Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh tổn thương di căn xương của bệnh nhân ung thư trên xạ hình SPECT/CT.Xương là một trong những vị trí di căn thường gặp ở bệnh nhân ung thư. Việc phát hiện sớm di căn xương có ý nghĩa quan trọng trong điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân [1]. Tại Mỹ, hàng năm có trên một triệu ca ung thư mới mắc, trong đó ước tính khoảng 300.000 – 400.000 bệnh nhân ung thư có di căn xương [2]. Tại Việt Nam, số lượng bệnh nhân ung thư ngày càng tăng, mặc dù chưa có thống kê chính thức về số ca có di căn xương nhưng do phát hiện ung thư ở giai đoạn muộn nên thường có tỷ lệ di căn xương cao hơn so với ở các nước phát triển. Di căn xương không những làm giảm thời gian sống thêm của bệnh nhân mà còn gây ra các biến chứng như gãy xương bệnh lý, tăng canxi máu và chèn ép tủy sống, làm giảm chất lượng cuộc sống, gia tăng chi phí điều trị cho bệnh nhân

1. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh tổn thương di căn xương của bệnh
nhân ung thư trên xạ hình SPECT/CT.Xương là một trong những vị
trí di căn thường gặp ở bệnh nhân ung thư. Việc phát hiện sớm di căn
xương có ý nghĩa quan trọng trong điều trị và cải thiện chất lượng cuộc
sống cho bệnh nhân [1]. Tại Mỹ, hàng năm có trên một triệu ca ung thư
mới mắc, trong đó ước tính khoảng 300.000 – 400.000 bệnh nhân ung
thư có di căn xương [2]. Tại Việt Nam, số lượng bệnh nhân ung thư
ngày càng tăng, mặc dù chưa có thống kê chính thức về số ca có di căn
xương nhưng do phát hiện ung thư ở giai đoạn muộn nên thường có tỷ lệ
di căn xương cao hơn so với ở các nước phát triển. Di căn xương không
những làm giảm thời gian sống thêm của bệnh nhân mà còn gây ra các
biến chứng như gãy xương bệnh lý, tăng canxi máu và chèn ép tủy sống,
làm giảm chất lượng cuộc sống, gia tăng chi phí điều trị cho bệnh nhân
[1].
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.2019.00642
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Hiện nay, có nhiều phương pháp để chẩn đoán di căn xương. Trong các
xét nghiệm cận lâm sàng, chụp X quang là phương pháp đơn giản, dễ
thực hiện nhưng độ nhạy, độ đặc hiệu thấp. Trên phim X quang, người ta
thường chỉ phát hiện được những tổn thương xương có thay đổi mật độ
từ 30-50% [3]. Chính vì vậy, tổn thương thường được phát hiện ở giai
đoạn muộn. Sinh thiết xương làm giải phẫu bệnh là tiêu chuẩn vàng để
chẩn đoán. Tuy nhiên, đây là phương pháp xâm lấn, khó thực hiện nếu
tổn thương ở sâu hoặc ở vị trí khó sinh thiết. Ngoài ra, nếu lấy mẫu
không chính xác sẽ cho kết quả âm tính giả. Bên cạnh CT, MRI,
PET/CT có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, một trong những phương pháp
kinh điển mà ngày nay được sử dụng phổ biến là xạ hình xương toàn
thân.
Xạ hình xương toàn thân có độ nhạy cao, khảo sát được toàn bộ hệ
xương nhưng độ đặc hiệu còn chưa cao do không xác định được chính

2. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
xác vị trí, hình thái của tổn thương xương. Trên thực hành y học hạt
nhân, để tăng độ tin cậy của chẩn đoán, các bác sĩ cần phân tích hình ảnh
xạ hình xương dựa trên vị trí tổn thương, đặc điểm lâm sàng và có thể
phải đối chiếu với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác như
Xquang, CT, MRI. Sự ra đời của SPECT/CT đã khắc phục được một số
nhược điểm này do có sự kết hợp giữa hình ảnh chuyển hóa và hình ảnh
hình thái, cấu trúc. Chụp SPECT (chụp cắt lớp vi tính đơn photon) cho
hình ảnh 3 chiều: chiều cắt ngang (transverse), cắt đứng dọc (sagittal) và
cắt đứng ngang (coronal) kết hợp với hình ảnh của CT chỉ trong một lần
chụp. Mặc dù chỉ là CT liều thấp nhưng đã góp phần gia tăng khả năng
định vị chính xác vị trí tổn thương, đặc biệt là những tổn thương kích
thước nhỏ, ở sâu mà xạ hình xương toàn thân khó xác định được [4] [5]
[6]. Hơn nữa, việc định lượng giá trị hấp thu chuẩn (SUV) trên
SPECT/CT mang lại những thông tin về chuyển hoá với độ tin cậy cao
ngay cả khi chưa có sự thay đổi về mặt hình thái của tổn thương [7].
Nhiều nghiên cứu đã cho thấy mối liên quan giữa SUV với hình thái tổn
thương xương trên CT, định lượng SUV được nhận định như một dấu ấn
sinh học trong ung thư [8] [9]. Đồng thời, các nghiên cứu này cũng đã
mở ra nhiều hướng đi mới trong việc đánh giá đáp ứng sau điều trị [10]
[11]. Tại Việt Nam, một số cơ sở đã trang bị máy SPECT/CT. Tuy
nhiên, số lượng đề tài nghiên cứu về vấn đề này còn khá hạn chế.
Vì vậy, chúng tôi tiến hành đề tài: “Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh tổn
thương di căn xương của bệnh nhân ung thư trên xạ hình
SPECT/CT” với các mục tiêu:
1. Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh SPECT/CT của các tổn thương di
căn xương.
2. Đánh giá mối liên quan giữa các biến đổi về hình thái và chuyển
hóa của tổn thương di căn xương trên SPECT/CT.
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3
1.1. Khái quát về hệ xương và di căn xương 3

3. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
1.1.1. Đặc điểm giải phẫu, sinh lý hệ thống xương 3
1.1.2. Đặc điểm dịch tễ, giải phẫu bệnh ung thư di căn xương 6
1.1.3. Sinh lý bệnh của di căn xương 7
1.1.4. Cơ chế của ung thư di căn vào xương 8
1.2. Chẩn đoán di căn xương 10
1.2.1. Lâm sàng và chẩn đoán di căn xương 10
1.2.2. Vai trò của X quang trong chẩn đoán di căn xương 11
1.2.3. Vai trò của chụp cắt lớp vi tính trong chẩn đoán di căn xương 12
1.2.4. Vai trò của cộng hưởng từ (MRI) trong chẩn đoán di căn xương
14
1.2.5. Vai trò của PET/CT trong chẩn đoán di căn xương 15
1.2.6. Vai trò của xạ hình xương trong chẩn đoán di căn xương 19
1.3. Vai trò của SPECT/CT trong chẩn đoán di căn xương 27
1.4. Một số nghiên cứu trên thế giới về SPECT/CT 30
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 32
2.1. Đối tượng nghiên cứu 32
2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn 32
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ 32
2.2. Phương pháp nghiên cứu 33
2.2.1. Phương pháp chọn mẫu 33
2.2.2. Thiết kế nghiên cứu 33
2.2.3. Các bước tiến hành 33
2.2.4. Dược chất phóng xạ, phương tiện và quy trình kỹ thuật 34
2.2.5. Một số tiêu chuẩn đánh giá 37
2.2.6. Cách vẽ vùng thể tích quan tâm và tính SUVmax tại từng vị trí tổn
thương 41
2.3. Xử lý số liệu 42
2.4. Đạo đức trong nghiên cứu 43
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 45
3.1. Đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân di căn xương 45
3.2. Đặc điểm hình ảnh SPECT/CT của các tổn thương di căn xương
53
3.3. Mối liên quan giữa các biến đổi về hình thái và chuyển hóa của tổn

4. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
thương di căn xương trên SPECT/CT 58
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN 60
4.1. Đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân di căn xương 60
4.2. Đặc điểm hình ảnh SPECT/CT của các tổn thương di căn xương
69
4.3. Mối liên quan giữa các biến đổi về hình thái và chuyển hóa của tổn
thương di căn xương trên SPECT/CT 75
KẾT LUẬN 80
KHUYẾN NGHỊ 82
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC