Ακραία Καιρικά Φαινόμενα

1. ΑΚΡΑΙΑ ΚΑΙΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

2. Ως ακραία καιρικά φαινόμενα
χαρακτηρίζονται τα μετεωρολογικά εκείνα
φαινόμενα στα οποία παρατηρούνται οι
μέγιστες ή ελάχιστες τιμές μετεωρολογικών
παρατηρήσεων ασυνήθιστων ή και πολύ
σπάνιων που συμβαίνουν σε μια περιοχή.

4. 1.καύσωνες
 Καύσωνας, για τις κλιματικές συνθήκες της Ελλάδας, θεωρείται μια περίοδος
τουλάχιστον 3 ημερών, όπου οι θερμοκρασίες στις πεδινές περιοχές της
ηπειρωτικής χώρας ξεπερνούν τους 37°C και η μέση ημερήσια θερμοκρασία
είναι τουλάχιστον 31°C, δηλαδή η θερμοκρασία δε μειώνεται αρκετά κατά τις
νυκτερινές ώρες (δεν πέφτει κάτω από τους 25-26°C). Οι επιπτώσεις στον
πληθυσμό από τις υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να είναι από απλή
δυσφορία, θερμική εξάντληση ως και θερμοπληξία η οποία χρειάζεται άμεση
ιατρική βοήθεια. Πιο ευάλωτες είναι οι ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού
(παιδιά, ηλικιωμένοι, πάσχοντες από χρόνιες παθήσεις) καθώς και άτομα τα
οποία εργάζονται σε εξωτερικούς χώρους.

5. 2.Πλημμύρα
 Ως πλημμύρα ορίζεται η υπερχείλιση επιπλέον νερού, που καλύπτει την
ξηρά. Η οδηγία της ΕΕ για τις πλημμύρες ορίζει μια πλημμύρα ως
προσωρινή κάλυψη από νερό εδάφους το οποίο υπό φυσιολογικές
συνθήκες δεν καλύπτεται από νερό. Κατά την έννοια του «ρέοντος
νερού», ο όρος πλημμύρα μπορεί επίσης να εφαρμοστεί στην εισροή
της παλίρροιας.
 Οι πλημμύρες είναι ένα φαινόμενο που πλήττει πολλές χώρες
παγκοσμίως: την Ασία ,τη Κίνα, την Ινδία και το Μπαγκλαντές, τις
Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (Μισισιπής), την Ευρώπη ,την Πολωνία,
την Γερμανία, την Τσεχία, την Σλοβακία, την Γαλλία κ.α.

6. Θύελλες
 Ως θύελλα αναφέρεται επιστημονικά κάθε διατάραξη στην κατάσταση
της ατμόσφαιρας ενός ουράνιου σώματος, ιδίως όταν επηρεάζει την
επιφάνειά του, προκαλώντας ακραία καιρικά φαινόμενα. Ειδικότερα όμως
στη Μετεωρολογία, ο όρος αφορά την επιφάνεια της Γης, τόσο στην ξηρά όσο
και στη θάλασσα. Υπάρχουν πολλά είδη θύελλας και μεταξύ αυτών:

7. 4.Καταιγίδα
Η Καταιγίδα είναι ένα μετεωρολογικό φαινόμενο που συνοδεύεται
από αστραπές, κεραυνούς, μερικές φορές χαλάζι και σχεδόν πάντα με
έντονη βροχόπτωση και ισχυρούς ανέμους. Σπανιότερα εμφανίζονται
και σίφωνες μαζί με τις καταιγίδες, αν και ορισμένα σημεία στον κόσμο
είναι πιο ευάλωτα. Γενικά, καταιγίδα λέγεται κάθε βίαιη ατμοσφαιρική
διατάραξη, και συνεπώς κακοκαιρία, που συνοδεύεται από ηλεκτρικές
εκκενώσεις.

