំផុត ស ប់ច ចរ២ទិស។ ចំ ត់ ក់េនះេ បីចំេ ះែតច ចរកុងតំបន់
នទំហំ និងសកម ព ណ
ិ ជកមតិចតួច។ District & Local streets សិតកុង កមេនះ។
ី តឌីហ ញក មិត ប ងេគបំផុត ស ប់ទំហំច ចរ បបំផុតែដល គរយច ចរ២ទិស ប។

មេរៀនទី១.pdf

More Related Content

Similar to មេរៀនទី១.pdf

មេរៀនទី១.pdf