8. 5.σιφώνες
 Ο ανεμοστρόβιλος ή αλλιώς σίφωνας αποτελεί το πιο βίαιο και
καταστρεπτικό ατμοσφαιρικό φαινόμενο.
 Οι βίαιες, στροβιλιζόμενες καταιγίδες ονομάζονται ανεμοστρόβιλοι.
Δημιουργούνται πάνω από την ξηρά ή τη θάλασσα, εξαιτίας της
σύγκρουσης μεγάλων αερίων μαζών, οι οποίες περιστρέφονται,
ενώνοντας και σχηματίζοντας ένα γιγάντιο χωνί. Όταν φτάσουν στην
επιφάνεια της θάλασσας ή στο έδαφος, παρασύρουν στην ξέφρενη
πορεία τους τα πάντα: δέντρα, σπίτια, πλοία, ανθρώπους.
 Στο κέντρο ενός ανεμοστρόβιλου οι άνεμοι μπορούν να αναπτύξουν
ταχύτητα 650 χλμ. την ώρα.

9. 6.τυφώνες
 Τροπικός κυκλώνας ή τυφώνας ονομάζεται στη Μετεωρολογία ένα
σύστημα θύελλας με κλειστή περιστροφική κυκλοφορία γύρω από ένα ήρεμο
κέντρο χαμηλής βαρομετρικής πίεσης, γνωστό ως μάτι του κυκλώνα. Το όνομα
υπογραμμίζει την προέλευσή τους, από την τροπική ζώνη, και την κυκλωνική
φύση τους.
 Τα συστήματα αυτά δημιουργούνται πάνω από θερμούς ωκεανούς ή μεγάλες
θάλασσες υπό ορισμένες προϋποθέσεις, αλλά ποτέ πάνω από στεριές, και
όταν φτάνουν σε ψυχρότερα νερά ή στεριά, διαλύονται. Παράγουν
βαριές καταιγίδες και εξαιρετικά σφοδρούς ανέμους και αποτελούν τους
μεγαλύτερους μετεωρολογικούς κινδύνους των ναυτιλλομένων στις τροπικές
θάλασσες, καθώς και των πληθυσμών των παράκτιων περιοχών που
πλήττονται από αυτά.

10. 7.Χιονοθύελλα
 Η χιονοθύελλα είναι μία έντονη χειμερινή καταιγίδα που
χαρακτηρίζεται από χαμηλές θερμοκρασίες, ισχυρούς ανέμους και
έντονη χιονόπτωση.
Χαρακτηριστικές χιονοθύελλες που έχουν πλήξει τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι:
 Η μεγάλη χιονοθύελλα του 1888
 Η χιονοθύελλα της ημέρας της ανακωχής το 1940
 Η θύελλα του αιώνα το 1993

11. 8.Παγοθύελλα
 Η παγοθύελλα είναι ένα είδος χειμερινής καταιγίδας, κατά την οποία
πέφτει υπέρψυχρη αλλά απάγωτη βροχή λόγω των ατμοσφαιρικών
συνθηκών, η οποία μόλις καταλήξει στο έδαφος γίνεται ακαριαία πάγος.
Ως αποτέλεσμα, δημιουργείται ένα τεράστιο παγοκάλυμμα, που μπορεί
να παραλύσει ολόκληρες περιοχές.
 Παράδειγμα : Η Εποχή των Παγετώνων Η Εποχή των Παγετώνων είναι
μία γεωλογική περίοδος, όμως θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί ως μία
παγκόσμια ολοσχερής φυσική καταστροφή καθώς σε μία παγετωνική
περίοδο το κλίμα όλου τον κόσμου αλλάζει και περιοχές που θεωρούνταν
κατοικήσιμες γίνονται ακατοίκητες λόγω του ψύχους.

12. 9.Αμμοθύελλα
 Με τον όρο αμμοθύελλα ή θύελλα κονιορτού χαρακτηρίζεται γενικά ο
θυελλώδης άνεμος , δηλαδή έντασης άνω των 8 της Κλίμακας μποφόρ (άνω των
62 χλμ./ώρα), που μεταφέρει κόκκους άμμου. Προκειμένου όμως να
χαρακτηριστεί ένας θυελλώδης άνεμος ως αμμοθύελλα θα πρέπει η
μεταφερόμενη άμμος και ο κονιορτός να είναι παρατηρήσιμα σε μεγάλη έκταση.
 Το φαινόμενο της αμμοθύελλας γενικά φανερώνει προσέγγιση κακοκαιρίας ή
και καταιγίδας. Η αμμοθύελλα είναι σύνηθες φαινόμενο στην Αραβία,
την Αίγυπτο και άλλες αφρικανικές χώρες όπου μεγάλες εκτάσεις τους
καλύπτονται με παχύ στρώμα άμμου. Στην Αίγυπτο , οι αμμοθύελλες λέγονται
«Χαμσίν», ενώ στην Παλαιστίνη , τη Συρία και τη Σαχάρα, λέγονται «Σιμούν».

13. 10.Χαλαζόπτωση
 Το χαλάζι είναι μια μορφή υετού, που αποτελείται από κομμάτια πάγου,
μορφής σφαιριδίων ή άλλων σχημάτων, που
ονομάζονται χαλαζόκοκκοι και πέφτουν κατά τη διάρκεια καταιγίδων ,
από μεγάλα καταιγιδοφόρα σύννεφα (σωρειτομελανίες). Όταν κατά την
χαλαζόπτωση πέφτουν τεράστιες ποσότητες χαλαζόκοκκων μεγάλου
μεγέθους και βάρους επί αρκετά λεπτά, τότε το φαινόμενο αναφέρεται
ως χαλαζοθύελλα.

15. Αιτίες καύσωνα
 Η άνοδος της θερμοκρασίας οφείλεται στη μετακίνηση θερμών αέριων μαζών
από τη Σαχάρα, οι οποίες κατευθύνονται προς βορειότερα γεωγραφικά πλάτη,
όπως τα δικά μας. Τα ψυχρά ρεύματα αέρα ωθούν τις θερμές αέριες μάζες προς
την επιφάνεια του εδάφους, με αποτέλεσμα τις υψηλές θερμοκρασίες.
 Επίσης η αύξηση της θερμοκρασίας στις πόλεις οφείλεται στην έλλειψη
βλάστησης και στην μεγαλύτερη ακτινοβολία των δομικών υλικών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η χώρα μας στην οποία δυστυχώς οι πόλεις
μας διαθέτουν πολύ μικρή επιφάνεια σε χώρους πράσινου ( Αθήνα-Θεσ/νίκη
2,73 τ.μ ανά κάτοικο) ενώ οι ειδικοί προτείνουν τουλάχιστον 15,5 τ.μ και οι
περισσότερες πόλεις της Ευρώπης έχουν 20 τ.μ

16. Αιτίες πλημμύρας
Οι αιτίες της πλημμύρας μπορεί να είναι οι εξής:
 Έντονη βροχή ή καταιγίδα.
 Το λιώσιμο μεγάλων στρωμάτων χιονιού ή πάγου.
 Η άνοδος της στάθμης ενός ποταμού ή μιας λίμνης λόγω παρατεταμένης
βροχόπτωσης.
 Η υποχώρηση - κατάρρευση ενός φράγματος.
 Η συσσώρευση σκουπιδιών και μπάζων στις κοίτες των ρεμάτων, των
ποταμών ή στους υπόνομους των πόλεων.
 Η αποψίλωση των δασών από πυρκαγιές ή άλλα αίτια και η επακόλουθη
διάβρωση .
 Οι καθιζήσεις στις πεδινές περιοχές λόγω ανθρωπογενών παρεμβάσεων.
 Η αστική ανάπτυξη και η στεγανοποίηση της επιφάνειας της γης.

17. Αιτίες τυφώνα
Οι συνθήκες που πρέπει να υπάρχουν για να αναπτυχθεί ένας
κυκλώνας είναι:
 Θερμοκρασία θάλασσας μεγαλύτερη των 26,5 βαθμών Κελσίου (80
βαθμοί F) και σε βάθος μεγαλύτερο των 50 μέτρων.
 Μεγάλη πτώση της θερμοκρασίας στην ατμόσφαιρα καθ’ ύψος.
 Αυξημένα ποσά υγρασίας στη μέση τροπόσφαιρα (στα 5 km).
 Απόσταση τουλάχιστον 500 km από τον Ισημερινό.
 Να μην υπάρχουν μεγάλες διαφορές της έντασης του ανέμου καθ’
ύψος (wind shear) και οι διαφορές αυτές να είναι μικρότερες των
20 kts.
 H πίεση στο μάτι του κυκλώνα να είναι μικρότερη από 980 mbar.

18. Αιτίες ανεμοστρόβιλου (σίφωνα)
 Το φαινόμενο αυτό προκαλείται λόγω του ιξώδους
του ατμοσφαιρικού αέρα, ιδιαίτερα όταν θερμές μάζες του υψώνονται με
ταχύτητα που υπερβαίνουν κάποιο σχετικό "κρίσιμο όριο", ή όταν
συναντούνται αντίθετα ρεύματα αέρος. Μπορεί επίσης να δημιουργηθεί
σε κάποιο αιφνίδιο εμπόδιο κινούμενης μάζας αέρος, όπως συμβαίνει
κυρίως σε κορυφές βουνών. Τυχόν συνδυασμός δύο παραπάνω
παραγόντων αυξάνει πολύ την ένταση του φαινομένου.

19. Αιτίες καταιγίδας
Για να δημιουργηθεί μια καταιγίδα πρέπει να εκπληρωθούν
3 προϋποθέσεις:
 Υγρασία
 Ασταθής μάζα αέρα
 Ανυψωτική δύναμη (θερμότητα)
 Φυσικά φαινόμενα όπως αμμοθύελλα, χιονοθύελλα,
παγοθύελλα έχουν παρόμoια αίτια δημιουργίας με τις
καταιγίδες.

20. Αιτίες χαλαζόπτωσης
 Το χαλάζι εμφανίζεται όταν η υγρασία της ατμόσφαιρας συμπυκνώνεται
πάνω σε σκόνη ή άλλα κέντρα συμπύκνωσης, τα οποία μπορεί να είναι
μικρά έντομα ή κρύσταλλοι πάγου, ενώ η θερμοκρασία είναι κάτω από
τους 0° Κελσίου. Οι μικροί πυρήνες των κόκκων που σχηματίζονται κατ'
αυτό τον τρόπο μεγαλώνουν γρήγορα, καθώς η τάση των κορεσμένων
ατμών πάνω από τον πάγο είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη πάνω
από νερό. Οι κόκκοι μπορούν να μεγαλώσουν κι άλλο, καθώς
η λανθάνουσα θερμότητα που απελευθερώνεται από την στερεοποίηση
του νερού λιώνει το εξωτερικό περίβλημα, κάτι που επιτρέπει τη
συνένωση κόκκων μεταξύ τους. Όταν ο χαλαζόκοκκος γίνει αρκετά βαρύς
ώστε να μην παρασύρεται απ' τον άνεμο και να μην μπορεί να
συγκρατηθεί από τα ανοδικά ρεύματα που αναπτύσσονται κατά τη
διάρκεια των καταιγίδων, πέφτει προς το έδαφος.

21. Τα μέλη της ομάδας :
Δάφνη Δουδουλακάκη
Σεμίνα Κουτσογιάννη
Ευφροσύνη Δουκούτση
Νικηδώρα Κούτρα
Βερόνικα Ηλίδου
Ιωάννα Κασσιτερίδου